Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], December 06, 1900, Page 3, Image 3

About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
87)
WDLTOB HUGO.
NĘDZNICY.
C
3=» O "W ISŚÓ.
(Ciąg dal%zy.)
Rokoszanie ujrzeli nagle kask kwiecący na dachu sąsiednie
go domu Żołnierz straży ogniowej tulił się do wysokiego ko
mina i zdawał się stać tam na warcie. Wzrok jego zanorzał się
prostopadle w barykadę. i
— Oto nadzorca żenujący — rzekł Knjolras.
Jsu Valjean oddał karabin Knjolrasa. ale miał swoją strzel,
bę. Milcząc zmierzył do strażaka, i w sekundę potem, kask, u
derzony kulą, upadł z hałasem na bruk. Strażak przerażony
snikł. Drugi obserwator zajął jego miejsce. Ten był oficerem.
Jan \ aljean. który nabił już swoją strzelbę, wycelował do no*
wego przybysza i posłał kask oficerski do kasku żołnierskiego.'
Oficer nie nastawał i cofnął się prędko. Tym razem ostrzeżenie
zostało zrozumianem. N.kt nie zjawił się na dachu; dano po
kój szpiegowaniu barykady.
— Dlaczego nie zabiliście człowieka?—zapytał Uoseuet
Jana Yaljean.
Jan Yaljean nie odpowiedział.
Nieporządek, stronnik porządku.
— Nie odpowiedział na moje pjtanie — Bossuet szepnął
do uohs Combęferrowi;— Jest to człowiek, który świadczy do
bro za pomocą strzałów.
Ci, którzy zachowali niejaką pamięć tej epoki, dość odleg
łej, wiedzą, że gwardja narodowa przedmiejska, biła się walecz
nie przeciw rokoszom. Była szczególniej zażartą i nieustraszo
ną w dniach czerwoowych 1832.
Taki poczoiwy oberżysta z Paulin, Yertus, albo z la Cuoet
te. któremu rokosz zachwiał interesa, stawał się lwem, widząo(
jak jego snla tańców stała pustkami i pozwalał się zabijać, ażeby
ocalić porządek reprezentowany przez szynk. W owych czasach
mieszczańskich i bohaterskich zarazem, wobec idei, które miały
swych rycerzy, interesa miały swych paladynów. Prozaizm za
trudnienia nie uwłaczał w niczem zapałowi. Spadek królewskie
go herbu na monecie, sprawiał, źe bankierowie śpiewali marsyl
jankę. Wylewano lirycznie krew za kantor; i broniono z Iaoede
mońskim zapałem sklepu, tej olbrzymio zdrobniałej Ojczyzny.
V? gruncie rzeczy, wszystko to było bardzo na serjo. Wyły to
żywioły socjalne stające do walki, w oczekiwaniu dnia, w któ
rym ułożą się do równowagi.
Inny znak czasu, była to anarchja, zmieszana z rżądowością,
Było się za porządkiem z niekarnością. Dobosz, z nienacka, na
komendę pierwszego lepszego pułkownika gwardji narodowej,
bębnił fantastyczne pobudki; jaki taki kapitan szedł w ogień za
natclm enieni; jaki taki gwardzista narodowy bił się z idei i na
własny rachunek. W chwilach krytycznych, w dniach, jak mó
wiono, radzono się mniej swoich dowódzców, niż swoich instynk
iów. W armji porządku znajdowali się prawdziwi gerylasi,
jedni szpady, jak Fannicot, inni pióra, jak Henryk Fonfrede.
Cywilizacja, reprezentowana na nieszczęście w owej epooe
bardziej przez wspólność intereresów, aniżeli przez azereg zasad,
była, mówiono sobie, w niebezpieczeństwie; wołała ratuuku;
każdy, czyniąc się środkiem, broni! ją, wspierał i protegował w
awojej głowie; i pierwszy lepszy brał na siebie ocalenie społe
czeństwa. Gorliwość dochodziła czasem aż do ezterininacji.
Jakiś pluton gwardji narodowej ustanowił się prywatnie, jako
rada wojenna, i sądził i rozstrzeliwał co pięć minut rokoszanina
— więźnia. Był* to improwizacja, która zamordowała Jana
FrouYaire. Dzikie prawo „Lynch", którego żadna ze atron nie
ma prawa wyrzucać drugiej, albowiem je6t ono stOsowaae przez
rzeczpospolitę w Ameryce i przez monarchję w Europie. Te
mu prawu „Lynch ], towarzyszyły zniewagi. Pewnego dnia ro
koszu młody poeta, oazy wająoy się Paweł Garnier. był goniony
przez plao Royale, i ledwo się wymknął, chroniąc się do bramy
domu Nr. 0 Wołano: „Oto jeszoze jeden z tych Saint-Simonis
tow! i chciano go zabić. Owóż miał on pod pachą tom pamięt
ników księcia de Saint-Simon. Jeden z gwardzistów nnrodo
wyoh przeczytał na książce wyrazy Saint-Simon i zawołał: „Na
śmierć!’’
Dnia •’» czerwca 1832 r., kompanja gwardji narodowej pod
miejskiej, dowodzona prze* kapitana Fannicot, wyżej wymienio
nego, kazała się z fantazji i dobrej woli, zdziesiątkować na ulioy
Chanvr*rie. Fakt, jakkolwiek dziwny, stwierdzony został pod
czas postępowania sądowego, które nastąpiło po rewoluoji 1832
r. Kapitan Fannicot, mieszczanin niecierpliwy i odważny, ro
dzaj kondotjera porządku, z tych, któryoheśmy scharakteryzr.
wali, rządowiecj fanatyczny i niepodległy, nie mógł * o.
przeć się chęci skrzesania ognia przed czasem i ambicji sdobycia
jarykady przez swoją kompanję. Rozjątrzony widokiem cho- *
■ągwi czerwonej i starej sukni, którą wziął za ohorągiew czarną,
ęanił głośno jenerałów i dowódzców korpusów, którzy zebrali
lię na radę. sądzili, że chwila szturmu jeszcze nie nadeszła i po
'walali stosownie do sławnego wyrażenia jednego z nich, nżeby
•okosz ugotował się we własnym sosie. <’o do niego, uwstn^
ja ryk ad ę za dojrzałą, i, ponieważ to, co jest dojrtsłeio, upaść
susi, sprohował. i
Dowodził ludami zapalonymi, jak sam, wściekłymi — rzekł
jeden świadek. — Kompanja jego U sama, która rozstrzelała
joetę Jana f’roav«ire, była pierwszą z bataljonu postawionego
im rogu ulicy. W chwili, gdy się najmniej tego spodziewano,
Kapitan rzucił swoich ludzi na barykadę. Kuch ten, wykonany
więcej z dobrą wolą aniżeli strategją, drogo kosztował kompanję
Fannicot, Zanim przebiegła dwie trzecie części ulicy, przywi
tała ją ogólna kanonada barykady. Czterech, najodważniej
szych, którzy biegli na czele, padło u samych stóp reduty, i ta
odważna kohorta gwardzistów narodowych, ludzi bardzo wa
lecznych, lecz niemnjącyoh wytrzymałości wojskowej, musiała
się po pewnera wahaniu zwiaąć, pozostawiając piętnaście tru- j
pów na bruku. Chwila wahania, pozwoliła rokoszanom nabić
broń powtórnie, i druga kanonada, bardzo mordercza, dosięgła
kompanjc zanim ta mogła dobiedz do rogu tilloy, swego schro
nieoia. W pewnej obwili była ona wziętą we dwa ognie, i o
trzymała nabój działa, które nie mając rozkazu, nie zaprzestało
ognia. Nieustraszony i nieroztropny Faonioot, był jednym z
zabitych w tej katastrofie. Zabiła go armata, to joat porządek.
Atak ten, bardziej gwałtowny aniżeli aa serjo, zirytował t£n
jolrasa, Głupcy! powiedział, zabijają swoich ludzi a nam na
•io zużywają amunicję!
Odzie przeczytamy imię kochanki F.njolrasa.
Courfeyrao, siedząc na bruku obok Knjolrsea, ciągle wy.
myślał armacie, i za każdym razem, gdy przelatywała z hukiem
olbrzymim, ta ponura chmura pocisków, nazwana kartaczami,
przyjmował ją wybucham ironji:
h / - ' '
— Męczysz śobie płucz, mój ty biedny, stary brutalu, tal
mi cię, marnujesz głos. To nie grzmot, to kaszel.
1 śmiano się w około niego.
Courfeyrac i Bosauet, których mętny dobry humor wzrastał
wrna s niebezpieczeństwem, zastępowali, tak jak pani Soarron
pożywienie żartami, i ponieważ nie było wina, rozlewali weso
łość.
— Uwielbiam Enjolrasa — mówił Bosauet.— Jego obojęt
na nieustraszoność zdumiewa mnie. Żyje eamotny, oo go ozyni
może nieoo smutnym; Enjolras skarży się na swą wielkość, któ
ra go skasuje na wdowieństwo. My, reszta, mamy wszyscy
mniej więcej kochanki, które nas ozynią szalonymi, to jest męż.
nyrni. Gdy się jest zakochany jak tygrys, musi się co najmniej
bić jak lew. Jest to rodzaj zemsty za iiglc, jakie nam płatają,
nasse panie gryzetki. Roland daje się zabić, ażeby ro z dąsać
Angelikę; wszystkie nasse heroizmy, pochodzą od naszyob ko
biet. Mężczyzna bez kobiety, to pistolet bez kurka; kobieta
wystrzela mężczyznę. Otóż, Enjolras nie ma kobiety. Nie jest
zukoohany, a ma sposób być nieustraszonym. Jest to rzeczą
niesłychaną, ażeby można być zimnym jak lód i śmiałym jak o*
gieft.
Enjolras zdawał się nie słuobać, lecz ktoś, kto był koło nie
go, słyszał, jak wyszeptał pół głosem. Ojczyzna. Bossuet śmiał
się jeszcze, gdy Courfeyrac zawołał:
— Coś nowego! — I przybierając ton woźnego dodał: —
Nazywam się Ośmiofuatówka.
W samej rzeczy, osobistość weszła na scenę. Była to dru
ga paszcza ognista. Artylerzyści uczynili szybki obrót, i ustawi
li drugie działo obok pierwszego. To otwierało rozwiązanie. W
kilka chwil potem, dwa działa, żywo obsługiwane, strzelały z
frontu na redutę; ogień bataljonów linjowych i przedmiejskich,
wspomagał artylerję.
W niewielkiej odległości słychać było drugą kanonadę.
W tym samym czasie, w którym dwie armaty rzucały się na
redutę Chanvrerie. dwie inne, ustawione na ulicach Saint-Denis
i Aubryle Bouoher, ostrzeliwały barykadę Saint-Merry. Cztery
działa przesyłały sobie żałobne eoho. Wycia ponurych psów
wojny, odpowiadały sobie. Z dwóch dział, które teraz biły do
barykady Cbanvrerie, jedno rzucało kartaoze, drugie kule. Dzia
ło, które strzelało kulami, było tak wymierzone, ażeby kula mo
gła uderzać w sam szczyt barykady, i rozrzucać na rokoszan
bruk nakształt kartaczy. Ten sposób strzelania miał na celo u.
sunięcie walczących ze szozytu reduty, i zmuszenie ich do sku
pienia się wewnątrz, co zapowiadało szturm. liaz spę Iii wazy
rokoszan ze szozytu barykady kulami, a z okien oberży kartacza
mi, kol .miny atakujące mogły zapuścić się w ulicę bjz niebez
pieczeństwa, a może nawet podejść niepostrzeżenie, rzucić się
nagle na redutę, jak wosoraj wieczór i kto wie? zdobyć ją z nie
naoka.
— Należy bezwarunkowo zmniejszyć szkodliwość tych
dział — rzekł Eajolras i zawołał: Ognia! do artylerzystów.
Wszyscy byli gotowi. Barykada, która długo milczała, da
ła szalonego ognia; siedm lub osiem salw rozległo się z rodza
jem wściekłej radości; ulicę napełnił dym oślepiający i po kilku
minutach, przez tę mgłę przerzynaną płomieniami, można było
zobaczyć dwie trzecie artylerzystów, leżących bezładnie pod ko
łami dział. Pozostali, obsługiwali dalej armaty z surowym spo
kojem, lecz ogień zwclnisł.
— Otóż i dobrze idz:e, rzekł Bossuet do Enjolrasa.— Po
wodzmie.
Eajolras spuścił głowę i odpowiedział:
— Jeszcze kwadrans takiego powodzenia, a nie będzie już
i dziesięciu nabojów w barykadzie.
Zdaje się, te Gavroche usłyszał te wyrazy.
Gatroche na zewnątrz.
Courfeyrso spostrzegł nagle kogoś u dołu barykady, na ze
wnątrz, w ulioy pod kulami.
Gavroche wziął z oberży koszyk od butelek, wyszedł przez
otwór i zajął się najspokojniej przekładaniem do swego koszyka
nabojów z ładownic gwardzistów narodowych, zabitych u stóp
reduty. ,
— Co to ty tam robi#*? — rzekł Courfeyrao.
Gavroche podniósł nos.
— Obywatelu, napełniam mój kosz!
— Czy nie widzisz kartaczów?
Gavroohe odpowiedział:
— Tak. deszcz pada. I cóż?
Courfeyrao zawołał:
— Wracaj!
— Zaraz! — rzekł Garroche.
1, jednym skokiem zagłębił się w ulicę.
Przypominamy sobie, że kompanju Kannicot, oofająo się, po
zostawiła za sobą szereg trupów. Ze dwudziestu umarłych le
gało wzdłuż całej ulioy na bruku. Ze dwadzieścia ładownio dla
Gavrocha, zapas napoi dla barykady.
Dym śoielił się w ulioy jak mgła. Ktokolwiek widział w
górach ohmurę zapadłą w jar między skałami, może sobie wyo
brazi 6 ten dym ściśnięty i jakby zgęazczony przez dwa ciemne
rzędy wysokich domów. Wznosił się powoli i odnawiał się ciąg
le; oo stanowiło stopniowe zaciemnianie, które tłumiło dzieA jas
ny. Zaledwie też walczący spostrzegali się z jednego koAca
krótkiej ulioy na drugim. Ta ciemność, prawdopodobnie pożą
dana i obliczona przez dowódzeów, którzy mieli kierować sztur
mem do barykady, służyła Gavrocbowi. Pod osłoną tego dymu
i dzięki swej śmiałości, mógł posuwać się dość daleko w ulicę
nie będąc spostrzeżonym. Wypróżnił siedem lub ośm ładownio
bez wielkiego niebezpieczeństwa. Czołgał eię na brzuohu, biegł
na oztereob łapach, brał koszyk w zęby. karozył się, ślizgał, wił
jak wąż od jednego zabitego do drugiego 1 łaskał ładowaioe
jak małpa orzeohy. Z barykady, od której był jeszcze dość
blizko, nie śmiano wołać, ażeby powracał, by nie zwrócić ne nie
go nwagi.
Przy jednym trapie kaprała znalazł róźek prochu.
— Na pragaienie — raekł, kładąo go do kieszeni.
Posuwająe się, aaalaał aię w miejscu, gdaie mgła była rzad
szą. Tak, te atrseley linjowi uszykowani za kamiennym wałem
1 gw*rd*«ćoi przedmiejscy, stojąoy w rogu ulicy, zaczęli sobie
pokazywać coś, oo eię ruszało wśród dymu. W chwili gdy Gar
roobe obierał z naboi sierżanta, kula uderzyła trupa
— T>o licha—rzekł Garroohe.— Zabijają mi moich niebom
ozyków. •
Druga kala uńknjłi obok niego bruk. TriMia prsewró
oiła koszyk. Gavrootic spojrzał i zobaczył, fte ta pochodzi od
mieasosaa. Wstał, wyprostował eią, a jął sią po«l boki i t rot
puszozonemi aa wiatr włosami, i okiem atkwiooeui w strzelają
cyeh gwardzistów aarodowych, zaśpiewał.
Następnie podniósł koszyk, pozbierał oo do jadaago wypa.
dła naboje, i postąpiwszy ko strzelająoym, zaczął wypróżnia/
•ową ładownioą. To, czwarta kala go chybiła. Garrocbe Kpie
(to tak ozas jakii.
Widok był zdumiewający i piękny. Garrocbe ostrzeliwa
ny, żartował z kanonady. Miał miaą, jakgdyby nią bawił don
konała. Był to wróbel, dzióbiący strzelców. Na każdą salwą
odpowiadał zwrotką Ciągle doń strzelano i ciągle go ohybiaao
Gwardziści narodowi i żołnierce, śmiali się mierząc. Kładł »ię.
mów wstawał, ginął w rogu bramy, wyskakiwał, znikał, zjawiał
•ię, uciekał, wracał, w odpowiedzi oa strzały grał im na nosie,
tymczasem rabował nabój*, wypróżniał ładownio* i napełniał
koszyk. Kokoszenie, dyszący z trwogi, śledzili go wzrokiem.
Barykada drżała, on śpiewał. Nie było to dziecko, nio był to
mąźozyzna; był to dziwny ulicznik czarodziej. Kaec można,
nietykalny karzeł walki. Kule biegły za nim, był szybszy od
niob. Grał Bóg wie jak straszną ślepą.babką ze śmiercią. Ile
razy szpetne oblioze widma się zbliżało, ulicznik dawał mu
szoautka.
Jedna wszakże kula, lepiej wymierzona, czy też bardziej
zdradziecka, dosięgła nareszcie chłopca ognika. Ujrzano jak
Gavrocbe zachwiał się, potem osunął. Cała barykada krzyknę
ła; lecz było coś z Anteusza w tym pigmejoiyku; dla ulicznika
dotknąć bruku, to tak, jak dla olbrzyma dotknąć ziemi; Gavro
che upadł, ażeby zaraz się podnieść; usiadł na bruku, długa
I wstęga krwi opasywała mu twarz, podniósł ramiona do góry,
spojrzał w stronę, zkąd strzał pochodził i zaczął śpiewać, ale nie
dokończył strofki.
Druga kula tego samego Strzelca zatrzymała go. Tym ra
zem upadł twarzą na bruk i już się nie poruszył. Ta mała, wiel
ka dusza uleciała...
Marjusz wyskoczył za barykadę. Combeferre pobiegł za
nim. Ale było zapóżno. Gavroche nie żył. Combeferre za-!
brał koszyk z ładunkami; Marjusz przyniósł Gavrocba. Nieste
ty. myślał, co ojoieo ucsyaił dla jego ojoa, to on oddaje synowi,
ale Thenardier przyniósł jego ojca żyjącego, on przyniósł umar
łego syna.
Gdy Marjusz wrócił do reduty z Gavroohem na ręku, miał
jak chłopiec twarz krwią zalaną. W chwili, gdy się schylał, by
podnieść Gavrocha. kula drasnęła go w czaszkę; nie spostrzegł
tego woale. Courfeyrac odwiązał z szyi chustkę i obandażował
głowę Marjussa. Złożono Gavrooba na stole obok Mabeufa i
obydwa ciała okryto czarnym szalem, który starczył ca starca i
dziecię. Combeferre rozdał ładunki z przyniesionego koszyka.
Dostało się każdemu po piętauście strzałów.
Jao Valjean siedział ciągle nieruchomy na barjerze. Gdy
Combeferre podawał mu piętnaście ładunków, wstrząsnął głową
na znak odmowy.
A to dziwny ekscentryk — rzekł Combeferre do ucha
Knjolrasa.— Znajduje sposób nie bić się na barykadzie.
— Co mu nie przeszkadza jej bronić — odpowiedział En
jolras.
— Heroizm ma swoioh oryginałów — wtrącił Combeferre.
A Courfeyrao dodał:
— To inny gatunek z rodzaju Mabeuf.
Rzecz godna wzmianki, że kule padające na barykadę pra
wie nie zakłócały spokojności wewnątrz. Kto nie zna wojen te
go rodzaju, nie może wyobrazić sobie osobliwszych tych chwil
spokoju wśród konwulsji. Chodzi się tam i napowrót, rozma
| wia, żartuje, włóczy się. Ktoś komuś znany słyszał, jak jeden z
walczących nrówił podzas strzelania kartac/.ami: „Jesteśmy to
jak na śniadaniu kawaierskiem". . ieduta ulicy Chanvrerie zda
wała się bardzo spokojną wewnątrz. Przebyto już wszelkie
możliwo przemiany. Położenie krytyczne stało się groźnem,
groźne prawdopodobnie stanie się rozpaczliwem. W miarę jak
sytuacja pogorszała się, łuna bohaterstwa coraz bardziej roz
świetlała barykadę. Enjolras, poważny, rozkazywał w postawie
młodogo spartanina. poświęcającego swój miecz nagi ciemnemu
genjuszowi Epidotasa.
Combeferre przepasany fartuchem, bandażował rannych;1
Bossuet i ł euilly robili ładunki z prochu, który Gavroche zabrał
poległemu kapralowi. Bossuet mówił:
— Wkrótce wsiądziemy do dyliżansu i odjadziemy na dru
gą planetę. — Conrfeyrac porządkował wnętrze barykady. Jan
Yaljean milozący, patrzył na przeciwną ścianę. Jakiś robotnik
włożył na głowę szeroki kapelusz słomiany matki Hucheloup.1
żeby, jak mówił, nie opalić się na słońcu. Przyjaciele Dyni ga
wędzili wesoło ostatni ras prowincjonalnym językiem. Joly o
glądał swój język w zwierciadle wdowy Hucheloup. Niektórzy
znalazłszy w szufladzie suche skórki spleśniałego chleba, zjadali
je chciwie. Marjusz był niespokojny co mu powie jego ojciec.
I _
8^p pastwą. •
Zastanówmy się nad faktem psychologicznym, właściwym
barykadom. Nio z tego, oo charakteryzuje tę zadziwiającą woj
ną uliczną, nie powinno być opoazozonem.
Pomimo tego nadzwyczajnego wewnętrznego spokoju, o
którym mówiliśmy, barykada pozostaje niemniej dla tyob oo ją
zajmują, rodsajem wizji. Wojna domowa jest podobną do ob
jawienia, jakieś mgły nieznane osłaniają łunę płomieni, rewo
lucje są sfinksami, a kto kiedykolwiek etał na barykadzie aądzi
potem, że śnił. Co się czuje w takich ohwilaoli, wskazaliśmy
gdy była mowa o .Marjuszu, ujrzymy teraz następstwa tego; jest
to mniej i więcej niż żyoie. Wyszedłszy z barykady, nie parnię
I ta się jaż oo się widziało. Niektórzy byli straszliwi, lscz nie
I wiedzą o tern. Było się w otoczeniu myśli walczących, które
miały twarze ludzkie; głowy oblewało światło prsyszłości. Na
ziemi leżały trupy a dokoła powstawały widma. Godziny były
olbrzymie, n każda z nieb zdawała się wiecznością. Żyło się w
śmierci. Jakieś oienie przeszły. Cóż to było? Widziano ręce,
na których była krew; chwilami wrzawa ogłuszająca, chwilami
straszliwe milczenie; były usta otwarte, które krzyczały i inne
usta otwarte, które milczały; dokoła otaczał dym, noc może. Są
dzi się, że aię zetknęło z ciemnym płynem przepaśoi nieznanych;
patrzy się aa kr«-w, którą aię ma na patnogciaob. Nie można
sobie nio przypomnieć. Powróćmy nn ulioę Cbnnvrerie. Nagle
między dwoma wjstrzałami usłyszano daleki dźwięk bijącej go
d.U7.
— Południe! — rzekł Cotnbeferre.
Jeszcze nie przebrzmiało ostatnie uderzenie zegar u, gdy
Gn jol ran powstał i zawołał piorunującym głosem:
— Znosić brak do doaa. Zatkać nim otwory okien i pod
daszy. Połowa lodzi stać pod bronią, połowa znosić brak. Ani
obwili do stracenia.
Platon saperów strażaków z toporami aa pieoaob ukazał
w porządka bojowym aa przeciwnym koftoo ulicy. Oosywiśoie
był to front kolomny sztormowej. Saperzy, mający barzyć ba
rykadą, zwykle uprzedzają żołnierzy przeznaczonych do jej zdo
bycia. Rozkaz Gajolrasa wykonany został z dokładnością i po
śpieohem, zwykłym aa okrątaob i barykadaob, jedynyoh dwóoli
miejsoaoh, ikąd oeieczka niemoZebaa. W minutą dwie trzeci«
07ąśoi bruku, który Enjolras kazał złożyć pod szyakownią. zo
*tały wniesione aa pierwsze piętro i pod strych i nim upłynęłi
draga minuta, bruk zasłaniał połową okiea pierwszego piątra
okienka poddaszy. Niektóre otwory słusznie zrobione przei
Feuillego, głównego architekta, przepuszczały lufy karabinów
Tego obwarowania okien tern łatwiej dokonano, ie aieprzyjaoie
przestał straslsć kartaczami. Dwie armaty wyrzooały teras ku
le na irodek barykady, by zrobić wyłom dosnturmu.
Ody brak przeznaczony do ostatniej obrony złożono ni
miejscu, En jol ras kazał zanieść na pierwsze piątro butelki, któr«
poetawił pod stołem ojoa Mabeuf.
— Któż je wypije? — zapytał Boseuet.
— Oni! — odpowiedział Eajolrss.
(Ciąg dalszy nastąpi.)
D0KT03 K. A. BUTKSEWJCf,
im
o«l O do tU przed południom.
«nł 1 do :t pri południu.
«'d • do 10 wieczorem.
Milwaukee Ave. j<
!« Trt.-f.n !»s| Drli ,
ł>. rtl 'IM IJ 5-M " jluliłn a\.v Tri. l iii Wrai.
Czy są cuda na świecie.
Pytanie to stawiaję ludzie, którzy, rzec można, cudownym sposobem
■ostali wyleczeni z rozliczuych ciężkich chorób.
NIE BYŁY TO CUDA, LECZ TYLKO UMIEJĘTNOŚĆ!
Kto cierpi na jakakolwiek chorobę a chce się z niej wyleczyć i kto
chce przywrócić sobie nadwerężone zdrowie, siłę i rzczkosć, niechaj uwa
żnie przeczyta tych kilka wierszy.
CZY SŁYSZELIŚCIE JIŻ NIECO 0 PROFESORZE COLLINST
Zaprawdę, tc tak, ponieważ jego sbwa i pjluśuc iraię zuaae *a w c#«
łvm świecie. Studyował on wicie metylko na elawnrch europejskich me
dycznych uniwersytetach, lecz także i w Ameryce. 'Długie lata buwił on
na doświadczeniach, a do^kouaiił się w lekarskiej tun:ejęlno*ci szybko, po
nieważ przyroda obdarzyła go nadzwyczajny zdolnością, bystrym ro*a
mem a nadto w ielkim talentem.
*. profesor Collins. wlzwnym na całym świecie a nie tylko zwy
czajni ludzie udnją się do niego o pomoc na wypadek choroby, ale i naj
lepsi lekarze uciekają się do niego s proilif o radę i wyświetlenie, jeżeli
me mogę zrozumieć jakiegoś przebiegu słaboici.
Śmiało twierdzić można, że kogo on nie wyleczy, temu już nikt aft
świecie nie przywróci zdrowia.
>
Profesor Collins przewodniczy lekarzom w Tsboratortnm.
Tenlc aręcroy a dawny lękam założył lekarski instytut pod imienfom
„Tbe Profesaor Collins New York Medical Institute”, 140 West 34 olion
ri(lzkożciYOrlrU* a^y lCm łAtwleJ m,i8ł śpieszyć z poinocf cierpiącej
•W.LD8l\tacie,tym zostało 3UŻ ty»»%ce a tysiące wyleczonych a między
tymi setki Słowiaków i Polaków. 3 ^1
Z powodu braku miejsca podamy tu tylko niektóre krótkie listw.
zasługując* na wzmiankę. .
j oungKown, u. l wrteśma, 1900. ]
Panie Profesorce Collinsie!
Pobyłam Paua *woją fotografię, I
i abyś Pan zobaczył, że jaz wyzdrc 1
wiałem. Przez £
lat znosiłem cho
roby. Jeden lekarz
utrzymywał i e
rnam jądra nie
zdrowe, drugi, że
mięśnie stwardnia
ł7*
P«
trzeci, że
cberz mam w nie
ęorządku i tak d.
Wielka aume pie
mędzy wydałem na kompanie lekar
skie, a i długi czas byłem w szpita
lu. Pan jeduak odraza rozpoznałeś
moją chorobę, a pańskie leki za dwa
miesiące przywróciły mi zdrowie.
Z bratnim szacunkiem,
WASYL HKICH.
Detroit, Mioh.. 13 sierpnia, 1900.
Profesor Collins w New Yorku.
Wielmożny Parne!
Pańska sława szeroką falą płynie
po świeci*, lecz gdyby królowie i
cesarze świata zna
ugfoooką J'auek%
wiedzę, zaprawdę
nie daliby Panu le
czyć biednych lu
dzi, lecą zatrzyma
liby Pana dla sie
bie. Ja miałem to
nieszczęście, fce
spamem ze scho
dów i pokaleczyłem *>ę cięiko. Mia
łem wzruszone k°^> i ciężko się
skaleczyłem, a lekarze, którzy mię
leczyli me robili mi nadziei wyle
czenia. Pan jednak mię zupełnie
uzdrowił. Załnję tylko, *e nie jestem
w stanie godnie to Pana odpłacić.
Jia wieki Panu wdzięczny,
JAN PILARSKI.
Scranton, Pa., ft lipca, 1*00,
Wielmożny Profesorze Collins’eie*
8ama nie wiem, jak mam wygło
cić Pana ma podziękę, za oswobo
uzeme mię oa cięż
kich boleści. Cier
piałam szalone bó
le w mięśniach*
kłuło mię w boku
i krzyżacL. Achl
strasznie cierpia
łam. Radziłam aię
u wielo lekarców
w kraju, leczyli
un^> profeaorowio
* Pesztu, lecz waz jatko bez skutku.
Myślałam, że już nie będę u lec soną,
ale przyszedłszy ta synem do Ame
ryki, aa poradą drugich, udałam sio
o pomoe do Pana. Lekarstwa, które
mi pan dwa razy nasłał, sprawiły
ten cudowny skutek, żem d/i* dró.
ki Bogu — zdrowa. *
Z podzięką i szacunkiem,
Marta koreszka.
Pocahontas, W. Va., 6 maja, 1000.
Kochany Panie Profesorzel
Niechaj Panu liog zapłaci ca pfj
ską pomoc. Sześć lat byłam chora.
udawałam lię do
doktorów, ałe bes
skutku, bo ot nie
mogli roaposnaó
choroby. Kaxdy
mówił inaczej. By
łam jat na nnieró
przygotowana. A
la w końca dma*
łam jaaecsa ras
sproDowac, a dziś Boga dziękuję,
śe się do Was udałam. Wasze leki
usunęły bóle, a dziś jestem tłusta,
zdrowa i wina, a ludne mówię, *e o
10 lat od młodo tałam.
Z pięknym pozd łowieniem.
ANNA KOVAGlff*
WIELKA ZRĘCZNOŚĆ PROFESORA COLLINSA -
w fornala mężów, kobiet i dzieci nuydiyacycb się w odległości
tysięcy mil.
W umiejętności lekarskiej znane pewne symptom*, które opisane,*
pozwalaję całkiem dokładnie posnąć jakakolwiek chorobę. Jeteh eboesp
wypełnię naetępojęce pytania i przyszlę Je profesorowi Collinsowi, on
por.ua dokładnie ich ohorobę, a szybko iob wyleocy. Nie potrtsbs odbj«
wać podróśy do New Tatka — napiszcie tylko. **
i'iy lanlecier
W ymiot ujec le?
Chudniecie?
Macie u pławy?
Żle się czujecie?
Macie nenralgif?
Boli was w boku?
Macie biegunkę?
Bo u w aa całe ciało?
Bola waa uszy?
Czujecie bif znutonym?
Ciecze wam z urna?
Macie zły apetyt?
Cierpicie na białe upławy?
i Czujecie zię przygnębionym?
Piecze war w gardle?
Macie słaby wzrok?
Lęfczete się rychło?
Kot era lacie się prędko?
Macie twardy stolee?
Macie Krótki oddech?
Boli w aa po jedseuiu?
Macie zawrót głowy?
Swędzi was skóra?
Macie obłożony język?
Tr*ę«^ arę wau* ipoe?
Bije wam mocno aerce?
Czujecie ucisk na sercu?
Czy męczy was sen?
Czy czujecie oól w kołciachf
Macie boleści w plecach ?
Csujecie boi po moczeniu?
Burczy wam w klerkach?
Macie zbyt miękkie ciało?
Macie chorobę muicy?
Zaziębiacie się azybko?
Cucbuie wasz pot?
C*n;ecie gjorę< .i krew? .
Curp-c e na zakaśnę < bmoHę?
Obr* y cna się wam jedzenie?
l^nędow* godziny: od 10 do 1 po poł • od i do 5 wiec*.
W niedzielę jedyni* od 10 Jo \ po poł.
i Lekarstwa bywai* uayUne prze* eksprea do którejkolwiek
, WOŚOI w Stanach Zjeduo* zonyeb.
Motecie pieaó w jakimkolwiek języka.
Lmty sdreeajcie.
Professor Collins New Yo:i il:iica.l h-iiiut*
140 Wnt 34th Street. NE# tOHK.