Dziennik Chicagoski. [volume], August 23, 1915, Page 4, Image 4

About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
DZIENNIK CHJCAGOetKI
(mc roi.tSH DAILY SBW»)
IW «ΜΜ Mi ·<*» — v
v ta iW S'«je ot UUmIs
éaUr fsctłt Bmfcy»
TUKFOtiW PLKU&MINti CU
WAS OF SUBSCRIPT1QM:
O— v*er SJJ90
TwŁ*r™Z t%
rtmxmtà 0 25
Ckt*mg0 by mml f%r mÎmA 0 *Λ
Eurvptfor one ytar 640
Cmmadm /or Mtjwar......
ι te tg;
TH* POLISH *»l BLISHIXQ CO.
w. HiWi· ei CHltAUe, IU.
DZIENNIK CHICAGOSKI
ftorttme pOmięc— Fofcfc*·
V SUaack yjwiMMgffc Aw* P*.
WYCHODZI CODŁLEŃ
■ wyjątki··) NtedaM t &*rt%c uroczysty»*.
1» otrtoawato i imMj pad n*ftôvlt»a
MN4desiHDs". rodakcya „D«i*naika Chioa«>
■fcMCo" o im tłenŁ odpwvuxitka.iMéa.
PfUEDPtATà WYNOSI:
Moczme $3.00
P,4roct*0 J.iO
Kwartalni* 0.7 5
Μι***ιćmie OJtS
W Chicago pocztą nient fermi* 0.4.1
&Eu-aph rocznie §.00
Kanady rocsnł*. w.... 3.00
Ρίβηίψίζβ można m wJnoe^nto
wych snaczkacfe poc/.to^ych *Ibi prze* ezpre
•owy lub pocztowy . Money Order". WMelfct·
osty «drçeow»^ naWy:
TMB FOLŁSH PI BLIftMINQ CO
1M5-I7 XT DlTłłtoii SI. CH1CAUO. IŁU
W nizi· oier»erui*ro«fo otnyny w»nU
..Dziennik» Chu-^askiogo '. prosimy aatych
»··« nas cawiadotn*^.
„Macierz Polska".
Oiuro Zar/ądu Głównego:
1455-57 W. Divlnion ulica,
Chicagu, 1U.
Tel β I mi MOM(OK 4iiOS
ZARZĄD UŁOWNYl
Ks. Francu^eu <;or.:on. Moderator.
Julian NejJMO. Prezea.
A 2 ton i nu Haruaowjk·». Wiceprezeska
Wojwecb MenkickU Wiceprezes.
tłu Λ Brwrl:oo«i. 6e*ret*r*
Franciszek Ro*merow5ki. SkarOoJlŁ
W. K. Soska. Dyr-ktor
Suto Liezmxds«i. Dvi aktor.
Staaisław Tworek. Dyrektor.
Fr »nci«ka M t*em«ov»sU*. Dyrektorka
Aooa Heyar. Dtrefciork*.
Snlome-i Urbańska. Dyrektorka.
Dr. A'»kj*Q. Pi-tr»yk.»\»»kl. l-β «I KacMlay.
Ad v. I\otr P. Minda·». Djriidc* Pr»*B.r.
Jul us/ P. Sutaowski. Baca mur i fUrhmistrs.
b C- WoitaieKric. Asystentka Sear. Gener»la.
GODZIMY UHROWE: >
Bfuro Zirz^du Ułównetco otwarto w dnt po
» v.tvinie <xt gad*. >tej ·»βο do β-tej wieczorom
( ■* sobot·? do i-ej pipotudnlą) Wieczorami, w
rtni powszednio Uwr j»:«u»«o soW) od godna*
"•niej Jo β-iej. — vi* niedziele 1 świata uroczyste
biurojoat zamkai{le.
FKEiESi : w środy wieczorem od *odŁ 7-eJ
éa Hej.
sekretarza: « poniedziałki, środy i Ρ ła
tki popołudniu od 3-fiaj do 3-taj. WioczonueŁ
« poniedziałki. wtorki, czwartki i piątki od #o
«Urny 7-mej do » tej.
SKARBNIKA: η pmfediiałki. ircîjy i Pi%t
k: od godziny T-cneJ do #-taj wieczorem. cikła
rt»nu opint. Wszelkie υ y łaty do Kasy Głów
ł ej przyjmuje Kasye,· Główny podczu.5 yodciq
efiaowych. Sekretarz Generalny ani Asrsteotk·
tue bęa·) przyjmowali opłat do Kisy Głównej.
Ml c u ALT ES A: dla interesantów <· spra
wami CMdztał.>weaii: w piatai wieczorami 04
vouziny 7-mej do #-tej.
ROIILSPUNUEKCfK.
Wszelkie koreApoodeacr* dotyczące M»«)ierey
Polakiej należy adresować
MAX BROCHUCKI.
Seeretary Pollsb Alma M»tar,
1434 W. Division Street, Chicago, IU.
P1NAXSR
Przekazy bankowe i pocztowe (cheks. wnasy
eit-ers etc.) należy wystawtad aa orjraaisaoyg:
P0U8U AL U A MATEK
t przesyłać po<1 adresem:
KR KK/MERUWSkl. .
1455 W. Division Stroot. Cbicafo, lit
KALENDARZYK.
Jutro. 24 sierpnia: św. Bartłomie
ja a*». — św. Aurory.
Ht CH PAROWCÓW.
PRZYBYŁY: Nowy York: Philadel
]:hia. Duca De?li Ab rusai. Themistok
les. Kroonland, Tuscahia. — Liver
pool: St. Paul. Lapland. — San Fran
c'sco: Hazel Dollar. Falcon. Finland.
— Kirkwałt: Frederick VIII. —Gibral
tar: Taormina. — Balboa: J. L. L»u
ckenuath.
ODESZŁY: Nowy York.: Orduna,
New York. Rotterdam. La Tourałne.
Sta regalia. — Neapol: 3ant' Anna. —
Hongkong: Shirdzuofca. — San Fran
oaoo: Nippon Maru. l<łooienetis. —
Seattle: Kentra. Β ima ag. — Philadel
phie: Dominion. — Crietobal; Lady
Carrington, John A. Hooper.
UWAGL
Agresywność i jej
skuteczność.
Chcąc dać sobie radę z Amery
kanami, Irlandczykami, -Niemca
mi, Skandynawczykami i nawet
Czechami, musimy zdobyć się na
sporą dozę agresywności. Bez
nieustannej walki o nasze prawa
i przywileje nie możemy spodzie
wać się od obcych tego co nam
się słusznie należy.
Nowym dowodem skuteczności
agresywnego postępowania wo
bec innonarodowców jest agita
Cva w obronie Piotro-Pawłowian
wydalonych przez -irlandzkich
prowodyrów politycznych z
miejskiego zakładu dla niszczenia
odpadków. Około 80 Polaków
straciło tam pracę bez żadnego
powodu, a na ieh miejsca przy
jęto murzynów i Włochów. O
krzywdzie wyrządzonej naszym
rodakom dowiedział się DZIEN
NIK CH1CAGOSKI z ust miej
scowego wikarego, który posta
nowił coś zrobić dla niesprawie
dliwie wydalonych parafian bo
oni obawiali się udać gdziekol
wiek o pomoc, sądząc w swej na
iwności, że pracę dadzą im z po
wrotem bez żadnych starań z ich
strony. Natomiast irlandzki su
perintendent gburowato i chełpli
wie rozgłaszał, że i5-g° sierpnia
wydali resztę Polaków ! I !
Stało się jednak inaczej, bo
gdy DZIENNIK CHICAGOSKI
i pisma angielskie poświęciły tej
skandalicznej sprawie parę ob
szernych artykułów, postraszyć
zdołały prowodyrów politycz
nych do tego stopnia, że nietylko
reszty polskich robotników nie
wydalono, ale przyjęto już napo
wrót kilku Polaków. Jest rów
nież nadzieja, że skoro burmistrz
wróci z Kanady, dokąd wyjechał
na wakacye, uda się odzyskać
pracę dla reszty wydalonych.
Przy tej okazyi zwracamy u
wagę Piotro-Pawłowianom, że
trzeba jak najrychlej postarać się
o papiery obywatelskie, ponie
waż superintendent irlandzki dla
swego usprawiedliwienia twier
dził, iż Polaków musiał (?) wy
dalać, bo nie są obywatelami Sta
nów Zjednoczonych. Niech każdy
Polak dopilnuje osobiście, by je
go krewni i przyjaciele mieli pra
wo głosu, a wtedy przy wyborach
pokazać możemy Irlandczykom i
innym wrogom narodowości pol
skiej gdzie pieprz rośnie...
Partya progresywna
jeszcze żyje.
Jeszcze czternaście miesięcy 'do
wyborów krajowych, lecz partya
republikańska zaczyna już agitar
cyc w różnych Stanach i budzi
swych zwolenników do czynu.
Zarazie głównymi kandydatami
O nominacyę republikańską na
prezydenta są ex-Senator Root z
Nowego Yorku i Senator YVeeks
z Massachusetts. Jest również
moc innych kandydatów, z któ
rych wymienić należy kilku na
stępujących: Senator Sherman i
Kongresman Mann z Illinois,
Senator Borah z Idaho, Senator
Smith z Michigan, Gubernator
Brumbaugh z Pcnnsylvania i Se
nator Burton z Ohio.
Party a progresywna, stworzo
na przez Roosevelta w roku 1912,
nie może nawet tolerować pro
jektu nominowania p. Root'a, bo
on to właśnie pokierował spryt
nie ostatnią konwencyą republi
kańską w Chicago i przeprowa
dził ndtainacyę Taft'a. Co do in
nych kandydatów republikań
skich, wodzowie .partyi republi
kańskich nie uznają ich jako pra
wdziwych bona fide kandydatów,
ale uważają ich jako sługusów
rozbijających jedność partyjną i
dopomagających do planowanego
przeforsowania nominacyi Roo
t'a w przyszłym roku.
W tej myśli wysłał p. Harold
L. Ickes, jako przewodniczący
progresywnego komitetu stano
wego i członek krajowego ko
mitetu progresywnego, obszerny
komunikat' do każdego progresi
sty w Stanie Illinois, nawołując
do wierności partyjnej i wspomi
nając dyplomatycznie o pokrzyw
dzonym przez „brutalnie cynicz
nych bossów" pułkowniku Roo
sevelcie. Obiecuje zarazem pan
Ickes, że zwoła iprogresistów z
całego Stanu Illinois 11a wspólną
naradę w grudniu lub styczniu.
Że partya progresywna jeszcze
żyje i żyć będzie, uradować po
winno każdego demokratę prag
nącego ponownego wyboru pre
zydenta Wilsona.
Banki pocztowe
w Chicago.
M/iasto Chicago .przoduje całym
Stanom Zjednoczonym co do su
my oszczędności deponowanych
w bankach pocztowych — tak o
piewa raport biura statystyki po
cztowej we Waszyngtonie. Dnia
i-go lipca dcpozyta w Chicago
wynosiły $3.267,532* .czyli o
$961,600 więcej aniżeli rok temu,
tj. wzrost 42 procent.
Trzy czwarte oszczędności depo
nowanych w chicagoskich ban
kach pocztowych, czyli $2,348,160
należą do osób zrodzonych w
obcych krajach. Amerykanie, a
raczej ci co w Ameryce się uro
dzili, deponowali $919,372. Ro
syanie mają $518,502; po nich na
stępują Austryacy, których o
szczędności wynoszą $337*737 î
Niemcy mają $298.246 a Włosi
$258,083. Polacy znowu znajdują
się na szarym końcu, ale to wina
głównie nas samych bo dajemy
się zapisywać jako Rosyanie, Au
stryacy i Prusac^.
Pocztmistrz chicagoski Daniel
A. Campbell żali się na niefor
tunne obostrzenia zawarte w u
stawie dla banków pocztowych.
Oto co pisze w swym raporcie do
Waszyngtonu pocztmistrz Camp
bell :
„Otrzymujemy liczne zapyta
nia od osób chcących .deponować
więcej niż $100 co miesiąc, a bar
dzo wiele osób pragnie depono
wać dalej swe oszczędności gdy
złożyli już $500. Takie pytania
pochodzą głównie od osób', któ
re sprzedały swą realnośę i mają
więcej gotówki niż $500, a tylko
pół tysiąca dolarów wolno nam od
jednego depozytaryusza przyjąć.
Są też często wypadki takie, że
ludzie chcą odrazu deponować w
banku pocztowym $300 lub $400.
a gdy im się powie, iż ustawa fe
deralna na to nie zezwala, wten
czas odchodzą zazwyczaj ci lu
dzie i wcale nie otwierają w ban
ku pocztowym konta oszczędno
ściowego. Nie chcą oni składać w
banku pocztowym po $100 mie
sięcznie, a resztę przechowywać
w domu."
Oczywiście dziwnemi i zgoła
liiepraktycznemi okazują się
wspomniane obostrzenia ale
kongresmani sądzili zupełnie
słusznie, że właśnie przez roz
maite restrykcye zdołają uchro
nić banki stanowe i krajowe od
wielkkh strat przy zakładaniu
banków pocztowych.
•fr
Kolizye.
Około 230.500,000 pasażerów
przewiozły koleje amerykańskie
w trzech ostatnich miesiącach i
ani jedna osoba nie straciła życia
w kolizyi, a tylko 78 ludzi—pasa
żerów, robotników, przechodniów
i łobuzów — zabito na kolejach
w trzech miesiącach. >Ma to być
najlepszy rekord od 1901, \v któ
rym przeprowadzono w Kongre
sie ustawę nakazującą spisywa
nie wszystkich nieszczęść kolejo
wych.
W roku 1914 straciło zyciè 411
osób w kolizyach kolejowych, a
w 1913 r. zabitych z tego powo
du było 39.
Za taką wzorową ochronę ży
cia ludzkiego pochwalić trzeba
zarządy kompanii kolejowych,
wydano bowiem miliony dolarów
na s.talowe wagony, znacznie
droższe niż drewniane, ale zato
trwalsze i bez wątpienia bezpie
czniejsze,
Ί·
Alaska.
Rząd Stanów Zjednoczonych
zapłacił Rosyi $7,200,000 za Ala
skę w roku 1867. Obejmuje 590,
884 kwadratowych mil i ma oko
ło 75,000 ludności, w mniejszej
połowie Indyan.
Alaska obfituje w miedź i zło
to. Do roku bieżącego wydobyto
złota wartości $244,156,000. W
roku ostatnim z Alaski do Sta
nów Zjednoczonych przywieziono
złota na sumę $12,440,118, a ze
Stanów Zjednoczonych do Alaski
wysłano $1,155,886 w złotej mo
necie. Stany Zjednoczone odebra
ły też minionego roku z Alaski:
kruszczu miedzianego wartości
$3,876411; łososiu w puszkach,
$13,204,088; innych ryb, $1,932,
440; futer, $701,521. W Alasce są
też olbrzymie lasy, 7. których wy
cinają rocznie 800,000,000 stóp
drzewa — po $10 od tysiąca stóp
czyli ośm milionów dolarów —
bez uszczuplenia lasów.
Zaiste przyznać trzeba, że na
bycie Alaski było krokiem mą
drym dla Stanów Zjednoczonych,
a nieszczęsnym dla Rosyi.
Polacy w Ameryce.
Z BUFFALO, Ν. Y.
— W sal unie Władysława Sarnow
skiego pod 1. 56 Grimes ul. pokłóci
ło się i pobiło kilku młodych ludzi,
a po chwili padł strzał i trupem legł
Józef Kościńskl, lat 23, z pnr. 83
Milbourn ul. Było to w duiu 26go
czerwca.
Bezczelność rzekomego mordercy,
któremu ewentualnie krzesło elektry
czne grozi, jrzeehodzl wszelkie noję
cle. Podczas przesłuchów założył so
bie dyndającą nogę przez poręcz
krzesła i uśmiechał się ironicznie
przy zeznaniach.
Zeznawał salunista Władysław
Sarnowski, że bójka się poczęła w
jego lokalu pomiędzy kilkunastu
młodymi ludźmi, potem padł strzał...
jeden z nich legł, ale kto strzelił, te
go nie widział.
Potem zeznawał Stefan Strożny, z
pnr. 65 Person ul., który zaraz po
strzelaninie uciekł z Buffalo, a przy
łapano go dopiero w Detioit. Był to
kamrat oskarżonego.
Zeznał, że był obecny w salunie
podczas bójki, ale strzelaniny nie
widział.
Salunista Aleks. Gordon, z pnr,
179 New South Ogdeu ul., zaznał, że
oskarżony Andrzej Srodziński przy
był do jego salunu w ten sam dzień
krwawy i ofiarował mu na sprzedaz
rewolwer i naboje. A gdy on kupie
nie chciał, oddal mu na rzechowa
nie. Gordon oddal broń i naboje ;·ο·
Ucyi.
Zeznawał też i Stanisław Aleksan
drowicz, z pnr. 63 Howard ul., i
też „nie widział" kto strzelił. Na
mocy tych zeznań, adwokat Timmer
mann wniósł, aby oskarżenie zredu
kować do zabójstwa w drugim stop
niu, gdyż premedytacyi tam oczywi
ście nie było. Sędzia jednak uywo
dów adwokackich nie przyjął i od
dał podsądnego do rozporządzenia
wieikoprzysięgłych pod zarzutem
morderstwa w pierwszym stopniu
czyli nowy kandydat na krzesło elek
tryczne.
Mary a Ciesielska, pnr. 140 So
bieski ul., rozpalając ogień w pie?u,
podlewała go naftą..,.. *afta cks"
plodowała, a płomienie suknie Jej o
garuęły. Na ratunek bieduej kobiety
pospieszyli m<jż j&j, 60-cioletnl Sta
nisław CiesielHkl i syn Franciszek
zdzierając płonące suknie, poparzy
sobie boleśnie ręce. GlytW icłl ^
domu nie było, kobieta byłaby sl9
spaliła na węgiel.
fi powodu rozlanej na podłodze
nafty powstał pożar, a polieyan
Johnson na zawiadomienie „regema
na" zaaalarmował straż ogniową, a
potem przedarłszy się P™ez tłum o
taczający dom, pospieszył tam na ra
tunek. Zawezwano ambulans ze szp
tala Emergency 1, lekarze ambu an
sowi opatrzyli tymczasowo oparzo
nych. Starą matką zaś odwieziono o
szpitala 1 pewno z życiem nie u] z ·
Nie tylko bowiem straeznie P°Pa*"
ną jest na zewnątrz ciała, alc λν y
chała ona płomienie l poparzoną je
wewnętrznie.
Pożar wielkiej szkody nie zrządził
bo sąsiedzi płomienie stłumili nim
straż ogniowa przybyła.
Z MC KEKS KOCK, ΡΛ.
—· Włż u kii sił lJMetnhj córkę μ.
Samborskich. Od ukoszenia tego
dziecko w cią^u czterech du i «marło
w strasznych boleściach^
Ze Sekretaryatu
Polskiej Rady
Narodowej.
(Dlaczego idçç P. R. N. należy
podtrzymać w społeczeń
stwie naszem).
Mimo niesłychanie utrudnio
nych warunków i przejść, często
kroć bolesnych, Polska Rada
Narodowa zapoczątkowała dzieło
niewątpliwie ważne i wielkie. O
ile to było w jej mocy, Polska
Rada Narodowa przeprowadziła
wszelkie sobie wytknięte cele i
może teraz z czystem sumieniem
otwarcie społeczeństwu oświad
czyć, że spełniła swój obowiązek
dobrego żołnierza.
Wpływ swój dodatni zazna
czyła i w ten sposób ,że ona pier
wsza usiłowała zaprządz do służ
by Ojczyźnie młodzież zrodzoną
już tu na ziemi Washington'a.
Służyć Ojczyźnie można w o
becnych warunkach w dwojaki
sposób· przez kreowanie i ura
bianie przyjaznej opinii publicz
nej odnośnią do Polski i przez
niesienie pomocy cierpiącej Braci
w Ojczyźnie.
Polska Rada Narodowa niczem
nie jest innem, jak przeprowa
dzeniem planu utworzenia Zwią
zku Jedności; uznano mianowi
cie w P. R. N. organizacyę zu
pełnie identyczną z dawniej pro
jektowanym przez J. E. ks. Bi
skupa Pawła Rhodcgo Związkiem
Jedności.
Zaiste syzyfową wzięła pracę
ną swe barki Polska Rada Naro
dowa. Po próbach i przejściach
rozmaitych program działalności
P. R. N. przedstawia taki ogrom
pracy, iż dziwić się należy, iż
przy tak skromnym zasobie fi
nansowym, Pol. Rada Nar., ze
wszystkich organizacyi ideowych
najgłębsze zapuściła korzenie w
społeczeństwie polskiem.
Zapoczątkowanie polskiego
Skautingu, założenie i prowadze
nie biur prasowych, zasilających
prasę polską i angielską doboro
wymi artykułami o Sprawie Pol
ski ; ścisła styczność z centrami
w Polsce, zakładanie polskich
szkół obywatelskich ,zapomocą
których naturalizacyę naszym
przybyszom w przystępny -posób
ułatwiono, i nakoniec wydawanie
czasopisma FREE POLAND,
które stało się dzielnym szermie
rzem Sprawy Polski — oto bo
gaty, mimo szczupłych zasobów
pieniężnych, program działalno—
bci Polskiej Rady Narodowej za
rok ubiegły.
Oparłszy się na naszych Kato
lickich organizacjach i Komite
tach Lokalnych, Polska Rada
Narodowa zorganizowała całe
nasze wychodźtwo w kierunku
spbłecznym i narodowym. Sprzę
gła ona wszystkich do pracy pod
hasłem ,,Bóg i Ojczyzna" dla do
bra całego narodu i dążyła trwa
le i stanowczo w jasno określo
nym kierunku.
Trudności piętrzyły i piętrzą
się ogromne. Łódź czynu P. R. N.
narażoną była na rozmaite burze,
częstokroć już tylko co miała u
derzyć o wystające rafy i nie
bezpieczeństwa, — a jednak wy
płynęła mimo wszystko na na
czelne miejsce w Polonii naszej
w Ameryce i obecnie zarzuca ko.
twicę nadziei, z góry przeświad
czona, iż organizacyę, reprezento
wane w P. R. N. —- jak Stow. Ka
płanów Polskich w Ameryce Pół
nocnej, Stow. Księży Polskich w
dyecezyi Scranton, Pa., Zjedno
czenie Polskie Rzymsko - Kato
lickie, Unia Polska w Ameryce,
Stow. Polaków w Ameryce, Ma
cierz Polska w Ameryce, Zjedno
czenie Polskie Rzymsko Katoli
ckie w Bay City, Mich., Stow. A
lumnów św. Stanisława K. w
Chicago, Stow. Literatów i Dzień
nikarzy w Ameryce, Okręg 2,
Komitetu Obrony Narodowej w
Milwaukee, Wis., oraz i rozlicz
ne Komitety Lokalne _P. R. Ν
nie dadzą jej utonąć w morzu
obojętności.
Jan S. Skibiński,
Sekr. Gen.
żadnych szalbierzy t naciggaciy,
czyhających na kieszenie łatwowier
nych, aie ma DZIENNIK CHICAGO·
SKI na «wyoh szpaltach, bo xawez·
pracuj· dla dobra ludu: Oszukańcza
„fire sales*' stanowczo w DZIENNI*
KÙ CH1CAGOSK1M ofłaezane bjró
nie mon.
O Jedność Wy
chodztwa.
(Artykuł Komitetu Prasowego
P. C. K'. K.)
Prąca ratunkowa dla Polski,
jaką dzisiaj każdy Polak bez.
względu na osobiste przekonania,
z całem zaparciem się siebie, o
chotnie pełnić winie — polega
nietylko na zbieraniu lub dawa
niu z własnej kieszeni datków
pieniężnych na rzecz nieszczę
snych ofiar wojny w Polsce. To
tylko cząstka ratunkowej pracy,
której znaczniejszą i o wiele do
nioślejszą częścią jest poświęcenie
wszelkich Osobistych lub partyj
nych ambicyi i dążności, dla je
dnego wspólnego celu, t. j. dla zje
dnoczenia i skonsolidowania
wszystkich, chociażby najskraj
nicj w zwykłych czasach zwal
czających się żywiołów i sił
twórczych narodu polskiego — w'
pracy nad wznoszeniem gmachu
przyszłej wolnej i niepodległej
Polski.
To obowiązek główny i święty,
a kto będąc Polakiem, nie rozu
mie go i w tej dziejowej chwili,
kiedy dusze ludzkie szlachetnieją
kiedy wobec straszliwej grozy ro
zgrywających się wypadków,
nawet przeciętne bardzo charak
tery olbrzymieją i na. wyżyny
bohaterstwa się wznoszą — nie
umie zdobyć się na wewnętrzne
poczucia tego obowiązku — ten
zaprawdę zatracił już chyba dosz
czętnie ^"^zę polską, pełną za
wsze najszlachetniejszych pory
wów i będąc jeszcze Polakiem de
nomine, — dc facto być nim już
przestał.
Naród, który będąc w tej nie
bywałej w dziejach świata zawie
rusze wojennej bezpośrednio za
angażowany, nie jest w stanie
zdobyć się na bezwzględną spój
nię wewnętrzną, umożliwiającą
zużytkowanie i wyprowadzenie
do walki na śmierć i życie wszy
stkich jego sił żywotnych — zgi
nąć musi, bo to nie wojna rządów
o jakieś pierwszeństwo w mocar
stwowym układzie świata, lub o
jakieś mniejsze czy większe zdo
bycze terytoryalne — ale to bój
śmiertelny narodów całych o pra
wo bytu i swobodnego samodziel
nego rozwoju kulturalnego i eko
nomicznego.
Jestesmy świadkami, ze wszy
stkie na/ody w dzisiejszej woj
nie europejskiej czynny udział
biorące, zdobyły się na taką we
wnętrzną spójnię i wyprowadzi
ły do boju wszystkie swe siły,
które zgodnie i solidarnie funk·
cyonując, wytwarzają niezmożo
ną potęgę nawet tam, gdzie się
jej wcale nie spodziewano.
Tylko my jedni Polacy naj
słabsi, bo· samodzielnej państwo
wości nieposiadający; najniesz
częśliwsi, bo na trzy częsc, roz
darci, trzem różnym potęgom
najlepszego naszego materyału
ludzkiego dostarczać i, co najtrą.
giczniejsze, bratnią krew często
kroć przelewać zmuszeni ; naj
większem niebezpieczeństwem
zagrożeni, bo nam przepiękne i
bogate ziemie nasze ojczyste do
szczętnie niemal zniszczono, mi
liony ludu naszego na męczeńską
śmierć głodową skazując — my
jedni nie byliśmy dotąd w stanie
sprostać zadaniom tej wielkiej
dziejowej chwili i niepomni naj
świętszych obowiązków naszych
względem błagającej nas o ratu
nek Matki Ojczyzny — stacza
my w oczach całego świata hań
biący nas bój — sami τ sobą.
i Potworna ta i zgubna · waśń
bratnia przybiera chwilami roz
miary formalnej orgii zawiści par
tyjnej, na tle której naj wstręt
niejsze obelgi ,oszczerstwa i de
nuncyacye w zastraszający spo
sób się pienią i haniebne tryum
fy święcą. Nie brak i pogróżek i
formalnej preskrypcyi wewnętrz
nej, zapowiadającej załatwianie
porachunków partyjnych w stoso
wrnej chwili. Jakżeż w takich wa*
runkach marzyć można o lepszej
przyszłości naszej Ojczyzny.
Gdzież gwaraneya, że naród tak
strasznie zwaśniony i wewnętrz
nie na różne wrogie sobie obozy
rozbity — zdoła, choćby nawet
:udem jakimś,1 niepodległość od
zyskać — powstać o własnych si
łach z tego strasznego chaosu
wewnętrznych swarów i zawiści
i stworzyć potężhy gmach pań
stwowości własnej, zdolny oprzeć
się zachłanności sąsiadów?
Jakżeż społeczeństwo podzie
lone dzisiaj w myśl dwóch n&j
skrajniejszych „oryentacyi", ©a
samych, takich lub owakich,
„obcofilów", może wymagać od
potęg, które o losie jego decydo
wać będą, ażeby one przy roz
wiązywaniu i tak już bardzo za
wiłej kwestyi polskiej, kierowa
ły się prawdziwie dobrą wolą i
interesem narodu polskiego —·.
skoro właśni synowie, tego naro
du, tej dobrej woli i rzeczywi
stego zrozumienia --narodowego
interesu swego nie okazują, Ucz
przeciwnie zdradzają wcalc nie
dwuznaczną skłonność do wy
sługiwania się interesom obcym
A zatem rozwagi i opamięta
nia! Wielkie chwile przeżywa
my ,lecz miną one szybko i wię
cej już nie wrócą. Nie traći#iy
więc czasu, energii dobrego l
mienia w gorszącej i zgubnej dla
naszej przyszłości! narodowej
rozterce, lecz stańmy przynaj
mniej tu na wyohodżtwie zgodnie
i solidarnie pod hasłem wspólnej
pracy dla Polski. Mamy po temu
korzystniejsze znacznie warunki,
aniżeli rodacy nasi w Ojczyźnie.
Nie zmuszają nas tu żadne prze
możne, z reguły zawsze wrogie,
polskości wpływy rządów zabor
czych do takiej lub innej ,,oryen
tacyi", owszem przeciwnie łat
wiej nam tu wyrobić sobie jasny
pogląd na całokształt sprawy pol
skiej, na podstawie wszechstron
nych i szczegółowych informacyi
o jakie trudno w Europie wobec
dzisiejszej szalenie surowej cen
zury.
Pozostawmy rozwiązanie poli
tycznej kwestyi polskiej miaro
dajniejszym od nas czynnikom w
Ojczyźnie, bo nie wychodźtwo o
losach Ojczyzny ,ale ta Ojczyzna
sama o sobie radzić i stanowić je
dynie ma prawo.
Sami zaś zgodną i solidarną ak
cyą ratunkową na wewnątrz, a
pełną poczucia godności narodo
wej i świadomości celu postawą
na zewnątrz, dajmy wyraz wo
bec całego cywilizowanego świa
ta, naszym nigdy nie przedaw
nionym prawom do niepodległe
go bytu. H. S.
r
Ii! OJCZYZNA WOUi "RATUNKU!11
^olish sfîdiots
tm- . ■ «., .. i·, u
fodetMzo· Nalepki
"Białego Orf·"
W Każdym Domu
Polskim Powinien
Być Portret Mistrza
Paderewskiego!
Wsxyscy Polacy
Winni Używać Na
lepek Białego Orła
Podobizn* Portretu
M tam P*4er«wakJe«o
JTT PC. Κ.. R. zbiera fund use lv- racerewsiciego na wsparcie
1J starań o Niepodległo^ Polaki. P»bM « portratfw I na
JJ łapak w całości na ten oni przaznaczony. Portret Mi
strza rozmiaru ll^xU c«tt. artystycznie wykonany, 5#c. Nale
pki Białego Orłar w czterech kolorado któreasi Polacy mają do
ku manto wal awój pattyotyza, naieplająjąę je na wszystkie wy
syłana listy, 80 aztuk za dolara. ^Wytnij to zamówienie I razem
z pieniędzmi wyślij pod wskazanym «draaem:
ZAMÓWIENIE:
STANISŁAW OSADA, Mr. r. c. k. il
IM* Ν. Asklead Avenu·, Chicago, I1L
Pny niniejszem załawae 9 c na nale
pki Białego OHa, sprzedawane 44 utvk sa Mc; M za $1.··; 4M
U $5.M; a $ —.c aa portrety mi* trze Paderewskiego
sprzedawane po Mc. Proea* Je o4eiiać na adres.
I Zostań
? właścicielem
hipoteki
Możesz wtenczas być pew
nym że pieniądze są bezpie
cznie ulokowane.
Nasze pierwsze
hipoteczne
złote bondy, przynoszące 6
procent, można dostać w su
mach od $100 i wyżej.
Postarajcie się o listę.
ffoME Bank-® Tbust Λ
1JL (A *TATą*AVINa· BANK) V/
I Milwaukee i Ashland Ave·. I
OtoMft· ·· wUrak I wkctvrwi
η*
Q£liiy
^ g* Τ- ^
oupew
ΓβίϊϋΙ'.'ϊΛΛ
CONRAD SEIPP
BROWAR
I PIWO BUTELKOWE
27ma α lici i Cottage Grore ιτ·,
(<Mm C«l«a*t 730 i M·. CHICAGO,
Dr* Tekla M. Mn turzy neka
1151 Milwaukee Are. nap. Haddoa
Polecam al« 8*a. Publiczności. Waaelkle
prace wvkonujQ podług najnowetego iy.
5«mu I gwarantujemy takowe.
Godziny ofUowe: Od 9t«j rano do 8eJ
, '-Uciuretn. W niedziel· do 4 po oołud
Dr. Marya Dowiatt Sass
powróciła t wakacji i stale ordynuje w
oflsie pn. 1725 W. 18 ul., w godzi
nach: od 9:30 do 12 pried połud.
Diem I od β do 8 wieczorem. W Nie
dziele: od 9:30 do 12.
Andrzej F. Kucharski
adwokat
(His Pokéj 306 Hone Btok Budynek
Milwaukee I Auhlmod Ar#».
Mloatkanl·: 1119 THOMAS ULICA.
Telefoo w oIWe: I TWoo w doar.«:
MONROZ ΙΟΟβ ! HUMBOLDT Sit·,
Praktykuj· w· wH|*tklch tąiUch.
Ułłużj wam w «prawach kupna 1 spłat roalneéai