Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume], September 28, 1905, Page 4, Image 4

About Zgoda : Wydania dla niewiast. [volume] (Chicago, Ill.) 1900-1913

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
„ZGODA.” ORGAN Z. N. P.
Wjchodml w kaidj cswartek.
flMiMratł di> catoakOw 7.w. N. P. rocsala. ||«.
|btUBlMlą(>Bl« ru»in a podaiktoia tatukawriu
wlała DlKiioakfrw rousi*. jo«
!>•**««..7*1.00
Blar# Zaraza Swląaha I.P., radahayt I 4 ra kar
»1| w «kMl« 4aaaa po4 la. 104
IM w. IlikUi li, Chicaga, III.
WiMiklt llal/ ar • praw ach admlalstracyjnyrh Zwiąż
•ka K. P. aala4y prxaa/lać pod tdraaim arkrouru*
Jaaaralaego
T. M.Kaliński,
l(t 1*4 W. DOI4m Si., Chicago. ŁJIIaała
P**»kHT aa4 bankowa, pocztowa I plontą4ia aala
1) prsraylać pod ariraoaai kacy ara.
I. Majewski,
I*t-104 W. Dłrłaiaa Itrwt, Cblaogo. Illlaal*
k oraopondaacya doty< aąre Rodaka/I „Zgody” ua
l«t> pracaylat rod adraaam:
T. Hlemlradakl,
l€t-l*4 W, RHtalao li, Chicago, Illlaal*
Yaaaikla aaś Hat/ w oprawach administracyjnych
•Zgadł", nkłiai il I robOt drwkarokltb nalały aa ra
bował do Sokrataraa „Zgody”
J, Olbinskl,
l«*dl W. Ricitłoo Uml, Chicago, llllaola
THE WEEKLY „ZGODA”
APPEAKIWG eykry thursday
It tka afBelal erga* of tka PaUah laUaaal Aillaaaa
of tka C. S. of *. A.
Saboerlpltoa prlcafor mamhara of tka Po!lak Nat'1.
Allliaw par aaaain. (•«.
parabUwIth monthly daaa ta tka Alllaace.
To non-mooiboca. io«
To othar coantriaa.*1.00
T. SIEMIRADZKI, Edltor,
•■oot 101-104 W. Dlrtalon Straat. Chicago, Illinois.
AR baaalaaaa romanaalcatloaa obali ho addraoaad r
The roUsh Weeklj „Zgoda”,
lOC-104 W. Dlrlaloa Straat, CHICAGO. ILLINOIS
Ali aoairaanlratlona to tka PollaL National Aillance
tkali kk addraaaad:
T. Hellnakl, Gan'! Seeretarj,
10C-104 W. Birlsloo Straci, CHICAGO, ILLINOIS
Entered at Chicago, Illinois as socond-class
matter Dacember 15, 1886.
PROCH.
Ukochała to stare zamczysko, tc
gruzy szare, w ustroni dzikiej leżące,
spętane wichrem, niebem i pustką.
Godzinami całemi siedział samotna,
w framudze baszty niegdyś wspania
łej i tylko ciche szepty przerywały jej
zadumy. Dusza śniła o tern, co tu da
wniej było, kto mógł posiadać te za
stygłe mury, gdzie teraz samotność,
nictoj>crze harce wiodą, a pająki snują
witraże.
Wizja tęczowa, jak świetlna wstęga
przewinęli jej raz przed oczyma, od
wieczne owe czasy, a jasna fala dawno
przeżytych snów. hiła rozkosznem
skrzydłem jej myśli.
Srebrne smugi wspomnień opełzły
jej błękitny duszą i zapadła jej dusza
w mroki odwieczne...
To on był tutaj, on, jej dawny błę
dny rycerz słońca.
Przed wiekami przyszedł w ten za
mek słoneczny, głędny rycerz w czar
nej zbroi smutków, któremu tęsknota
znak rycerski wyżarła w piersi i za
mieszkał w tern więzieniu ciszy, sam,
tylko tęsknota jak pies mu u nóg le
gła. Rozpacz i zawód, tańczyły mu wi
dmem w myślach, a dusza z swobodą
nie tarzała się w kurzawie słońc.
W myśli rycerza była wieczna noc,
więc w te szare mury przyszedł doko
nać resztek chmurnych dni.
Ale i tli nic znalazł bezbrzeżnego u
kojenia; myśl jego tułała się po kruż
gankach i salach pełnych ciszy' i złota.
Dusza rycerza |>łomienna wpierw, jak
kościół tęcz jK*łny, teraz dziwnie szara,
szeptała i prosiła tylko o jeden jasno
ści promień. Bo, oto na szerokim ste
pie życia nic znalazł szczęścia.
W żałobnetii spętaniu długo trwał
smutny rycerz.
Aż wstała noc cudu ; w módl i te w
nem cieniu, dobry los posłał duszę jej
do rycerza, na zaczarowanie tego pu
stkowia.
I spłynęła jej dusza na poświacie
księżycowej, w ow^ cudowny, ambro
zyjską noc, którą pół śniąc, pół na ja
wie przeżył. Był majestatyczny cier
pieniem swojein, z wyrzcźbioncm na
twarzy męczeństwem. Był czarowny
w łunie sennych gwiazd, co się przy
wlokły za swą panią.
1 witał siostrę złotych słońc, z szep
tem modlitwy i pieszczoty, w głębo
kiem upragnieniu u pojeń.
Splotły się ich perłowe ramiona,
wstała szalona, wieczna słodycz na li
stach ich ; usta ich to były wstęgi ko
ralu, dyszące krwią, spragnione. . . tę
skniące. .. a oczy, ich były przesłonię
te wonne mi, kuszącemi dymami kadzi
deł, a twarze ich były dwa słońca.
I wstała płomienna baśń miłości.
Z jej snów wyrosły kwiaty rajskie,
a pieszczoty ich przepysznych woni,
owiewały jego oczy.
Całunki jej, na jego marmurowej
twarzy rozpalały łuny płomienne.
Topazowa fala jej włosów, motała
mu myśli, że się obłędne stawały.
Marzące, alabastrowe dłonie koły
sały jego sny kwietne, bo dotąd smu
tny był jak dziecko; jak z kruży złotej
w złotą kruż przelewała tęczę i jdo
niienie ze swego serca w jego serce.
I wołała do duszy jego: “Zatrzymaj
wóz swój chmurny, duszo, stań na
chwilę!”
A potem rozpętała duszę jego z
wieczystych tęsknic, wyzwoliła z żalu
i szli razem w świat, ukoronowani j>o
wodzią słońca.
I oto ona kruszyła duszą swą, w
pieśń przewonną.
Rumakami im słońca były; rydwa
nem chmury błyskawicowe, koła mie
siące okrągłe i tak płynęli poprzez fale
mórz niebieskich, j>ośród srebrnych
gwiazd, które w mroku płynęły jak
srebrne delfiny.
Ale najchętniej zamykali się w tym
zamku i nie oglądał ich człowiek z ser
cem złem; snuli na przecudnych wrze
cionach, stubarwne nitki swego niewy
gasłego szczęścia.
I długo trwał ten raj.
Aż w jedną noc ciemną, grobową,
pełną syku i klątw, idących od ziemi,
porwały ich dusze wichry złe w kra;nv
zapomnień.
I posypały się mury i padły w ruinę;
słońce płomienne stało się gromnicą u
marłych, zbladły księżyce srebrne, pa
łały gwiazdy, jak łzy anielskie.
I była cisza wielka, niezamącona ni
czem...
Czemuż mroczne przenaczcnie
wskrzesiło ją znowu, jej duszę przebo
gatą, i czemu musi j>o wiekach mę
czennica królewska wracać w kraj da
leki. gdzie razem byli; oto sama jest
i wspomina z łkaniem, one przeczyste
jasne chwile, które były.
W zadumie bolesnej, dłuto słońca
kowa jej umiłowaną twarz rycerza,
smutną i bez uśmiechu, a wicher przę
dz wania jej głos potężny, a pachnące
łąki niosą jej słodycz jego słów.
Powstał jako przesłodkic wspomnie
nie jej roztęsknionej myśli. I tęskni.
Smutna jej rozkosz; błądzi po gru
zach i prochach i z szlochem pada na
stary, zimny mech, aby w jego woni
gasić pożar ust.
T poszłaby Ciebie rycerzu słoneczny
szukać dusza moja dobra w one głu
che ziemie, gdzie kipi żal i płacz; oto
rozbłyśnie tęczą i błyskiem, może Cię
tam oto ona rozjaśni wir posępnych
podziemi, a potęga twych oczu zatrzy
ma ją w krainach nocy.
I poszłaby Ciebie szukać w pustyn
ne obszary; może zakuto Cię w skały;
rozkruszy kamienic i będzie przv to
bie, w tej jałowej pustce, zapatrzona
w T wą boską twarz, jak beduin samo
tny w fata morganę.
I jjoszlaby C. iebie szukać, w groby
pełne upiorów ; nic jej nie przestraszy;
możeś tam jest. wyrwie Cię przemocą.
I poszłaby C iebie szukać w słońca
skwary, możeś zaklęty w jaki pło
mienny gród; ona morzem zostanie,
zatopi gród, a ('iebie porwie.
I poszłaby C ię szukać w kry lodowr
cow, może Cię kto zamienił w wielki
fiord, ona zejdzie nie jx>larną zorzą,
ale milionem słońc i stopi w swych ra
mionach te okowy.
I poszłaby Ciebie szukać między o
błoki; możeś tam wodzu rozlicznych
gwiazd, wiec pójdzie między gwiazdy
i ulitują się jej lłoleści.
udziesf— błędny rycerzu?
( zemuż wstała dusza jej na nowy
żywot, na nowy ból, na nowy trud i
męki ?
A ty leżysz daleko — daleko, uko
łysany wiecznością.
I nigdy, już nigdy nie wrócisz, tę
skny rycerzu; nigdy Cię nie zobaczy,
ani w wiosnę, co święci pochód w słoń
ca błyskawicy, ani w jesieni, co koły
sze noce ciemne? I nie pójdą duchy
wasze nigdy już razem, zapatrzone w
szczerozłote słońce, pod błękitnym da
chem świata ?
Rycerzu błędny, gdzie jesteś?... —
cz*Mu jesteś?
Czy zaniósł cię rumak twój nad mo
rze i porwały Cię rusałki morza5 Czv
wziął Cię w niewolę dziwny smok sło
neczny ? L zy Cię poraził Pan grzmo
tem dzwonów swoich? Czyś bvł w
walce z Aniołem, który Ci duszy twej
zazdrościł?
Gdzie jesteś i czem jesteś?!
Prochem ?!!..,
Olga D.
-o
Majątki klasztorne w Rosji.
Nie bez złośliwej tendencji jakiś
dziennikarz ogłosił w tej chwili kryty
cznej dla gospodarki rosyjskiej dane,
dotyczące stanu majątkowego klaszto
rów' rosyjskich. Mówiono już nieraz o
tem. że skarb rosyjski w razie ostatniej
potrzeby gotów byłby pożyczyć z kla
sztorów parę groszy. Otóż dziennikarz
ten. obznajomiony dobrze z fundusza
mi ławry Aleksandro-Newskiej w Pe
tersburgu i innych klasztorów, podaje
następujące informacje o bogactwach
i dochodach niektórych klasztorów:
Dochody cerkiewne ławry Aleksan
dro-Newskiej wynoszą około 200.000
rb. rocznie. Inne dochody tejże ławry
tn budowę cerkwi, na biednych, na
pogorzelców, na rannych, przenoszą
750.000 rb. rocznie. Dochody z mająt
ków nieruchomych przynoszą ławrze
A lek sandro-Newskiej przeszło 500.000
rubli rocznie. A zatem półtora milio
na dochodu rocznego.
Z sufny tej igumen (przeor) otrzy
mujący |>ensji 1S00 rb. rocznic, ma do
chfKlu rocznego 65,000 rb. Rkonom,
zarządzający gospodarstwem, otrzy
muje 20 tysięcy rb.
W ławrze jest 70 zakonników. Każ
dy z nich przy wstąpieniu wnosi do
funduszu żelaznego ławry 500 rb. dla
tych, co ukończą kurs seminarjum, o
fiara ta zmniejsza się do 300 rb., a dla
akademików, którzy przyjmą śluby
zakonne w trakcie studjów — do 150
rb. Tych siedmdziesięciu mnichów
dzieli między sobą z dochodów 250.000
rb. rocznic. Pozostała suma dochodu
rocznego powiększa kapitał ławry. Ka
pitał ten dosięga już obecnie sumv
3,000.000 rb. w złocic, nie licząc sum,
ulokowanych w papierach procento
wych.
Praktykowany w ławrze Aleksan
dro-Newskiej system dzielenia docho
dów’ znajduje zastosowanie i w kla
sztorze Nowodziewiczym w Pcters
| burgu za rogatkami moskiewskiemi.
Kapitał ławry Peczerskiej w Kijowie
obliczany jest na półtora miliarda.
Najbogatszym jednak klasztorem w
| Rosi i jest ławra Froicko-Sergjewska
I pod Moskwą. Posiada ona kapitał w
I wysokości 3 miliardów rubli, a docho
dy jej są olbrzymie”.
Siwienie włosów.
Włosy zwykle zaczynają siwieć o
koło lat czterdziestu, często nawet
wcześniej. Najprzód na skroniach u
kazują się srebrne nitki i liczba ich
wzrasta stopniowo, głowa staje się
szpakowatą, wreszcie siwą. Wypadki
zupełnego osiwienia podczas kilku go
dzin, zdarzają się nieraz i są stwier
dzone przez naukę. Boleść, obawa lub
gwałtowne wzruszenie, mogą w krót
kim czasie wywołać taką zmianę.
Nieszczęśliwa królowa Marya An
tonina, osiwiała zupełnie w przeciągu
nocy, która poprzedziła wykonanie
wyroku. To samo przytrafiło się księ
ciu Sforza, kiedy został zwyciężony i
wzięty do niewoli przez Ludwika XII.
Dr. Junius opowiada o pewnym szla
j chcicu, który usłyszawszy, że jest ska
zany na ścięcie, odrazu z bruneta stał
się biały jak gołąb. Guarini, profesor
języka greckiego w Weronie, osiwiał,
dowiedziawszy sięć że skrzynia z rę
kopisami, które wiózł z Konstantyno
pola, zatonęła w morzu. Pewien robo
| tnik angielski, spadając z dachu, zdołał
uchwycić się rynny; uratowano go, a
le ciemne jego włosy odrazu zbielały.
Zdarzają się wypadki, żc tylko część
włosów zmienia barwę. I tak: pięcio
letni chłopiec jechał z matką w jk>wo
I zie, kiedy konie się rozbiegały, prze
straszył się bardzo ale nie poniósł ża
dnego szwanku. We dwa dni później
dostał wysypki na całem ciele, w ty
dzień zaś zauważono, że ma we wło
sach po lewej stronie głowy pięć bia
łych pasm. Matka przypomniała sobie,
że podczas niebezpieczeństwa trzyma
ła rękę na jego głowie. Białe piętna
rozszerzyły się z wiekiem.
:a. z.
-o
ZniowAżenio zwłok z przesądu.
Jak donoszą dzienniki węgierskie,
żandarmerja odkryła w południowych
pomiędzy wieśniakami ru
muńskimi wstrętny zwyczaj zniewa
żania zwłok, mający swe źródło w
przesądzie. Przed kilku dniami umarł
włościanin \ esza, a ponieważ nagła
śmierć jego obudziła podejrzenie, wła
dze zarządziły fxłkopanie zwłok. Żan
darmerja znalazła zwłoki przybite
gwoździami do trumny,a w sercu tkwił
długi gwóźdź. Śledztwo wykazało, że
“operację ’ tę wykonała stara wieśnia
czka Jokan. Chłopi w śledztwie o
świadczyli, że zawsze tak robią ze
zł\Jokami tych, którzy umierała m
nieznaną chorobę, gdyż w takich ra
zach nieboszczyk wraca nieustannie do
domu i naraża rodzinę na zakażenie.
Po przybiciu zwłok do trumny niebo
szczyk już nie wraca do domu.
* * *
Każda niema ambasada
Ambasadą jest miłości.
/, Slmuacki (z Kalderona),