Newspaper Page Text
- :.-C— ^ DZIENNIK CHICA60SKI » KUPUJCIE LIBERTY BONDS" 1WTBRKD A3 5BCOND-CLASS MATTER DBCEMBKR 2*-TH. 18«0. AT THB POST OFFICB AT CHICAGO, ILLINOIS. UNDKR ACT OF HARCH β-KD, l«7f. Nr. 24.'!. WTOREK DNIA 1(>. PAŹDZIERNIKA — (TUESDAY, OCTOBER 16.) 1917 ROKU. (Sto ZA NUMER.) ROK XXVIII. Walki na Bałtyku. Niemcy na wyspie (tal. Walki Λνβ Flandryi. Sprawy Morskie. Wieści z Niemiec. INNE TELEGRAMY. WALKI NA BAŁTYKU, NIEMCY NA OESEL. Piotrogród, 16. października.— Niemcy zajęli miasteczko Arens burg. główne na wyspie Oesel, którą opanowali już prawie całą. jakkolwiek resztki garnizonów ro syjskich walczą dzielnie dając od pór nieprzyjacielowi — skutecz ny. Dokoła wysp floty obie wal czą od dni paru; niemiecka złożo na z około 90 statków usiłuje prze dostać się do wyspy Dago, by tę z kolei opanować, oraz w cieśninę Mohn Sund, trzymaną przez Ro nyan, ku miastu Hapsal, na lądzie Małym Estonii, które gdyby Niemcy opanowali i tam mogli wojska wysadzić, wówczas mieli by drogę ku Piotrogrodowi lądem otwartą, a wojska rosyjskie, dzia łające na północ od Ry£Î» okrą żyliby od tyłów i zmusiliby do zupełnego wycofania się z Esto nii. Rosyanie bronią się jednak świetnie — jak dotychczas; w cieśninach Mohn zatopili już czte ry torpedowce niemieckie, a jeden krążownik uszkodzili tak ciężko, iż musiał być wycofany z walki i został odwleczony do brzegów, trzymanych przez Niemców. Do tąd też niemieckie okręty nie zdo łałv się wedrzeć do cieśnin wy mienionych, ani też do Zatoki Ryskiej. Raporty rosyjskie dono szą : Walka o wyspę Oesel toczy się w dalszym ciągu; miasteczko Aren s bu rg zostało zajęte przez wojska nieprzyjacielskie; Niemcy w ciąż lądują wojska, a okręty lcii o>laniają tę robotę i bombardują brzegi północne i zachodnie. Es kadra statków niemieckich usiło wała wedrzeć się do kanału Irbe, między lądem stałym a wyspą "Mohn, lecz odparto próby te zwycięsko. Eskadra torpedowców posunęła się również na północ od wyspy Oesel, spierając wstecz strażnicze statki rosyjskie ku Mohn Sund, gdzie również bitwę otoczono i statki niemieckie z wód tych wypędzono. Bitwa to cz v się nieprzerwanie; nury i ae roplany niemieckie biorą w niej żywy udział: jeden aeroplan nie miecki znów rosyjski lotnik ze strzelił. — Na lądzie, na frontach litew skim, polskim, rumuńskim — strzelanina odosobniona, bez waż niejszych walk wręcz. Berlin, 16. października. — Wojska niemieckie na wyspie Oesel szybkie czynią postępy: od działy wVsadzone na wyspę od cięły od północy półwysep joj Sworb, a działa z. okrętów zmusi ły baterye rosyjskie do milczenia, oddziały piesze i cykliści wdarły si wgłąb wyspy i zajęły miasto Arensburg. które się pali: Rosya nie cofnęli się szybko nie bez walki jednak. Uchodzą oni na wvspe Mohn, którą, most łącz} z wyspą Oesel. Torpedowce niemie ckie wpłynęły na kanały między wyspami Dago i Oesel i stoczyły walkę ze statkami rosyjskimi, które się cofnęły. Na lądzie na wschodnim froncie niema ważniej szvch wydarzeń. KALENDARZYK. Jutro, 17 października : Św. Ktele dry. — Św. Andrzeja z Krety. — Św. Jadwigi księżny i wd. A Z Teatrów Wojny. Niemcy zajęli wyspę Oesel całą, z jej głównem miastem; walki jednak toczą się dalej za równo na wyspach, jak na mo rzu: walczą obie floty — Ro syanie zatopili cztery torpedo wce niemieckie i ciężko uszko dzili krążownik. ι We Flandryi i Francyi walki lokalne, zacięte i krwawe, lccz bez zmian na linii. Na włoskim froncie znów się bój ożywia. WRAŻENIA W PIOTROGRO DZIE. Piotrogród, 16. października.— Wieści o lądowaniu Niemców na Oesel wywołały w stolicy Rosyi wrażenie przygnębiające :\viele o sób wyjeżdża; popyt na bilety kolejowe tern większy, że speku lanci puszczają w kurs pogłoski, że władze wnet wstrzymają ruch pociągów osobowych. Rząd czyni co może, by uspokoić masy, o głoszono. iż ewakuacyi się nie za rządza, bo nieprzyjaciel jest za wsze jeszcze o najmniej 300 mil od Piotrorgodu, a drogi są takie, że nie łatwo je przejdzie — zwła szcza porą obecną; do Finlandyi też się chyba Niemcy pchać nie będą. boby tam zimą z głodu wy ginęli. Rząd wydał apel do floty, aby broniła stolicy i ojczyzny i apel ten zrobił wrażeme jak naj lepsze, a zarazem dał rezultat po myślny, jak pierwsze walki floty rosyjskiej z niemiecką dowodzą. ZACHODNI FRONT. Berlin, 16. października. — Na froncie flandryjslrim onegdaj arty leryjskie przewaznie były działa nia, miejscami intensywne bar dzo, jak np. pod Lys ; potyczek rekonesansowych też było wiele. W Artois, nad Scarpe rzeczką i na drodze Cambrai-Arras Angli cy silny wykonali atak i opanowa li pozycye niemieckie, z których ich jednak wyparto znowu kontr atakiem. Pod St. Quentin artyle rya pracuje bez przerwy. Na fran cuskich liniach pomniejsze star cia były pod Aillette, na Chemin d«s Dames a pod Rheims i nad 'Mozą strzelanina działowa. Londyn, 16. października. — Na flandryjskim odcinku działo wa akcya przeważnie, odwzajem niana silnie przez Niemców; one-| gdaj w okolicy Monchy-le-Preux była większa potyczka, w której wzięto Niemcom ich okopy i 64 jeńców, z dwu mitraliezami. W o kolicy tej przez baterye angielskie wybitych zostało, jak policzono na pobojowisku, zgórą '200 Niem ców. W okolicy Reux rejd Angli cy wykonali pomyślny w okopy niemieckie i wytracili tam wielu Niemców, oraz sprowadzili jeń ców. W walkach napowietrznych czterv maszyny niemieckie zosta ły zniszczone, lub zrzucone, dwie angielskie brakują ; nadto urządzo no kilka rejdów udatnych. Paryż, 16. października. — W okolicy Ailles i Craonne, dalej pod Maisons de Champagne były potyczki francusko-niemieckie, z których Francuzi jeńców sprowa dzili. Artylerya na całym fruńcie działa bardzo silnie. Niemieccy lotnicy bombardowali znów Dun kirk, kilka ofiar spowodowały ich pociski wśród ludności miejskiej. Lotnicy francuscy zrzucili oneg daj dwa wielkie balony niemiec kie, niszcząc je. — Na liniach belgijskich kano nada intensywna; na północ od Dixmude była potyczka większa rekonesansów; działa belgijskie zmusiły kilka bateryi niemieckich do milczenia. WŁOSKI FRONT. Rzym, 16. października. — W Trentino i na karynckiem pograni czu walki podchodowe i działowe po dolinach alpejskich; w Alpach Juliańskich również walki pozy cyjne, pod Monte Rombon Włosi wzięli garść jeńców austryackich ; w okolicy Castagnavizza i Selo u rządzono rejd na pozycye austry ackie i sprowadzono z nich jeń ców gromadę. W dolinie Bresto vizza "Austryacy silny wykonali atak, lecz zostali ze stratami od parci. Wiedeń 16. października. — Raport austryacki donosi o odpar ciu lolcalnych ataków włoskich na Karsie, oraz o kilku tamże u datnych lokalnych posunięciach austryackich. Z MACEDONII. Londyn, 16. października. — Nad Strumą wojska angielskie u-1 rządziły rejd na miasteczko llo-J mondos, niedaleko Seres; po za ciętej bitwie wzięto tam 143 jeń ców bułgarskich i 3 mitraliczy. SPRAWY MORSKIE. Londyn. 16. października. — Na Morzu Śródziemnem został torpedowany francuski parywiec „Medie" wiozący około 500 pasa żerów, w tem wielu żołnierzy i jeńców wojennych: przy zatopie niu statku 250 osób zgnięło Szczegółów bliższych niema jesz cze. — Statek angielski, wyławiają cy miny „Begonia", oraz zbrojny statek angielski handlowy „Cham pagne", należący do klasy pomoc niczych krążowników, zostały o głoszone w raportach admiralicyi angielskiej, jako zaginione lub zatopione. Na pierwszym statku zginęła cała załoga, z drugiego zginęło 5 oficerów i 51 marynarzy. Dalej donoszą, iż został torpedo wany i zatopiony statek angielski handlowy — nazwiska nie znane go, na którym 23 osób zginęło; w I tem kilku Amerykanów, a tylku jeden, niejaki k. Gordon /. J ila delfii — ocalał. 1'rzy torpedowa niu innego statku — również nic podanego nazwiska, gdy ludzie zeń 11a lodzie się chronili został zabity jeden Amerykanin, a dru gi ciężko raniony od pocisków niemieckich, nadto zostali zabici dwaj Anglicy a ośmiu ciężko ra nionych. Ateny, 16. października. — Wioski statek „llari", został tor pedowany i zatopiony przez nur niemiecki; wiózł cm kilkunastu urzędników greckich wyższych z Malej Azyi ; wśród ocalonych z okrętu tego nazwisk (.«reków o wych niema, co w Cirecyi wielkie wywołuje zaniepokojenie i wzbu rzenie. WIEŚCI Z NIEMIEC. Londyn, 16. października. — W bawarskiem mieście, Wuerz— burgu odbyła się. wielka masowa demonstracya, domagających się pokoju ; przemawiał znany wódz socyalistów Scheideman, który wyraził się, iż wszystkie warun ki obecnego życia społeczeństwa w Niemczech stwierdzają, iż so cyaliści zajęli w parlamencie sta nowisko właściwe i słusznie doma gają się pokoju i reform. Prasa .socyalistyczna wyraża się, żc to się płakać chce — jak sic widzi, iż w czasach tak trudnych \iem cy maja kanclerzem takiego Mi chaelita, wicekanclerzem llelifc richa, ministrem marynarki Ca pellego.... Socyaliści wciąż pow tarzają, iż Micliaclis bynajmniej się nie nadaje na stanowisko kan clerza, żc nic rozumie narodu i zwodzi go. Z AWIATYKI. Rzym, 16. października. — Je den z braci Caproni, znakomitych wynalazców — a\yiatorów avIos kich w interwiewie swym zapo wiada, że po wojnie będą przez Ocean kursowały wielkie aeropla ny, które będą szybko mogły i bezpiecznie przenosić po pół set ki ludzi. Awiatyka w ciągu woj ny tak świetnie została udoskona lona, iż i pojęcia o tem nie ma na razić publiczność. LIBERTY BOND I ·Υ CHICAOO DAIU.Y JOU RNAUJ Ameryka weźmie udział w konferencyi paryskiej, Zioto wygra wojnę. Druga Pożyczka Wolności. Baker za zniżeniem wieku popisowych. Zwycięstwo prohibicyonistów w Iowa. ι mmm Dwu zabitych w eksplozyi. NIEWIADOMO JESZCZE, KTO BĘDZIE DELEGATEM. Waszyngton, 16. października. — Niedawno tcinu oświadczali przedstawiciele rządu amerykań skiego, że Siany Zjednoczone nie wezmą udziału w odbyć się mają cej wkrótce w Paryżu konferencyij Aliantów, przy czem podawano jako.powód okoliczność, iż Ame ryka nic może się interesować ta kiemi kwestyami jak np. oznacze nie granic państw bałkańskich itp. Obecnie zaszła pod tym względem zmiana w zapatrywa niach tutejszych sfer rządzących, które wprawdzie nic jeszcze sta nowczego nie publikują, przyzna ją jednak, że zastanawiają sic nad kwestyą wysłania delegacyi na wspomnianą konfcrencyę. ( idy ta kie są tylko oświadczenia urzędo we, w kolach nieoficyalnych pa nuje już zupełna pewność, że Wuj Sam wyśle swoich reprezentan tów do Paryża. Kogo prezydent W ilson zamie rza zamianować delegatem i przed stawicielem Stanów Zjednoczo nych na tej konferencyi, tego je szcze niewiadomo, są. już jednak i w tej sprawie rozmaite kombi nacje i przypuszczenia, kiedy je dni utrzymują, że prezydent Wil son wydelegował już swego przedstawiciela w osobie pułkow nika Housc i zapewniają, że znaj duje się on już w drodze do Eu ropy, drudzy przepowiadają, iż Waszyngton będzie rerpezento wany przez liczniejszą delegacyę. w skład której -wejdą generał Pershimr. wiceadmirał Sitnrns i William G. Sharp, amerykański ambasador w Paryżu. Nie ulega żadnej kwestyi, żc Zapowiedziana konferencya zajmo wać się będzie nie tylko takiemi kwestyami jak określenie granic państw bałkańskich, ale weźmie j pod uwagę i zadecyduje szereg kwestyi politycznych i militar nych wagi pierwszorzędnej. W szczególności zapowiadają, że na tej konferencyi przyjdzie pod obrady i zostanie ostatecznie rozstrzygnięta sprawa, w jaki sposób Stany Zjednoczone mają nieść pomoc swoją Aliantom, ab) była ona najwydatniejszą i naj skuteczniejszą. Dotychczas była mowa o tern, że Ameryka wyśle 2,000,000 swego wojska do Kran evi i projekt ten budził wielki cn tuzyazm, obecnie jednak rzecz zdaje się przybierać odmienny nie co obrót. Choć wszyscy rozumie ją, jaką wielką pomocą byłaby ta ka zupełnie świeża dwumiliono wa armia amerykańska, coraz wy raźniej wyłania się kwestya, czy Wuj Sam będzie mógł tak liczne wojsko wkrótce we wszystko za opatrzyć i następnie należycie je prowiantować, dostarczając rów nocześnie potrzebnej żywności i innych artykułów Francyi i An glii. Zachodzą pod tym względem poważne wątpliwości, a to z po wodu braku dostatecznej liczby o krętów. Dlatego dają się słyszeć zapowiedzi, że na razie Stany Zjednoczone ograniczą swoją ar mię do pół miliona żołnierza. Obecnie Alianci odczuwają w pierwszym rzędzie brak nie ludzi pod karabinem, a okrętów, przy pomocy których mogliby się we wszystkie potrzeby zaopatrywać. Dla tego też wielu przypuszcza, 'że zadać będą od Ameryki, aby raczej wstrzymała się z dalszą wy syłką swej armii, a więcej wysię ków i pracy poświęciła budowie jak najsilniejszej marynarki han dlowej, któraby mogła pomimo bezwzględnej kampanii niemiec kich nurów stale i systematycznie dowozić w zapotrzebowanej iloś ci żywność i amunicyę. Jaka decyzya zapadnie faktycz nie. i co się stanie w rzeczywistcl· ści. tego na razie nikt nic wie, w każdym jednak razie wspomniane wyżej okoliczności brane są po ważnie w kołach decydującyclj pod uwagę i rozstrzygnięcie ich wymaga obecności reprezentan tów tego kraju na konfcrcncyi paryskiej. PREZYDENT APELUJE DO BANKÓW. Waszyngton, 16. października — Prezydent Wilson wydał wczoraj apel, w którym wzywa do mobilizacyi całego zapasu zło ta w kraju pod kontrolą federal nych banków rezerwowych. W o świadczeniu swem powołuje on wszystkie stanowe i poważniejsze prywatne banki, które dotychczas nic należą do systemu federalnych banków rezerwowych, aby doń się przyłączyły bezzwłocznie i w ten sposób przyczyniły się do skonso lidowania wszystkich rezerw zło ta. bo ono ostatecznie zadecyduje o wygranej w wojnie. SUBÛK.K YÎ5UWAINU υυ. TYCHCZAS $800,000,000. Subskrypcyc Drugiej Pożyczki Wolności doszły obecnie do sumy ośinset milionów dolarów, tj. o koło 36 procent spodziewanej kwoty 5 miliardów. W ostatnich dniach kampania za tą pożyczką zaczyna przynosić coraz lepsze rezultaty, czego bardzo dobrym dowodem jest Chicago, gdzie sub skrypeye z 44 milionów podsko czyły w ciągu jednego dnia do 60 milionów. W mieście tem zaku piło dotychczas 33,000 osób bon dv Pożyczki Wolności. Wedle nieoficyalnych obliczeń subskrypeye w poszczególnych większych innych miastach przed stawiają się jak następuje: Nowy York $329,000,000, Fila delfia $80,000.000, Boston $73.· 000.000, Kansas City $50,000,000., Cleyeland $72,000.000. San Fran cisco $31,000.000, Richmond $21, 827.000, Atlanta $9,000,000, St. Louis $3,786,000 i Dallas $3,175,· 000* CHCĄ ZMIENIĆ GRANICĘ WIEKU POPISOWYCH. Waszyngton, 16. października — Zachodzi możliwość, że kon gres na następnej sesyi zmieni granicę wieku, w którym ma si{ powoływać poborowych do służ by wojskowej. Minister wojny Baker oświadczył się wczoraj za projektem, aby granicę wieku po pisowych oznaczyć na 19 do 26 lat. Równocześnie kongresman Julius Kalin, wybitny republikań ski członek komisya dla spraw wojskowych, wnosi projekt, aby wiek powołanych do armii na pod stawie ustawy konskrypcyjnej o- 1 znaczyć na 18 do 40 lat, czemu je dnak pan Baker stanowczo się sprzeciwia. .ΐΐ2ΑΑΜΐ2ίΙ^άϊ>Ιίίίά£ί&Ι^|