Newspaper Page Text
DZIENNIK CHICAGOSKI BNTHKKD AS SECOND-CLASS MATTER DBCBMBBR 21-TH. 1890. AT THB POST OFFICB AT CHICAÇO, ILLINOIS. UNDER ACT OF MARCH 3-RD, 1 17*. (r - . . .—r~3—^ Zapisujcie się do „Czerwonego Krzyża" Nr. 160. WTOREK DMA 10. LIPCA - (TUESDAY, JULY 10.) 1917 ROKU. ( 2c ZA NUMER. ) ROK XXVIII. Konierencya Neutralnych. Gabinet Austryi ustąpił. Z Teatrów Wojny. Ofensywa Rosyjska w Galicy i. Francuzi odbierają Pozycye. Z innych Terenów. Chiny Republiką. INNE TELEGRAMY. PRZESILENIE W NIEM CZECH I W AUSTRYI. BETHMANN-HOLLWEG ZAGROŻONY! AUSTRYACKI GABINET USTĄPIŁ. Haga, 10. lipca. — W Niem czech i w Austryi nastały bardzo krytyczne przesilenia — sytuacya nadzwyczajnie poważna—wprost groźna : stanowisko Bethmanna Hollwega, kanclefza Niemiec za chwiane najpoważniej, w Austryi już ustąpił gabinet ministeryalny dra Seydlera. Ces. Wilhelm zwo łał na konferencyę przedstawicie li państw neutralnych w Berlinie — Austrya ma być stanowczo za pokojem; w Niemczech głośno domagają się reform demokraty cznych. Amsterdam, 10. lipca. — Po twierdza się doniesienie o rezyg racyi austryackiego gabinetu mi nisteryalnego dra Seydlera — już się nowe podobno formuje mini steryum : kto na czele, nie wia domo. Gabinet Seydlera trwał led wie 2 tygodnie. — Ces. Karol bawi! przed nie wielu dniami w Berlinie i ważne odbywał konfereneye z ces. Wil helmem — prawdopodobnie w kwestyi dalszego prowadzenia wojny, a raczej zakończenia jej, ponieważ wiadomo jest, ii monar cha austryacki jest stanowczo za jak najrychlejszem zawarciem pokoju, czego zresztą i cała Au strya jednogłośnie się domaga. Krótko po powrocie Karola od Wilhelma — udał się do Wiednia przewódca — dziś głośny klery kalnej partyi Erzberger i miał długą audyencyę u ces. Karola, po powrocie z której wystąpił w berlińskim parlamencie ze swą sensacyjną mową — domagającą się pokoju bez anexacyi i indem nizacyi, oraz natychmiastowego wdrożenia kroków przygotowaw czych do reform w Niemczech. Fakta te wszystkie zestawione ze sobą — wiele dają do myślenia— wszyscy wierzą, że Erzberger działa pod wpływem porozumień z ces. Karolem—berlińskie władze zakazały ogłaszania mowy Erz bergera w gazetach niemieckich. — Cesarz Wilhelm wczoraj 2wołał przedstawicieli państw neutralnych w Berlinie rezydują cych na konferencyę tajną — co na niej radzono, nie wiadomo o· czywista, lecz pewna jest rzeczą, iż omawiano sprawy wojenne — dalszy plan wojny — a może po kojowe propozycye nowe ze stro ny Centralnych?... Konferencya owa odbyła się w ostatnią sobotę. Londyn, 10. lipca. — Niemcy są w rozterce z powodu podnie sionych głośno żądań pokoju i reform — pokoju również doma ga się Austrya... Stanowisko kanclerza Niemiec, Bethmann Hollwega jest gwałtownie zach wiane, w Austryi już gabinet ministeryalny zrezygnował.... Mowa Erzberegera w parlamen cie berlińskim wywoła niechyb nie doniosłe następstwa — Niem cy są jakby w przededniu rewo,— lucyi... Rząd niemiecki wezwał wszystkie pisma oficyalne i semi oficyalne, aby naród uspokajały i wzywały do cierpliwości... W sobotę odbyła się owa tajemnicza konfernecya z przedstawicielami państw neutralnych, w niedzielę odbyła się rada koronna w Berli nie, która zwykle ważne poprze dza rzeczy. — Nie są znane szczegóły mo wy Erzbergera w parlamencie, lecz wiadomo, że między innemi atakował on ostro politykę nie miecką w wojnie na morzach i admirała v. Capelle, który odpo wiedział tak słabo, że jego ustą pienie uważają za pewne. Niema żadnej wątpliwości, iż idzie tu o podmorskie blokady, które nie o siągnęły celu pożądanego, a cały świat zwracają przeciw Niem com. Atak Erzbregera poparty został przez całe centrum katoli ckie, oraz przez socyalistów i ra dykałów; klerykali i wielka część konserwatystów, zawsze dotąd stojący przy rządzie przeszli do opozycyi — przesilenie stało się ko Bethmanna-Hollwega — jako ko Bethmanna-Hollwega za za chwiane wraz z całym jego gabi netem — już nawet wymieniają Hindenburga — jako upatrzone go na następcę kanclerza; jako możliwości wskazują też v. Tir— pitza, b. ministra marynarki — oraz gubernator Warszawy, gen. v, Beselera. Dzisiaj Bethmann Hollweg ma przemawiać w parla ί — I mencic "i najprawdopodobniej ' sprawa się zadecyduje — kan clerz będzie musiał określić sta nowisko rządu w kwestyi pokoju i reform. W całych Niemczech o pinia narodowa domaga się ogra niczenia wpływów pruskich — Prusy mają w parlamencie w kil-' kakroć tyle posłów, niż jakiekol wiek inne państwo Rzeszy — w Radzie Rzeszy Niemcy mają 17 przedstawicieli, trzy razy tyle, niż jakiekolwiek inne państwo nie mieckie; przeciwko tej hegemonii Prus nareszcie się budzi i zrywa reszta Niemiec. Co do ces. Wil helma są doniesienia, iż jest on mimo wszystko po stronie Beth manna-Hcllwega, który posiada całe jego zaufanie : cesarz jest też stanowczo przeciwny idei pokoju bez anexacyi i indemnizacyi, o raz przeciwko reformom — teraz, podczas wojny. — Do wczoraj odbywały się nieustanne konfereneye komisy: partyjnych parlamentu i podobno doszli jakoś do porozumienia co i do warunków pokoju i progra— ! mu reform niemieckich — nie mo j żna jednak z tego wywr ioskować, jak się ukształtuje sytuacya po o czekiwanej mowie kanclerza w parlamencie: w każdym razie spodziewają się wyświetlenia rozterek, zdawna nurtujących Niemcy i rozcięcia groźnie na bierającego wrzodu. Do Berlina przybyli Hindenburg i Luden dorff dwaj naczelni wodzowie niemieccy — to dowodzi, iż sytua cya jest bardzo niepokojąca wła dze, skoro w chwili ofensyw alian ckich.wodzów zawezwano do Ber lina. fKUJÛK.1 FU1S.UJUW Y . Sztokholm, — 10. lipca. — Xic miecka mniejszość socjalistyczna w parlamencie ogłosiła projekt swój pokoju, któryby sprowadzi1 rozbrojenie powszechne; doku ment ów domaga się sądów polu bownych międzypaństwowych, równości absolutnej dla wszyst kich mieszkańców każdego kraj i — bez różnicy rasy, narodowość", czy religii, potępia izolacye eko nomiczne, tajemne traktaty, pro jektuje. by zmiany branie były dokonywane jedynie za zgodą lu i dności danych terytoryów; na tejże podstawie mają być doko nane wojenne odszkodowania i zmiany terytoryalne; w szcze gólności poleca sic odnowienie niepodległej Serbii; Alzacya i Lotaryngia mają same postano wić głosowaniem lutiowem.gdzie chcą należeć — do Niemiec, czy I raticyi; lîelgia ma zostać niepo dległa i otrzymać odszkodowania" za zniszczenie i straty ekonomi czne ; Polska i jej ludu dążenie do niepodległości uznaje się, lecz nicsprawiedliwem byłoby dawa nie samodzielności Polakom pod zaborem rosyjskim a odmawianie jej Polakom z zaborów austriac kiego i niemieckiego. .. Oto ies*. program socyalistów — pokojo wy, żadnych szans przyjęcia przez ofieyalne Niemcy nie mają cy. z TEATRÓW WOJNY. OFENSYWA ROSYJSKA W GALICY! Pictrogród, 10. lipca. — Au stryacka komenda przyznała klę skę swoją pod Stanisławowem, podając w raporcie, iż pierwsza linia obron załamała się po dwu dniowej bitwie. Halicz jest ciężko zagrożony i zapewne lada chwila wpadnie w ręce Rosyan — a to brama do Lwowa, jak powszech nie sądzą... Rosyanic atakują najwidoczniej v. południowego flanku, główne obrony Lwowa pod L>rzeżanami — tak. że dosta ną się one po wzięciu Halicza we dwa ognie — od wschodu i od po łudnia. W ostatnich trzech dniac'l· Rosyanie wdarli się na 13 mil wgłąb poza Stanisławów i fakty cznie już okrążają Halicz — zdo byli miasteczko Jezupol, oraz wsie Rybno, Pawelcze, Ciężów i Staryłysiec: w bitwach tam sto czonych znowu 7000 Austryaków i Turków, tamże posiłkujących wzięto do niewoli, w tem 131 ofi cerów, zdobyto 48 dział, w tem 12 największych kolubryn Skody, całą masę mitraliez, moździerzy. ; katapult, karabinów, amunicyi, u J rządzenia obozowe, wozy, auto mobile itp. W ojska rosyjskie do tarły już do rzeki Łuk wy, pobocz nej Dniestru ud południa i uclio ; dzącej doń pod Haliczem. Dowo dzi! w lej bitwie podkomendy łirusilowa — generał Kornilow. który jest bohaterem chwili : by i to jeden z pierwszych generałów. J którzy przystąpili do rewolucyi i dopomógł jej znakomicie ze swy mi żołnierzami; on również are sztował carową — gdy Rosya się wa'hala, czy dalej wojnę prowa dzić. Kornilow poda? ?ię do dy— misyi, a ti raz, kiedy się zdecydo wano na wojnę i armia odrodzona stanęła do walki, minister wojny Kerenskij zamianował Korniłowa wodzem armi południowej — pod Stanisławowem działającej. — Na północnym odcinku linii bojowej kanonada tylko: awiato rzv rosyjscy bombardowali Pińsk i sjowodowali tam wybu chy pożarów; Niemcy z aeropla nów bombardowali Dźwińsk — bez ważniejszego rezultatu. Bcrlin-Wiedcń, 10. lipca. — Raport austryacki podaje, iż na południe-zachód od Stanisławo wa Rosyanie masowymi ataki po suwają się powoli, podobnież na północ i zachód od Stanisławo wa zdobyli pierwszą linię obron austryackich — lecz dalszy ich postęp powstrzymano. Xa północ od Dniestru kanonada i pomniej sze utarczki bez zmian linio wych. W* Karpatach walka działo wa. Xa w>p,arcie linii austryac kich już nadciągnęły niemieckie rezerwy. W ciągu maja i czerwca ι Niemcy przeniosły z powrotem na front wschodni li dywizyi wojsk — dywizya wynosi zgórą 20,000 ludzi — tedy razem blisko ćwierć miliona żołnierza przenie siono z zachodniego frontu na wschodni. Gwardya będzie włączona do armii regularnej. Nowe walki z powodu klauzuli prohibicyjnej. Fatalna eksplozya w magazynach prochu. Wilson przeciw głodzeniu niemieckich dzieci. $750,000,000 na aeroplany. Emma Goldman skazana na dwa lata INNE TELEGRAMY. PROKLAMACYA POWOLU- I JE MILICYE DO SŁUŻBY. Waszyngton, 10 lipca. — Prt-, zydrnt W ilson wydal wczoraj pru klaniacyę. powołującą wszystku milicyc stanowe i ich rezerwy du służby federalnej. Powołanie tuj wchodzi w życie w jedenastu St*i J nach z dniem ló-go lipca, w dzie więtnastu z dniem V.Vgo lipca, w siedmnastu zaś pozostałych V go sierpnia. Równocześnie z tein zostaną wyjęte wojska te z vi związków milicyi stanowych, wskutek czego nie będzie juz miało do nich zastosowania po stanowienie konstytucyi. które wybrania używania milicyi dj służby poza granicami kraju. Do tychczasowa gwardya zostanie wciągnięta w szeregi armii re gularnej i po odbyciu odpowied niego treningu będzie wysłana do walki w Europie. 1.5-go lipca powołana została milicya z następujących Stanów: New York. Ohio, W est Virginia, Pennsylvanie, Michigan, Wiscon sin, Minnesota, Iowa, Xorth Da kota, So. Dakota i Xebraska, lipca zaś z Maine New Hamp shire. Illinois, Vermont. Massa chusetts. Rhode Island. Connec ticut. New Mexico, Delaware, Maryland, Virginia. Nortli Caro lina, So. Carolina. Tennesse, Mon tana. Wyoming. Idaho. Washing ton, Oregon i z dystryktu Colum bia. Dalej proklamacya zapowiada, że wszyscy oficerowie gwardyi do rangi pułkownika zatrzymają swe stopnie w armii federalnej. Co się tyczy brygadyerów i ge-| nerał-majorów milicyi, to władze wojskowe zadecydują o każdym z nich 7. osobna, czy może pozo stać na równem stanowisku w ar mii regularnej. Każdy pułk gwar dyi zatrzyma swą nazwę i numer, jaki miał, gdy należał jeszcze do związku milicyi stanowej. Odnośnie do pierwszej armii konskrypcyjnej zapowiadają nic oficyalnic, że powołanych będzie do niej (587,000 żołnierzy z po śród tych, którzy regestrowali się T;go czerwca. Na początek zosta nie wybrana prawdopodobnie dwa razy większa ich liczba, o bliczają bowiem, że około poło wa będzie miała prawo do re klamacyi i wyłączenia na pod stawie ogłoszonych pod tym względem regulacyi prezydenta. POPRAWKA SMOOTA NIE KONSTYTUCYJNA. Waszyngton, 10. lipca. — Przy jęta w sobotę przez senat popra wka Smoota do bilu żywnościo wego. polecająca prezydentowi odpłatne zarekwirowanie zapa sów dystylowanego spirytusu w bondzie, wy~vvołała nową walkę, która może spowodować znów znaczne opóźnienie w debatach nad tym bilem. Ogólnie przyzna ją. że poprawka ta je-t niekon stytucyjna i dlatego l»il cały bę dzit musiał upaść. gdy przejdzie pod obrad\ koiiferencyi przedsta wicieli obu Iził. cclein wyrówna nia różnic, zachodzących w u chwalonych przez te Izby przed łużeniach. j Sutuacya stała się tak zawikłana że jest prujekt wyeliminowania / bilu całej tej powodującej opo zycyę klauzuli, aby tylko jak naj prędzej rząd mógf objąć kontrolę nad prodtikcyą i rozdziałem żyw ności. Aby ułatwić i przyspieszyć o stateczną decyzyę w sprawie ca łego przedłożenia, postawiony został wniosek zastosowania w czasie obrad nowego regulaminu przeciwko opozycyonistom. zna nego i>od nazwą „clôture rułe" i jutro odbędzie się glosowanie' nad tym wnioskiem. l)o przejścia je go wymagana jest większość dwu | trzecich głosów. ZARZĄDZONO ŚLEDZTWO W SPRAWIE EKSPLOZYI. Vallejo. Cal., 10. lipca. — Wła dze zarządziły energiczne śledz two. celem wykrycia, co było po wodem fatalnej eksplozyi wczoraj w magazynach prochu stacyi flo towej na Mary Island w zatoce San Francisco, przyczem li ludzi utraciło życic, 4 osoby odniosły ciężkie, a lii lżejsze obrażenia i o parzenia. Śledztwo prowadzą o ficerowie marynarki pod kierow nictwem kapitana Harry (#eorge przy pomocy agentów fédéral— nych z departamentu sprawiedli wości. Oczekiwane też są w naj bliższych dniach aresztowania, aczkolwiek brak dotychczas ofi cyalnego potwierdzenia pogłoski, że eksplozya wywołana została rozmyślnie przez spiskowców pro germańskich. Wczorajszy wybuch zniszczył zujełnie dwa magazyny procho we, a uszkoził 1? innych w pro mieniu półmilowym. O ZAKAZ HANDLOWANIA Z NIEMCAMI. Waszyngton, 10. lipca. — W Izbie· posłów toczą się obecnie o brady nad przedłożeniem, które wzbrania utrzymywania stosun ków handlowych z 'Niemcami w czasie trwania wojny, a przebieg ich pozwala wnioskować, że bil ten zostanie uchwalony już w naj bliższy czwartek. KALENDARZYK. Jutro, 11 lipca: Św. Plusa p. 1 m. — Św. Jakóba z Nisibis. — Św. Hi· dulfa. — Św. Dorastana. Z Teatrów Wojny. Rosyanie wszczęli nową fazę swej ofensywy w Galicyi, tym razem atakują Halicz, gdzie wzięli 7000 Austryaków do niewoli. We Francyi na Chjcmia des Dames odebrali Francuzi utra cone na rzecz Niemców pozy cye; na angielskiem skrzydle kanonada i rejdy. Mało wieści ważniejszycA z\ innych terenów wojny. JEDEN ZA DRUGIM aWlATOW ν „YouVe ηβχΓ' dz •eci majq-czas, j da się. im, CO dostanie! Λ