Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913, September 13, 1900, Image 1

Search America's historic newspaper pages from 1770-1963 or use the U.S. Newspaper Directory to find information about American newspapers published between 1690-present. Chronicling America is sponsored jointly by the National Endowment for the Humanities external link and the Library of Congress. Learn more

{
                  title: 'Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913, September 13, 1900, Image 1',
                  download_links: [
                  {
                   link: 'https://www.loc.gov/rss/ndnp/ndnp.xml',
                   label: 'application/rss+xml',
                   meta: 'News about Chronicling America - RSS Feed',
                  },
                  
{
    link: '/lccn/2017218620/1900-09-13/ed-1/seq-1.jp2',
    label: 'image/jp2',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/2017218620/1900-09-13/ed-1/seq-1.pdf',
    label: 'application/pdf',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/2017218620/1900-09-13/ed-1/seq-1/ocr.xml',
    label: 'application/xml',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/2017218620/1900-09-13/ed-1/seq-1/ocr.txt',
    label: 'text/plain',
    meta: '',
},

                  ]
                }

Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], September 13, 1900, Image 1
About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

Image: of 4. Page

All Pages Issues

All Issues Text | PDF | JP2 (5.9 MB)

Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.), 13 Sept. 1900. Chronicling America: Historic American Newspapers. Lib. of Congress. <https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/2017218620/1900-09-13/ed-1/seq-1/>

Newspaper Page Text

rm iwzlff
* \ -:C.ODZ: • K \2l»Y flNrttm
A ITR A KINO KVKRY TH U USD AT
ia tha o Al dal or^aa Ot (AA
Mi*k HaUoiuU Alliun, V. R. X. A.
*• ' AMZCZE WSKI, Kdltar,
OSoa: 102 • 104 Wart Diatafaa
CHICAGO, ILLINOIS
Ali commuolcatloaa ikałl
b* addr*»*«d:
Th# Poliih Waaklj •Jtolt",
liU-iot W. Di>i»iod Chicaga, lik
'Ali cnmmaDlrationa to tka Połlab
Nafl Alliance tkali ba addraaaad: ^
T. X. HELIHSKI, Oan’l Saaratuy,
1O.’104 W. DivU<on it, na.
-SliU
Bok 19.
Aiaro Sara. Oaati. a.N 1'
V» IHu
• wtaaa/-i. >.».
•*•«. (- Oki -ago. III.
„ **«.*IIU* Iłrlir w -fian-ach .ilnu.
. Jr.i ctaa vudat)cy* do Ra
:afc-*oC»u:. talMf biaaarla"-^ ad.-*
r X. HZ ŁUCKI.
1 ar. tMvl»|rU »• . Cglraco. Ilu.
* •• HUt; bar.40a o. poram I ma
T-a*la* .a»»fla< r.al*/.r p.-a adr*«rm .
H. MAJEWSKI.
><*■1* W- »*• ■•laloo #t.. <;hU-atb. 11!*.
K.'T“*p?«H*»cv* dot\, -ąra R*><abcyi
;ir/.-)łi< nalagy pod
C. BARSZCZEWSKI.
••>»«'! Dólatou M.. Chicago. III*.
•a.VkU ta* ’i«tT V apran *rh ailml
../.^sl>". <vio*/*ń l
ta Vnkai«t-.'h u»l-*y adrwowab dn
i. OLKUSKI.
ln-l >i \Y. Lnu mait. Chicago, lllr.
No. «$ / (No. 1 Wydania dla niewiast).
— ~ ■ -' - -.
ORGAN ZWIĄZKU NARODOWEGO POLSKIEGO W STANACH. ZJEDNOCZONYCH PÓŁNOCNEJ AMERYKI.
Chicago, 111., Czwartek dnia 13-go Września 1900 roku.
THE WEEKLY “ZNH”
Do Polek.
Z niniejszym numerem roz
poczynamy w „Zgodzie” dział
specjalny, przeznaczony dla
niewiast, należących do Związ
ku Narodowego Pols* 'ego. W
dziale tym starać się będzie
my podawać czytelniczkom
naszym ^wiadomości, tyczące
się ruchu społecznego kobietf
życiorysy znakomitych polek,
wskazówki tyczące się wy
chowania dzieci, praktyczne
przepisy dla gospodarstwa do
mowego —- jednem słowem
•taraniem naszem będzie, aby
dział ten odpowiedział swemu ’
celowi i potrafił zająć kobiety
polskie na ziemi amerykań
skiej. Z góry jednak musimy
uprzedzić, że .celu tego nie do
pniemy bez współudziału nie
wiast naszych, bez ich rady i
wskazówki uczciwej.
Jeżeli członkinie Związku
będą zachowywały się wzglę
dem organu swego obojętnie,
jeżeli nie zasilą gof_ wiadomoś
ciami ze swego życia, swych
dążeń i pracy, to nie możeb
nem bodzie wytworzyć tej
wymiąny myśli i poglądów,
-—która tak potrzebna jest każ
demu wogóle pismu, jak po
wietrze jest potrzebne dla od
dychania.
To też odzywamy sio do po
lek serdecznych: Pamiętajcie,
że obecnie macie organ włas
ny, że przez łamy jego może
cie dać znać światu, iż x>lki
w Ameryce także pracują dla
społeczeństwa, iż ze swej stro
ny także pragną dołożyć ce
giełkę do gmachu niepodleg
łości Polski.
Na waszych barkach, polki,
spoczywa pod tym względem
większa odpowiedzialność, niż
na barkach mężczyzn, bo wy
wychowujecie dzieci, bo od
was zależy, by w domach na
szych panował duch j»olski,
by ognisko wasze domowe by
ło także ogniskiem pracy na
rodowej, by wyrastały tam
jednostki zdrowe duchem i
ciałem, z których składa się
wielki naród polski.
' A -wiec dopomóżcie nam do
wypełnienia trudnego zadania
przedstawienia we właAciwem
ńwietle pracy waszej na ziemi
amerykańskiej. Nadsyłajcie
sprawozdania z posiedzeń to
warzystw kobiecych, wiado
moćci z życia waszego, rady
pożyteczne dla innych, wyra
zy uczuć wraszych dla oprawy
Ojczyzny naszej Jednocześ
nie atoli niech nam będzie
wolno uprzedzić, że żadnym
sprawom osobistym miejsca
n:e damy, że sprawy towa
r*y*tw, konkurujących ze so
b^. Iiod pdla nas obojętne.
Kozpoczynnjnc krótką o- i
•c/wą dział poświęcony spra
wom kobiet w ..Zgodzie”, wy
f-titmy nadzieję, że potrafi
•lar się użytecznym dla spra
wy narodowej, że zadowól ni
ł«'en:a niewiast naszych.
Prry sposobności przypomi
namy. tc oto rozpoczął ńę rok
r-T-nlnr. że obowiązkiem ma*
tek jest posyłanie dzieci swych
do szkoły. Zaniedbanie tego
obowiązku, to grzech wzglę
dem dzieci, nie pojmujących
jeszcze własnego dobra, to
grzech względem społeczeń
stwa, które wtedy tylko może
rozwijać się pięknie na drodze
postępu, gdy członkowie jego
wykształceni są i pojmują sta
nowisko swe w życiu, to
grzech wreszcie względem Oj
czyzny naszej. Polski, która
wtedy tylko może odzyskać
niepodległość swą, tylko wte
dy — być wolną i szczęśliwą,
gdy dzieci jej będą czuły jej
krzywdy, gdy potrafią praco
wać nad jej odrodzeniem.
A więc, matki, posyłajcie
dzieci swe do szkoły.
Ostatnia ośba unitów
pot laskich
do papieża Leona XIII *ik brzmi w
w oryginale:
Najpokorniejsza prośba noj&ttfw
k&tolikór. guhernji siedlec
kiej do Ojca Świętego Leona
XtXL
Najmiłośoiwszy Ojoze święty! Oto
my nędzne Twoje dzieoi, unijaoi z
siedleckiej gabernji, opadamy z ję
kiem i płaozem o nóg Waizej Świą
tobliwości, abyś raczył się zlitować
nad nami i Swojem wstawieniotwem
..yjedniał nam łaskawie o cesarza Ro
sji zwolnienie nas od kary wygnania
z kraju ojczystego, od domów I ro
dzin naszych za to, Ze nie choemv
się odłączyć od Kościoła katoliokie
i przejść na schizmę. Niżej wymie
nieni z gubernj! siedleckiej, powiatu
włodawsziego, wsi Jamy, parafji
Ostrów, jeszcze w r. 1874 zostaliśmy
wywiezieni do ohersoćskiej guberaji,
ziemi św. Klemensa i rozmieszczeni
po rozmaityc wsiach, abyśmy łat
wiej zapomnieli naszej świętej wia
ry katolickiej i języka polskiego.
Lecz ani więzienie^ ani bici., ani
przelew krwi, ani wygnanie nie po
trafiły oderwać nas od ukochanej na
szej Matki Kościoła rzymsko kato
lickiego i od gorąoej miłości naszego
Ojca św. papieża, który, jako głowa
widzialna tegoż Kościoła, pragnie
nas wszystkich przytulić do swojego
serca ojcowskiego.
Podawaliśmy prośbę o uwolnienie
nae od kary wygnania do cesarza
Rosji w roku 1894, leos od Mikołaja
II. otrzymaliśmy odmowną odpo
wiedź; a przyczyny tej odmowy nie
możemy dociec, bo jesteśmy Wierny
mi poddanymi cesarza Rosji, wszyst
kie obowiązki względem jego osoby
i państwa rosyjskiego wypełniamy,
jak nam wiara nasza zaleca, tylko
cała nasza wina jest w tern, że nie
chcemy, bo nie możemy, odstąpić
wiary ojeów naszych. Tysiące na
szych braci onjatów cierpi za wiarę
do dziś dnia na wygnaniu w rozmai
tych gubernjaob, na rozległyfth eta
pach całej Rosji, wszyscy oni wzdy
chają i modlą się gorąco do Boga o
uwolnienie, wszyscy zanosiliby do
stóp Waszej Świątobliwości'błaga
nia i jęki straszne oodzieaae, gdyby
mogli, ale jest to im wzbronione pod
karą więzienia i katorgi.
To też garstka nas tylko piszę tę
prośbę. ale jest ona wyrażeniefn
myśli • nczoć wszystkich nas wy
goań«ów zh wiarę i wszystkich tyalę
oy tych naszych braci unjatów, któ
r«y umierają bez sakramentów dwie
tych, których dzieci nie są ochrzczo
ne, których małże/istw nikt nie bło
gosławi, którz}- grzebią po nocach
ciała nieboszczyków na cmentarzach
katolickich dlatego, że im te oieła
odbierają i ze aohizmatyckitn popem
grzebią na ich cmentarzach.
Pocieszali się nam bracia aajaci,
te nowy cezara Mikołaj II. de folgę
w prześladowania, bo przy spisie
ludności rozporządził, aby wszyst
kich zapisywać do tej wiary, jaką
wyznaje każdy; to też zapisaliśmy
się jako katolioy. Ale potem wszozę
ło się prześladowanie jeszoze więk
sze i kilkudziesięciu z naszyob znowu
uwięzili, księży obrządku łacińskiego
podejrzanych o to, ie nam sprzyjają,
wywożą do^ioeji, a innych rugują z
miejsca wyższego na niższe, zosta
wiają Miesiącami i latami J>ez obo
wiązków i bez utrzymania.
Wszyscy jednooześnie t. j. w roku
1874 zostaliśmy wywiezieni do cher
sońakiej gubernji, ze wsi Jamy, gu
bernji siedleckiej. Trzech już sta
nęło przed Bogiem na sąd Jego;
imiona ioh są następujące: 1) Filip
Kotus umarł na wygnaniu w r. 18$8.
2) Daniel Abramik, umarł w 1879 r.
w gubernji siedleckiej, dokąd sekret
nie zawieziony został przez przyja
cielą, gdy już był bardzo chory.
o) Andrzej Szkuat, umarł w 1889 r.,
a dziewięciu nas jeszcze żyje; już 26
lat upływa, jak wydaleni o setki
wiorst od kraju, znajdujemy się
wśród ludzi oiemnyoh, żyjących w
schizmie; jesteśmy bez środków do
życia, bo otrzymujemy tylko po 15
kopiejek na dobę. Choć w krótkich
słowach podajemy tu to, oo się dzia
ło w 1874 r. w naszej wsi Jamach,
bo nikt w Europie naszą sprawą się
nie zajmie, świat, zdaje się, zapom
niał o tysiącach nieszczęśliwych lu
dzi, którzy są mordowani za wiarę, a
znikąd nie mają pomocy. Do Ciebie
więc, Ojcze święty, piszemy, oośmy
ucierpieli w tym roku, bo Ty jeden
nas koohasz, Ty jeden uronisz łzę
żalu nad swoimi dziećmi.
10 grudnia 1874 r. przyjechał do
naszej wsi naczelnik Głowinskij z
kozakami i zebranym łodziom oznaj
mił od cesarza, że wszyscy mają być
prawosławnymi t. j. sohizmatykami;
wtedy mężczyźni, kobiety i dzieci
padli na kolana i na twarz i oznajmi
li z wielkim krzykiem i płaczem: „co
ohceoie róbcie z nami, my za nic nie
odstąpimy wiary naszej rzymsko
katolickiej.”
Rozgniewany naczelnik rozkazał i
kozakom bić wszystek lud zgroma- 1
dsony, nie wyłączając kobiet. Z ko- i
biet najbardziej obito nastąpująoc.: I
1. Katarzyną Bliźniakową. mającą
lat 30i dwoje dzieci; 2. AnnąCzopik;
8. Agatą Chooyk (po zbiciu do krwi
przez kozaków, była jeszcze bitą
przez rnąia, który przyjął prawosła
wie, nie chciała bowiem oddać dzieci
do chrztu prawosławnego, wkrótce z
pobicia umarła); 4. Marjannę Łysko
(dziewczyna 16-letnia); 5. Anną
Kowalczuk. Dotąd bili w tłumie,
ale później obchodzili kozacy dom
od domu, wywoływali gospodarza,
pytając go, ozy podpisuje sią na
prawosławie, każdy rozumie sią od
powiedział; „jestem katolik i umrą
katolikiem’ . Wtedy dopiero ko
zaotwo rozciągało każdego i zapa
miątale biło pałkami i knotami z że
laznego drutu tak, ii krew sią lała
strugami.
Oto nazwiska tych, którzy byli
tSoa bid: 1. Jan Abramik (z pobicia
chorował śmiertelnie przez 8 tygod
nie). 2. Stefan Meluoh. 3. Jłoman
Chooyk (nieszczęśliwy przyjął pra
wosławie). 4. Józef Jarmonik. 5.
Józef Oniszozak. 8. Aleksander Ko
walczuk. 7. Ignacy Abramik (już u
marł, jednak Wytrwał w wierze).
8. Jan Abramik. 0. Józef Kzkuat.
10. Andrzej Szkuat. 11. f.ukaez
Abramik. 12. Miohał Szkuat. 13.
Filip Kotas. 14. Maksym ł.ysko
(z początku zachwiał sią w wierze,
ale później zaohąoony przez żoną
wyznał wiarą katolicką i był bity
powtórnie z wielką zaciekłośdą; u
marł jednak w wierze katolickiej),
ló. Józef Mlifniak. 10. Grzegorz
(/bocyk (z bicia dostał pomiąszania
zmysłów, umarł w roku 1890 w dro
dze do Cząstoohowy). 17. Józafat
Sidorozak. 18. Teodozy Markiewicz.
19. Paweł Czopik. 20. Andrzej
Cboork. 21. Filip Melach.
Po kem zbioiu ubrano mężczyzn
do więzienia, do miasta Biała gub.
siedleckiej, i tam w ciasnych pokoi
kach trzymano po 80 ludzi przez 4
miesiące; tak, iż brakło miejsea na
podłodze, aby się wszyscy mogli po
łożyć. Po 4 miesiącach dopiero po
wyznaczali nam miejsca wygnania
> powywozili nu etapem do rozmai
tych gubernij cesarstwa.
W ielu z nich już skończyło żywot
doczesny na wygnaniu, jednak wszy
soy prawie wytrwali w wierze kato
lickiej do ostatąiągo tchnienia. Je
den z tych nazwiskiem Szymon Abra-.
mik uoiekł z wygnania w 1£S2 roku
i powrócił do rodziny do gubernji
Siedleckiej, ale ta musiał się kryć we
d^ie i w nocy przed policją, która go
szukała; nareszcie schwytany w roku
1889 był tak zbity pałkami po gło
wie i całem ciele, iż aa miejscu mało
nie skonał, przez 2 tygodnie pluł
krwią; wywieziony został napowrót
do cherońskiej gubernji, mieszka we
Wftl k iirTartmn P«tlre#\wteletA
(To wszystko spisane zostało do- i
słownie s opowiadania tych bieda
ków, którzy błagają zmiłowania Bo
żego nad sobą i nad ich kościołem j
unijacko-katolickim. Piszący zaś tą
prośbą jest takie wywiezionym z ,
Polski za kościół katolioki, jednak
nazwiska swojego podpisać nie mo
że, boby conajmnisj został wywiezio
nym na Syberją).
Całujemy stopy Waszej świąto
bliwości, modlimy sią ustawicznie za
Ojca Kościoła Naszego l.eooa XIII,
aby Go nam Bóg jak najdłużej ra
czył zachować prsy tyciu i polecamy
sią Jego świątym modłom w tern mi
łościwem lecie.
Niegodne dzieci unjaci z gubernji
Siedleckiej.
(Tu nastąpują nazwiska podają
cyoh, tą prośbą, które dpuszosamy.
Przyp. Red.)
Cbersoftska gub. 15 | 28 ozerwoa |
19* JO roku
•
Dokumeut niniejszy zdziera maskę
obłudy z głoszonych przez ugodow
ców łask carskich dla wygnanych u
nitów podlaskich. Błąd to najwięk
zy sądzić, że carat zawrze pokój re
ligij u siebie. Tego, gdyby nawet
chciał, t nie potrafi uczynić, albo
wiem tylko prawosławie ze swoim !
kultem cara, jako głowy kościoła,
możo tolerować jego egzyetenoję, i
tembardziej, że samo potrzebuje dla
swego istnienia gwałtu i przemooy.
Co zaś do unji, to ta niszczy zasadę
nietoleranoji i powołuje do wolności '
ludy, a więc jako taka w pojęciu
biurokracji moskiewskiej musi być
tępioną bez litości i do szczętu.
Modlitwa do Królowej Polski.
O Częstochowska Mateftko Jedyna
Prsed Twe ołtarze padamy w poko
rze,
Wstaw się za nami biednymi do
Syna,
Bo ciężko znosić niewoli obrożę
Matko Jedyna!
Wstaw się sa nami, o Polaki Kró
lowo,
0 naszą ziemią, a Twoje królestwo,
lk> rozszarpali przsz hydrą trzech
-r
Bez Twej pomocy popadałem w ni
, oestwo,
Polski Królowo!
Błagamy Ciebie serdecznie, o Słońce
Naszej Miłości, Nadziel i Wiary —*
Rozsądź, czyż Twoi słudzy i obrońcę
Nie wycierpieli bolesnej ju* kary —
Ty ludn Słońce!
Wątpiących ludzi potąftaa podporo.
Wzmocnij upadły oh na duchu uni
tów,
WskrzeS wiarą w sercach, uzdrów*
duszą oborą
1 myśl znękaną winie* do Nieba
szczytów
Wiary podporo!
O Knrmicielko skowronków Prze
Iwiąta
Chroń polską mową, jak pieśń pta
sząt śpiewną,
Bo wróg na usta nakłada nam pęta
I nie pozwala wielbić Cię, Królewno
Panno Prześwięta!
Pocieszyoielko sierot miłościwa,
Ukój wiekową rozpacz Twoich dzia
tek
I z uczuć świętych Bożego przę
dziwa
Ześlij nam promyk jutrzenki do cha
tek,
O miłościwa!
Ześlij nam promyk — łask Bożych
Stafarko,
Utrwal w miłości do Wiary i Ziemi
I odrodzenia Polski stań się Arką!
Wspieraj nas w pracy cnotami Two
jemi
Szczęścia Szafarko!
Uproś u Syna — o Polski Królowo
O lepszą dolę dla polskiego ludu!
A kiedy przyjdzie czas powstać na
nowo,
Pomóż zgnieść wrogów — nie żałuj
nam cudu
Polski Królowo!*
JADWIGA
KRÓLOWA POLSKA.
Nakreślił Walery Kljasz Radzikowski.
Pięćset lat upłynęło roku minione*
go, jak zamknęła powieki na zawsze
nieśmiertelnej pamięci królowa Jad
wiga, której zawdzięuzamy jecjf ę a
najpiękniejszych kart w dziejach na
rodu Polskiego.
Jeżeli zapragnąłby ktoś przedsta
wienia ideału niewiasty, to za wzór
posłużyć mu mole Jadwiga.
Najpiękniejsza z kobiet, wychowa
na mądrze i wykształcona nad wiek,
obdarzona najwyższymi przymiotami
duszy i ciała nie ctziw, iż *asłynęła w
świeoie.
Wieści o takiej nadzwyozajnej na
tronie niewieście szeroko się roz
biegły i natchnęły dzikiego wobeo
niej wielkiego księcia Litwy.
Kochał się już w niej książę nie
miecki Wilhelm i ona mu zapewne !
była wzajemną. Umiała jednak Jad- ]
wiga poświęcić uczucie swoje na
rzecz narodu, który ją na tronie osa- |
dził i na dobro wiary obrześćjaóskiej,
skoro dla niej Jagiełło siebie i swój
naród litewski ochrzcić postanowił.
Nie odbyło się to bez ofiary, o ile o
tern z kronik współczesnych wiedzieć
można; poślubiona Władysławowi, j
który ją ubóstwiał, dochowała z naj- I
większą sumiennością wiary.
Gdy wypadło odebrać jednę dziel
nicę Polski Węgrom w czasach roz
ruchów przywłaszczoną, wsiadła Jad
wiga na konia i na czele rycerstwa
ubiegającego się w oczach królowej
o pierwszeństwo w dzielności, przy
wróoiła Kuś Czerwoną Polsce.
Wjechała do stolicy witana z en
tuzjazmem. Skoro rozbeztwieni
Krzyżacy do najazdu na Polskę sza
kali zaczepki, pojechała osobiśoie
zawrzeć z nimi pokój, aby ochronić
kraj i lud od zniszczenia, ale widząc
pychę mnichów z krzyżami, przepo
wiedziała im proroczo karę i upadek.
Dowiedziawszy się o pokrzywdze
niu ludu przez możnych w Wielko
polsce, udała się Urn dla akróoeoia
złego. Gdy Jadwidze doniesiono o
naprawie i odwróceniu krzywd, wy
rzekła owe pamiętne słowa: „A któż
im łzy powróci?” Widzimy w niej
męztwo, mądrość i miłość ludu po
suniętą do granic niepraktykowa
nyoh u »isób panujących.
Historja nam opowiada ciągle o
działalności Jadwigi na kaźdem po
lu, w najróżnorodniejszym zakresie
ślady jej żywota się uwydatniały;
nawet sięgała myślą po za kres krót
kich dni swoich, gdyż kosztowności
swe testamentem przekazała na upo
sażenie Akademji Krakowskiej,chcąc
wiekopomne dzieło swego pradziada
Kazimierza Wielkiego przywieśóydo
świetności.
Z Jadwigi funduszu król Włady
sław nabył dom w Krakowi* przy u
lioy iw. Anny i przerobiwszy go na
szkołę, przy osy nił się głównie do od
itdzenia wszechnicy polskiej, której
właśnie oOO-letaią roosnioę założenia
uroczyście obchodził tego rok a Uni
wersytet Jagielloński w Krakowie.
Nie była jednak Jadwiga wolną
od nieszczęść i smutków rodzinnych
— matkę jej samordowano — ona
doczekawszy aię upragnionego dzie
cięcia, straoiła je zaraz i sama za có
reczką wstąpiła do grobu.
Nie znalazł aię nikt, coby dla tej
wielkiej królowej grobowieo posta
wił. Pod prostym głazem złożono
jej zwłoki w katedrze na Wawelu.
Dziwne są tego świata dzieje.
Innyoh ludzi, którzy, jakto się mówi,
niegodni byli rozwiązać trzewika u
nogi Jadwigi, szumne grobowoe roz
pierają się po katedrze krakowskiej,
a ona przez pięć wieków niedoozeka
ła się pomnika, na jaki zasługuje!
Z Częstochowy.
(Po potarto.)
Częstochowa 18 aiarpoia. Ogólną
cyfrę szkody, którą poniósł klaaztor
00. Paulinów wakutak potom, obli*
osają obecnie pooad 60,000 rabli;
■podsiewają się atoli, te składki pu
bliczne pokryją rychło tę sumę. 00.
Panlini werwali z Warszawy budow
niozego Szyllera do Cs-toohowy,
oelem naradzenia się nad natychmia
stowo™ rospocsęoiem odbudowan
wisty. Wiele osób, raniony ob >d*
czas potom, po opatrzenia, odd
do szpitala. S oh stra _ków jest
20 poparzonych, a jeden a niob, Kon*
atanty Sz^cner, jest nader j lu !
głoskom, jasoby sginął jeden s °0.
Paolinów, obaonie z~prseozaj ,
Pożar powstał od lokry s ogn<
sztooznyob, puszozanyoh s. osy tu f
wiaty. Urządzano je tam ; do i j
każdego s wi.kszyoh ocpus ów. T
razem otrzymał' na nio pot eu *
wielka p'elgrsymka kaliska, kt .-a (
nie poprzeztająo na utywany a..y* ;
kle rakietaoh i ogniach bo la ch,
uatawiła w oztereob najwyższych fra
mugach wieży t. sw. „młynki”, roz
sypujące na wszystkie strony snop^
iskier. Jedna.s niob musiała wpaść
w jakiei miejsoe łatwo zapalne,
(przypuszczają, te na gniazda ka
wek) i spowodował| w kilka godzin
później pożar. Wśród tłnmów pąt
ników, obozujący oh pod morami
klasztoru, nie milkną głosy na „Ka
liszuków”, którym „saehoiało się ro
bić ładniej, nit inni zwykle robili”.
Opowiadają, te ogień podłożono, te
w obwili pożaru schwytano ałodziei,
dobierająoyoh się do skarboa. Opo
wieioi tego rodsajo rosną wśród lu
du pod mu ram i klasztoru i jak zwy
kle, nie mają żadnej podstawy.
Bskody są bardso iowim. 8pło
**ąło oałe woątrse wlały, s oałego
bał ma, tUaowiąoego jedną trzeoią
wyaokośoi wiaty, nia posoetiło ani
ilado; jago oimioboeana podstawa
ponad kolumnadą tpąkana i poryso
wana tak, ia alads musi prsebudo
waniu. Na kraobola spłonąły oał
kiam dwia kopuły, w połowie ostko
dtoną jest kopnie na najbllltsej,
święto odnowionej kaplicy św. Paw
ła; na skrsydle króle wekiem daoh jest
w osąśoi tupał ols sarwany, w asąśoi
podaiurawiooy w bardso wiało miej
soacb. Szkody prsakrsosają samą
60.000 robił.
Katastrofa nis obastła sią bas o
flar w ludtiaob. Diialoi strażacy i
wielo pątników pracowało t tokiem
poświąoeoiem, te 22 s niob jett ran
nyob. Lftajate rany opatrywali le
karta na miaj ton; oiątej poranionych
prsawotono do miajaoowego stpilala
N. P. Marji i tam im rany prtewią
sywano. Triach posostawiono w
stpitolo pod opieką l^tarską, jako
bardso niabespiaesate poparzooyoh
lob potłnozonyeb. Dwóch s niob
prtypład sapawne tyciem swoja po
świąeanłs. Obij tą wioeikafleami
Ceąpftoebowy.
O kobietach
— Promocja Polek. Cztery
polki otrzymały w ostatnich ozasaoh
w P**yiu, na tamtejszym Uniwersy*
teoie, tytuł doktora medyoyny: psa*
ny Melania Lipińska. Regina Prae
ciesewska, Zofia Tobołowaka i pani
Witolda (Tadeuszowa) Reohniew*
ska. „Doktor” Lipińska wydała ja«
ko tezę oałe grube dzieło, owoo dłu
goletniej gruntownej pracy, poiwią
oone historji kobiet lekarek od cza*
s<5w przedhistorycznych at do na*
szych, które też spotkało sią z wiol*
kiem uznaniem fakultetu i krytyki
naukowej. Tytuły innych aą: dra
Przeciszewskiej „Inauffisanoo orario
lenne”, dra Rechniewakiej „Prolap*
sus de la muqueuse urethrale chaz la
femme” tematy gynekologiozne, doić
mało dotąd opracowywane.
— Przez pomyłkę. Z Rzym a
pizzą z dnia 17 sierpnia: Zwróciło,
tutaj w Rzymie, ogólną uwagą, if
królowa Małgorzata, dziękując arcy
biskupowi Neapolu, kardyntłowi
Prisoo, nazajutrz po morderstwie
króla, za kondolencję, wyrażoną te
legraficznie, podpisała się: Małgo
rzata, nieszczęśliwa kobieta. Tym
czasem, teraz okazuje się, iż dodatek
ten do podpisu na telegramie dó
kardynała Prisoo, nie został położo
ny przez królowę. A mianowicie
rzecz się tak miała: Wszystkie te
legramy w Monzy, t. j. odpowiedzi
królowej Małgorzaty na przeałafee
jej kondolenoje, w miarę, jak były
osobiście pisane, w owym atraśili
wym dniu po zamordowaniu króle,
przechodziły do rąk sekretarze, któ
ry mająo polecenie nie posyłanie ett
tog raf u do biura telegraficznego,
kopiował je. Ze jednak telegramy
•pływały w ogomnej ilości i stąd
też było wiele odpowiedzi, zfttem
kre* rz królowej, aby podołać ro
bocie, przybrał sobie kopistę. ,Kie
• przyszła kolej na telegrafiście
podziękowanie kardynałowi Prieoe,
sekretarz, podyktowawszy kopiście
ręko 3 królowej, po podyktowania
podpisu: Margberita, westchnął: po«
vera donna! (nieszozęśliwa kobietalj
Kopista wziął owe słowa za należgoe
do telegramu i napisał je. Tym
więc sposobem znalazły się one na
tekście depeszy.
— Pogromczyni lwów. W nto*
lioy Hiszpanji, Madrycie, występuje
jako pogromozyni lwów pewna da.
ma, tajemniczo zwiąoa się „hrabiny
X”; podczas występów swych zawase
nosi maskę, aby osoby z towarsyntwr
nie poznały jej. Przed kilkunastu
dniami także udała się do klatki, w
której znajdowały się 4 lwy. Zaraz
na wstępie produkcji powaśaiły się
dwie lwice, które rzekoma hrabina
energicznie poczęła powołyWftó do
porządku. Nagle rzuciła się jedna
z nich na nią i rozszarpała jej kframł
ramię. Pomimo okropnego bólu ale
straciła hrabina zimnej krwi, leos w
największem niebezpieczeństwie wy*
oofała się z klatki, poczeia bez przy
tomna upadła.
— Handlarze żywym towa
rem . Pisma warszawskie ostrnoga
ły o działalności agentów angażują
cych młode dziewozęta do Paryża.
Pomimo tych przestróg kilkanaście
młodych kobiet uwierzyło w świetne
warunki, jakie miały otrzymał „w
sklepach na wystawie”, 1 dało się
namówit* do wyjazdu. Pomiędsy ia-%
nemi wyjechała Julja K. praoująen
w jednym ze sklepów galanteryj-.
nyoh. K. sądziła, że w Paryżu abie.
rze troohę pieniędzy i dopomoże
biednej swojej rodzinie. Kiedy fan*
Inzłn się w Paryżu, zamiast do akie*
pu z galaoterją, zaprowadzono ją da
jakiejś kawiarni, na oo K . aię nie
zgodsiła. ajent zagroził, ii sądownie
zmusi ją do zwrotu pieniędzy Wyda*
nych na podróż. K., znnjąe tfoobf
język franouzki zwróciła się o po
moc do polioji i po wyjaśnieniu to*
stała uwolnioną od opieki owego o*
jenta, n przy pomooy rodaków tft*

Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], September 13, 1900, Image 1
About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], September 13, 1900, Image 1 About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], September 13, 1900, Image 1
About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913