Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], October 18, 1900, Image 1

About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
THE WEEKLY
*<7PJinn»»
• At TSARINU KYKRY TULRfcUAY
i* Ul* uAdai or^ma of the
Polisb Bational Allianaa. U S. B. A
■ BARSZCZE WABI E di tor.
OBea 102-104 Wat Dirltloa 3tr»
CHICAGO. ILLINOIS
Ali tiaainw
bo xl.lro..»j
»< uini ii.lraOoo* .Beli
Tko Polub Wcoklj ..Zgoda”.
I<« *•»! W Diri.i >o ol. Chicago, tiu
Alt fo-nmiialmioa* to tho PoUofe
N»l'l Aliiam • .ta.il bo artdr.roed:
T. ■ HEL1BSK . Gon i Soeretary.
1« 104 W. Dirt*ioi »L. Chicago. Ilia
Kok 19.
ORGAN ZWIĄZKU NARODOWEGO POLSKIEGO W STANACH ZJEDNOCZONYCH PÓŁNOCNEJ AMERYKI.
NO. 42. (No. 6 Wydania dla niewiast).
Chicago, 111., Czwartek dnia 18-go Października 1900 roku.
„ZGODB" 0HGHNZ.H.P.
WYCHODZI w KAŻDY CZWARTEK
Biuro 7.atz Contr Z N.P miHk< i >(t
• domu atwnjm t> u. ItC KM W Dm
alou -t Chicago. Ml.
W./.-lkio lt*ty w ,pn»ai h wlnit
Kwiatku ..i■> k.■>«i.. ,. /.*
trąduCrati naloty pr*r»yUt'pod a<1ia
**’U T M. HELINSKI.
KK-IM W. Dnrl.łon et.. Chicago. III.
Pnwkaty banków*, pocttow* i pi»
al%dza prarwytad nalot.r |hmI uIiwb :
U MAJEWSKI.
I0!ł OH W. UtTl.lou IL. Chicago. III..
Kor*«nond*ncv«dotrrr.ące Kmlakcyt
.Zgody' prx«*ytad naloty (oxi adr.
S BARSZCZEWSKI.
10S-HM W. DirUton rt.. Chicago. III*
Worlkir /»* Ii«»t w .prawach aiłtnł
nl*tr.cyjnycli „Zj.>cHty •'eluwn i 10
b‘it urnk.r.kich nalcty adrcsoua. do
•akrctaria „Zgody":
J. OLBIBSKI.
10S 101 W lHvi»lon*t. Chicago. III*
STOWARZYSZENIA
MIĘDZYNARODOWE.
Jużeśmy kilkakrotnie poru
szali sprawę stowarzyszeń mię
dzynarodowych, wykazując
ich szkodliwość dla interesów
polskości w Stanach Zjedno
czonych.
Nie można powiedzieć, by
te wystąpienia przebrzmiały
bez skutku, odezwały się bo
wiem liczne głosy, popierają
ce nasze zapatrywania. Nawet
z ambon w niektórych na
szych kościołach rzucone zo
stały śmiałe słowa, by polki
i polacy nie popierali stowa
rzyszeń międzynarodowych
nawet katolickich a garnęli
się do swoich, skutkiem cze
go ucichły na pewien czas
wiadomości o zakładaniu no
wych towarzystw, pracują
cych na korzyść niemców i
irlandczyków\ Z chwilą ato
li, gdy o tej sprawie prasa
polska zamilkła — agitacja o
wych stowarzyszeń międzyna
rodowych rozpoczęła się na
nowo, to też — pomimo że
wręcz przeciwne stanowisko
zajmujemy w wielu sprawach
narodowych polskich wzglę
dem stanowiska „Narodu Pol
skiego”, — musimy jednak
przyznać, że dobrze uczynił,
wznawiając zapomnianą spra
wę.
W No. 40 tego pisma znaj
dujemy następującą uwagę:
„Mamy Zjednoczenie, Zwią
zek, Unję i inno polskie sto
warzyszenia, które z obowiąz
ku popiera/5 powinniśmy, a
jednak tego nie czynimy. Czyż
możebnem, aby nasze polskie
organizacje mogły się pod
nieść, jeżeli nasi właśni człon
kowie zamiast nakłaniać braci
do powiększania własnych
szeregów, tworzą nowe od
działy foresterów?
„Czyż przez to, że nawołu
jemy się wzajemnie do popie
rania swoich, a powiększamy
szeregi niemców, nie wysta
wiamy sobie publicznie świa
dectwa naszej niedołężności i
głupoty?
„Za wielkich chcemy ucho
dzić, odzywamy się do patrio
tyzmu, powołujemy się na
czyny wielkich przodków na
szych, a czynami naszymi do
wodzimy, że to wszystko iro
nja w pełń cm słowa tego zna
czeniu”.
Następnie przytacza „Naród
Polski”,, umieszczone w ,,Dz. i
Cliio.”, ogłoszenie pewnego
członka Zjednoczenia, zakła
dającego dwór foresterów, i
potępia go stanowczo.
Ma się rozumieć, że „Dzień.
Chic.” oburzył się tern, na
rwał uwagę „Narodu Pols.”
szczytem złośliwości i wyraził
się, że redaktor organu Zjed
noczenia odbierze za wystą
pienie swe uznanie ,,od ży
da ’, ale omylił się, bo pierw
szym w szeregu tych. którzy
głos redaktora „Narodu Pols.”
poparli, znalazł się kapelan
Zjednoczenia. Stulił więc u
szy dzienniczek parafialny....
lecz mniejsza o to. Naszein
zdaniem, sprawa towarzystw
międzynarodowych została
wznowiona zupełnie na cza
sie, więc nie możemy pominąć
jej milczeniem, tembardziej,
że w liczbie polskich dworów
owych foresterów znajdują się
też dwory niewieście a to
miejsca — pod żadnym pozo*
rem — mieć nie powinno.
15o mężczyzn czasem, po
wiadamy czasem, zmusza do
częstszego obcowania z iuno
narodowcami interes w któ
rym pracują, zniewoleni są
nawet niekiedy do wstępowa
nia w szeregi organizacyj mię
dzynarodowi »ch z tego same
go powodu, ale i ich potępić
należy, i za temi organiza
cjami agitują, jeżeli na swoją
rękę zakładają rozmaite dwo
ry i loże, podkopujące byt or
ganizacyj polskich, szkodliwe
dla narodowości naszej.
Niewiastom atoli naszym
nie tylko agitacja za stowa
rzyszeniami między oarodowe
mi ale nawet należenie do ich
szeregów dzisiaj nie uchodzi.
Dzisiaj organizacje polskie
otworzyły wstęp do swych
szeregów niewiastom na wa
runkach takich samych, jakie
przysługują mężczyznom, po
co więc szukać obcych stówa
, rzyszerf, poco wspomagać to,
z czego polki korzyści ducho
wej nie odniosą?
Jeżeli organizacje polskie
nie odpowiadają jeszcze wszel
kim wymaganiom, jeżeli po
śmiertne w nich nie jest jesz
cze dostatecznie wysokie, to
należy pracować nad tein, by
stopniowo, mądrze, ostrożnie
dojść do tego- Myśmy jednak
dbać powinni nie tylko o po
śmiertne ale także o korzyści
dla naszego narodu, Jest to
konieczne, jest to święty nasz
obowiązek, bo jesteśmy dzieć
mi narodu nieszczęśliwego,
który musimy z nieszczęścia,
niewoli, poniżenia wydobyć.
A kto bardziej przyczynić sio
do tego może, jeżeli nie nie
wiasta polska, jeżeli nie mat
ka polska, przejmująca sic du
chem narodowym, wychowu
jąca w tym duchu dziatki
swoje?
Stowarzyszenia międzyna
rodowe psuj*) tego ducha, wy
twarzaj* obojętność dla spra
wy narodowej, strzeżcie sio
więc ich, pracujcie dla Polski.
Pod Stopy Krzyża
Ouło cierpiał m.„. lec* koniec się
zbliża
Z uspokojeniem po przebytej męce—
Pójdę, o Chryste, do stóp '1 wego
krzyża,
Wyciągnłić znowu z utęsknieniem
r\
I witnć cisze zachodzącej zorzy.
Która mię w prochu u Twych stóp
położy!
Nie pomnę modlitw, com niegdyś ze
skruchą
Trzy boku matki powtarzał niewin.
ny.
Te ntonęły w fali życia głucho,
I odkąd w gruzy wpadł mój raj dzie
oinny.
Odkąd mi zbrakło ojczyzny i domu,
Nie otworzyłem mej duszy nikomu!
Nawet przed Tobą, nie mogłem, o
Panie,
Wydobyć płaczu * mej «ierei tul
niątej,
Bo wzrok mój padał w bezcenne ot
chłanie,
A Tyś mi zniknął na krzyżu rospię
_ , *r*
Z pośród pokoleń rozrzuconych koś
ci,
Za ciemną chmurą krwi, łez i nicoś
ci.
Kęką ziemskiego dotknąłem się bło
ta,
Widziałem zbrodnie, nie w działem
kary,
Oprócz boleści i nędzy żywota
Nio nie znalazłem, i brakło mi wiary
1 dalej w ciemność poszedłem z roz
paczą.
Zazdroszcząc ludziom, co na grobach
płaczą.
Widziałem niemoc i trwogę konania,
Widziałem duchów hańbę i upadek —
Lecz nie widziałem nigdzie zmar
twi o iwstania,
I próżnych rnęczeństw przerażony
świadek.
Patrząc na niebo, oo nigdy nie dnie
5*.
Straciwszy wiarę, straciłem nadzieję.
Kochałem jeszcze biedne ludzkie
-cienie,
Które na stosach palą się i świecą.
Myślałem bowiem, że biegnąc w pło*
mienie.
Wiedzą przynajmniej dlaczego tam
lecą,
I że przyjmując każden ból i ranę,
W piersiach anielstwo noszą nieska
lane.
Lecz gdym obaczył, zkąd te wszyst
kie czyny
Swój tajemniczy poozątek wywodzą;
Zkąd wyrastają ściekłe krwią waw.
Gdzie opadają ci, co w niebo godzą,
1 gdy wnikając w serc zranionych
ciemność,
Za każdym bólem znalazłem nik
czemność;
Natenczas miłość stała się podobną
Do nienawiści smutnej i posępnej,
I przeklinałem tę rzeszę żałobną
I pogardzałem niemi — sam występ
■J-e
I mścić sie chciałem za gorycz zawo
du,
Zem nie mógł kochać jak dawniej za
młodu.
Tak więc w mej duszy zburzonym
kościele
Została straszna pustka i samo*ność,
Sarn jako nędzarz zostałem w popie
le
I własną badać zacząłem przewrot
ność
I wszystko w sobie znalazłem to sa
ren.
Co mi się zdało być u drugich pla
mą.
tNszystkia pragnieniu nędzne, trud
ne, liche,
Co kłamią tylko pozór wyższej cno
ty,
Olbrzymią nicość i olbrzymią pychę
Znalazłem na dnie swej własnej isto
ty,
1 tak swe serce rozpoznawszy chore,
Straciłem w sobie ostatnią podporę.
Lecz ta upadku właśnie ostateczność,
Co mnie w bezdennej pogrążyła no
_ <>•
Dała mi poznać wszech władną ko
nieczność
Wyższej a razem nieskończonej mo
cy;
I moja rozpacz szalona i trwoga
świadczyła jeszcze o potędze Koga.
Na mojej piersi spoczywał schowa
ny
Maleńki krzyżyk ze słoniowej kości:
świadek młodzieńczej wiary męska
lanej,
Dar macierzyńskiej naj •zystazoj mi
łości,
Co przetrwał wszystkie burze i sza
leństwa
Znakiem cichego, boski "go męczeń
stwa.
Kiedy go teraz na piersi zbolałej
l'o latach tylu znalazłam niewierny,
Tak mi się znowu wydał jasny, bia
łjr.
1 aki potężny i tak miłosierny.
Ze znów tęsknotą zadrżało mi łono
Za tą postacią tyle uwielbioną!
I powitałem światło wieczne nowe
Z tych jasnych Ramion krzyża trys.
kając»,
I na skrwawione stopy Chrystusowe
Tak samo lałem moje łzy gorące,
Jak wówczas, kiedy m poił serce mło
de,
Patrząc na mistrza nadziemską po
godę.
I znów słyszałem te boskie wyrazy:
„Chodźcie tu do mnie wy, którzy
f
cierpicie,
„Chodźcie tu do mnie leczyć ziem
skie zmazy,
„We mnie jest spokój i we mnie jest
tycie,
„Nie płaczcie próżno na świeżej rui
nie.
„Wszystko przemija, prawda nie
przeminie! ’
\\ ięc posłuchałem słodkiego wezwą
nia —
1 oto idę z mem sercem schorzałem,
I pewny jesieni Twego zmiłowania,
Bom wiele błądził, lecz wiele kocha
łem,
I drogi tycia przeszedłem cierniste...
W ięc ty mnie teraz nie odepchniesz
Chryste.
A. Asnyk.
Uogina Żółkiewska.
(f 16-6.)
Uroczysty był to dzień we wsi
Turynoe, leżącej w Galicji, w okoli
cach Żółkwi. Kmieoio miejsoowi,
postroiwszy się jakby na Wielka
Noc lub Boże Narodzenie, wylegli
wszyscy na ulioę wioski, łączącej
dwór z gościńcem i na dwie gromad
ki się rozdzielili; po jednej stronie
stanęli mężczyźni, po drugiej niewia
sty. Najstarszy z kmieci, bielusień
ki jak gołąb, trzyma w dłoniach ta
cę. na niej widać: chleb, sól i pie
niążek maleńki, świecący. Najstar
sza z niewiast, w wielkim czepcu, w
chustce kwiecistej niesie kądziel
przędziwem owinięta, za nią idą
młodsze wiekiem a każda coś trzyma
w dłoniach: ta kurkę, tamta kobiał
kę z jajkami, inna wianuszek grzy
bów, a dziewczęta i dzieci pełne
dłonie mają kwiatów, boć wiosna,
która panuje na ziemi, rozsypała
hojnie rozliczne zioła po łąkach i la
sach Turynki. Nie braknie w wios
ce dzwoneczków lila i białych, różo
wych stokrótek, niezabudek mo
drych, żółtych jaskrów, a nawet róż
dzikich i liiij wodnych, więc nazbie
rały moc a było dla kogo zbierać...
Dziedzic wioski, pan pełen zasłucr,
który już niejednokrotnie odznaczył
się w boju, jako waleczny rycerz,
gdyż wiernie służył zmarłemu królo
wi Stefanowi Batoremu i równie
wiernie służy obecnie panującemu
Zygmuntowi Wazie, wprowadza dziś
w swoje dziedzictwo młodą panią,
córkę znanego w kraju z rozumu i
sprawiedliwości prawnika, Jakóba
llerburta.
Lud wyległ witać ją ch!ebjm i Bo
lą. skromniuii darami obsypać i cie
kaw wiole**, ozy młoda, czy piękna,
a przede wszy stkiem, ozy dnbra, bo
gdy we dworz« mieszka dobra pani,
to kmiecia dola znośna, ale gdy zła
uchowaj Bote... Któż bowiem wów
czas w nędzy poratuje, radą wesprze,
pocieszy w smutku, w ciiorobie ule.
ozy....
Na gościńcu podniosły się tuma
ny pyłu, zabiły seroa kmiece bojaź
nią i nadzieją jednocześnie.
— Jadą już, jadą, szepcą do sie
bie wszyscy razem, a starzy dodawa
j%:
— Mówią ludzie, że ojciec naszej
pani zacnym jest człowiekiem, ufaj.
ruy, że onoty ujoa ptzeszły na córkę,
„jabłko niedaleko pada od jabłoni".
I posuwają się śmiało, ochoczo ku
drodze a właśnie z obłoków kurzawy
wyłoniła się kolasa pańska. Sześć
dzielnych koni oiągnie pojazd, na
przedniej parze ds^óoh giermków, w
Larwy pana i pani przybranych, za
kolasą tłum dworzan na kouiach,
świecą wszyscy od złota, migocą
klejnotami Za dworzanami ciągnie
wóz wyładowany skrzyniami panny
młodej, nad któremi czuwa służba
niewieścia; w kolasie oboje państwo,
on w kontusza białym, w złotym pa
sie, w błękitnym żupanie, guzami z
szafiru ozdobionym, w butach czer
wonyoh. w kołpaku sobolowym; ona
również dwie barwy ma na sobie:
białą i błękitną, włosy rozpuszczone,
na moh wieniec s liiij. Stanisław
Żółkiewski, spostrzegłszy kmieci,
I
krzyknął na woźnicę, by konie
wstrzymał; zbliżyli się starce do ko
lasy. a ten najbielszy drżące wyciąg
nął dłonie i wzrok aię<tniały pod
nirtsł na panią. Spotkał tak słodkie,
tak łagodne wejrzenie, iż pomarsz
czoną i żółtą j*-go twarz oświecił u
śmiech.
— Witamy cię pani chlebem i so
— rzekł głosem wesołym — bądź
nam matką tkliwą, królową sprawie
dliwą. gołąbką pocieszy ciel ką, świat
łem naszem, mocą na«zą....
Głos drżeć mu począł, łza wielka
stoczyła się po zwiędłych licach.
— Słabiśmy, ciemni i chromi —
dodał ciszej.
— Będę codziefi Boga prosiła, a
byin stała się teru wszystkiem czem
pragniecie — odparła dźwięcznym
głosem Regina Żółkiewska — i
chleb podany jej, rozłamała ze star
cem, potem przechyliła się z kolasy,
by go w głowę pocałować, a gdy to
ujrzały obie kmieci gromadki, rzuci
li się wszyscy do powozu z radosnem
wołaniem:
— Niech żyje pan nasz, Stanisław
Żółkiewski, niechaj żyje nasza pani
Regina Żółkiewska!
I niewiasty składać poczęły swe
ubogie dary.
— Bądź pracowitą jak pszczoła —
rzekła najsędziwszą z kobiet, kładąo
u nóg Reginy kądziel z przędziwem.
— Niech Bóg nie skąpi ci pani
dostatków — wołały inne.
— Niech kwiatami ściele drogę
twego życia — dodawały dziewczę
ta.
I wśród okrzyków wesela karoca
potoczyła się ku dworowi gościńcem
zasłanym różami, lilijami oraz innym
kwieciem, a przed dworem czekała
na państwo z powitaniem ozeladź do
mowa. Niełatwe to było zadanie,
być wówczas obywatelką, a kto so
bie wyobraża, że kobiety ówczesne
bierne wiodły życie, ten się myli.
Która chciała, która kochała szcze
rze swoją ziemię, to pożyteozną być
potrafiła, lubo ciche wiodła życie,
zamknięte w obrębie wioski rodzin
nej. Wspomnienie królowej Jadwi
gi świeciło polkom jako wzór jasny,
piękny, wzniosły i bodajby świeciło
zawsze....
Regina 2ółkiew>ka stała się tern
dla Turynki, czem kmiecie pragnęli,
al>y dla nich była: tkliwą matką lu
du swego, sprawiedliwą królową, go
łąbką pooieszycielką, pracowitą
pszczołą ula swojego.... Czynnie,
bardzo czynnie płynęły j-j dnie, to
też nie czuła nudy, chociaż żyła sa
motna w Turynce, gdyż męża jej
trzymały prawie ciągle za domem to
wewnętrzne sprawy kraju, to wojny
krwawe, jakie Polska wiodła z są
siadami za panowania króla Stefana
Ratorego i Zygmunta III Wazy.
W owych czasach lud był ciemny
jeszcze, więc trzeba było czuwać nad
nim bezustanoi", Regina Żółkiew
ska o Świcie zrywała się z pościeli,
bp obiedz gospodarstwo rolne, któ
rego oko męża doglądać nie mogło,
by czeladzi przy dworze pracującej
wyznaczyć na cały dzień robotę. Po
tem spieszyła na wieś do chorych,
wracała dziatwą otoczona i w domu
swoim razem z wła*n»mi dziećmi u
czy la synów i córki kmieci pacierza,
katechizmu, lub czytała im powieści
z pisma świętego; w godzinach po
południowych szyła i przędła razem
z dziewkami domowemi, oglądała ro
boty w ogrodzie dworskim przez
czeladź spełnione, potem przyjmo
wała skargi pokrzywdzonych i spra
wiedliwość wymierzała.... W cią
głych usługach dla drugich płynęły
jej dnie; powrót męża chwilami wie.
wał gwar i rozmaitość w to oiche
jnonotonne życie, wówczas przy
wdziewała szaty świąteczne i goś
cinnie przyjmowała liczną drużynę,
jaka z mm przybyła, lecz gdy się
oddalił, wraesła natychmiast do po
żytecznej swej prsoy, 1 czułs się
szczęśliwą, bo zadowoloną z siebie, a
przytem Bóg jej błogorławił; dzieoi,
których miała kilkoro, cbowałjr się
dobrze, mąt wracał tawne zdr-.wy s
it-.-znych wypraw, król (o
obdartał ooras now > m< zaszczytami,
mianował go wreszcie hetmanem
wojsk komr vcb. Tak zbliżył nią r.
16-0. rok fatalny dla Polski. bo ta
wiała nad nią chmura gromem i pio
runami grożąca. Turcy wpadli w
granice kraju. Król Zygmunt wy
9łał przeciw wrogom hetmana Żół
kiewskiego, ktróy oznajmił żonie, iż
tym razem zabierze syna na wypra
wę. a syna mieli jedynego.... Ścis
nęło się serce matki lecz ukryła żal
w głębi serca, by nie osłabić duszy
młodemu, wiedziała, że iść musi, że
iść powinien, ojczyźnie groziło nie
bezpieczeństwo, a on był już doro
słym....
Wyjechali razem, ojoiec i syn.
Regina z córkami w pracy, w do
brych uczynkach szukały pooiechy,
w modlitwie Biły, dni płynęły im
znowu cicho jednostajnie... Minęło
kilka miesięcy, była to zima. Po
łudnia pewnego Regina ujrzała ciąg
nący ku dworowi gośoiócem, jakiś
orszak, serce jej zabiło ozegoś nie
spokojnie, więc poozęła wpatrywać
się lepiej i dojrzała wóz ozarnym ca
łunetn przykryty, ryocrzami na ko
niach otoczony. Teraz bladość
śmiertelna okryła jej lica, jednakże
nie rozpłakała się, lecz przywołała
córki i wyszły przed dom naprzeciw
zbliżających się do dworu. Orszak
stanął przed domem, rycerze pozsia- 1
dali z koni, jeden z niob podał Regi
nie list z czarną królewską pieczęcią,
rozłamała pieczęć, przebiegła list
szybko oczyma, poczem zwróciwszy
się do córek, rzekła głosem stłumio
nym: •
— Ojciec wasz poległ chlubnie w
obronie powierzonego mu wojska.
One płakać poczęły, ona zaś spy
tała panów:
— A syn mój gdzież je6t? czemu
mar ojca sam nie przywiózł do do
mu?
— Syn Twój pani w niewoli tu
reckiej — odparł ryoerz, który liet
oddał.
Jęk wyrwał się z ust matki, chwie
jącym krokiem zbliżyła się do zwłok
męża, chciała na jego piersi złożyć
ból, który szarpał jej sercem, lecz
gdy czarny całun uchyliła, napół
omdlała, usunęła się na ziemię —
głowa hetmana była odciętą, zabrali
ją ze sobą zwysięzoy....
| Przybiegły córki z pomocą i za
| brały ją do komnaty, rycerze zanieś
li mary do dworu, gdzie w najparad
niejszej izbie ustawione zostały. Na
zajutrz odbył się pogrzeb hetmana,
pochowano go w mieście Żółkwi,
gdzie w kościele parafjaloym znaj
' dowal się grćb tej rodziny pięknym
pomnikiem ozdobiony. Kmiecie Tu
rynki zanieśli na własnyoh ramio
nach zwłoki pana do grobu, zn trum
ną szła spokojna już i oicha lubo
smutna głęboko w ciężkiej żałobie
Regina z córkami, a gdy wróciły z
pogrzebu do domu rzekła:
— Bezczynnością i łzami nie da
my świadectwa ojcu, żeśmy go ko
ohały, lecz uozynkami godnymi naz
wiska tak pięknym blaskiem sławy
ozdobionego. 1 wróciła do pracy
zwykłej... W szeregu dawnych nie
wiast polskich świeoi Regina Żół
kiewska tak wznionłemi cnotami, iż
świętą możnaby ją nazwać. W ozyn
nem życiu, jakie dalej wiodła, nie
zapomniała ani na chwilę o mężu i
synu, ciągle czyniła zabiegi, aby je
dynaka z niewoli wykupić i zmarłe
go głowę odzyskać. Podjął aię tej
misji Zborowski, jeden z najbogat
Izyoh ówczesnych panów Polski, wy
brał się do Konstantynopola i Regi
na uścisnęła jeszoze przed śmiercią
syna, a głowa hetmana spoczęła w
grobie rodzinnym.
Zacna ta kobieta umarła r. 1626.
Była ona prababką Jana Sobieskie
go, który roka 10S3, pomścił pod
Wiedniem śmierć hetmana Żółkiew
skiego i klęskę pod Geoorę.
I
O kobietach.
R<»mant)rzit'» małżeństwo. W
■•tłniu narobiło niezwykłego ha
ła<łu projektowane małżeństwo po
między baronową Heleny Mateldoit,
eOrką zmarłego prezesa ministrów
br. ! aare, nal~żąrą do najpierwszyoh
rodzin arystokratycznych w Austrji,
a lekarzem dr. .lakóbeiu Feldman*
nem. żydem. Bar. Mateldoit pragnio
rozwieść ze swoim mężem, z któ
rym żyje od r. 1889 i ma z nim tro.
je dzieci, Baron<>«two mieszkali sta*
!e w Orlawie. na Slązku austrjackim.
'V roku zeszłym baronowa zapadła
na zdrowiu i udała się na kurację do
aanatorjum w Zu^kmuntel, gdzie
pierwszą swą praktykę lekarską od
bywał keldmann. Ujął on pacjent*
kę nadzwyczajną troskliwością, tak
iż go wzięła z sobą do Orlawy, aby
ją w dalszym ciągu pielęgnował. Po
kilku mieaiącach wywiązały się sto
sunki serdeczniejsze, wreszcie baro
nowa wyznała mężowi miłość do le
karza. Sprawa rozwodowa jest w
toku. Baronowa zrzeka się swego
majątku na rzecz dzieci i otrzymuje
posiadłość wartości 500,000 koron.
Kobiety hiszpańskie nie przyj
mowały dotychozas czynnego udzia.
łu w polityoe, od pewnego jednak
czasu, coraz energiczniej występują
w prowincjonalnych walkach o po
datki. Zeszłej jesieni, bunt przeciw
ko nowym podatkom żywnościowym,
prowadzony był głównie przez ko.
biety. Miasto Villaneva w Badajos
było świadkiem powstania niewiast,
które zakończone zostało porażką
przeciwników rodzaju męskiego.
Chodziło o zarząd starej, bo założonej
jeszcze za czasów księcia Alby, insty.
tuoji dobroczynnej, w której chore i
sędziwe kobiety znajdowały prsytu.
łek. Zarząd miejski postanowił zmie*
nić przeznaczenia zakładu. Dowie,
dziawszy się o tern kobiety, zgroma
dziły się przed ratuszem i przy po*
mocy pałek, mioteł i innej, tym po
dobnej broni, usiłowały wtargnąć do
saii, gdzie odbywały się posiedzenia
magistratu. Pierwszego dnia nie
dopięły celu, lecz przez dwa następ,
ne występowały tak energicznie, te
policja miejscowa nie zdołała obro
nić ratusza. Burmistrz muaiał ustą
pić i żądaniom ich zadość uczynić,
1’rzytułek został do użytku kobiet.
Królewska para wioska bawi
obecnie w Capadimonte, w aparta
mentach, zajmowanych dawniej prses
królowę Małgorzatę. Nic w niob me
zmieniono, została tylko saprowa.
dzona elektryczność. Z okien mło
dej królowej roztacza aię wspaniały
widok: na prawo Wezuwiuez; na le
wo— wzgórza Ciroaldoli; w głębi —
wspaniała zatoka Neapolitaóskn, te
swoją rozległą panoramą, a Cantel
lamare. Sorento, Capri Ischia. Król
pracuje po riedm godzin nn diisó I
tylko na pro<by żony przerywa naję
cia. aby się przejść po parku. Kró.
Iowa lubi aię zajmować ogrodem,
kwiatami; duto też grywa na skrzyp,
czch. Najulubiefiszą jej rozrywką —
zubawa z dziećmi. 1'prosiła jedną
ze swoich dam honorowych, hr. Tri
gonz, by przywiozła z sobą swoje
dwie dziewczynki. Królowa nie no
U się niemi nacieszyć i kupuje im
kosztowne zabawki.
Kiedy panna nu iń{ ta mąftf
Na to pytanie, różne narody dają
różne odpowiedzi. Od rodziców ma
jących kilka cór na wydania, naj
ozęściej usłyszeć można ndpnwiedft
„im rychlej, tern lepiej” — I na ko.
biercu ślubnym stają panienki, mają
ce lat 18 i więcej. Panienki, które
wcześniej wychodzą za mąt, uważać
można u naa za białe kruki, eato.
miast starsze, mianowicie pomięrlay
20 a 80 wiosną życia stanowią regu
łę, i takie, które przekroonyły HO
lat, nie należą do wyjątków. W
Hiszpnnji i Włoszech, gdzie kobiety
prędzej dojrzewają, ale i rychlej aię
starzeją, spotyka nię tony czternas
to Utnie. Wn Francji, niegdyś po-4.