Newspaper Page Text
JpjjtoNŁY POLISH NEWSPAPER PUBLISHED WEST OF THE MISSISSIPPI RIYER Gwiazda Zachodu Jedyne Polskie Pismo wy dawane na zachód od rze ki Miasissippi. Pismo czy tane przez rolników i mie szkańców miast Nebraaki i Stanów Zachodnich. 1417 Davenport Street JAckson 6402 NUMER 17. ^ vr OMAHA, NEIIRASKA, 24 GO KWIETNIA, (APRIL), 1931. VOL. (ROK) XXVL NIEMCY PRZEPRASZAJĄ WARSZAWĘ. “Najazd” Na PoUkie Terytor ium. Dowód Naprężenia Sto sunków. BERLIN. — W Pile (Schneide muehl) po stronie niemieckiej powita ło wielkie poruszenie, gdy się dowie dziano, te IB niemieckich policjantów, pełniących obowiązki osłony straży granicznej, przekroczyło granicę pol ską i weszło w głąb polskiego tery torjum na 800 jardów, zanim zatrzy mani oni zostali przez polskiego urzę dnika. Policjanci cofnęli się szybko 1 o swym błędzie powiadomili telefoni cznie władze niemieckie w Pile. Gubernator prowincji von Buelow zgłosił się osobiście do polskiego kon sula w Pile, aby go przeprosić za "na jazd." Jednakże konsul polski nie przy jął tego przeproszenia, odsyłając gu bernatora do czynników dyplomatycz nych. Wobec tego rząd niemiecki po lecił ostatniej nocy swemu posłowi w Warszawie złożyć usprawiedliwienie rządu niemieckiego w polakiem mini sterjum spraw zagranicznych. Ta wielka waga, z jaką zajście to v' traktują władze tak polskie jak i nie mieckie, jest najlepszym dowodem na prężenia stosunków polsko-niemiec kich. Berlin odnośnie tego incydentu tłumaczy się, że wszystkie drogi, bie gnące przez dzisiejszy Korytarz Pol ski są zamknięte. Niektóre z mniej ważnych dróg na tej llnji granicznej są trudne do rozpoznania, stąd też zajść mogą podobne wypadki. Niemcy Kłamcami. WARSZAWA. — Bardzo poważne zajście dyplomatyczne miało miejsce w Gdańsku między Wysokim Komi sarzem Polski Strasburgerem I Wyso kim Komisarzem Ligi Narodów, br. Gravina z jednej strony a senatem gdańskim z drugiej strony, w związ ku z wycofaniem przez prokuratora gdańskiego Zadania w celu przepro wadzenia rewizji procesu Węgierskie go, zamordowanego kolejarza. Odpo wiadając na żądanie Strasburgera, se nat gdański oświadczył, że rewizję pro cesu polecił przeprowadzić. Ustne o świadczenie prezydenta senatu po twierdzone było później listem. Oka zało się jednak, że w tym czasie, kie dy prezes senatu gdańskiego dawał listowną odpowiedź, prokurator gene ralny Gdańska wycofał żądanie re wizji. Czyli, m rircnitj kicmułtweni zbyć chcieli sprawę. Wobec tego Wy ZZki Iwmimłi a ruiniii Krezyguuwnt, fl le minister spraw zagranicznych Za leski w liście do wysokiego polskiego komisarza w Gdańsku Strasburgera uznał motywy, jakie skłoniły wyso kiego komisarza do złożenia rezygna cji, jednakże rezygnacji tej nic przy jął na tej podstawie, że stosunki w Gdańsku nie są wynikiem czynności wysokich komisarzy 1 że o stosun kach tych zadecydują kompetentne or gany Ligi Narodów. Komuniści Spieszą “Na Pomoc” Hiszpanji. WARSZAWA. — KomuniAcl zamie rzają rozpocząć akcją na wielką ska łę w republice Hiszpańskiej. Od kilku dni zauważono w pociągach, przyby wających z Moskwy do Warszawy wielkie ożywienie, dotychczas nie no towane. Wielu pasażerów posiada bi lety kolejowe wprost do Hiszpanji przez Warszawę 1 Berlin. Zarząd ko misarjatu komunistycznego, który bę dzie działał na terenie Hiszpanji, prze jechał w sobotę przez Warszawę. Za rząd ten składa się z 6 Hiszpanów, 4 Portugalczyków, 7 Rosjan i jednego murzyna. Wszyscy członkowie korni i, sarjatu posiadają i wizy tranzyowe Polski i Niemiec. Dotychczas nigdy nie notowano tylu pasażerów z Mo skwy, udających się przez Polskę 1 Niemcy do Hiszpanji. WARSZAWA. — Komunikują nam, że w dniu 10-tym kwietnia r. b. od będzie się w rejonie Dziany konfe rencja przedstawicieli granicznych w łada polskich 1 sowieckich w sprawie spławu drzewa po rzece Dziinle, o ras innych rzekach granicznych. Ze strony polskiej w konferencji uczest niczyć będą przedstawiciele dyrekcji dróg wodnych w Wilnie 1 zaintereso wane sfery przemysłowe. Powiesili Się Na Tej Samej Belce. WILNO. —* Niezwykły wypa dek samobójstwa dwóch braci wy darzył się w Podbrzeziu. Przy czyna podwójnego zamachu sa mobójczego był nałóg pijaństwa Jednego z braci. Oto Jeden z braci Aleksander Kozłowski często się upijał 1 wra cał do domu w stanie nietrzeź wym. OnegdaJ wrócił do domu również mocno podchmielony 1 z Jakiegoś błachego powodu wsz czął sprzeczkę z bratem swym Janem.—Jan zwymyślał pijaka I polecił mu pójśó spać. Aleksan der wziął do serca uwagi brata swego do tego stopnia, Iż poszedł na strych i powiesił się na belce. Jan zaniepokojony dłuższą nieo becnością brata udał się na Jego poszukiwania. Po dłuższej chwi li odnalazł go wiszącego na belce. Samobójstwem brata tak się przejął, lż sam również powiesił się na tej samej belce obok brata. Odpowiedz Fran cji ftla Niemiec. Opracowała Plan Unji Celnej Dla Eurepy. Polaka Wchodzi j ; w Skład Bloku. _j Paryż. — Na dzisiejszem posiedzę- i i niu gabinetu francuskiego pod prze- < wodnictwem premjera Pierre Laval, { opracowany został i zadecydowany I plan europejskiej unji celnej, który e- j wentualnie będzie odpowiedzią na pró by unji celnej niemiecko-austrjackiej. Wprawdzie na razie niebezpieczeńst wo połączenia się Niemiec i Austrji minęło wobec faktu, że Wiedeń po stanowił nic nie działać w tym wzglę dzie aż projekt tej unji rozpatrzony i | zaopiniowany zoetant* przez majowy zjazd Ligi Narodów w Genewie. Są j nawet pewne oznaki, że Austrja ustą pi pod naciskiem Francji do unji cel nej z Niemcami nie przystąpi, gdyż w przeciwnym razie naraziłaby się nie tylko na bojkot Innych państw, ale i na poważne przesilenie polityczne wewnątrz swych granic. Gdyby atoli mimo wszystko do unji tej doszło, Francja już porozumiała się z Polską. Rumunją, Jugoslawją, Czecho-Słowa cją, Węgrami i Grecją w sprawie ut worzenia wspólnego związku celnego. Poza tern rząd francuski zadecydował przyznać państwom rolniczym środ kowo-wschodniej i południowo-wscho dniej Europy duże ustępstwa odnoś nie zbytu ich produktów rolnych na rynkach handlowych francuskich i za chodniej Europy. Ustępstwa te wyno szą od 15 do 20 procent ogólnego za potrzebowania zagranicznego ziarna we Francji. Ponadto rząd francuski wraz z komisją związku europejskie go opracował plan europejskiej unii celnej, który to projekt, przedstawio ny przez Brlanda wartość unji celnej austro-nlemieckiej zmniejszyłby d o minimum. Sejm Polski Zwołany. WARSZAWA. — Prezydent Rzeczy pospolite] podpisał dekret, zwołujący nadzwyczajną sesją obu Izb sejmo wych na dzień 19-go Kwietnia dla przeprowadzenia glosowania nad bi lem, dotyczącym koncesji kolejowej górno-śląsklej i gwaranęyj rządu pol skiego. Pierwsza plenarna sesja sej mu odbędzie się 23-go kwietnia. Budowa Nowoczesne* go Portu w Gdyni Zachwyca Rzeczo znawców. WARSZAWA. — Dyrektor depar tamentu morskiego, Hilscen, w imie niu rządu polskiego objął oficjalnie stanowisko dyrektora nad pierwszą częścią ukończonej pracy portu gdyń Bk lego, wykonanej za pomocą spółki polsko-francuskiej. Rząd Polski za prosił znanych rzeczoznawców zagra nicznych oraz uczonych, Petersona, dyrektora portu w Goetborgu i Moe na, głównego Inżyniera w porcie Oslo aby zbadali osiągnięte rezultaty pra cy. Obaj orzekli, że plan pracy 1 u kończona pierwsza częśó portu należą do pierwszorzędnych prac w dziale konstrukcyj portów. LONDYN. — Międzynarodowe Sto warzyszenia Pisarzy t Literatów za mianowało swym członkiem honoro wym poetę polskiego, p. Leopolda i Staffa. Zrobić z Gdańskiem Porządek. f WARSZAWA. — Wobec wrogiego sprawiedliwości stano wiska senatu gdańskiego, który uwolnił mordercę polskiego ro botnika kolejowego i niedopuścił do wznowienia procesu prze ciw zabójcy, mimo oficjalnych żądań wysokiego komisarza Ligi Narodów hr. Gravina i wysokiego komisarza Rzeczypospolitej Polskiej Strassburgiera, polski wysoki komisarz zrezygnował ze swego stanowiska na znak protestu przeciw postępowaniu pre zydenta senatu gdańskiego Ziehm’a i wyjechał do Warszawy, a wraz z nim udał się do stolicy Polski wysoki komisarz Ligi Na rodów hr. Gravina. Obydwaj wysocy komisarze przybyli do Warszawy i natychmiast złożyli wizyty ministrowi spraw za granicznych, Augustowi Zaleskiemu i wice ministrowi Beckowi Prasa warszawska szeroko się rozpisuje o konflikcie, jaki powstał pomiędzy komisarzami Grayina i Strassburgier a pre zydentem senatu gdańskiego Ziehm. podkreślając, że prezydent Ziehm świadomie sfałszował swe oeklaracje najpierw słowną, następnie pisemną, że zarządził wznowienie procesu mordercy polskiego robotnika. Jak wiadomo' zamordowany został kole jarz polski Węgierski przez członka względnie członków bandy hitlerowskiej w Gdańsku. Ponieważ sąd gdański mordercę unie winnił, wysocy komisarze zażądali wznowienia procesu przez apelację do najwyższego sądu. Prezydent Ziehm tłumaczył się, że apelację tę zarządził. Tymczasem okazało się, że prezydent świadomie kłamał, gdyż prokurator do apelacji niedopuścił, tern samem stwierdzając, że w Gdańsku wolno jest bezkarnie mor dować polskich obywateli. Prasa warszawska domaga się suro wego ukarania winnego czy winnych tego morderstw^ jak i tych, którzy mord wbrew żądaniu sprawiedliwości starają się zatuszować. Równocześnie prasa ta w należytych barwach kre śli anarchistyczne stosunki w Gdańsku, w którym rządzy hitle rowcy, dopuszczając się takich nawet gwałtów, jak atak i poka leczenie polskiego marynarza, pilnującego okrętu polskiego, bę dącego w naprawie w gdańskim doku Schichau. oPIska i Liga Narodów muszą z Gdańskiem raz zrobić porządek. Pożyczka Zatwierdzona. WARSZAWA. — Rada ministrów przyjęła projekt francusko-polskiego Tswuiyitwś Ssćitie Forroviaire Franco-Polonalse, dotyczący wykoń czenia budowy 1 poprowadzenia wiel kiej magistrali kolejowej Górny- 61ą sk-Bałtyk. Przedłożone plany przed siębiorstwa przewidują wykończenie tej bardzo ważnej linji kolejowej w przeciągu lat trzech. Przedsiębiorst wo francusko-polskie otrzymuje od rządu polskiego prawo operowania tej Hnji na przeciąg lat 43, poczerń l!nja ta przechodzi na własność państwa polskiego, które jednakże po upływie lat 20 ma prawo przejąć tą llnję. To warzystwo francusko-polskie wyda bondy, gwarantowane przez rząd pol ski do wysokości 1,000,000,000 fran ków francuskich ($40,000,000), a przy noszące sześć i pół procent. Będą trzyj emisje tych bondów. IPerwsza wynie- j sle 400 miljonów franków i wydana i będzie natychmiast po podpisaniu kon j cesji. Rząd polski przedłoży ten pro- j Jekt dc ostatecznego go Zatalytiku wanla przez sejm polski. , . Lotnicy Polscy Oblecieli Afrykę. WARSZAWA. — Lotnicy Markie wicz 1 Skarżyński dokonali już szczę śliwie lotu okrężnego nad Afryką 1 od lecieli z Casablanca w Afryce, do Bar celony w Hlszpanji. Z powodu złej po gody zmuszeni byli lądować przy brze gach hiszpańskich w Alicante i przy tej sposobności został lekko uszkodzo ny przód aeroplanu. Nie przeszkodzi to jednak dalszemu lotowi, bo uszko dzenie łatwo da się naprawić. Miljoner z Polski w Ameryce. NEW YORK. — Wybitny flnansi ■ta 1 przemysłowiec polski, Andrzej Rotwano, przybył do Ameryki i za trzymał się tu w hotelu Ambasador. Jeden z nielicznych miljonerów pol skich, p. Rotwand Jest prezesem Ban ku Zachodniego, Tow. Budowy Pa ro&cÓwt Wagonów, fabryki szyn ko lejowych Lilpop, Rau i Lowenstein w Warszawie 1 w. in. koncernów prze mysłowych. P. Rotwand jest dobrze znany w przemysłowych kołach amerykańskich i łączą go stosunki przyjaźni z sekr. skarbu Mellonem. Matka jego Jest z domu Wawelber żanka, siostra sławnego miljonera i działacza polskiego Hipolita Wawel berga, który za czasów caratu prowa dził wielkie interesy z Rosją i zebrał olbrzymią fortunę. Część swojej for tuny, Wawelberg oddał na sprawy o światowe w Polsce zakładając między lnneml wyższą szkołę techniczną w Warszawie. CHICAGO. — Tutejszy “Dziennik i Zjednoczenia" donosi: Na posiedzeniu plenamem Dyrektorjatu Zjednocze nia P. R. K. uchwalono jednomyślnie wydelegować ks. kapelana Bronisła wa Celichowsklego do Poznania na wielką uroczystość odsłonięcia pom nika Wilsona, ufundowanego przez przez mistrza Ignacego Paderewskie go. Ks. Kapelan weźmie udział w tej uroczystości w charakterze oficjalne go reprezentanta Zjednoczenia P. R. K. Akt odsłonięcia nastąpi w dniu 26. czerwca. Wyjazd ks. Kapelana do Polski nastąpi w pierwszej połowie czerwca. Darmo..! Ten piękny, kolorowy, automatyczny EAGLE OŁÓWEK dajemy zupełnie , bezpłatnie przy zapłaceniu jednorocz nej prenumeraty za GWIAZDĘ ZA CHODU. Jeżeli zapłacicie za dwa ła ta, otrzymacie dwa ołówki, a jeśli za płacicie za trzy łata otrzymacie trzy z tych pięknych i kosztownych ołów ków. Wykorzystajcie tę nadzwyczaj ną ofertę. Prześlijcie prenumeratę je szcze dzisiaj i bądźcie wśród pierw szych, którzy otrzymają tę nadzwy czajną premję. Litwa Prześladuje Księży Katolickich. KOWNO, Litwa. — W Kownie I szeregu Innych miejscowości od były się znowu sądy nad księżmi katolikami. W Ejragole miejsco wy proboszcz skazany został za wygłoszenie kazania o treści an tyrządowej na dwa tygodnie are sztu bezwzględnego. W Oliwie ksiądz Zygas odda ny pod sąd za wygłoszenie ka zania, oświadczył, te na mocy konkordatu, prawa kanonicznego oraz konstytucji litewskiej, księ ża odpowiadają tylko przed sąda mi duchownymi. Sąd przychylił się do tego oświadczenia i spra wę odroczył. W Kownie sędzia śledczy za , wezwał znanego przywódcę Chrz eścłjańskiej Demokracji, prałata Krupawicjuśa i przesłuchał go w związku z wygloszonem przez nie go kazaniem. Prałat Krupawicjus oświadczył, że zeznań składać nie będzie i odpowiadać będzie tylko przed sądem duchownym. Nagły Zwrot w Polityce Wash. Stimson Radzi Opuścić Nica PS5SS. Rx^d Nią Odpowiada Za Niebezpieczeństwo. WASHINGTON. — Sekretera sta nu Stimson podał do wiadomości pu blicznej. że polecił amerykańskiej le gać ji w Nicaragua uprzedzić wszyst kich amerykańskich obywateli miesz kających w tej republice, że rząd a merykańskl nie może nadal brać na siebie odpowiedzialności za ich bezpie czeństwo i nie może roztoczyć nad ni mi zbrojnej opieki. Oznajmienie se kretarza Stlmsona w tutejszych ko »»Cu politycznych uwmóuć Jćat Za «o wód zasadniczej zmiany w orjentac jach rządowych i nagłej zmianie kur su w polityce zagranicznej. Zgodnie z wyjaśnieniami departa mentu stanu, komunikat sekretarza i Stimsona nie oznacza bynajmniej, by rząd zrzekał się opieki nad obywate lami amerykańskimi w Nicaragua, że przeciwnie zupełnie ich bezpieczeńst wo jest stelą treską rządu. Rząd uwa żał tylko za swój obowiązek uprzedzić amerykańskich rezydentów w Nica ragua, jak to czynił zresztą w po dobnych okolicznościach w innych kra jach, że chcąc pozostać nadal w wa runkach nie gwarantujących bezpie czeństwa mogą to uczynić na własne ryzyko. Komunikat sekretarza stanu Stim sona pozostaje niewątpliwie w ścis łym związku z wypadkami we wschód niej części Nicaragua, gdzie od kul puwsiańców poległo w zeszłym tygoa niu ośmiu amerykańskich obywateli i pięciu luuych CwwnrćkjC ■ »» peszy swej do poselstwa amerykań skiego sekretarz stanu Stimson radzi wszystkim Amerykanom nie czują cymi się bezpiecznie pod opieką władz rządowych Nicaragua zupełnie wyje chać z Nikaragua lub się przenieść do miast portowych, skąd w razie nie bezpieczeństwa, łatwiej ich będzie re wakuować na amerykańskich okrę tach wojennych, wysłanych w tym ce lu na wody Nicaragua. ZAWZIĘTY HIEMICr iuLaniLiv< FILADELFJA, Pa. — Otwarty w tutejszym sądzie spadkowym testa ment Karla Fridericka Joergera za wiera zapis $100 dla "pierwszej oso by, która rozwinie narodową flagę niemiecką nad Strasburgiem w Alza cji na znak, że miasto to przeszło zno wu pod zwierzchność Niemiec.” Joerger, właściciel małego sklepiku z produktami spożywczymi, który u marł tu 21-go marca, polecił, aby o piekunowie masy spadkowej zatrzy mali tę sumę i wypłacili ją wraz z procentami, skoro przewidziana spo sobność się nadarzy. Zostawił on $10, 500 majątku. WARSZAWA. — Poseł hiszpański w Warszawie, Wallin, złożył onegdaj rezygnację, którą nowy rząd republi kański przyjął. Poseł Wallin pozosta nie na stanowisku, aż nowy przedsta wiciel w Polsce zostanie zamianowa ny. WARSZAWA. — Nagroda za pra cę literacką Warszawy przyznana zo stała wczoraj znanemu pisarzowi, Z działawowi Dębickiemu. PRACA ZA POWROTEM TRZEŹWOŚCI. 2ąda Zmiany Aktu VoIsteada. Za Uznaniem Sprzedaży Piw* i Wina. WASHINGTON. — Zorganizowana praca ogłosiła plany rozwinięcia kam panji krajowej o “przywrócenie wst rzemięźliwości i trzeźwości” dróg* modyfikacji aktu Volsteada. Krajowy robotniczy komitet mody fikacyj, ustanowiony przez Amar. Fed. Pracy, oznajmił, że w dn. 27-go i 28-go kwietnia odbędzie się w Fila delf ji zebranie 200 delegatów ze wszy stkich stron kraju. Matthew Woli, prezes komitetu t wiceprezes Amer. Fed. Pracy, powie dział, że zaraz po konferencji komi tet przystąpi do sformowania sieci or ganizacyj lokalnych docierających do każdego skupienia ludzkiego w Am. Na konferencji będzie nakreślony program akcji politycznej w następ nych wyborach kongresowych. Pro gram ten będzie zobowiązywał człon ków zorganizowanej pracy do głoso wania na tych kandydatów do kon gresu. którzy zdeklarują się otwarcia za modyfikacją suchego prawa. Przywrócenie legalizowanej sprze daży piwa i wina jest głównym po stulatem tego komitetu robotniczego, który Jest zdecydowany użyć wszel kich honorowych środków do osiąg nięcia tego celu. Major Campbell Przeciwko Prohibicji. NEW YORK. — Obywatele coraz więcej zniechęcają się do prohibicji i pragną zmian aktu Volsteada i-M-ej ■ poprawki, powiedział major Maurice Campbell, były dyrektor prohibicyj ny na wschodni dystrykt stanu New Yorku. Podobnie zapatruje się wice-prezy dent Amerykańskiej Federacji Pracy Mathew Woli, który w imieniu tej or ganizacji wyraził się wczoraj z Wa shingtonie, że zorganizowany robot nik rozpocznie kampanję za zminw^ nienawistnego prawa prohibicyjnego. Komitet z łona organizacyj robotni czych rozpocznie kampanję za wyro-, bem i sprzedażą piwa 1 lekkich win. Am. Filipowicz Deko ruje Krezesa Am. Czerwone*™ Krz"ż«. WASHINGTON. — Podczas doro cznej konwencji Amerykańskiego Cze rwonego Krzyża, obchodzącego w Wa shingtonie 50-lecie swego istnienia, am basador polski, Tytus Filipowicz, u dekorował krzyżem komandorskim Z gwiazdą orderu Polonia Restituta pre zydenta tejże organizacji, dra. Johna Barton Fayne. Ambasador Filipowicz w mowie swej podkreślił doniosłość akcji ratunkowej Amerykańskiego Czerwonego Krzyża w Polsce w roku 1916 1 1921. Publiczność wysłuchała mowy ambasadora stojąc. Doskona łe wrażenie wywołał kablogram, na desłany od Polskiego Czerwonego Krzyża z Warszawy. 20.091.593 Katolików w Stanach Zjedn. NEW YORK. — Według nowego o ficjalnego Przewodnika Katolickiego na r. 1931, w Stanach Zjedn. było 20, 091.593 katolików w 1930, przyrost 13,391 ponad rokiem poprzedzającym. Liczba nawróconych na katolicyzm wynosiła 39,528, przyrost 1,296-ciu w ciągu roku. W tym samym roku założono 62 parafje, 10 nowych semlnarjów teo logicznych, 6 sierocińców, 15 przytuł ków dla starców i 18 nowych szpitali. W 145 seminarjach teologicznych u trzymywanych przez Kościół w Ame ryce, 17,616 kleryków przygotowuje się do stanu kapłańskiego. W dziale edukacyjnym, Przewodnik Katolicki wymienia 222 kolegja dla chłopców i 725 akademlj dla dziewcząt. W 7,387 szkołach paraf jalnych w całym kraju ifczy Się 2,283,084 dzieci. WARSZAWA. — Pan Lee, prezes Polsko-amerykańskiej Izby Handlo wej w New Yorku, był wczoraj w Warszawie w drodze do Moskwy.- P- -t Lee zatrzyma się przez 2-tygodnie w Warszawie po wizycie w Rosji. \n\n The Western Star Now is the best time to advertise your wares in the only Polish newspaper of the West. Representa tive paper of the Poles of Omaha and Nebr. Also circulates in most states west of the Mississippi River.