Utrzymanie w Czysto
ici Drapacza Chmur
J Kosztuje $3,000
Dziennie.
Baltimore zwykle nazywają ‘'Mia
stem kościołów,” Filadelfję ‘‘Miastem
Miłości Bratniej," albo też ‘‘Miastem
Rezydencjalnem." New York, gdyby
nie sprzeciw i oburzenie innych miast
możnaby nazywać “Miastem Miast"
J —nazwijmy go “Miastem Okien."
Czy patrząc na to olbrzymie śro
dowisko ludzkie, za stanawialiście się
.nad tem, ile Jest okien i ile szyb w
oknach w całym New Yorku?
Otóż odpowiemy wam na to obra
zowo. Gdy np. można było wziąć wszy
stkie okna, jakie znajdują się w New
Yorku i ułożyć je obok siebie, można
by utworzyć Jedno olbrzymie okno,
sięgające od krańca do krańca świa
ta, albo możnaby ustawić ścianę, na
cztery okna wysoką, której dłogość
równałaby się długości całego wybrze
ża Atlantyckiego w Stan. Zjedn.
Nie o to jednak nam tu chodzi, ale
o koszt utrzymania w czystości tych
miljonów okien. Kto Je myje,—jak,
kiedy i ile New York płaci codziennie
robotnikom za wykonywanie tej pra
cy?
Oprócz mycia okien pozostają jesz
cze do czyszczenia podłogi, usunięcie
śmieci, papieru i t. p. Trzeba pamię
tać, że z nowojorskich drapaczy
chmur wyrzuca się co dziennie mil
jon koszów papieru i różnych niepo
trzebnych rzeczy. Koszt utrzymania
czystości w tych wszystkich budyn
kach musi być olbrzymi.
Jeden z ciekawskich reporterów a
h merykańskich, za ciekawiony tą spra
wą, zadał sobie sporo trudu I wydobył
szereg interesujących lnformacyj, któ
Jest tylko jeden
v Budweiser
i nic coby mu
dorównywało
?
Jo* Levlnsky, wlaś.
Oft*: Ma-0077 Rei.: Ma-8166
4824 South 25-ła ulica
ALBERT HRUBAN
rwurt*»7
* Wiecznietrwałe wieńce i Wieczniezie
lone pokrycia robimy na zamówienie,
świeże kwiaty na wszelkie okazje.
ltSi 5o. Z9-ta ulica HAruey 2ZM
PARKVALE
BAKERY
"Skład Dobrych Rzeczy
do Jedzenia”
Specjalną trorkliwoicią wyko
nujemy zamówienia na wciela
i inne uroczyitości
Mit Se. 32-ga Avanue Ha-St33
BRANDEIS
Shoe Repair Shop
Odwozimy naprawione Obuwie do do
mu, dajemy kredyt, wizyitko dla wa
»zej wygody. W batemencia składu
Brandeis, lł-ta i Douglas, At-8444.
Fachowa Naprawa TRZEWIKÓW
ZGRUNTU PRZERABIAMY
OBUWIE
Standard Shoe
Repair Co. \
y JAN L. HRAGE, wlał.
ltlt Farnam ulica At-t4łl
JAN ŚWIĄTEK
pierwszorzędna
Restauracja Bufetowa
tnladanla, cygara, papierosy
miękkie napoje, karmelki
88-eU 1 Ł ulica M*4M8
^ Frank L. Buckingham
Nauczyciel gry na
BANJO. MANDOLINIE 1
GITARZE
Studio IIM So. Il-raa uL At-tMi
re następnie zamieścił w swem pli
mie.
Oddajemy więc jemu glos. Oto co
opowiada:
“Udałem się najpierw do olbrzy
miego drapacza, do budynku Chry
slera.
—Wszedłszy do olbrzymiej, jak w
królewskim pałacu, sieni podszedłem
do klerka ubranego w uniformie 1 za
pytałem się, czy mogę się rozmówić
ze stróżem domu.
—Stróżem? — zapytał na odwrót
klerk z akcentem oksfordzklm w gło
sie.
—Tak, odrzekłem, chciałbym pomó
wić ze stróżem ... no z tym, który
utrzymuje porządek w tym budynku.
—Oh, pan ma na myśli zarządcę do
mu. Mieszkanie jego znajduje się na
piętrze. Trzeba jednak porozumieć się
najpierw z jego sekretarzem, aby wy
znaczył panu godzinę przyjęcia. Rze
kłszy to, klerk ukłonił ml się z powa
gą, dając do zrozumienia, że rozmo
wa nasza skończona.
—Ho, no, ten stróż, to nie byle Ja
ka figura—pomyślałem sobie. Widocz
nie im większy budynek, tem większy
tytuł dla stróża.
—Po długich ceregielach dostałem
się wreszcie do owego zarządcy naz
wiskiem Mr. C. L. Brown.
Na wstępie zwracając się z uśmie
chem do pana zarządcy, rzekłem:
—Sądzę, że pan ma dużo doświad
czenia, Jako stróż?
—Tak i nie, odparł z właściwą za
rządcy skromnością. Utrzymać taki,
olbrzymi budynek w należytej czy
stości, to wielka praca, wymagająca
i znajomości i doświadczenia. Skoń
czyłem uniwersytet Yale, uzyskając
dyplom inżyniera. Trzeba pamiętać,
że czyszczenie drapacza chmur wyma
ga wiedzy. Chodzi bowiem o to, by
praca ta odbywała się sprawnie, przy
jak najmniejszych kosztach. A na to
potrzeba systemu.
ilaukunft strona nic obchodziła
mnie w tej chwili zbyt wiele. Chodziło
I mi o informację co do sposobu utrzy
mania w czystości olbrzymiego gma
chu. W budynku, jak powiedział mi
stróż, przepraszam, zarządca, znajdu
. je się 4,500 okien.
Aby gmach ten utrzymać w nale
żytej czystości, potrzeba uu tego 150
kobiet, 90 porterów I 7 czyścicieli o
klen. Cała ta armja robotników zaję
ta jest cały tydzień. Pomijam tu in
nych robotników, jak operatorów wind
palaczy w wielkich piecach znajdują
cych się w podziemiach gmachu, etc.
Codziennie wieczorem, kiedy pra
cownicy biurowi udają się do domu,
do budynku przychodzi 150 kobiet, zaj
mujących się sprzątaniem biur. Pra
cują one od 5:30 wieczorem do 12:30
w nocy. Każda z nich musi po zamia
tać 1 umyć 10 tyBlęcy kwadratowych
stóp podłogi, oraz uporządkować biur
ka 1 powyrzucać niepotrzebne papie
ry nagromadzone w koszach. Szereg
nadzorców baczy, aby praca ta wyko
nywaną była należycie, a nad dozor
cami jest jeszcze główny dozorca, któ
ry zdaje raport zarządcy budynku.
Pierwszym obowiązkiem kobiet jest
powyrzucać papiery z koszów. Papie
ry te pakuje się do wielkich worków,
oznaczonych numerami, które następ
nie zwozi się windami do piwnicy,
gdzie leżą przez 48 godzin, a to w tym
celu, aby, w razie zagubienia jakich
papierów, lokator mógł poszukać
wśród papierów w workach w piwni
cy. Po 48 godzinach, papiery te sprze
• ~ — ~ ~ — —* - Aawśśm
t*njw z»s\> pw At tnuww «m» »w tuuwna
Następnie kobiety zamiatają poko
ie biurowe. Tam zdzie sa dvwanv. u
tam, gdzie podłogi pokryte są ceratą,
zmywają szmatami umleszczoneml na
drążkach. Zwyczajnych mioteł nie u
żywa się wcale, gdyż przy zamiataniu
tworzy się dużo kurzu, który osiada
na meblach i innych sprętach. Nie u
żywa się też mydła, bo po mydle pod
łogi są śllsgle.
Czyszczenie odbywa się przy pomo
cy czystej, gorącej wody. ścierek, zmy
waczy podłóg i elektrycznych mioteł.
Tylko raz na tydzień dodaje się do
wody trochę proszku "scouring pow
der."
czyszczeniem biur zajmują się głów
nie starsze kobiety, mające dzieci,
które w ten sposób pomagają mężom
w utrzymaniu rodziny.
Siedmiu robotników pracuje cały ty
dzień przy czyszczeniu okien gmachu
Chryslera. Każdy z nich musi umyć
od 60 do 60 okien dziennie. W tym
miejscu opowiadania zarządcy zasta
nowiłem się, ilu robotników potrzeba
do czyszczenia okien we wszystkich
drapaczach chmur w New Yorku.
Pan Brown ciągnął Jednak dalej
swoje opowiadanie. Zaznaczył on, żt
jakkolwiek czyszczenie okien nie wy
maga specjalnych zdolności, to jed
nak zarządca musi baczyć, aby robot- i
nik był wstrzemięźliwy, lekkiej wagi
1 odważny. Musi on mieć silne nerwy,
aby nie dostać zawrotu głowy, gdy
znajduje się np. na 77 piętrze.
Każdy robotnik ma specjalny pas
zrobiony z giętkiej stall, gdyż okaza
ło się, że skórzane pasy nie były zu
pełnie bezpieczne. Aplikanci na zmy
waczy okien, zanim otrzymają zaję
cie, muszą przejść specjalne próby fi
zycznej wytrzymałości. Przedewszyst
klem, wymaga się od nich silnych ner
wów, dobrego wzroku, silnych zdro
wych zębów, słowem, musi to być czło
wiek zupełnie zdrowy i silny.
Pozatem, robotnik taki musi być u
czclwy. Ma on bowiem dostęp do biur
w czasie, kiedy nikogo tam niema.
Dlatego też, zanim zostanie przyjęty
do pracy, agencja detektywów bada
ich przeszłość, czy nie byli już kara
ni sądownie za jakiekolwiek przestęp
stwo.
Na zakończenie, zarządca zaznaczył
te koszt utrzymania w czystości
gmachu Chryslera, łącznie zobsługą
wind, etc., wynosi dziennie około trzy
tysiące dolarów.
ŻYD WIECZNY
TUŁACZ.
W pierwszej połowie XXII wieku
rozbiegła się wieść, że żyje żyd, imie
niem Józef, który był obecnym ukrzy
żowaniu Jezusa i tej treści powstała
legenda.
“Kiedy Chrystus został uwięziony
przez żydów i zaprowadzony do domu
Piłata, ażeby przezeń był osądzony,
gdy Go żydzi ciągle oskarżali, a Piłat
nic w Nim karygodnego nie znajdo
wał, rzekł do nich: —
—Bierzcie Go i osądźcie wedle praw
waszych!
Lecz gdy okrzyki żydów wzmaga
ły się, Piłat na prośby ich uwolnił Ba
rabasza, a Jezusa wydał na ukrzyżo
wanie.
Wtedy żydzi wyprowadzili Chrystu
są, i gdy wlekli przez bramę, Karta
filus, odźwierny pałacu Piłatowego,
uderzył Go pięścią w kark 1 zawołał
szyderczo:
—Idź prędzej Jezusie! czemu się o
ciągasz?
Jezus zaś spojrzał nań wzrokiem
surowym 1 rzekł:
—Ja idę, ale ty zaczekasz aż wrócę.
Tak tedy, według słów Pańskich,
czeka on, który podczas męki Chry
stusowej miał około lat trzydziestu, i
zawsze gdy dożywa stu lat, wpada w
niculcczoną chorobę, dostaje jakby om
dlenia, lecz po wyzdrowieniu wraca
do tego wieku, jaki miał w chwili, gdy
Pan był umęczony.
Na początku XVI stulecia Już ów
Józef nosi nazwę po raz pierwszy A
haswerusa; widziano go w roku 1642
w Hamburgu, mógł mieć około lat
pięćdziesięciu. Wysoki, z długimi, spa
dającymi na ramiona włosami, z bo
seml nogami, choć to był czas zimo
wy, nie miał innego ubrania, prócz
spodni marynarskich, zachodzących aż
na stopy, krótkiego żupana 1 płaszcza
do ziemi. Tu biskupowi szleswickiemu,
Pawiowi Eitzen, sam opowiadał, że
jest rodem żyd, imię nosi Ahasweru
sa, i Jest szewcem z rzemiosła; iż był
przytomnym śmierci Jezusa Chrystu
sa, i odtąd, nie umierając, zwiedzał
różne kraje. Że za czasów Chrystusa
mieszkał w Jerozolimie, że prześlado
wał Jezusa, że nastawał na śmierć Je
go, a gdy wyrok wydano, on krzycząc
aby Go ukrzyżowano, pobiegł przed
dom swój, mimo którego Jezus musiał
przechodzić, i oznajmił o tern swej ro
dzinie, żeby Go także widziała, a wzią
wszy małe swe dziecko na ręce, sta
nął we drzwiach, aby mu Go równie
dać widzieć.
Pan Jezus przechodząc obarczony
krzyżem, oparł się o dom żyda, a ten
dla okazania gorliwości, podbiegł 1 o
depchnął Go z obelżywemi słowy, w
skazując na miejsce męki, dokąd iść
powinien. Wtedy Jezus Chrystus po
patrzył nań długo 1 rzekł:
—Ja się zatrzymam i spocznę, a ty
pójdziesz!
I zaraz postawiwszy na ziemi dzie
cię, żyd uczuł, że się w domu Już za
trzymać nie zdoła. Poszedł za tłumem
i przypatrywał się śmierci Pana Je
zusa, poczem nie mógł Już wrócić do
mU ułmral mśmIm Amm. i a-<
v«k; aiąitMi się po cuuzycn Kraj&ctl, '
w sto lat dopiero wrócił i znalazł Już
Jerozolimę zburzoną, tak iż nic w niej
rozpoznać nie mógł. Mówił każdym
językiem tak doskonale, gdziekolwiek
się pojawił, Jak krajowiec; na począt
ku XVI stulecia widziano go w Anglji, |
Francji, Włoszech, Węgrzech, Polsce,
Moskwie, Inflantach, Szwecji, Danji i
Persji.
.Nieznany poeta francuski, napisał
pieAft p. t.: ‘‘Opowieść prawdziwa o
żydzie tułaczu, który utrzymuje, ii
był przy ukrzyżowaniu Jezusa Chry
stusa, i dotąd w życiu pozostał," któ
rą roku 1609 wydrukował w Bor
deaux. Sprzedawano ją po odpustach
i jarmarkach.
Pisali o nim i Niemcy. Profesorowie
uniwersytetu w Jenie 1 Witemberdze,
ogłaszali uczone rozprawy o świadku
męki Chrystusa. Legenda ta z dodat
kami przeszła aż do drugiej połowy
XVIII stulecia. Nie dosyć, w Anglji w
latach 1818, 1824 i 1830, wiele osób
świadczyło, że własnemi oczyma wi
działy żyda tułacza.
W Szwajcarjl lud opowiada, że w
kantonie Wallls, pod górą Matterhorn,
wznosiło się dawniej wielkie miasto,
żyd-biegun, Jak go Szwajcarowie na
zywają, przechodząc raz przez nie,
rzekł:
—Gdy po raz wtóry tędy przecho
dzić będę, na miejscu ulic i domów
|porosną drzewa i legną kamienie: a
gdy trzeci raz wrócę, śniegi i lody
pokryją to miejsce. Podanie to na
tchnęło artystę Gustawa Dore’go do
Jednego z najpiękniejszych Jego ry
sunków.
W Westfalji, o żydzie tułaczu po
wiadają, że za obelgę, wymierzoną
Panu Jezusowi, skazany Jest na bez
ustanną wędrówkę po świecie, i że
tyle tylko wolno mu wypocząć, ile
czasu potrzeba na zjedzenie bułki gro
szowej, a i wtedy może siedzieć Jedy
nie na zrośniętym z dwóch pnl dębie.
We Francji lud łączy żyda tułacza z
duchami sprowadzającymi burzę i klę
ski. Ody w pogodny dzieli nagle zer
wie się gwałtowny wicher, zaraz mó
wlą: "żyd tułacz przechodzi."
Podanie o tak nadzwyczajnej isto
cie, dostarczyło bogatego materjału
poetom i artystom.
Z naszych pisarzy hr. Michał Barch
w powiastce p. n.: Na piaskach przed
stawił Ahaswera. Ważniejszą jednak
mamy pracę w uczonej rozprawie Ja
na Karłowicza, w której podaje o ży
dzie wiecznym tułaczu Legendy śred
: niowieczne i krytycznie je rozbiera.
W załączonym rysunku, zgodnie z
J legendą, widzimy postać Ahaswera,
jak pędzony straszną wichurą, z roz
paczą na obliczu, idzie w nieznane
sobie strony świata, nie mogąc ani
chwili odpocząć, ani zakończyć nie
szczęśliwego żywota, który stał si
dła niego ciężarem i męczarnią nie
wymowną. Ale iść musi dalej i bez
wytchnienia aż do dnia Ostatecznego
Sądu.
—
Życie Pełne Nadziej! i Szczęścia.—
“Chociaż liczę dopiero 25 lat,” pisze
Pan A. Fast z Vancouver, B. C., “By
łem chory i z sił opadniętym człowie
kiem. Cierpiałem niepomiernie na za
twardzenie, nie miałem apetytu, moje
uda były zbolałe i czułem się zmę
czony i zużyty, gdy się budziłem zra
na. Byłem niezadowolony i zgryźliwy,
znajdując we wszystkiem wady; by
łem Jak stary człowiek, pozbawiony
rozkoszy życia. Atoli, jak tylko za
cząłem używać Dra. Piotra Gomozo,
rzeczy zwróciły się na inne tory i o
becnie jestem innym człowiekiem. Każ
dy poranek jest dla mnie narodzeniem
się nowego życia nadziej! i szczęścia.”
Ten preparat ziołowy stal się sław
nym ze swej skuteczności na organa
trawienia i wydzielania; pobudza on
czynności żołądka, wzmaga sekrecje
trawienia, reguluje kiszki i poprawia
odpływ moczu. Nie jest on pospolitym
artykułem handlowym, jedynie spec
jalni agenci, mianowani przez firmę
Dr. Peter Farhney & Sons Co.. Chi
cago, Ul., mogą go dostarczyć.
"Grypa”—
(Influenza),
Wojciech zachorował. Chłop w sile
wieku, wyrosły, jak dąb, wczoraj
śmiał się jeszcze z towarzyszów, któ
rych choroba zmogła. A nie mało ich
zachorowało w ostatnich dniach. W
fabryce dotkliwie już odczuwało się
brak robotników, którzy pozostali w
domu z powodu choroby.
Wojciech leżał w łóżku i postęki
wał. Rozpoczęło się tak:
Już od rana czuł się jakoś nie swój,
idąc do pracy, odczuwał dziwną ocię
żałość w rękach i nogach. Praca nie
szła tak raźno jak zwykle, obiad zjadł
bez apetytu, a po południu zaczął mu
dokuczać ból głowy. W oczach czuł
gorączkę, głowa ciążyła jak ołów, rę
kami ruszał z trudem i powoli jak
gdyby obracał się w jakimś ciężkim
śnie.
Jakoś przetrzymał do wieczora, aż
gwizdek oznajmił zakończenie pracy.
Zapalił papierosa, lecz rzucił go na
tychmiast, gdyż tylko gorycz wywołał
w ustach. Ospały 1 ociężały wlókł się
do domu; droga, którą przebywał zwy
kłe w 15 minutach, wydawała mu się
długą na milę.
Na strawę, którą przygotowała żo
na, nie spojrzał nawet, zwalił się zmę
czony na łóżko, nie czując siły, aby
stę rozeDrac. Wtedy chwyciła go fe
bra .trząsł się ja kliść targany wich
——UJ-Jul. 1X1—J—J-1. J—
goce ze zimna, pomogła mu się roze
brać, ułożyła do łóżka i pomimo, że
nakryła go kołdrami i pierzynami,
wciąż jęczał, że mu zimno, a febra
trzęsła nim w dalszym ciągu tak, że
łóżko skrzypiało w ramach. Po po
wnym czasie dreszcze ustały, ale za to
poczuł ból w gardle, że trudno mu
nawet było ślinę połknąć, a ból głowy
męczył nadal 1 członki ciążyły, jak
gdyby mu ktoś kości połamał.
Obraz choroby, jaki przedstawiłem,
to typowy początek tak znanej grypy
czyli influenzy. Jest to choroba, która
pojawia się zwykle w porze przejścio
wej między porą letnią a zimową, a
wlec najczęściej zjawia się pod koniec
jesieni i na początku zimy kalendarzo
wej, jak również często i w zimie.
Grypa jest chorobą nagminną, to
znaczy rozprzestrzenia się wśród sze
rokiej ludności, przenosząc się i udzie
lając od jednego osobnika drugiemu.
Zarazki tej choroby, niewidzialne dla
oka bakterje, wydecha chory osobnik.
Poprzez powietrze dostają się one do
gardzieli 1 płuc zdrowego człowieka,
wywołując chorobę.
Gdy panuje grypa, trudno często o
slęgnąć pomoc lekarską, gdyż dokto
rzy otrzymują nieraz dziennie po kil
kadziesiąt wezwań do chorych i mu
szą załatwiać wizyty według kolej
ności.
Dlatego dobrze Jest wiedzieć, w ja
ki sposób należy obchodzić się z cho
rym. aby przynieść mu ulgę i pomoc.
Otóż przedewszystklem należy cho
rego trzymać w łóżku. Chory taki go
rączkuje zwykle 1 to bardzo poważnie,
gdyż ciepłota ciała dochodzi do 106
stopni F., a więc do takiego stanu, w
którym chory nieraz bredzi w gorącz-!
ce i miewa omamy. Dbać musimy, a
by w izbie nie było przewiewu, aby
pokój chorego był dostatecznie ogrza
ny i aby chory nie zrzucał z siebie
przykrycia.
Następnie zaleca się podać choremu1
dużej ilości płynu, najlepiej gorącą
herbatę, czy to zwykłą, czy też z kwia
tu lipowego. Dobrze jest dodać na
szklankę herbaty sok z połowy cytry
ny. Napoje mogą być dobrze słodzone.
Płynu takiego może chory wypić kil
ka szklanek, im więcej, tern lepiej,
gdyż przyspieszy on pocenie się, co
choremu ustępuje. V
Jako dalszy ciąg zaleca się zastoso
wanie kompresu. Ręcznik z grubego
płótna, moczy się w letniej wodzie, a
więc w wodzie nieco zagrzanej lub ta
kiej, która stała w dobrze ogrzanej iz
bie conajmniej dwie godziny. Należy
go lekko wykręcić z wody, tak, aby
dobrze ‘'przylepił” się do ciała; owija
się nim chorego na wysokości piersi,
a na ten mokry ręcznik zawiązuje się
chustę wełnianą lub flanelę dość sze
roką, aby zupełnie nakryła ręcznik,—
Chusta względnie flanela powinna być
u góry i u dołu conajmniej na 3 palce
szersza od ręcznika, tak, aby do mo
krego ręcznika nie dostało się powie
trze z zewnątrz. Chustę spina się dwie
ma agrafkami i kompres gotowy.
Chory mający kompres na sobie, wi
nien być zakryty dobrze kołdrami lub
pierzyną po samą szyję. Kompres nie
powinien dłużej pozostać nić dwie go
dziny, poczem go Bię zmienia, to zna
czy, moczy się ręcznik ponownie w
letniej wodzie i owija się chorego, jak
to opisałem.
Równocześnie powinno się podać
choremu płyn do płukania gardła.
Płyn taki sporządza się w sposób na
stępujący: Na szklankę przegotowa
nej wody należy rozpuścić łyżeczkę
kwasu bornego, lub łyżkę wody utle
nionej, lub wreszcie w braku wymie
nionych, łyżkę soku cytrynowego.
Chory powinien co 15—30 minut raz
lub dwa razy płynem tym płukać
gardło.
Oto zabiegi, które powinno się sto
sować tak długo, dopóki nie przybę
dzie lekarz i chorego nie zbada. Zba
danie przez lekarza jest bezwzględ
nie wskazane, gdyż do zwykłej grypy
może się przyłączyć inna choroba
(dyfteryt, z&pslsnis oskrzeli, zs.ps.Ig
nie płuc, nieżyt, jelit itp.), której po
czątki tylko lekarz może rozpoznać.
Dodam jeszcze, że nie należy zmu
szać chorego do jedzenia potraw, a
szczególnie trudno-strawnych (mięsa)
Chory na grypę gorączkuje, a w cza
sie podwyższonej ciepłoty organizm
trudno trawi pokarmy. Grypa trwa
zwykle krótko, chory w tym czasie z
głodu nie umrze, a gdy choroba mija,
—wraca i apetyt i chory sam wtedy
prosi o strawę i powetuje sobie post,
który przebył. Wystarczy podać cho
remu małe porcje kaszki i dobrze u
gotowanego ryżu, Jajko na miękko,
filiżankę buljonu i tp.
—Dr. M. Kalinowski.
Gwarana—Napój
Indjan w Brazylji.
Gwarana jest. tem samem dla bra
zylijskich Indjan z dorzezcza Amazon
ki, zwłaszcza z krain leżących mię
dzy dopływami Madeira 1 Tapajos,
czem kakao było dla Azteków czem
kola dla Murzynów afrykańskich.
Jak dla naszych miast i miaste
czek bywa charakterystyczny przeni
kający je z rana zapach przyrządza
nej kawy, tak samo specyficznym dla
wiosek indjańskich prowincji "Ama
zonas Salvas” jest poranny zgrzyt
raszpli, przy pomocy których produ
kuję się gwaranę do miesjcowego na
poju “Agua blanca” (biała woda).
Gwaranę przyrządzają z nasion bra
zylijskiej rośliny Osmety pitnej (Paul
unia sorbiiisi, rosnącei tam dziko i
hodowanej koło domostw. Zebrane
dojrzałe nasiona uwalnia się z łupin I
suszy na słońcu lub w piecach, cza
sem nasiona się podpraża, jak kawę
lub kakao. Suche nasiona uciera się
na proszek, zarabia z wodą, a często
i mąką manjokową, na gęste ciasto, z
którego formuje się grube pałeczki,
czasem nawet figurki zwierząt, ryb,
aligatorów i suszy. Takie suche ciasto
gwaranowe jest produktem handlo
wym stanowiącym u miejscowych Ind
Jan Jednostkę wymienną.
Użycie gwarany jest bardzo proste
—uciera się troszkę proszku przy po
mocy skrobaczki lub pilnika, rozrabia
z zimną wodą i pije bez wszelkich
przypraw. Zwyczaj ten wywołany zo
stał szczególnemi warunkami życia w
owych miejscowościach. Kraina Sel
wasów w czasie dorocznych wylewów
Amazonki staje się olbrzymiem Je
ziorem, nad którego powierzchnią
sterczą wierzchołki zatopionych lasów.
Rybacko-myśliwska ludność tych
miejsc chroni się na drzewa budując
szałasy wśród konarów. Gotowanie
strawy w tych warunkach jest nie
zmiernie utrudnione i dlatego nawet
używka kofeinowa przyrządzana Jest
na zimno. Wśród Europejczyków, za
mieszkujących Brazylję, mających ka
wę, kakao, herbatę, gwarana nie znaj
duje amatorów, chociaż Jest używką
najbogatszą w kofeinę (5 do 6%).
Do Europy wprowadzono ten śro
dek w roku 1861, gdzie spotyka się
go w aptekach pod nazwą “Pasta
Guaranae” 1 stosuje się Jako "lek przy
bólach głowy.”
Skarb w Starem
Mieście Włoch.
Napróżno uczeni włoscy szukali za
ginionego starożytnego miasta etru
skiego Capena. Miasto to położone
nad Jeziorem Lefrignano odkryła do
piero wiejska kobieta Marla Matalonl
przez swa różdżkę czarodziejską, jak
twierdzi. Robotniczy zaczęli kopać na
wskazanem Jej przez różdżkę miejscu
1 w kilka dni natrafili na etruski grtk
tych rozmiarów, o Jakich mówiła ko
bleta. Następnie robotnicy odkrjdt
cztery dalsze groby etruskie, a uczeni
mają nadzieję, że odkopią całe miasto
które, jak powiadają odsłoni dzisiej
szej nauce olbrzymie skarby przesz
łości i cywilizacji etruskiej 1 prawdo
podobnie znajdą klucz do zrozumienia
języka etruskiego. Dotychczas wydo
byto z tych grobów cenne przedmioty,
istotne skarby. Samo jezioro, nad któ
rem to przedhistoryczne miasto się
znajduje jest także dziwnem zjawi
skiem, gdyż raz ono istnieje, to znowu
znika zupełnie.
r—*—
j | WASZE RZECZY SA BEZPIE
| I CZNE w Naszych Sanitarnych
| Składnicach.
| Wielkie, wygodne, miękko wysłane kry*
I te wozy do przeprowadzki,
i Doświadczeni robotnicy do
! opakowania Mebli.
I De Ltixe usługa przeprowadzki
| na wielka odległość.
J BARDZO UMIARKOWANE CENY
| Fidelity Storage and
i Van Company
I 11*7 Howard ulica Ja-02M Omaha
I* —<— --.—.-,
—
BREHM RADIO CO.
2319 M ulica MArket 1850
Rekomenduje Nowe t
BRUNSWICK RADIA
Servel Hermetyczne Chłodnie
Bezpłatna usługa radiowa—skład otwar
ty wieczorami. Rekordy gramofonowe w
wszystkich językach, jro drugiej stronie
uhey od Nebraska Power Co. Na życze
nie polski sprzedawacz przyjdzie do wa
szego domu.
Antoni Zaleski
Adwokat
Załatwia wszelkie sprawy
sądowe w Nebraska i
Starokrajowe.
4819 So. 24-ta ul. Ma-0333
D Dr. Jan Chaloupka II
i CHIRURG I LEKARZ g
I Ofis Ma.270S Res. Ma-4201 H
I 4823 So. 24th 250 Epstoin BIdg g
Drngs, Tobacco, Ice Cream
and Candy
s City Drug Storę
24-ta i J nl. Tel. Ma-0173
giWSfWSŚRSSSlB
“Chcecie Wielką
Farmę Kukurydza
ną w Zachód- ,
niem Iowa
Mamy bardzo piękną 3,200 akrową ranch
20 mil na południe od Ainsworth, zna-,
na jako dawna Gilcrist ranch. Właź
rna zariatra nożvr*V# na tia non 1
305-akrowa farma nabiałowa. W dobrej
kulturze, 10 mil na północ od Councu
Bhrffs, dwie mile od cementowej szo
sy. $12,000 pożyczki ubezpieczeniowej;
735-akrowa farma hodowli bydła, 25 mil
od Keokuk, trzy mile od Farmington,
dwa różne gatunki budynków. $12,000
pożyczki na pięć procent.
200-akrowa farma na porzeczu, 20 mil
na południe od Des oMines, 3 mile od
t. Mary's. W dobrej kulturze. Poży
czka ubezpieczeniowa amortyzacyjna
na $18,000 zniżona do $16,000, 5, proc.
Chcielibyśmy wymienić jedną z powyż
szych lub wszystkie za wielką i jak
najlepszą farmę kukurydzaną w za
chodniej Iowa.
Maynes Exchange
Co., Inc.
906 Redick Tower
Building
Ja-6501—At-1741
ROŚLINY SZKÓŁKOWE
ZA BEZCEN
Każdego roku hodujemy rośliny i drzew
ka w celu późniejszej sprzedaży. Jest
trudnem zadaniem wyliczyć dokładnie
każdorazowe zapotrzebowanie. Z tego
powodu mamy zawsze tysiące drzewek i
roślin, które za wszelką cenę sprzedać
musimy, nie bacząc nawet na koszta
produkcji. Niskie ceny i wysoka jakość
naszych roślin powiększa co rocznie nasz
biznes. Czemu nie pozwolicie nam dać
wam dowody, że możemy zaoszczędzić
wam dużo pieniędzy i w dodatku dać
wam jeszcze usługę upiększenia waszej
‘otX.za darmo, czego nie otrzymacie, gdy
rośliny sprowadzacie dzaleka. Drzewa
owocowe, 35c i wyżej, żywopłot $1 za
1(», truskawki $1 za 100, Bridal Wreath
10c, krzewy kwitnące przez dwa lata 35c.
Iigustr $7.50 za 100, żywopłot morwowy
najlepszej jakości róże 3 za
$1. Zasadźcie w tyle waszej loty ścianę
z pięknych topoli lombardzkich, 40c sztu
k^plcSyr111 c“teraz’gdy iap“ ie“
Piszcie lub telefonujcie po taniości w
drzewach i ornamentacyjnych krzewach.
Zamówienia a poza miasta wykonujemy
prędko. Kosztorysy zupełnie Darmo. 9
Byrd Nurseries
ft-ta I Dodge ulica
WAlnut 5876