Dziennik Chicagoski. [volume], April 02, 1915, Image 1

About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
WCZORAJSZA CYRKULACYA MBk ΙΗΓ ■ ·1 B· ■ ■ ■ ■ Jψ
34,9791 DZIENNIK
• v
YBSTKRDAY'S CIRCULATION
*rti
No. 77
STRONIC 12
PIĄTEK DNIA 2. KWIETNIA
NAD WISŁĄ
Walki w Karpatach.
AUSTRYACY W CHOCIMEM,
AUSTRYAITURCYA PROSZĄ OPOKOJ..?
Zastój na Zachodnim Teatrze;
Działania Awiatyczne.
Ofiary Blokady.
Turcya w Walce.
Fest Bismarkowski w Berlinie.
Wojna Anglii z Alkoholem.
Austrya skłonna do
pokoju.
Piotrogród» 2 kwietnia. — U
rzędowe pisma zamieszczają wia
domość, iż do rządu rosyjskiego
nadeszły ze strony neutralnego
pośrednictwa zapytania, na ja
kich warunkach Rosy a byłaby
skłonna zawrzeć pokój z Austryą.
Starania te czynione są bez wie
dzy Niemiec. Szczegółów nie do
niesiono.
Turcya skłonna do
pokoju.
Londyn, 2 kwietnia. — Dono
szą z Szwajcaryi, ii przybył do
Genewy z Berlina Dżiawid-Bej,
który jeździł do stolicy niemiec
kiej w celu naradzenia się z rzą
dem niemieckim w sprawie no
wej pożyczki wojennej dla Tur-!
cyi; misya Dżiawida spełzła na
niczem; przybył więc z kolei do
Szwajcaryi, gdzie znosi się z dy
plomatami, dowiadując się, na ja
kich warunkach TurÇya otrzy—
maćby mogła pokój ze strony
Sprzymierzonych — oddzielnie
od Niemiec. Turcya jest silnie za
grożona ostatnimi czasy nieprzy
jaznem względem niej zachowa
niem się Bułgaryi ; na granicę buł
garską sprowadziła Turcya masy
wojska i pośpiesznie fortyfikuje
Adryanopol.
Walki w Polsce.
Londyn, 2 kwietnia. — Punkt
ciężkości walk europejskich prze
sunął się ostatnimi czasy bar
dzo wyraźnie na wschodni teatr
wojny, gdzie zdaje się bardzo wa
żne przyspasabiają się wydarze
nia: Rosyanie rozwinęli gwałto
wną ofensywę na całym obszarze
ziem polskich i widocznem jest,
że z nadejściem wiosny» przy ła
twiejszych transportach wojsk
pqmnożą jeszcze siły wojsk uży
tych na linii bojowej — przeto
Niemcy, aby tej masie naporu ro
syjskiego stawić opór na gwałt
sprowadzają wojska z Francy i i
z Belgii i szykują je na liniach
polskich. Hindenburg — wódz
naczelny Niemców w Polsce żą
dl coraz więcej i więcej żołnierzy
— czując eię zagrożony przez
Moskali, przeto komendy niemie
ckie transportują już masy całe
żołnierza z Flandryi i z Francyi
do Polski: przez całe Niemcy
wszystkiemi liniami kolejowemi
ciągną olbrzymie wojsk trans
porty —^ wieką część artyleryi
ciężkiej zdjęto z frontu zachod
niego i całe korpusy wojsk wszel
kiego typu. Tem się w znacznej
mierze tłóma'c£yć musi długi już
zastój w walkach na zachodzie i
zaniechanie od dawna wszelkiej
na większą skalę ofensywy nie
mieckiej.
— W Polsce Rosyanie rozwija
ją powoli ale silną akcyę w środ
kowej Polsce w kilku punktach
nad Wisłą i jej pobocznemi Bzu
rą i Pilicą wojska rosyjskie prze
szły już do zaczepnej taktyki- i
statecznie prą na Niemców w kie
runku zaohodnim. Komenda nie
miecka zdaje się zdaje sobie spra
wę z tego, że po wzięciu Prze
myśla faktycznie centrum nie—
miecko-austryackie jest bardzo
narażone i prawdopodobnie woj
ska te cofnięte będą, aby osłonić
Kraków i granicę Śląska, oraz Po
znańskiego. Jednocześnie ofen
sywa rosyjska na skrzydłach w
Prusiech na północy i w Karpa
tach na południu trwa z niezmiej
j szoną potęgą i stale robi postępy
mimo niezaprzeczonych przej
ściowyćh i chwilowych sukcesów
niemieckich i austryackich.
Piotrogród· 2 kwietnia. — 'W
Karpatach toczą się walki wprost
straszliwe : na bardzo trudnym te
I renie, na drogach wąskich, stro
I mych ośnieżonych, po lasach i
górach pełnych przepaści pną się
żołnierze, wzajem sobie odbiera
jąc pozycye poszczególne — li
nii bojowej rozwinąć nie podob
na, są to walki epizodyczne, po
tyczki odrębne, a bardzo krwa
we, masy oiiar pochłaniające ; Au
stryacy wszystkie przejścia gór
skie znakomicie ufortyfikowali—
mimo to jednak Rosyanie w oko
licy Dukli, Łupkowa, Użoku
stanowcze czynią postępy i woj
ska rosyjskie przechodzą state
cznie na węgierską stronę. W o
statnioh dniach kilku walczono
znowu pod Lutowiskami» Bali
grodem, Wolą Miechowską, oraz
w kilku innych punktach : w wal
kach tych Rosyanie wzięli blisko
6000 jeńca i dwadzieścia f kilka
dział austryackich różnego typu.
— Dalej na północ przygoto
wuje się ofensywa większo-pla—
nowa nad Dunajcem, .Nidą, Pili
cą i Bzurą. Wojska niemieckie
muszą być teraz wyparte z Kró
lestwa i z pod Warszawy — w o
kolicach Pilicy, pod Opocznem
wykonali Rosyanie potężnych
kilka ataków na pozycye niemie
ckie Meckensena, zmuszając go
do cofnięcia się znacznego. Tak
że i w innych punktach środko
wej Polski ożywia się tempo
walk, z^dawna zakrzepłe. Nad
Wisłą i Niemnem ofensywa ro
syjska rozwinęła się z siłą wielką
i trwa w pełni — walki się toczą
prawie wszędzie na pogratiiczu
Prus. Niemców zmuszono wyco
fać się z nad Bobru rzeki — Oso
wiec znowu odparł zwycięsko a
tak nieprzyjaciela, a nadejście w
tę stronę wojsk rosyjskich zmu
siło Niemców do odstąpienia od
oblężenia i miasto jest oswobo
dzone — po raz drugi już w tej
wojnie malutka ta foreczka polo
wa wstrzymuje zwycięsko nawa
łę niemiecką.
NA BUKO WINIŁ
Doniesienia Anstryackie
Wiedeń, 2 kwietnia. — Ofensy
wa austryacka na kresie prawego
skrzydła, na Bukowinie znaczny
odniosła sukces: Rosyan pobi
tych pod Czerniowcami i Zalesz
czykami — wyparto z Bukowiny
zupełnie, a armia austryacka, ści
gając nieprzyjaciela wkroczyła
do Bessarabii i zapuściła się pod
Chocim — odległa dziś odeń led
wie 22 mil. W Karpatach walki
nieustanne· ale Anstryacy wstrzy
mują z powodzeniem napór ro
syjski nad rzekami Latorczą i
Ondawą boje się toczą bardzo
krwawe — ataki rosyjskie odpar
te. straty nieprzyjaciela bardzo
ciężkie. Dalej na północ w Polsce
środkowej pod Inowłodzem po
bito Moskali, odpierając ich linio
wy atak na pozycye austryackie.
Piotrogród, 2 kwietnia. — Co
do wkroczenia austryackiego do
Bessarabii — urząd wojenny ro
syjski utrzymuje, że ten najazd
jest epizodem, który już został
wzięty pod kontrolę — pod M·
lińcami i Seytowcami pobito Au
stryaków i obecnie wypiera się ich
z powrotem w Bukowinę. Kilka
.batalionów austryackich dostało
się w zasadzkę w stronach owych
i w całości zostały zabrane do nie
woli.
Doniesienia Niemieckie.
Berlin' 2 kwietnia. — Raporty
niemieckie gołosłownie zapew
niają, że w Polsce nic ważniejsze
go w dniach ostatnich się nie sta
ło, a stwierdzają natomiast, iż
w miesiącu marcu wzięto na pol
J. B. Pallasch wypożycza pieniądie
I na realność, sprzedaje karty okryto·
| we i realności. 1146 Noble ul.
skim teatrze wojny do niewoli nie ;
mieckiej ogółem 65,800 Rosyan...
Zastój na Zachodnim
Teatrze Wojny. I
Paryż, 8 kwietnia. — Na ca- ;
łym franko-belgijskim teatrze
wojny małe są tylko potyczki do 1
zanotowania i przeważnie artyle- '
ryj skie działania. Pod La Pretre
Francuzi zdobyli pozycye nie—
niemieckie i miasteczka Fay-en—
Hay — mimo kilku kontrataków
nieprzyjaciela. Niedaleko Gom
pierre wysadzono cztery miny
niemieckie. Pod Berry-au-Bac '
wysadzono minę* w chwili gdy
Niemcy w niej pracowali, po~
czem zaraz Francuzi poszli do
szturmu na bagnfety, zdobywając
pozycye nieimtekie na znacznej '
przestrzeni.
Berlin, 2 kwietnia. — Niema
ważniejszydllł^niesień z zacho
dniego teatru wojny, Ks. Fryde
ryk Wilhelm, następca tronu po ·
odbyciu dwutygodniowej kuracyi
w sanatoryum w Poczdamie, odje
chał z powrotem na front bojowy
pod Verdun.
Walki Napowietrzne
Paryż» 2 kwietnia, W dniach
ostatnich — wobec chwilowego
zastoju działań wojennych na
der ożywione zato działania awia
tyczne rozwijają obie strony wo
jujące. Z całego szeregu punktów
Flandryi i Francyi -donoszą o
wycieczkach rekonesansach i rej
dach napowietrznych. I tak na
Hoboken wykonali Anglicy atak
lotniczy, bombardując tamtej
sze niemieckie podstawy aAviaty
czne i podmorskie. Inny angiel
ski lotnik pod Zeebruegge rzucił
pociski na dwa nury niemieckie,
uszkadzając je. Belgijscy lotnicy
latali nad Dixmuide, Handzae—
me, Cortermarck i w innych
punktach, ostrzeliwując kwatery
nieprzyjaciela zadając mu szkody
w ludziach i urządzeniach. Na
południe od Dixmuide francuski
lotnik Garros zwalił w walce na
powietrznej aeroplan niemiecki
na ziemię; nad Aisne rzeką ze
strzelono inną niemiecką maszy
nę. Pojedynki awiatyczne na ca
łej linii — na porzątfku dzien
nym.
Londyn, 2 kwietnia, — Na
Bałkanie również tylko awiaty
czne działania są dziś do donie
sienia : potwierdza się wieść o wy
cieczce austryackiego lotnika nad
Cetyn je. gdzie na pałac króla Mi
kołaja rzucił Austryak kilka
bomb, zabijając parę osób ze
służby w podwórzu zamkowem.
— Z Belgradu donoszą, że kil
ku awiatorów serbskich zapusz
czało się wczoraj w wywiadach
na węgierksą stronę w kierunku
Zemunia (Semlin),
TURCYA W WALCE.
W Dardanellach.
Londyn, 2 kwietnia, —. Dono
szą tu via Ateny, iź w Dardanel
lach statki sprzymierzonych pod
trzymują nieustanny ogień dzia
łowy· a to by Turkom nie dać mo
żności naprawiania szkód już po
czynionych, oraz celem osłania
nia statków wyławiających mi—
ny.
Z Bosforu donoszą, że statki
osyjskie, które tam bombardo
wały forty tureckie wjazdowe od
strony Morza Czarnego — usu—
ięły się z powodu niepogody, a
e zaraz skoro tylko nastaną wa
•unki sprzyjające szturm będzie
ialej prowadzony. Statki te zni
szczyły szereg cały portów i mia
steczek nadbrzeżnych tureckich.
iv Małej Azyi. Aeroplany rosyj
skie cisnęły kilkanaście bomb na
jrzedmieściaoh Konstantynopola,
wywołując nie dającą się opisać
panikę.
y l
Z pod Kaukazu.
Piotrogród, 2 kwietnia. —Walk
:empo pod Kaukazem ożywiło się
już bardzo znacznie: w ostat—
lich dniach marca stoczoną zo
stała wielka i krwawa bitwa pod
\rtuktur, gdzie Turcy stanowczą
ponieśli klęskę, a ich straty w za
jitych i rannych wynoszą ponad
L2,000 ludzi. Zabrano też im wie
e jeńca i zdobyto kilkadziesiąt
Iział. Wojska rosyjskie posuwają
się w głąb perskiej prowincyi As
serbadżianu kn jezioru Uru
uiali, gdzie wszędzie mieszkają
\rmeńczycy. Raporty rosyjskie
stwierdzają, iż wszędzie znale
ziono ślady straszliwych nacjużyć
spełnionydh przez Turków i Kur
lów na ludności chrześcijańskich
\rmeńczyków — spalone ich wsie
miasta» drogi i pola zasłane roz
rzuconymi trupami mężczyzn, do
.vojsk rosyjskich chronią się
zbiegowie z okolic nawiedzo—
łych najazdem mahometan —
przeważnie leobiety, dzieci star—
:y. Zachodzi obawa, że w stro—
lach tych około 20,000 chrzęści
fańskiej ludności padnie ofiarą
fanatycznych barbarzyńców, je
śli ich wczas nie zdoła się poskro
mić. W miasteczku Haftedan zna
leziono 700 ciał pomordowanych
mężczyzn w Urumiah 800 tru
pów naliczono. Oprócz tego jest
iviclka masa okaleczonych okrop
nie, a w dodatku grasują choro
by epidemiczne, które już co naj
mniej 2000 ludzi pochłonęły.
Ofiary Blokady.
Londyn, 2 kwietnia. — Nury
niemieckie operujące koło Beachy
Head zatopiły znowu dwa stat
ki i to w okolicznościach w naj
wyższym stopniu oburzających—
stwierdzono bowiem, że Niemcy
nie dali statkom przestrogi ni
czasu nawet tyle, by się załoga
schronić mogła na łodzie. Pierw
szym z zatopionych okrętów jest
angielski parowiec ,»Seven Seas"
z Londynu, na którym zginęli
wszyscy oficerowie i cześć zało
gi — ogółem 11 osób. Drugim za
topionym jest parowiec francu
ski „Emma" z Bordeaux, z zało
gi jego 19 osób utonęło, a tylko
2 uratować zdołał torpedowiec
angielski, tamtędy przejeżdżają
cy. W obu wypadkach stwier
dzono, iż Niemcy nie przestrze
gli załogi o zatopieniu okrętu.W
całej Anglii istnieje opinia, by
Niemców schwytanych na ich
zbrodniczej grasantce morskiej
karać jak zbrodniarzy zwyczaj
nych, nie jak żołnierzy — szu
bienicą.
Londyn, 3 kwietnia. — Torpe
dowiec angielski aresztował sta
tek holenderski »,Lodewijk" v.
Nassau", pod zarzutem, iż jest
on przemytnikiem na rzecz Nie
miec. Statek zatrzymany ucńo—
dził i stanął dopiero pod groźbą
ognia, a kapitan nie mógł się wy
kazać papierami. Okręt wiózł o—
l«j. ;
Rotterdam, Holandya, 2 kwiet
nia. — Statki holenderskie i cały
ruch handlowy Holandyi bardzo
silnie cierpi wskutek blokad i zaj
mowania okrętów — pomiędzy
Holandyą a Niemcami faktycznie
wszelki ruch handlowy jest kom
pletnie wstrzymany: straty stąd
duże a opinii publicznej wzburze
nie — wielkie.
(Dokończenie str. 7ej). I
> ..
Stany Zjednoczone, żadaja
odszkodowania.
Dochodzenia w sprawie śmierci Threshera
,Prinz Eitel' przygotowuje się do odjazdu
Uwięzienie Swobody ma być niesłusznem.
Mexykanie mordują cudzoziemców.
Eksplozya w fabryce prochu.
ODSZKODOWANIE ZA
„WILLIAMA FRYE".
Waszyngton, 2 kwietnia. —
Departament stanu przesłał wczo
raj kablogramem do Berlina pro
test przeciwko zatopieniu ame
rykańskiego żaglowca „William
P. Frye" przez niemiecki krążow
nik „Prinz Eitel Friedrich", żąda
jąc równocześnie wypłacenia od
szkodowania za zatopiony statek.
,»Wm. P. Frye" przedstawiał
wartość około $300,000.
Nota zaznacza, że komendant
niemieckiego krążownika postą
pił w tym \yypadku bezprawnie,
gdyż na pokładzie żaglowca nic
było żadnej kontrabandy. Panuje
tu ogólne przekonanie,, że rząd
niemiecki wypłaci bez dłuższych
zwlekań i pertraktacyi żądane od
szkodowanie i w ten sposób cała
sprawa zostanie załatwiona.
Przesłaniem tego protestu rząd
waszyngtoński <lał nowy dowód,
że jak z jediiej strony jest zde
cydowany przestrzegać jak naj
ściślej polityki zupełnej neutral
ności, tak z drugiej strony żąda
uszanowania praw swoich, o któ
re upomnieć się potrafi.
Stany Zjednoczone żądają wy
płacenia odszkodowania właści—
• . · · « · φ
cielom jedynie za okręt, nie zaś
za jego ładunek, gdyż przepro
wadzone dochodzenia ^wykazały,
iż znajdująca się na nim pszenica
była już zakupiona i nie należała
do obywateli amerykańskich.
Niemiecki ambasador hr. Bern
storff wyraził się, że komendant
„Prinza Eitla" popełnił „mimo
wolny błąd", nie mając pewności,
jaki ładunek wiezie zatopiony
statek.
SPRAWA THRESHERA.
Waszyngton, 2 kwietnia. — U
rzędnicy departamentu 9tanu o
świadczyli dzisiaj, że Stany Zjed
noczone będą żądać od Niemiec
satysfakcyi i odszkodowania za
śmierć amerykańskiego obywate
la Threshera który zginął gdy
nur niemiecki zatopił okręt „Fa—
laba", na którym się on
znajdował — o ile ma się rozu
mieć śledztwo nie wykaże, że
Threslier zginął wskutek włas
nej nieostrożności. W szczegól
ności chodzi obecnie o stwierdze
nie czy komendant ,»Falaby" nie
stawiał oporu niemieckiemu nuro
wi i czy ten ostatni dał dosyć
czasu na ratowanie pasażerów.
Sprawa Threshera może się wi
kłać i długo ciągnąć z powodu
stanowiska, jakie zajmuje praw
dopodobnie rząd niemiecki, twier
dząc, że Thres'her sam był wi
nien, gdyż wiedział, że „Falaba"
może być torpedowany przez nie
mieckie łodzie podwodne, odby
wał więc podróż na własne ryzy
ko.
Amerykańscy ambasadorzy w
Londynie i Berlinie prowadzą do
chodzenia w sprawie całego zaj
ścia.
„PRINZ EITEL FRIED
RICH".
Newport Newe« Va., Z kwie
tnia. — Kapitan Thrierichens za
mierza, jak się zdaje, uniknąć in
Λ
-—
ternowania i wypłynie na pełne
morze — nikt jednak nic wic w
jakim kierunku. Zapasy towarów,
o pozwolenie zabrania których
zwrócił się do rządu waszyngtoń
skiego przewyższają znacznie i
lość, potrzebną do odbycia podró
ży do Bremy lub Hamburga. Sa
mego piwa zabrał „Prinz Kitel"
na swój pokład 20.000 butelek. 7.
kominów jego wznosi się dym,
palą więc widocznie pod «
kotłami, ale przypuszczają tu, że
odjazd nastąpi dopiero w nie
dzielę. — Brytyjski krążownik
„Suffolk" zatrzymał amerykań
ski holownik ,.Defiance" i żąda!
informacyi co do ,.Prinza Kitla",
ale mu iadnycb -nie udzielono·.
W OBRONIE SWOBODY.
Waszyngton, 2-go kwietnia.—
Rząd waszyngtoński polecił swe
mu ambasadorowi w Paryżu
Sharpowi, aby pizeprowadził do
chodzenie i nie spuszczał z oka
sprawy Raymunda Swobody, u
więzionego pod zarzutem roz
myślnego wzniecenia ognia na
statku „La Tourainc".
τ\ _ r r-> Τ,
JL/1, U· JJ, X lUlij Ο/ΛΙ L/1UI u
handlowego, oświadczył, że
wskazano mu na Swobodę jAo
na człowieka, który może w Pa
ryżu oddać znaczne usługi usiło
waniom biura, zmierzającym do
podniesienia handlu krajowego z
Francyą. Były ekspert celny Mac
Lea twierdzi, iż uwięzienie Swo
body jest owocem intrygi, wyni
kłej z zazdrości i «konkurencyi
handlowej. Mianowicie Swoboda
starał się o nawiązanie bezpośre
dnich stosunków handlowych
między rządem francuskim a tu
tejszymi fabrykantami, aby w
ten sposób uniknąć niepotrzebne
go płacenia komisowego — otóż
ci, którym zależało na udarem
nieniu planów jego» spiknęli się
na niego i wprowadzili w obecne
kłopoty. Mc Lea twierdzi, rów
nież, że Swoboda dopiero w o
statniej chwili zdecydował się
na podróż parowcem „La Toura
ine". Miał on zamiar jechać an
gielskim okrętem „Lusitania", a
zmienił ten zamiar, ponieważ mu
zwrócono uwagę, że może mieć
wiele kłopotów z przewozem
rzeczy przez kanał Angielski, je
śli pojedzie ,'Lusitanią".
Z MEXYKU.
El Paso, Tex., 2 kwietnia. —
W ucieczce z, Mexyku przybył
tu R. H. Aitkin# który twierd/.i,
że żołnierze Carranzy zamordo
wali przed dwoma miesiącami L».
Smitha z Houston, Tex. i Roscoe
Billingsa, obywateli amerykań
skich.
Depesza z Torreon donosi, że
żołnierze Villi zamordowali dwu
Syryjczyków, Salomona Nigri i
Rafaela Fereze za to, że mieli
przy sobie fałszywie pieniądze.
Kupcy ci zgłosili·się z zapyta
niem, czy pieniądze» które mająf|
są dobre i za to spotkała ich
śmierć.
Waeryngwn, 2 kwietnia. — Ce
lem zabezpieczenia życia i mie
(Dokończenie ne str. 7ej).
■·· lilii iiiiÉliri II II iMiiMÉi