Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971, September 27, 1915, Image 1

Search America's historic newspaper pages from 1777-1963 or use the U.S. Newspaper Directory to find information about American newspapers published between 1690-present. Chronicling America is sponsored jointly by the National Endowment for the Humanities external link and the Library of Congress. Learn more

{
                  title: 'Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971, September 27, 1915, Image 1',
                  download_links: [
                  {
                   link: 'https://www.loc.gov/rss/ndnp/ndnp.xml',
                   label: 'application/rss+xml',
                   meta: 'News about Chronicling America - RSS Feed',
                  },
                  
{
    link: '/lccn/sn83045747/1915-09-27/ed-1/seq-1.jp2',
    label: 'image/jp2',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1915-09-27/ed-1/seq-1.pdf',
    label: 'application/pdf',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1915-09-27/ed-1/seq-1/ocr.xml',
    label: 'application/xml',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1915-09-27/ed-1/seq-1/ocr.txt',
    label: 'text/plain',
    meta: '',
},

                  ]
                }

Dziennik Chicagoski. [volume], September 27, 1915, Image 1
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

Image: of 8. Page

All Pages

Issues

All Issues Text | PDF | JP2 (7.9 MB)

Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]), 27 Sept. 1915. Chronicling America: Historic American Newspapers. Lib. of Congress. <https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045747/1915-09-27/ed-1/seq-1/>

Newspaper Page Text

SOBOTNIA CYRKULACYA
34,741
. 9ATl'RDAY"S CIRCULATION „
^ 'J
DZIENNIK
■amno AS 5BCOND-GLASS MATTKK DSCEMBSR 29-TH. IIH, AT THB POST OPPICB AT CHICAGO, ŁUNOIS, UNDBK ACT OF MAXCH KRO, W%
No. 226
STRONIC 8
PONIEDZIAŁEK DNIA 27. WRZEŚNIA - (MONDAY SEPTEMBER 27.) - 1915 ROKW.
ROK XXVI
BITWA
DNIM
νΤΑ ZACHO
" >1 . '
FRONCIE.
NIEMCY BICI NA
KAŻDEM POLU.
R0SVANIE ODEBRALI ŁUCK IDUBNO.
WŁOSI POD
TRYDENTEM.
Sytuacya Bałkańska.
ULTIMATUM BUŁGARYI
Sultan uszedł z Konstantynopola.
Walki na Morzach.
INNE TELEGRAMY.
Początek ofensywy
Sprzymierzonych
na Zachodzie.
Bitwa olbrzymia na
całej linii.
PARYŻ-LONDYN, 27 wrze
śnia. — W mieście i kraju pod
niesienie ducha ogromne! Wszy
stkie pisma z entuzyazmem do
noszą o rozpoczęciu nareszcie
tak długo oczekiwanej ofensywy
na zachodnim froncie, która i
stotnie otwarta została w piątek.
• trwała przez całą sobotę, a o
statnie telegramy z niedzieli —
donoszą, iż bitwa trwa tam wciąż
jeszcze na całej linii. Zarazem ra
porty rządowe i komunikaty pra
sowe donoszą o wielkiem zwycię
stwie wojsk Sprzymierzonych !
Bitwa stoczona, a raczej tocząca
się przyćmiewa rozmiarami wal"
ki i zwycięstwa, oraz doniosło
ścią, pamiętną bitwę nad Marną,
stoczoną przed rokiem, w której
też Francuzi Niemców pobili
Wczorajsze doniesienia podają
szczegóły walk tych nadzwyczaj
ne wprost a radość w całej Fran
cyi jest powszechna. Ogółem na
linii od morza, aż po Wogezy zdo
byli Francuzi, 15 mil pozycyi
niemieckich, odebrali 4 miasta,
wzięli Niemcom 24 dział ciężkich
i 20,000 żołnierzy do niewoli —
nie ranionych; Anglicy zdobyli 3
mil pozycyi, odebrali 2 miasta,
zdobyli 9 dział i wzięli 3000 jeń
ców; Belgowie zdobyli 500 yd
pozycyi, zdobyli 1 działo ciężkic
i wzięli kilkuset jeńców; ogó"·
łem straty Niemców w tej bitwi<
przedstawiają się: 20 mil utraco
nych pozycyi, straconych β miast,
34 ciężkich dział, oprócz masy mi
traiiez i zapasów innej broni .i
amunicyi, wreszcie nierannego
żołnierza zabrano im z górą 23,
000.... Jest to rezultat znakomi
ty dla Sprzymierzonych — a do
dać należy, iż bitwa nie skończo
na — walka wre, a mimo szalo
nych kontrataków niemieckich —
Francuzi i ich Sprzymierzeńcy
trzymają wszędzie zdobyte pozy*
cye i spierają nieprzyjaciela co"
raz dalej wstecz.
Szczegóły walk.
Paryż, 27 września. — Prasa
francuska podaje: Bitwa rozwia
ła się na linii długiej na 300
mil t. j. na całym zachodnim
froncie. Przed kilku dniami dwaj
główni wodzowie francuski J offre
i angielski French odbyli wraz z
resztą generałów długą kpnfe
rencyę, na której widocznie ura
dzono, iż czas wspólnego ataku
nadszedł nareszcie; jak wiadomo
— poprzedziła go kilkotygodnio
wa intensywna bombardacya po
zycvi niemieckich : z całą mate
matyczną dokładnością psuto
niemieckie fortyfikacye, baterye,
blokhauzy, a ciągły ogień, nie dał
ich naprawiać; roboty takiej bli
sko miesiąc musiał spowodować
straszliwe zniszczenie a nadto
wyczerpał okropnie żołnierza
niemieckiego. Onegdaj na koniec
przystąpiono do ataku równocze
snego na liniach francuskich, an
gielskich i belgijskich. Ogień
działowy nagle za telefonicznem
rozporządzeniem z kwatery głó
wnej wodzów wstrzymano odra
zu na całej linii. Po kilku tygo
dniach nieustannego grzmotu . î
łoskotu ta nagła cisza miała rdbić
wrażenie traszne i wówczas z
pozycyi Sprzymierzonych zaczęły
siç berawłocjgiie sypać dziesiątki
tysięcy pieszych na okopy nie
mieckie — atak na bagnety! bój
wrzał wręcz zacięty, zaciekły
straszliwie — Niemcy nie wy
trzymali impetu nigdzie — jedna
kowoż odrzuceni kontratakowali
razporaz, ale daremnie : pozycye
zdobyte' utrzymano wszędzie.
Xajkrwawszy bój wrzał w Szam
panii i we Flandryi, gdzie wszę
dzie zdobyto okopy niemieckie
na znacznej przestrzeni wzdłuż i
na kilka mil nierazt w głąb: w
niektórych punktach zajęto nie
mieckie pozycye na głębokość od
dwu trzecich mili do trzech mil.
To jest sukces, jakiego od począ
tku wojny nie notowano! Mia
sto Souchez zostało zdobyte
szturmem francuskim. Miejsco
wość Chateau of Carleul zdoby
te. Wzgórze Nr. 70 pod Len s
zdobyte. Miasto Loos zdobyte
przez Anglików — nadto szereg
innych miejscowości i miaste
czek pomniejszych odebrali
Niemcom Francuzi i Anglicy. W
samej Szampanii wzięto 12,000
Niemców do niewoli — nie licząc
olbrzymiej masy rannych. An
glicy zdobyli pozycye niemieckie
nad kanałem La Bassee i wzdłuż
drogi do Menin, nadto Niemcy'są
tam tak naciśnięci, iż muszą się
cofać dalej, bo ich zachodzą bo
kami. Kilkanaście wielkich dział
i kolubryn zabrano Niemcom,
mniejszych, armat i mitraliez bro
ni i amunicyi wszelakiej zdobyto
ilość bardzo znaczną. W bitwie
tej Sprzymierzeni używali no
wych dział angielskich których
działalność okazała się wprost nie
zrównana, a precyzyjność strza
ły — świetna.
Prasa angielska i francu
ska pomieszcza całą masę szcze
gółów o wałkach w każdym po
szczególnym odcinku linii bojo
wej ; streszczając krótko te opi
sy, podajemy linię walk: od mo
rza — poczyna się ona pod O
stendą w Belgii, którą wciąż
bombardują okręty angielskie,
zmierza na południe ku Dixmu
de, na Ypres, obejmuje Lille na
terytoryum francuskiém, dąży na
Hulloch i Loos ku La Bassee i
Lens; gdzie było właśnie pierw
sze ognisko bojów zaciętych, da
lej w prostej linii na południe dą
ży linia na Arras, wciąż bombar
dowane, dalej na południe ku
Noyon, gdzie linia skręca na za
chód ku rzece Aisne do miasta
Rheims, również bombardowane
go kilkakrotnie przez Niemców ;
dalej Szampania, gdzie znów wal
ka wrzała gwałtowna i zwycięska
dla Sprzymierzonych, potem li
nia bojowa obejmuje Verdun
twierdzę, skręca na połddnie ku
St. Michacl i wchodzi w granice
Lotaryngii — na Pont-a-Mousson
Nancy, zmierza ku Blamont, St.
Dic i dalej w prostym kierunku
na południc wzdłuż gór Woge—
zów, aż do granic Szwajcaryi.
Taką jest linia bojowa, która wy
kazała po raz pierwszy niemal od
roku ważniejsze i wydatniejsze
zmiany; zmiany te zapowiadają
się w dalszym ciągu, gdyż jak
zaznaczono, walka bynajmniej
nie jest ukończona a bitwa trwa
dalej.
ΛΙ 1 ·
Głosy niemieckie.
Berlin, 27 września. — Raport
niemiecki przyznaje straty pozy
cyi i miast Loos, Souciiez, pod
Lens, 11 ulloch i w kilku innych
partyaeh frontu bojowego, dalej
znaczne straty ludzi i broni, ale
utrzymuje, iż straty Sprzyinierzo
nyeh są niemniej ciężkie, a ataki
ich zostały wstrzymane i więk
szego nie sprawiły przewrotu w
sytuacyi na teatrze wojennym.
Kontrataki niemieckie trwają na
całej linii ; Souchez dobrowolnie
(?) Niemcy opuścili; pod Perthes
odrzucono wstecz Francuzów i
zajęto ich okopy; zamachy ce
lem złamania linii niemieckiej
spełzły na niczein. Raport koń
czy wyszczególnieniem niektó
rych wojsk i pułków za dzielność
i bohaterstwo.
«·, ~ -·
Inne szczegóły.
Londyn, 27 września. — Pisma
Sprzymierzonych przyznają, iż
straty wojsk francuskich i an
gielskich są bardzo ciężkie, ale
na to komenda była i jest przy
gotowana. Wojska Sprzymierzo
nych są obecnie znakomicie
wzmocnione a zaopatrzone w
broń i amunicyę, jak nigdy przed
tem — działa nowe z Anglii ro
bią swoje ze straszną dokładno
ścią. Armia belgijska została zre
organizowana i wzmocniona, za
ciągnęli się do niej ochotnicy
zbiegli z całego kraju, dostała ona
nowe mundury i broń i na swojej
pozycyi stoi godnie obok wiel
kich armii Francyi i Anglii. Ar
mia ta dotrzymała też kroku w
ataku ostatnich dni, a odparła
wszelkie kontrataki niemieckie w
sposób bohaterski. Straty Niem
ców są kolosalne i w zdobytych
okopach znaleziono stesy całe
trupa niemieckiego; ani w przy
bliżeniu nie można podać narazić
liczby zabitych i ranionych
jeńców nie ranionych wzięto o
koło 23,000. Z Francyi donoszą,
iż wszystkie miasta i wsie, wszy
stkie w nich domy są przepełnio
ne rannymi swoich i nieprzyja
ciela, a wszędzie transportują
jeńców w głąb kraju. Efekt bi
twy i zwycięstwa — olbrzymi!
Wszędzie biją Niemca*
Londyn, 27 września. — Pra
sa angielska dość powściągliwie
zresztą — zaznacza, iż od paru
dni zewsząd dla Niemców fatal
ne napływają wieści — biją icli
na wszystkich liniach, frontach i
teatrach wojny. Oprócz Flandryi
i Francyi — faktem jest, iż Ro
syanie na całej linii przeszli do
ofensywy i odbili wroga tak na
północy, jak na południu swojej
linii bojowej. Dalej na południo
wvm włoskim teatrze Włosi od
nieśli znaczne sukcesy i posunę
li się pod sam Trydent w Tyro
lu, tak, że nie są dalej jak o 10
mil na wschód od miasta tego
Wreszcie i na Bałkanie sytua—
cya, już tak korzystna zdało się
dla Niemców — poczyna s>ię
gwałtownie zmieniać na ich nic
o . ·
korzyść, ku czemu silnie zape
wne przyczyni się wieść o wiel
kiem zwycięstwie Sprzymierzo
nych we Francy i. Pisma przypu
szczają, iż ofensywa na zacho
dnim teatrze — ma właśnie na
celu pómódz Rosyanom na
wschodnim i Serbom "a połu
dniowym: oto już istotnie Ko—
syanie odbili sic i nacierają nie
zgorzej na Niemców, a zapewne
ofensywa francuska wstrzyma
Niemców i Austryaków od ju^
przygotowanego i zacząc sic
mającego marszu na Serbię ; wre
szcie ofensywa ta zatrzyma je»z
cze i Butgaryę najprawdopodo
bniej i to w chwili, gdy ta juz
i sic decydować zdawała na nic-·
ι tniecko - turecką stronę ; być mo
że nakoniec iż zwycięstwo Sprzy
mierzonych ostatnie skłoni tera.'
do ruszenia się państwa Halka
nu, do czego przyczynie się tez
może zwycięstwo Rosy au w rol
scc i nu Litwie, oraz Włochów
w Τrentino. Trasa angielska i
francuska podaje,viż przygotowu
je się doskonale zorganizowana
akcja na Bałkanie ze strony
Sprzymierzonych, którą wystą
pienie do wojny Bułgaryi zape
wne tylkoby przyśpieszyło: oto
Francy a, Anglia i Włochy w po
rozumieniu z Grecyą miałyby wy
lądować ze 200,000 wojska w
Salonikach i uderzyć na Bułga
ryę z tej strony, a zarazem ude
rzyć na Turcy ç od północ, zaa
takować także stamtąd Konstan
tynopol, coby zapewne wnet ko
niec stolicy tureckiej sprowadzi
ło; do akcyi tej miałaby dopo
módz Rosy a i Rumunia od pół
nocy wojskami wskrós Bułgaryi
poprowadzonemi, nadto Kosya
na Czarnem Morzu szturmowała
by Konstantynopol od Bosforu
strony. Wszystko to jc^t w trak
cie przygotowania i dyplomaty
cznych układów z Grecyą i Ru
munia — i podobno wszystko na
najlepszej drodze, tak, że pisma
otwarcie zaznaczają, iż już te
raz nie chodzi o Bułgaryę, a jej
decyzya na stronę niemiecką —
raczej by przyśpieszyła zwycię
stwo, niżby poszkodzić mogłi,
dla tego, iż przy olbrzymiej prze
wadze sił po stronie Sprzymie
rzonych w takiej kombinacyi, jak
wyżej podana, cała akcya na Bał
kanie skończyłaby się prawdopo
dobnie w kilku tygodniach, w
co już weszłoby oswobodzenie
Serbii od niemiecko - austrya-·
ckiej akcyi, oraz zdobycie Kon
stantynopola.
Sytuacya Bałkańska.
Stanowisko Bułgaryi.
Londyn, 27 wrzęśnia. — W
Sofii ogłoszono pismo rządowe o
kreślające stanowisko JBułgaryi w
sytuacyi obecnej·' pismo to wy
stosowano zarazem do rządów
Sprzymierzonych, a uważają jc
za pewnego rodzaju ultimatum
Bułgaryi: orzeka ono, iż Bułga·
rya zmobilizowała się dla celów
obrony swej neutralności, ale
zarazem grozi przyłączeniem się
na stronę niemiecko - turecką, je
żeli Serbia nie odstąpi Bułgaryi
Dokończenie na stronicy 3-ciej
Sfcfc'
ZNÓW KATASTROFA Z TU
NELEM W NOWYM YORKU.
Okręt w niebezpieczeństwie.
AOSTRYA GODZI SIĘ NA ODWOŁANIE
DUMSY.
Z krwawego Mexyku.
SPRAWA POŻYCZKI ALIANTÓW.
Echa zatopienia „Arabica".
v
VON PAPEN A „IDYOTYCZNI AMERYKANIE",
Kwestya rewizyi taryfy celnej.
.i · .
i Rzekomy dynamiciarz uwolniony. — Kłopoty gubernatora Utah. — Za
zdrosny mąż zabija żonę i siebie, — Walki na Haiti. —
Katastrofa automobilowa.
ZNOW KATASTROFA NA
KOLEI PODZIEMNTJ.
Nowy York, 27 września. —
Część tunelu broachvajskiej ko
lei podziemnej między ulicami
38-mą a οί -tą zawaliła >ię zno
wu w sobotę o godzinie ι lo wie
czór, podobnie jak to miało miej
sce we środę rano na Tej ave.
Katastrofa pociągnęła za sobj
j śmierć jednej, nieidentyfikowanej
j do^chczas kobiety, oraz obraże
nia czterech osób.
Wypadek spowodowany został
usunięciem się ziemi, wskutek
którego zawaliły się słupy .-i
rusztowanie. Roboty ziemne tak
w tunelu na i ej ave. jak i w
miejscu ostatniej katastrofy pro
j wadzi firma „The United States
: Rcalty and Improvement Co."
W chwili katastrofy ulica
I Broadway przepełniona była gro
' madami publiczności, spieszącej
do teatrów, wśród której powsta
ło wielkie wzburzenie. Wszystkie
rezerwy policyjne musiały być
użyte dla utrzymania porządku.
Że wypadek nic pociągnął za
sobą więcej ofiar w ludziach,
zawdzięczać należy przytomność:
umysłu motorowego tramwaju
ulicznego, który w czas się spo
strzegł i wagon cofnął w tył. W
środę tramwaj wpadł w rozpa
dlinę, jaka powstała z powoda
zawalenia się tunelu i dlatego ka
tastrofa przybrała większe roz
miary.
OKRĘT WZYWA POMOCY.
San Francisco, 27 września. —
Operator telegrafu iskrowego na
Wyspach Farallone otrzymał w
sobotę wieczór od niewiadomego
okrętu na oceanie depeszę „S. U.
S", t. j. wezwanie o natychmia
stowy ratunek. Nazwy okrętu a
ni położenia, w którem on się
znajdował, nic zdołał operator
pochwycić, jak również na ni—
czcm spełzły wszelkie usiłowania
wejścia z zagrożonym statkiem w
dalszą komunikacyę.
AUSTRYA GODZI SIĘ NA
ODWOŁANIE DUMBY.
Waszyngton, 27 września. —
Departament stanu otrzymał za
wiadomienie, że zgodnie z jego
żądaniem rządu austryacko - wę
gierski postanowił odwołać am
basadora Dra. Dumbę. Zapewnie
nie o tem otrzymano wprawdzie
nie w drodze urzędowej, niemniej
jednak zupełnie wiarygodnej,
gdyż od samego Dra. Dumby.
Nie będzie to zupełnie formal
ne odwołanie, gdyż ambasadora
wezwie ministerstwo spraw za
granicznych do Wiednia, aby tam
złożył raport i usprawiedliwił się
z poczynionych mu przez rząd
waszyngtoński zarzutów, ale z
podróży tej już pan Dumba do
Stanów Zjednoczonych nie po
wróci. Do powzięcia powyższe
go postanowienia skłoniły br.
Buriana, austryackiego ministra
spraw zagranicznych, szereg kon·
ferencyi jakie odbył z amerykań
skim ambasadorem Penfieldeni.
KŁOPOTY MEXYXANSKIE.
Brownsville, Tex. 27 września.
Ponowna jiotyczka kolo Progreso
z Mexykanami spowodowała
znów utratę jednego żołnierza a
mery kańskiego, Richarda J. Joins
sona, z lvgo pułku kawaleryi. I*i
guruje on w raportach jako
„zaginiony". Został on prawdo
podobnie pojmany przez .\lcxy
kanów i zabity, a ciało jego wrzu
cono do rzeki. Koń jego i ryn ·
sztunek zostały ukradzione.
Tutejszy: reprezentant G.rrai:
zy"J. L. Garza. twierdzi, że \ illi
ści, którzy pragną za wszelka ce
nę przeszkodzić uznaniu Carran
zy przez Stany Zjednoczone, zor
ganizowali ostatnie napady 111
Progreso, a zwalają odpowie
działalność za nie na Carranzę.
Z Cananea nadchodził tu wia
domości, że ewakuacyi tej miej
scowości przez wojska Carran·
zy w ostatni ezwartek tuwarzy·
szyły zaburzenia i gwałty. Dane
przeszło 10tXJ strzałów, od któ
rych poległo z górą 30 osób.
San Diego, Cal. 27 wrzeinia. —
Z Hcrmosillo otrzymano tu depe
szę, iskrową z doniesieniem, ż->
Indyanie szczepu Yaqui zatrzy
mali w pobliżu Torres, Sunor:
pociąg kolei „Southern Pacific
Mcxican" i 80 pasażerów wrzu
cili do naładowanego sianem wa
gonu, który następnie podpalili
W płomieniach poniosło śmier^
iîa
WARUNKI NA KTÓRYCH A·
LIANCI OTRZYMAJĄ.
POŻYCZKĘ.
Nowy York, 27 września. —
Przyszło wreszcie pono na praw
dę do zupełnego porozumienia
między delegatami Anglii i Frań-'
cyi a tutejszymi finansistami w
sprawie pożyczki dla Aliantów,
która ma być udzielona na na
stępujących warunkach.
Pół-bilionowa pożyczka ma
być obrócona na zakupno pro
duktów w tym kraju i w całości
na ten cel tylko tutaj będzie wy
dana. x
Wielka Brytania i Francya wy
da 5 letn.\ 5 procentowe noty.
płatne w Nowym Yorku w dola
rach. Noty te będą stanowić
wspólną obligacyę. obu rządów i
będa miały pierwszeństwo przed
wszystkimi innymi ich długami.*
Syndykat tutejszych bankierów
zapłaci za nie po kursie 97yi pro
cent, a odsprzeda po kursie
procent.
Rosya udziału w tej pożyczcc
nie weźmie.
DALSZE ROKOWANIA W
SPRAWIE „ARABICA."
Waszyngton, 27 września. —
W bieżącym tygodniu ma pod
jąć ambasador· niemiecki hr.
Bernstorff dalsze rokowania z
(Dokończenie na stntmcj) 2e})«

Dziennik Chicagoski. [volume], September 27, 1915, Image 1
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Dziennik Chicagoski. [volume], September 27, 1915, Image 1 About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Dziennik Chicagoski. [volume], September 27, 1915, Image 1
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971