Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], November 08, 1900, Image 1

About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
„ZBfiOr ORfiflNZ.H.P.
u YCUODZI w KA2DY CZWARTEK
. u.ini.iu Ł> om lUUKSi/AI
ii tbi ofT.chil orpiD of tht
Polish National AUUnca. U. I.I.l
s. Barszczewski. Edttar,
Ofioa: 102 -104 Wut DUiaiaa Btraat
CHICAGO, 1LLIB0IS
AU hiMinwii romraunlratlona ■hall
be mInmI :
The Poliah Weekly „Zgoda*’.
UW 101 W. DlrUloo at., Chicago. Ula
AU roTnmunlrmtioo* to the Polub
N»t'l Alllaure r-hnll Iw uldrmead:
T. M. HELINSKl, Oen*l Secratary,
W4-IW W. DiyUiod »t.. Chicago, UU.
Iiok 19.
Hltiro Z ara Centr 7. N I* m'*fc i *ig
» domu »li*ryui u.u HW-lut W Ui»l
tlou >t. Chicagu, tu.
W,fr*lll. M»tv w apniwneh adm>n
ią^n oiax k«>Mf |«>t Ot-tit ye ilu /. t
irąduOulr iiaiti) |.txr*,UCpod aut#
T M HELINSKl.
IW 1^ W. DnrUlou at . Chmaro, III*
1'r/ekacy bankowe, pocalow* i ple
blguze trar-ytnC nalety pod ..are*eui
H. MAJEWSKI.
102-104 W. DIyUIod at.. Chlrago. III*.
Kore*pom>ncy* dotycząc* Kedakcyi
„Zgody prraaytaf oale*v pod atlr
S BARSZCZEWSKI.
102-104 W. Di-.Uloo at.. Chicago. III*
Warrlkl. ra* H*t\ w apraw.i b ado i
ntMracy )iiw-Ii ..Zgody '. „gbiearn iio
b t itikai»k><h i.ab-ry adiiaowal Co
arkt.-lar.it ..Zgody' .
J 0LBINSKI.
lU-liMW Uni.loa n. Chicago. III.
^0. (No. il Wydania dla niewiast).
ORGAN ZWIĄZKU NARODOWEGO POLSKIEGO W STANACH ZJEDNOCZONYCH PÓŁNOCNEJ AMERYKI.
Chicago, 111.. Czwartek dnia H-go Listopada 1900 roku.
THE WEEKLY “ZGODA
Co i jak czytać.
(Dokończenie.)
Nie tyle chodzi o to, co sic
czyta, ile o to, aby co się czy
ta, czytać dobrze. Nie prze
czę, że jest mnóst wo książek
złych. bezużytecznych lub
szkodliwych, których czytać
nie warto, bo byłoby to stratą
czasu. Słusznie ostrzegają nas
przeciw złym książkom, i złe
mi są istotnie te, które za ta
kie uchodzą. Lecz niobez
piecznemi są nietylko schle
biające grzesznym skłonnoś
ciom i popędom, ale jeszcze i
te, które rzeczom płaskim na
dają pozór wzniosły, lub te,
które szerzą poglądy spaczo
no. Szkodliwemi są również
książki nudne. Nudne dzieła
naukowo czynią uszczerbek
wiedzy, bo odstręczają od niej
I dzieła historyczne bywa
ją strasznie nudne. Wielu u
waza sobie za obowiązek je
czytać, ale szkoda tracić na
nie czasu, szkoda łamać sobie
zęby na takiej twardej stra
wie; opłaci się to jedynie lu
dziom fachowym, którzy szu
kają objaśnień i wskazówek,
liistorja powinna być i jest
ciekawą, bo przecież chętniej
dowiadujemy się o dziejach
ludzi prawdziwych, niż wy
myślonych, choćby nawet za
pierwowzór służyli im praw
dziwi. Ale historycy ułatwia
ją sobie zadanie, przedstawia
jąc wypadki, bez-wnikania w
charaktery osób działających.
Pew nego wieczoru, będąc w
mieście uniwersyteckicm, sie
działem obok profesora his
torji, który mi opowiadał, że
pracuje nad dziejami Botli
wella, dzikiego Szkota, ko
chanka i męża Marji Stuart,
, mordercy Darnleya.
— Trudno panu zapewne
wniknąć w jego uczucia? —
zagadnąłem.
— Jo zgoła niepotrzebne;
mara przecie źródła — odpo
wiedział.
Te słowa przychodzą rai
nieraz na myśl, gdy czytam
dzieła historyczne. Nie brak
nie im źródeł, tylko iskry ży
cia. Porównajmy takio książ
ki z dziełami, jak „Historja
rzymska” Mommsona, „Crom?
welP Carlyla, „ilistorja Fran
cji” Michelcta.
Ale pytanie: Co mamy czy
tać? prowadzi do drugiego:
— •lak mamy czyta/' i
Młode dziewczyny szukają
w książkach... niebie. Najchęt
niej czytują takie, w których
mogą znaleźć przygody i uczu
cia, podobne do własnych.
Ale zrozumienie książki nie
polega na tern, by siebie w niej
widzieć, lecz aby zrozumieć
to, co autor chciał w niej wy
razić.. Przez książkę zagląda
my do duszy autora, a gdy
nas zainteresuje, to pragnie
my przeczytać coś jeszcze z
jego utworów. Domyślamy
się, i*' istnieje pewien zwią
zek pomiędzy dziełami, które
napisał, a czytując je w tym
związku, rozumiemy lepiej i
dzieła i twórcę. Weźmy* nap.
tragedję Ibsena „Upiór”, (idy
się ta rzecz pojawiła, uznano
ją prawie jednogłośnio za u
twór szkodliwy — nikt kupo
wać go nie chciał. Po roku
ukazało się następnie dzieło
Ibsena: „Wróg ludu”.
W tym dramacie małomias
teczkowy doktor jest prześla
dowany, bo twierdzi, że woda
w mieście jest zakażona. Za
miast wodę oczyścić, miesz
kańcy dokuczają lekarzowi,
jak gdyby ou miasto zakażał.
Sztuka była jakby alegorją,
skargą na przyjęcie, jakiego
doznał „Upiór”; toteż „Wro
ga ludu” widzimy w itinem
świetle, gdy znamy „Upiór”.
Przypomnijmy sobie nacisk,
położony w tej sztuce na
niesprawiedliwość większości
wobec jednostki, odstającej
od gromady. Ostatnie słowa
brzmią: „Ten je«<t najpotęż
niejszym wśród ludzi, kto stoi
Ta myśl nie była now:j czy
telnikom skandynawskim.
Wyrażali ją z wielką siłą myś
liciele północni; to też czytel
nik mógł w tem dojrzeć ścis
ły związek pomiędzy literatu
rą norweską a duńską, prąd
myślowy pomiędzy jednym
krajem a drugim. Czytając u
ważnio, po za książką widzi
my autora, a po za nim wpły
wy, które na niego działają i
wpływ, który on sam wywie
ra.
Ale taki sposób czytania
nie jest dostępny dla każdego.
Tak czytają jedynie osoby z
pewnem przy gotowaniem k ry
ty cznem. Wszyscy jednak
mogą i powinni tak czytywać,
aby z książki wydobyć cały
morał, w niej zawarty.
Powiedziałem już: nie trze
ba przypuszczać, że nas czy
tanie udoskonali; nie można
wymagać od autora, by nas
poprawiał za pomocą mora
łów. Lecz powinniśmy tak
czytać, aby wyciągnąć wszyst
ko dobre, w danej książce za
warte.
Jeśli potrafimy czytać tak,
że sobie przyswajamy to, cóś
my przeczytali, wówczas w
rozwoju wydarzeń widzimy
nietylko jak było i dlaczego
tak było—rozumiemy, jak być
mogło, odnajdujemy punkt
ciężkości danych dziejów.
— I) lacie jo czytać po toin
niłmy7.
— Aby rozszerzać nasze po
glądy, aby rozwijać nasz j in
dywidualność.
— Co czytać powinniAmy?
— Książki, które nas zaj
mują. Te książki, jako odpo
wiadające naszemu usposo
bieniu, są dla nas dobremi.
Ktoś w mojej obecności py
tał przyjaciela: Jakie wolisz
książki: romantyczne, naturu
listyczne, czy też symbolis
tyczne?
— Książki dobre—brzmia
ła odpowiedz.— Znajduję ją
wyborną, bo niema nic niedo
rzeczniejszego, jak trzymać się
rubryk. Dobrą dla mnie jest
ta książka, która mnie rozwi
ja.
— Jak mamy takie książki
czytać*
— Naprzód—uważnie, po
wtóre — krytycznie — o ile
możności tak, aby sobie przy
swajać morał, wynikający z
wypadków przedstawionych.
Wówczas jedna pojedyncza
książką może nam otworzyć
świat cały, może nas zapoznać
z odłamkiem ludzkiej natury,
w której odnajdujemy nietyl
ko własną, lecz niezmienne
prawa wszechnatury.
Możemy nadto, czytając u
ważnie, odnieść korzyść mo
ralną przez to, że poznajemy,
co należy robić, .a czego uni
kać potrzeba.
MIEJMY NADZIEJĘ!
Miejmy nadzieję!... nie tę lichą, mar
ną.
Co rdzeń spróchniały w wątły kwiat
ubiera,
Lecz tę niezłomną, która t&wi jak
ziarno
Przyszłyoh poświęceń w duszy boha
tera.
Miejmy nadzieję!.nie tę chciwą
złudze/i,
ślepego szczęścia płochą zalotnicę.
Lecz tę, co w grobach czeka dnia
przebudzeń,
I przechowuje oręż i przyłbicę.
Miejmy odwagę!.,, nie tę jednodnio
wy
Co w rozpaczliwem przedsięwzięciu
pryska,
Lecz tę, co wiecznie z podniesioną
głową
Nie da eię zepchnąć z swego stano
wiska.
Miejmy odwagę!.., nie tę tohnącą
szałem,
Która na oślep leci bez oręża,
Lecz tę, co sama niezdobytym wa
łem,
Przeciwne losy stałością zwycięża.
Miejmy pogardę dla wrzekomej sła
wy
I dla bezprawia potęgi zwodniozej,
Lecz się nie strójmy w płaszcz mę
czeństwa krwawy,
I nie brząkajmy w łańcuch niewol
niozy.
Miejmy pogardę dla pychy zwvcięz
kiej,
I przyklaskiwać przemocy nie idź
my!
Ale nie wielbmy poniesionej klęski,
1 ze słabości swojej się nie szczyć
my.
Przestańmy własną pieścić się boleś
cią,
Przestańmy ciągłym lamentem się
poić —
Kochać się w skargach jest rzeczą
niewieścią,
Mężom przystoi w milczeniu s:ę
zbroić...
Lecz nie przestajmy czcić świętośoi
swoje,
I przechowywać ideałów ozystość —
Do nas należy dać im moc i zbroję.
By z kraju marzeń przeszły w rze
czywistość.
A. Ahnvk.
Przegrany Zakład.
KnOTOOllWtl.A W JETIMTM AKCIK
Zygmnnta Przybylskiego.
( Dokc fi ozenie.)
SCENA V.
Rawska — Mirji («ocht.dzą) Antoni
Trsswaki («e kilka o^b).
Trsswaki (w> głębi). Dalej! spie
•syć fi' i bigatemi. Ta knfry o*
zoaoiooe literami J. R. tu pozostaną.
Mar ja (do Rcnukitj). Słyszysz!
nia pojadziemy.
Rawska. Pojadziemy.
Marjs. Jakto, baa ruiayf
Antoni (zWit 4 *14 do paA), Piąć
minut upłynęło.
Rawska (patrzy na zegarek). Na
wet sześć, łaskawy panie.
Antoni. Niestety, widzę, te tma
szony jest m kapitulować.
Rawska (s radeicią). Brawo!
Antoni. Fatalna pomyłka, za któ
rą panią najorpniej przepraszam.
Marja. Zatem motemy jechać?
A h to wybornie. Prsed ohwilą...
sdawało mi się. te pan ohoeas zatrzy
mać nasae knfry.
Antoni. Tak, rzeosy zostaną dla
zrobienia w nich powtórnej rewizji.
Ale bą<Ji pani spokojna, najbliższym
pooiągiem przywiezie je słutąoy pa
ni.
Rawska (zakł> pitann). Mój sła
tąoy? Jakto i on ta zostanie?
• Antoni. Tylko na dwie godziny...
Marja (n. « ). O Boże!
Rawska. Alet to niepodobna. Oa
bardzo ohory, musi jeohać. Kałę ma
zaraz rwać zęby.
Antani. Bądi pani o niego spo
kojną. Prsed ohwilą w bufecie tak
smacznie i łakomo zajadał, że musi
być już zdrów.
Iławska (n. *). A to niegodai
w;eo, tak go przestrzegałam!
Antoni (’0(./a). Panie Traewaki,
przyprowadź tego etniąoego s pod
wiązaną twarzą.
Trzewaki. Tego, oo tak jadł du
, Ło - Natyohmiaat (oddala «i<).
Kawaka (n »). Złapałam aią(p4.).
Paaie, oboąo zakońjsyć to niemiłe
dla naa obojga położenie, zgadzam
•ią na pafiaki warunek.
Antoni. Na jaki?
Iławska. Poddają aią osobistej re
wizji. Wskazałeś mi pan ten pokój
! — idą wiąo.
Antoni.. O. to sbyteosne.
Marja (n. «.). Biedna Jadwin:a.
Iławska. Bo nareszcie — zgódź
1 my e'ą na jedno. Czego pan właśui
wie cboess odemnie?
Antoni (z ukłonem). Odjedzieaz
pani najbliższym pooiągiem.
Ktwska. Aby to nastąpić mogło,
zatrzymujesz pan moje kufry i me
go tłaiąoeg). Wolą poddać aią oso
bistej rewizji. Chodźmy panie.
SCENA VI.
Iławska — Marja —Antoni—Trze w
•ki — Jan.
Jan (/ąez<|; z bólu). Oj, oj... nie
wytrzymam... o jakie ja dojadą... o
ja niezsosątliwyt
Trzewski. To jakiś dziwny ból!
Jak jadł, nie bolało go i był wesoły,.
Jao. Oj, oj... rwie strasznie...
Antoni. Panie Trzewski, pan u
m:esz rwać ząby?
Trzewaki. Ja? rwać ząby?.. panie
naozelniku!
Antoni. Trzeba mu tylko twarz
odwinąć, i zaraz weź aią pan do ope
raojł.
Trzewaki (d s ). Cay on ma bsi
ka? Jak tyją nikomu jednego sąba
nie wyrwałem...
Kawaka (tlanowcto). Panie, jed
no słowo. .
Antoni. Jestem na rozkazy pani.
Rawska. Co pana interesuje mój
służąoy? Mnie rewiduj, jestem goto
wą.
Antoni. A nie! Ja pani uwierzy
tam na słowo. .I«*st ono dla mnie
światem. Pani nietdolna byłabyś do
kłamstwa i wjprowadaenia w pole
ozłowieka, którj nigdy nio złego oi
nie zrobił. Jeden raut oka wystar
ozjł, abj panią ooenić jak na to za
ałagojeas.
Hawaka (zakłopotana) Paoie...
Marja (d « ) Co ona teraz zrobi...
Jan (jęcząc). Oj! rwie oora^bar
dziej, prostą ja tnie pani.
Rawska (zgniatana). Ach! prze
start jąnseć, bo uasj bolą.
Jan (d »). Tak? nie jąozeó — to
nie; ras tak, drogi ras siak.
Trsewsai (jakby odgadł) A, ro
zumiem, ro/.umiem, panie naoseloi
ko. Rwałem ząbj, rwałem. Chód!
no tu, koohtnka. Daj ząbki. A wie
le ioh mazi do wyrwaniaf
Jan. O rany Bossie! Oni mi go«
towi zdrowe sąbj powyrywać!
Antoni. Daj pan pokój; o ile mi
■i$ sdaje, jut go boleć przestały!
Jen (żałuje go u> rękę). Przeata
ły, panie dobrodzieju, jut nie bolą
(de) £}zy ja głupi dać rwać ząby?
Kilka nie chciałaby mnie bez zę
bów.
Hiwaka (n a.). W istooie, nie
wiem teraz jak postąpić (gł ). Ten
człowiek jest zdrowy zapełaie.
Jan Zdrowy jestem, jak Kasią
kocham.
Trsewski. Nawet ma twarz spuob
n:ątą. Możesz ją pokazać? pokaż
bozią.
Jan. Kiedy bo nie wiem.
Iławska. Ja sama zawiązałam ma
twarz, wiąo i sama odwiątą — jeżeli
w istooie jest mu lepiej. Chodź tu
bliżej; zdejm chustką z twarzy nie
godziwoze.
Jan (zdejmując chustkę). Proszą
jaśnie pani, ja jąozałem z oałych sił,
ale tak mi sią jeść zacboiało, że nie
migłem wytrzymać.
Iławska. Dobrze już, dobrze —
idź sobie.
Jan (loeseł •) Chwała Bogn! teraz
jestem zuch, a przedtem wszyscy:—
o biedak, jak to oierpi... już też ta
pani zawsze ooś wymyśli...
Tczewski. Wiąo ząbów nie trzeba
rwać?
Jan. Nie panie, nie trzeba, jnż
mnie nie bolą.
Antoni. Pokazuje sią, że chustka
pani ma dar szybkiego uleosanis;
gdybym był tak śmiały i poprosił
panią o podarowanie jej?
Rawska. Dar za kosztowny. Wo
lą panu ofiarować moją przyjaźć...
A potem... (wyciągu z chustki zwój
koronei). Oto koronki, tak troskli
wie przez pana poszukiwane.
Antoni. Wiedziałem, że pani sa
ma je pokażesz.
Marja. Kochana Jadzia, jesteś po
konaną, Edward bądzie sią teraz n
pominał o swoje prawa...
Rawska. Jnż ja sobie z nim pora
dzą. Jest hipokrytt, zdrajcą. Jestem
przekonaną, że to jego sprawka (do
; Antoniego). Panie, oo ja mam teras
j uczynić? .
Antoni. Opłacić cło ..
Iławska. A kara aa ueiłowacą
kontrabandy?
Antoni, fani sama pokazałaś ko
ronki...
Rtwska Jesteś pan sanadto łas
kaw dla nas. Cbodi Marynia (wy
chodzą).
SCENA VII.
(Wszyscy w chodią na scenę — wiel
ki ruch — zbierają walizy, UómoJtci
i t. d.
Biberska. Bardso miły człowiek
— ale to bardso.
Klimoia. Mama go chwali, a mnie
siy woale nie podoba.
Biberska. Nie bąci/ dtieokiem,
to porządny człowiek, zaraz to moż
na poznać po minie i mas! być
zdrów, bo, jadł, aż ma siy aszy trzy
sły.
Klimoia. Nie obsy, nie cbce!
Biberska A kanarka kto ci przy
niósł? a gila kto ci obiecał, ty gry
maiafoo.
Solióski. Acb! panno Klementy
no, dlaezego pani n e clue do mnie
mówić?
Biberika. Grymasy, grymasy pa
nieńskie, oio pan ot to nie swataj.
Soliński. Pojutrze do pafistwa
przyjadę a wizytą. Panie mnie
przyjmą — prawda?
Biberaka. Proszę, proszę; wtźoo
pan tę torbę i tę waiiskę, a mote i
klatkę pan wt/miess? Klimoiu,
bierz asale i parasol!
Soliński. Poswdl pani, wesmę
•sale; ja chętnie i panią zaniósłbym
na rękaob do wagonn.
Klimoia. O saras! niby to ja taka
lekka, jak się pana sdaje.
Soli finki. Wesmę i parasol 1 pa
raaolkę. Alb! panno Klementyno,
jak pojutrze przyjadę do państwa ■
gilem, to pani ooi powiem...
Modjńska (obiega ta nuj Gry ile
mci). Aoh! pen mnie tak zagadał,
• tu pooiąg uraz odejdzie... Musi
my ipieszyć.
Grjź'ewioz. Pani dobrodziejko!
jsk B >ga kocham nie kądź tak o
krotną; na wiosoe nie ma ani kopiej
ki długu, dsieoi mają swoje, a ja —
niech no mi się pani dobrze prsypa
trzy, ja jestem zakonserwowany!
Modyńska. Co też pan mówisz!
tak nie można, musimy się bliżej po
znać... możebym się zdecydowała
(do po(łnfjncza). Prędzej, zabieraj
rzeozy. Tylko pan przyjedź, to się
jakoś da zrobić — ja nie jestem od
tego.
Gryźlewicz. Anioł — nie kobie
ta.
Dobowski. Cóż tu za hałas! jak
to, już odjeżdżamy... ja jeszcze do
brze nie wypooząłem. To możeby
pani (do Modyfiskitj) i moje rzeczy
zabrała?
Modyóska. Obejdzie s‘ę..
S. liński. Panno Klementyno,
podałbym pani ręką... ale mam obie
zajęte. Czy tata pan! bardzo Baro
wy?
Klimcie. O bardzo. I nie labi
gilów.
Soliński. To ja przyjadę ze szpa
kiem.
Biberska. Nic się pan nie bój,
tylko przyjeżdżaj kiedy zechcesz,
tata robi — co mama każe; chodź
pan, siądziesz z nami. Tego pana
(icakazuje na Doboicstciego) nie
puszczę do wagonu, nieoh sobie sia
da z kim innym.
Moiyfiska. Ma» pan wszystko?
Zęby ozego nie zgubić?
Gr)/lewici. Seroe zgubiłem —
ale rączki pa u i aoałowaó muszę... o
bie rąozki.
Kolejowy. Państwo! pooi.^g odej*
dzie wkrótce.
Rawska {która * Mar]ą weszła
z drzwi bocznych do Antoniego).
Jeazoze ras pana przepraszam.
Marja (Śmiejąc się). W każdym
razie jesteś pan sprawcą szozęścia
pewnego miłego i poczciwego czło
wieka, kuzynka moja przegrała za
kład i oboąo ire obcąo, musi przy
spieszyć dzień ślubu. Będziesz pan
błogosławionym przez niego.
Rawska. O to jeszoze kwest ja!
Użył podstępu, poczeka za to dłużej.
Dobowaki. Aob pańatwo nie o
pusicajoie mnie.
Modjńska. Dajże mi pan święty
spokój; każdy musijo sobie pamię
tać (</. a.). Wolę przecież tego!
B.berska. O, teras nie cboe na
niego patrzeć, a przedtem go smaro
wała, naoierała. Nieomyiiłam się,
to pasażerka, goniąoa aa mężem.
Złapała szlacboioa (J>nie]e s.ę głośno)
ba, ha, ty!
Dobowaki. Aob! pani, przestań
się śmiać tak głośno, bo to denerwu
je ..
B berska. A to oo? cóż to, śmiać
mi się nie wolno? patrsoie pańatwo...
to dobre sobie. Klimoiul Klimoin!
kochany panie Soliński chodżże pan
s nami (dychać dzwonek). Pierw
ssy dzwonek. O! jak to się wszyst
ko zaraz rzuca na dobre m ejsoa —
będę znown miała przeprawę s kon
duktorem. Przeoież byle gdzie nie
usiądę.
Dov.owski. O mnie wasysoy za
pomnieli. A przeoież zdawało mi
się, że ta kobieta ma serce...
Jan. Przysiądę się do Magdy, to
mi będzie aaraz weselej! A nasza
pani to zawsze figlów się trzyma.
( Wszyscy wychodzą ze sceny w
największym nieładzie — słychać
i nut lokomotywy )
O kobietach
Ciekawy wypadek liMerji. W
Norymberdze rozgrywał się tymi
dniami następujący prooes: Pewna
młoda dziewczyna wytoczyła jedne
mu z mieszkańców Norymbergji
proces O alimenta, gdy* on miał być
ojcem jej dziecięcia, które przebywa
obecnie w Preezburga, a która ona
ozęato odwiedzała. Podozaa rozpra
wjr okazało się, że dziewczyna Owa
metylko że nigdy nie była w Presz
burgu, ale też ani jej *ię nie śniło o
macierzyństwie. Oddano ją więo
pod obserwację lekarską, a równo
cześnie wytoczono proces o oszust
wo. Badanie lekarskie wykazało, że
dziewczyna owa jest mortinistką i
bisteryczką, w najwyższym stopniu.
Charakterystycznem jest, że jedna
strona jej ciała jest zupełnie nieozu
łą. podczas gdy z drugiej strony
ciała zbadać się daje nadzwyczajna
wrażliwość. \\ takim stanie bisterji
prawdopodobne było urojenie co do
macierzyństwa, tcmbardziej, że
przedtem już oskarżona ogłosiła
swój własny nekrolog w gazetach.
I wełniono ją więc z pod zarzutu o
szustwa.
Królowa Iżabciu hiszpańska
ukończyła w i. m. lat i(). tidyby w
r. 1868 nie została wydalona z kra
ju i zmuszona zrzec się praw swoich
[ do korony, byłaby dziś najdawniej
panującą monarcliinią, albowiem
wstąpiła na tron JU września 1833 r.
hks-królowa mieszka przeważnie w
1 aryżu, otrzymuje apanaże w sumie
<>00 tysięcy pesetów. Bardzo jest
drażliwa na punkcie etykiety: od r.
1^88 przestała bywać w Nyphen
burgu u rodzonej swojej córki,
księżnej I.udwikowej Ferdynando
wej bawarskiej, gdyż podczas poby
tu tamże cesarza Wilhelma nie ucz
czono należycie jednego z jej gran
dów.
Humanitarny sędzia. W Cba
teau-1 biery (Francja) stanęła przed
sądem dziewczyna, oskarżona o to,
że nie wezwawszy pomocy akuszer
ki przy porodzie, sprawiła, iż dziecię
jej skutkiem upływu krwi umarło.—
Sędzia skaza! ją na 16 fr. grzywny,
z równoczesnem uwolnieniem jej od
płacenia, z powodu niemożności ze
brania takiej sumy.— W motywach
wyroku powiedziano:
„Jest obowiązkiem i prawem sę
dziego /badać przed wydaniem wy
roku bardzo dokładnie przyozyzy
zbrodni. W obecnym zaś wypadku
największą winę ponosi earuo społe
czeństwo. Jak bowiem sama oskar
żona wyznała, musiała ona ukrywać
stan swój i powód, a to z obawy
hańby i powszechnej pogardy, juka
by na nią spaść mogła. Wogóle spo
łeczeństwo nie chce uznać, że npadłe
dziewczęta z chwilą gdy doznają bó
lów macierzy oskich i pociech podno
szą się przez to moralnie i gdyby
nie było tej pogardy, to dziewczęta
nie popełniałyby tak często zbrodni
dzieciobójstwa. A więc społeczeń
stwo, które pogardza niczamężnemi
matkami, a zupełnie obojętnie odno
si się do ich uwodzicieli, ponosi w
tym wypadku znaczną część winy.
A nadto dopóki kobieta nioma w
społeczeństwie tych samych praw oo
mężczyzna, nie może być ona tak o
stro karaną, jak męzoy zbrodniarze”.
Wszystko to, co prawda, rzeczy nie
nowe, ale nowem jsst to, że słowa
te wyszły z ust sędziego.
Dzika kobieta. Majtkowie nie
mieckiego okrętu „Hans Sogelmann"
spotkali na wyspie Borneo dziką
kobietę, która bardzo wyraźnie przy
pomina małpę. Ciało jej zbliża się
do postaoi goryla; twarz jej nato
miast odpowiada typowi krajowców.
Ta pół-kobieta, pół-zwierzę, o ile się
zdaje, liozy około lat 20. Mieszka
ła w pieczarze i posiada siły fizycz
ne tak rozwinięte, że stawiała ener
giczny opór sześcin tęgim maryna
rzom. którzy z trudnością zdołali ję
o jąć, a następnie przyodziać. Dziw
ne to stworzenie zostało przywiezio*
ne do Kurnpy.
O ozt*m kobiety myślą’ Olpo
wiedź na to dość trmlna, wię? pow
ne pismo angielskie zabrało odpo
wiedni materjał w drodze ankiety^
wśród czytelników i czytelniczek.
Na podatawie tego matorjału, kobie
ta myśli w czwartym roku tycia o
oukierkaoh i słodyozaob, w siódmym
o, ulubionej laloe, w trzynastym o
miłym kuzynku, a w ośmnattym q