Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971, November 08, 1917, Image 4

Search America's historic newspaper pages from 1777-1963 or use the U.S. Newspaper Directory to find information about American newspapers published between 1690-present. Chronicling America is sponsored jointly by the National Endowment for the Humanities external link and the Library of Congress. Learn more

{
                  title: 'Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971, November 08, 1917, Page 4, Image 4',
                  download_links: [
                  {
                   link: 'https://www.loc.gov/rss/ndnp/ndnp.xml',
                   label: 'application/rss+xml',
                   meta: 'News about Chronicling America - RSS Feed',
                  },
                  
{
    link: '/lccn/sn83045747/1917-11-08/ed-1/seq-4.jp2',
    label: 'image/jp2',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1917-11-08/ed-1/seq-4.pdf',
    label: 'application/pdf',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1917-11-08/ed-1/seq-4/ocr.xml',
    label: 'application/xml',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1917-11-08/ed-1/seq-4/ocr.txt',
    label: 'text/plain',
    meta: '',
},

                  ]
                }

Dziennik Chicagoski. [volume], November 08, 1917, Page 4, Image 4
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

Image: of 8.

Page

All Pages

Issues

All Issues Text | PDF | JP2 (7.9 MB)

Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]), 08 Nov. 1917. Chronicling America: Historic American Newspapers. Lib. of Congress. <https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045747/1917-11-08/ed-1/seq-4/>

Newspaper Page Text

DZIENNIK CHICAGOSK1
THE POLJSH DAILT NEV9
Λ· oldaat «ad most Ρ»ΙΛ
Daily ln tiu Stata ·€ llllaota
lM«ad arary day exceot Sundaya ·■*
He! (dar·.
PUWJMIBD BT
THE POLISH Pl'BI JSłTTNO COl
TKRMi or SCBSCRIPTIOMt
2^· TW
mon/S· UM
Tlrff mnatha ......... ... IjM
°·» *·«»!
la Chirac· by ·*Π fw 1
Ta ffwiap». tmr «*r yeer.
*· Camad* tmr «m fMf ...
Ail latter* .«hall ba addraaaad t·:
TWv porrał? nm i«m\e OO.
T4.15-.Vr W. mrMn «łw4.
Tp)pVlllOWf Rarwaa a# ·β
DZIENNIK CH1CAGOSKI
fi·»" poUtyr*·» |k»4wlf«OM iBtlKI··
fotakAn m «f a er eh '/ IrHeoraaaya*
iMfrykl ΜΙβμμΙ.
wrrłłnnri cotv/.ifM
wrławM? nMii«l ł Sanar urociyetyah
za o*łoe*<»nła 1 artykuły a*d Pairtow
k'tan ..Na <Vełana" radakefa Dalajaifca
C> U-aeoeklesro ula biarie Jdp-«rWdaiai
•o<cl
MTEDrUTi WTWOeli
R'x·*·!· .....................-W···
P«r«fFnlf ...··.············· M·
Κ narta tatr IJO
M®
W rh1«me ponta JJJ
l>« Kanady r·»·* λΖαλλ.
f»1*nt»4xe mołna pr■··»»* J» *
aant^v»vch rnaczkarb owBtaanrehalW
arsas t*Br««wv łub n^i JlV
Ord·' W**ałk!a fl»tv adrasajrad n*lw
Tflł* FOl.łlH prm.|^»»T>G CA
I4JW-M w nKUł^
TrlffH« WlTw.i»Hlrt w·
hząd narodu przez naród dla
narodu, nie zginie z powierzchni
ziemi.
—-Abraham Lincoln
«
Mężowie stanu wszędzie z ça·
dzają si*> w zdania, że rnasi ist
nieć zjednoczona, niezależna ι
tarn or żądna Ρ o Ul: a.
— Woodrow Wilso
■*
MACIERZ POLSKA.
TELEFON MONKOE W
ΖΛΠΖ.) O CLOWXT>
Ka. Franclzzels Gordin, Moderator.
Ks A. A. Kłowe. wtc*-Mr»derat©r.
Wojciech F. Soska. l'resea
Antonina Baranów·**. Wiceprezesi
Wojciech Menktcki. Wtee-prezes.
Tombai S L': i •howlV!, S-kretarz.
Franci**·* WlUowsltl, S!carbo;Ł
Sra·: .sta λ L.ics'nart*kl. Dyrektor.
Wia.Usław Łopatka. Dyrektor.
Mazurk Dyrektor.
<*okaJya K^dczvk. Dyrektork·
<aU>m#a Urbadaka. Dvr*ktorka.
-'rano.sxka nie.Hc'ike. Dyrektorka.
~>r. F- A Du!;,'x. I.ekari Naczelny,
idw P'otr P. M'.odak. Doradca Fra.vny
Jer ta C. Wojtalewiez. Asyjc: Sekr Gen.
(ίΟΟΖΠΥ HIl'ROWKl
Zarządu Głównego otwarte w
t powszednie od goda. 9-teJ rano d·
I -I wieczorem. (w sobot? do 1-ej pr>
^οί : luia). Wlecą© rem. w dr.l poweied
nie (z wyjątkiem eoboty). od godziny
1-meJ do >-tej. — W r.'Mile'.e I Swieta
Broczyate. Mituro Jeat samkniete
Pmewi tr poniedziałki ! piątki wle
esorami od godziny 7-meJ do j-tel.
Wszelkie korespondencye do Główn··
go Preseaa nale*r adresować:
WOJCIECH V. SOSKA.
14KB W LMvtatoa atr., Chirac·, III.
SrkNUru: w poniedziałki, wtorki,
irody 1 cswartki. Wleciorami od godzl
■y 7-me) do »-t«1. i od I-nzej popołu
dniu codzienni·, a wyjątkiem soboty, od
t-tej do 1-eseJ.
SkarhaJka: we wftorkt. irody 1 piątki
•d gmdainy 7-mel do ί-tej wteciorem.
Vktalâ>(a optmi. Wszelki· opłaty do Ka·
mr OłdwneJ przyimuj· Kasyer Główny
fiodczas godzin ofisowych, albo we dnie
w godzinach ofisowych. Sekretera Ge
•eralay.
Wszelkie l!«t* nadsyłać należy na r*
·· Sekretarza Generalnego:
TOM S. BJ.ACHOWSKI,
Seewury Pelta* Alma Mater.
1483 W. DUtalaa etr., Ckleago, UL
FINANSE.
Przekaar bankowe 1 pocztów·
(eheck s. money order· etc.) raiezy wy·
•tawiad na organizacyę:
POLISłf ALMA MATER,
f prseaylad pod adresem:
FR. WITliOWSMi.
îenû W. Division »trm Ckleaga, Cli.
„Macierz Polska".
Biuro Zarządu Głównego:
1453-57 W. Division Ulica,
Na drnsleaa
Chicago. UL
I Wykaz Otwartych Głów-i
> iiych Centr Rekrotacyj
| nych Armii Polskiej i
Oficerów tam Urzę- i
dujących.
» ?
> ,»
> Buffalo, Ν. V. — Broadway i J'
> Player ul. w Soko.nl. Oficer ]»
} J. Żebrowski. s
| Boston. Mass. — w Sokolni tam- ]!
} tejszej. Oficer A. Więcek. j|
J HritUreport, Conn. — 636 South ]
| Main air.. Sokoiuia. Oiker Z. No- <
» «.Vuk. !
I i
• t ·: .i — 130!# N. Ashland »
i>zr:u Polek. Oficer *
• W. Stars} us ki. '
| ι··ν.·:»::;Ι, Ohio. — 7146 Broad· |
» λ . -kjinia. Oûcer L. Adam» '
) I
> rufc. ι
c, ich. — róg Chene l Fo- I
) Ooi ul. Ofirtr W Sarzalski. J
Î* .Milwaukee, Wis. — w Soko.nl J
tamtejszej. — Oficer Kom. Tylko,
ί New York, Ν. Y. — 237 Ε. 22ga
ul.. Soko'nia. Oficer F. Dziób.
Schenectady, Ν. Y. — w Sokolnl
ι tamtejszej. Oficer J. Sajler.
! Wilk es Barre, Pa. — Oficer W.
Saletr* ki.
Wlnnlpeg, Ma·. Kanada. — róg
Manitoba I Parr u!. Oficer 8.
< Błaha.
> Plttsbur^h, F». — róg S. 18 ul
f i Lat ' V are . Sokolnla. Oficer A.
! Cmroota.
'
UWAGL
mmmmmm
Rezultaty wyborów.
Za rolę, jaka socjaliści odegra
li we wczorajszych wyborach tak
w Chicago jak i w Nowym Yor
ku, należy im się szczera wdzięcz
ność. Przyczynili się bowiem nie
tylko do usunięcia niepewności co
do sił żywiołów, które sympaty
zują z prusactwem, czy to jaw
nie, czy też potajemnie, ale tak
że do zadokumentowania przed
całym światem, że w dwócb naj
większych miastach Ameryki o
bywatelstwo solidaryzuje ze
swym rządem w' obecnym kryzy
sie wojennym.
#
t W Chicago wybrano wczoraj
14 sędziów: 12 do sądu wyższe
go, a 2 do sądu okręgowego. Są
to instancye średnie w sądowni
ctwie sianowem. Wybrani sę
dziowie urzędują tylko w powie
cie Cook.
Był}- to wybory lokalne. Nig
dy poprzednio nie budziły szer
szego zainteresowania. Odłączo
no je przed kilku laty od wybo
rów innych urzędników publicz
nych w tym celu, ażeby sędzio
wie nie byli skrępowani względa
mi partyjnymi we wymierzaniu
spra wi e d li wości. Sądownictwo
stoi na straży praw i służy ca
łemu narodowi, a więc powinno
być postawione ponad partye,
które zawsze dla swych intere-j
sów oraz dla zaspokojenia ambi
cyi jednostek staczają zaciekłe
walki. Bezstronność, zimna roz
waga i rzeczowe ważeni·? faktów
t dowodów z trudnością przycho
dzi sędziemu, który przebył· wir
bezskrupulatnej kampanii. Zrozu
miano to już dawno i dlatego to
wybór sędziów starano się odłą
czyć od wszelkich szkodliwych
wpływów.
λΥ obecnym czasie "wojennym
jak najściślejsza solidarność jest
konieczna, ażeby wszelkie siły i
zasoby narodu mogły być wytę
żone w jednym tylko kierunku, a
tym jest: zmiażdżenie militaryz
niu i autokracyi pruskiej, która
czyha na zgubę wszystkich naro
dów wolnych i demokratycznych
na kuli ziemskiej.
To też oficvalne orçanizacve,
. ". 1
party i demokratycznej i republi
kańskiej w powiecie Cook, zwane
centralnymi komitetami powiato
wymi, postanowiły, ażeby nawet
w roku bieżącym nie odbyły się
prawybory na kandydatów sę
dziowskich — i wybraîy wspólny
tykiet z 14 kandydatów, po sied
miu z obu partyi, tj. tylu. ilu by
ło sędziów do wybrania. Wszyscy
obecni sędziowie, o ile to było
możliwe, otrzymali ponowne 110—
minacye. Każdy z nich wielokt—
niem urzędowaniem wykazał, iż
posiada pierwszorzędne kwalrti—
kacye. Nie trzeba dowodzić, że
doświadczeni, rzetelni i bezstron
ni sędziowie powinni na swych
urzędach być jak najdłużej kon
tynuowani. Przecież członkowie
trybunałów najwyższych, tak sta
nowych, jak i krajowego, bywają
na całe życie mianowani.
Sądzono pierwotnie, ze wybory
sędziowskie odbędą się cicho, bez
hałasu, poważnie, jak na wybory
takich urzędników wypada. Tym
czasem wnet się upawniły pierw
sze poszlaki niecnego zamachu,
«planowanego przez partyę so
cjalistyczną, która się oficyalnic
wypowiedziała przeciw wojnie z
prusactwem oraz przeciw kon
skrypcyi. Partya ta, głosząc pa
cyfizm i żądając natychmiastowe
go zakończenia wojny, działa
właśnie w myśl życzeń kajzera i
junkrów pruskich, którzy także
pragną natychmiastowego zakoń
czenia wojny, ażeby w układach
pokojowych módz sobre wytargo
wać jak największą część zdoby
czy terytoryalnych i innych u
stępstw. Dlatego to stanowisko
! party i socyalistycznje jest z
gruntu niepatryotyczne, nielojal
ne i zakrawa na zdradę, bo nie
popiera celów wojennych rządu
amerykańskiego, nie popiera go
w prowadzeniu tej wojny, nie
pragnie zwycięstwa narodu ame
rykańskiego, a w dodatku wszy
stko czyni, ażeby ostudzić zapał
narodu i powiększyć trudności,
l jakimi zmuszony jest borykać
się.
Licząc na to, źe brak szerszego
\ zainteresowania będzie towarzy—
szył wyborom sędziowskim w ro
ku bieżącym jak w latach daw
nych, z bezczelną pewnością si-e
bie przyszła do wniosku, że zwy
cięstwo będzie łatwe, jeśli zdoła
stupie pod swym sztandarem
wszystkie żywioły dla jakichkol
wiek racyi nie sympatyzujące z
wojną, czy to progermańskie, czy
pacyfistyczne, czy też radykalne.
A najwięcej liczyła na obywateli
niemieckiego pochodzenia.
I rozpoczęła agitacyę hałaśliwą
i bezczelną, jawnie głosząc poglą
dy, nie bardzo dalekie od zdrady.
Nie pominęła także agi tacy i czy
sto socyalistycznej. Porozlepiano
bowiem po calem mieście Chicago
nalepki, zapewniające obywateli,
że sędziowie socj*alistyczni będą
unieważniali wszystkie sprawy,
w których występować będą ka
pitaliści.
Hałaśliwa ta agitacya i głośne
chełpienie się socyalistów, ii
zwyciężą bez żadnej trudności, o
kazało się bumerangiem. Partye
demokratyczna i republikańska
wraz z całą prasą patryotyczną
zrozumiały, że istotnie w apat3*i
obywatelstwa tkwi wielkie nie
bezpieczeństwo i że chełpienie się
socyalistów może obrócić się w
prawdę, jeśli wszyscy pacyfiści,
radykali, socyaliści i progermanie
udadzą się do -budek wyborczych,
a lojalni obywatele, chociaż ich;
jest bez porównania większy pro
cent, pozostaną w domach. I roz
poczęła się energiczna agitacya
przeciw żywiołom nielojalnym,
której rezultatem jest, że wczoraj
we wyborach sędziowskich padło
więcej głosów, niż kiedykolwiek
w podobnych wyborach, a partya
socyalistyczna doznała sromotnej
porażki. Sądownictwo w powie
cie Cook uratowano od wpływów,
które są przeciwne becnemu po
rządkowi s]K>łeczncmu, a jedno
cześnie in. Chicago dało narodowi
i całemu światu do zrozumienia,
iż jest nawskróś patryotyczne i
pragnie zwycięstwa Aliantów
nad prusactwem.
Sytuacya zaś w Nowym Yor
ku była odmienna o tyle, że roz
chodziło się o wybór burmistrza,
lecz podobieństwo tkwiło w tern,
że tam także kandydat socyali
styczny, l^ogaty adwokat korpo
racyjny żydowskiego pochodze
nia, także specyahne apelował do
żywiołów antiwojennycli, głosząc
wyraźnie, że sfery kapitalistycz
ne są odpowiedzialne za obecną
wojnę i że powinna natychmiast
być zakończona. I tu także ża
rnach socyalistyczny doznał tego
samego zawodu, co w Chicago.
Nowy York woli Tammany, ani
żeli zdradę. Zwycięski kandydat
miał poparcie demokratycznej or
ganizacyi Tammany i gazet
Hearstowskich. Zwyciężony bur
mistrz był t. zw\ fusion candi
date", tj. kandydatem wspólnie
wysuniętym przez republikanów
i demokratów. lecz pierwotnie
był republikaninem.
Warunki polityczne w Nowym
Yorku o wiele więcej sprzyjały
zwycięstwu kandydata socjali
stycznego aniżeli w Chicago,
gdyż było czterech kandydatów,
z których każdy prowadził ener
giczną kampanię. Kandydat so
cyalistyczny jednakowoż nawet
nie okazał się groźnym przeciw
nikiem, bo zdobył tylko trzecie
miejsce.
«
Jest to jasnym dowodem, że
szanse są nadzwyczaj słabe, aże
by kiedykolwiek trucizna nielo
jalności do tego stopnia rozeszła
się w narodzie amerykańskim, iż
kontrole rządu oddała w ręce ży
wiałów, które gardzą patryotyz
mem i kierują się więcej w swej
polityce interesami wrogów ani
żeli kraju ojczystego.
Cierpiąca Niewiasta
miałaby natychmiast rozpocząć
zażywanie Severy Regulatora, le
karstwa, które wykazało swą war
tość w licznych wypadkach i słu
sznie jest zwane „przyjacielem"
kobiet, cierpiących na nieregular
ności im przyległe. Severy Regu
lator jest to środek leczniczo
wzmacniający, wyłącznie dla nie
wiast. Do nabycia w każdej apte
ce, w cenie $1.25 za butelkę. Prze
czytajcie również cyrkularz owi
nięty wokoło każdej butelki. Jeże
li w aptece nabyć nie można, za
mówcie wprost od : W. F. Severa
Co., Cedar Rapids, Iowa. (Ogł.)
Poicnkujn* prmejt — Csrui pilot·
Tydzień zobowiązań dla gospodyń
Bady Administracyi Żywności Stanów Zjednoczonych
Gzem możecie się przyczynić do zwycięstwa w tej wojnie.
Rządowa Adininistracya Żyw
ności życzy sobie, ażeby każda
gospodyni lub każda głowa domu
podpisała i przesłała Administra
torowi kartę pocztową treści na
stępującej :
Do Aditiinistracyi żywności:
Z przyjemnością wezmę u
dział w Pańskich staraniach o
zachowanie żywności dla naszego
narodu i przyjmuję niniejszem
mianowanie mnie członkiem Ad
ministracyi Żywności Stanów
Zjednoczonych, zobowiązując się
stosować do wskazówek i rad
Administratora Żywności w moim
domu, o ile dozwolą okoliczności.
Nazwisko
Ulica
Miasto Stan
Celem pozyskania jak najwięcej
takich podpisanych zobowiązań, i
ażeby gospodynie i głowy domu
zyskały sposobność do otrzymy
wania różnych instrukcyj od cza
su do czasu układanych przez ad
ministracye żywności, poczyniono
następujące projekta i zarządzę—
"nia :
1.) Uczniowie i uczenicc szkół
publicznych w Chicago starać się
będą dawać sposobność każdej
gospodyni w Chicago do podpisy
wania kart powyższych^' jej wła
snym domu i podawać' informa—
cye, co właściwie rozumie się
pod ,.konserwacyą żywności";
także i szkoły parafialne w Chica
go przyrzekły swe współdziała—)
nic pod tym względem.
Z) W budkach regtstracyjnych
kobiet, których około 1G00 otwie
ra się w bieżącym tygodniu w ro
żnych stronach miasta Chicago.
3.) Za pośrednictwem rozmai
tych towarzystw, szczególnie koś
cielnych i organizacyj, które rów
nież przyrzekły w propagandzie
wziąć udział.
i.) JrOdpisywac można wreszcie
takie karły w głównej kwaterze
rządowej administracyi żywności
Stanów Zjednoczonych, nu dol
nein piętrze pnr. 120 West Adams
street.
Zwraca się uwago na to, by
podpisywano tylko urzędowe kar
ty zobowiązań wydawane przez
Admlnistracyę Żywności Stanów
Zjednoczonych, które otrzymać
można w sposób wyżej podany.
Wszelkich dalszych informacyi
udziela się w biurze* rządowej ad
ministracyi żywności pnr. 120 W.
Adams street, Chicago.
WAŻNE WSKAZÓWKI.
Kwestyą główną
jest dostarczać naszym sprzymie
rzonym żywności w ciągu zbliża
jącej się zimy, a głównie jej arty
kułów jak najpożywniejszych, a
zajmujących jak najmniej miej
sca przy wysyłkach. Artykułami
takimi żywności są pszenica, wo
łowina, wieprzowina, nabiał i cu
kier.
Jej rozwiązanie
polega na teni, byśmy sami spo
żywali tych artykułów mniej, a
więcej innych artykułów, których
mamy obfitość i abyśmy się wy
rzekli marnowania i trwonienia.
Chleb i zboże.
Przynajmniej raz na dzień oby
wajcie się bez pieczywa z mąki
pszennej. Używając bułek, ciastek
i chleba z maki kukurydzianej,
owsianej, żytniej, jęczmiennej lub
mieszanej w miejsce pieczywa z
mąki pszennej przy jednym posił
ku dziennie, lub jeżeli można przy
d\vu. Spożywajcie mniej ciastek.
Co do białego chleba, to kupu
jąc u piekarza, zamawiajcie dzień
naprzód; a w tym razie on piec
nie będzie więcej niż potrzeba.
Krajcie bochenki na stole i tylko
v/ takiej ilości jak potrzeba. Do
sucharków i potraw używajcie
chleba czerstwego.
Mięso.
Używajcie więcej drobiu, króli
ków lub zajęcy, a szczególnie ryb
i wodnych zwierząt w miejsce wo
łowiny, wieprzowiny i baraniny
jak najczęściej. Wołowiny, bara
niny lub wieprzowiny nie spoży
wajcie więcej niż raz dziennie, a i
wtedy w mniejszych ilościach. Co
z mięsa pozostanie, zużywajcie
później albo na zimno albo w in
nych potrawach. Spożywajcie wię
cej zup, a także fasoli, która pra
wie tyle posiada pożywnej warto
ści, co mięso.
/
Mleko.
Zużywajcie wszystko itileko,
nie niszcie z niego ani odrobiny.
Dzieci muszą mieć mleko niezbie
rane, używajcie przeto mniej śmie
tanki. Niezmiernie wiele mleka
się marnuje przez wylewanie Ser
watki lub mleka kwaśnego. Kwa
sniego mleka można używać do
gotowania i robienia sera. Uży
wajcie dużo maślanki i sera.
Tłuszcze (masło, smalec etc.)
Masło 7 nabiału ma wartość
pożywczą konieczną dla dzieci.
Dlatego przy stole używajcie go
tyle, co zwykle,, zwłaszcza dla
dzieci. Jak najmniej jednak uży
wajcie masła do gotowania. Spo
rządzajcie mniej smażonych po
traw dla oszczędzania smalcu i
innych tłuszczów. Używajcie oli
wy z roślin, jak z oliwek i siemie
nia lnianego. Oszczędzajcie co
dziennie trzecią część unevi tłusz
czów zwierzęcych. Nic marnujcie
mydła; zawiera ono tłuszcz i gli
cerynę potrzebną do nabojów.
Możecie w domu sporządzać my
dło do szorowania, a gdzienieg
dzie możecie sprzedawać oszczę
dzone tłuszcze mydlarzowi, który
tym sposobem pozyska potrzebną
nam glicerynę
Cukier.
-Mniej spożywajcie cukierków i
słodkich napojów. Mniej cukru
bierzcie do herbaty i kawy. Uży
wajcie miodu, syropu klonowego
i ciemnych syropów do gorących
ciast i wafli bez masła i cukru.
Nie róbcie lukru t nie pieczcie lu
krowanych ciastek. Za to nic ską
pcie cukru do robienia kompotów,
prezerwów z owoców i powideł.
Można ich używać w miejsce ma
sła.
Jarzyny i owoce.
Mamy aż zbytek jarzyn. Pod
wajajcie ich spożywanie. Zajmu
ją one poczęści miejsce pszenicy
i mięsa, a równocześnie są zdro
we. Obficie używajcie kartofli.
Róbcie zapasy kartofli i warzyw
odpowiednich, a utrzymają się.
Używajcie dużo owoców.
Opał.
Węgiel oprowadza się z daleka,
a nasze kolejowe komunikacye
potrzebne są dla celów wojen
nych. Oszczędzajcie opału. Gdzie
można palić drzewo w miejsce!
węgli, czyńcie to.
Ogólne rady.
Kupujcie mniej ; nie gotujcie
więcej niż potrzeby; dawajcie
mniejsze poreye.
Korzystajcie z miejscowych i
sezonowych artykułów żywności.
Kupujcie u miejscowych produ
centów; zmniejszajcie potrzebę
transportaevi.
Głoście i stosujcie „ewangelię
czystego talerza.''
Nie wymagamy od narodu ame
rykańskiego morzenia sic gło
dem. Jedzcie obficie, ale mądrze,
a bez marnowania.
•Nie oszczędzajcie zclrowego po
karmu dla rosnących dzieci.
Nie jedzcie pomiędzy głównymi
posiłkami.
Pilnujcie, by w sąsiedztwie nie
marnowano.
Sami układajcie inne sposoby
oszczędzania w celach, które pra
gniemy osiągnąć.
Pośród różnych okoliczności i
zmiennych warunków możecie
zmieniać środki oszczędzania.
LEPSZE NIŻ KflŁOMEL
Tysiące Się Przekonał}', że Zastę
pują Kalomel i nic Szkodzę
Dr. EJvrards' Olivo Tablets—zastę
pując© kalomel—są łagodne, lecz pewno
na rozwolnienie, a działanie ich na
wątrobę niemal natychmiastowe. fc$ą ono
wynikiem postanowienia Dra. Edwards,
aby nio leczyć chorób wątroby i żołądka
za pomocą kalomelu. Usiłowania jego,
aby zaprzestać kalomelu, wydały te małe
tabliczki koloru oliwkowego.
Tc przyiemne małe tabliczki przynoszą
te samo dobre skutki ,co kalomel, lecz
nio sprowadzają złych następstw. Nie
uszkodzą one zębów tak jak mocne płyny
lub kalomel. Działają na przyczynę
dolegliwości i usuwają ją. Bo i pocóź
leczyć wątrobę kosztem zębów ? Kalomel
czasami nadzwyczajnie szkodzi dziąsłom,
tak samo jak mocne płyny. Najlepiej
jest nie brać kalomelu, lecz niech Dr.
EdwardB' Tablets zajmą jego miejsce.
Większość wypadków bólu głowy,
oszołomienia i uczucia jakby rozleni
wienia pochodzi z zatwardzenia i roz
stroju wątroby. Weźcio Dr. Edwards'
Olive Tablets gdy czujecie eię ociężale i
gnuśnie. Zobaczycie jak rozjaśnią ono
umysł i podniosą na duchu. JLGe i 2óc.
Wo werystkicij aptekach.
* (ogt.;
POLACY w AMERYCE
Z DETROIT, MICH.
1>nia b. m. żegnano uroczy ście
w petrolt, Mich., tamtejszych ochot
ników Armii Polskiej.
Podniosłe chwilo wyjazdu i poże
gnanie opisuje tamtejszy Rekord Co
dzienny jak następuje:
marsz odbył się jak zwykle z
przed Domu Polskiego o godzinie
4:30 popołudniu. Pogoda sprzyjała,
to też publiczności rebrało się sporo.
Po krótkiem przemówieniu przed
Domem Polskim oficera rekrutacyj
nego W. Karpińskiego pochód uszy
kował się» i z muzyko, na czele ruszył
ku kościołowi N. s. M. p. tu2 za
muzyką Sokolice w strojach polo
wych i upros2one panie niosły olbrzy
mio sztandary polskie i amerykań
skie, na któro po drodze publiczność
rzucała datki pieniężne.
W kościele X. S. M. P. publiczność
czekała już na ochotników. Gdy ci
weszli i z sztandarami na czele usta
wili sip czwórkami przed głównym
ołtarzem, oczy wszystkich zwróciły
się na tych dzielnych młodzieńców,
błabo oewietlony kościół, poważne o
•blicza ochotników i smętne, o wilgot
nych oczach twarze kobiet i dzieci,
siedz^cjch w ławkach, poważny lecz
smutny przedstawiało widok. Xie
trwało to jednak długo. 7, chwila,
gdy ks. Józef Fołta, proboszcz para
fii N. S. M. P., wszedł z zakrystyi do
kościoła i zajaśniały wszystkie świa
tła przed głównym ołtarzem, rozja
śniły się oblicza wszystkich, jak gdy
by przypomniano sobie, że, choć roz
stajemy się znowu z droga młodzieżjj,
jednak nie smucić się, lecz cieszyć
powinniśmy z tego, że młodzież ta
idzie i w naszem imieniu w zaszczyt
ne miejsce, gdzie Ojczyzna czeka na
nia, że sa pomiędzy nami młodzieńcy,
którzy poświęceniem fwego życia
chcą dać dowód, że my wszyscy dro
ga nam Polskę kochamy i oddajemy
Jej z serca to, co mamy najlepszego.
Do reszty umocniło obecnych na du
chu przemówienie od ołtarza les. Foł
ty.
„Walka o byt, gdy się raz zaczyna
— przechodzi w pokolenia z rak oj
ca na syna" — słowami wieszcza roz
począł donośnym głosem ks. J. Foł
ta ewa mowę, a zwracając się do o
ochotników mówił dalej;
„Kochani bojownicy! Walkę o
byt prowadziła z początku szlachta
polska. Kościuszko pierwszy, czując
i wiedząc, że prawdziwa siła narodu
spoczywa nie w samej ezlaohcie, ale
w całym narodzie, krzyknął na ten
lud. Kto nio słyszał o Racławicach,
o kosynierach, którzy bez karabinów,
z kosami naprostowaneml na kijach
azli do boju i odnosili świetno zwy
cięstwa, zdobywając liczno działa,
«źli ochotule na samo wspomnlenlo
0 Moskalach?
Głośna, otwarta walka z czasem
ustała, lecz cichy bój trwał dalej.
Przez cicha pracę oświaty i uświa
domienia ludu, co to jest Ojczyzna i
że jest Ona jedyna Po Bogu, która
miłować należy, zdobyliśmy to, czego
dziś jesteśmy świadkami. W obec
nych czasach 15óg dopuszcza do klęs
ki w całej Europie, która zagroziła
1 Ameryce.
„Najmilsi moi αrocizy, Kiorzy bca
nęliście tu wobec Eoga, by odebrać
błogosławieństwo 'w świątyni pol
skiej, aby usłyszeć słowa zachęty i
ust kapłana Polaka — wy dziedzicz
nie idziecie na bój za wolność! Idzie
cie staczać ten bój nie na ojczystej
ziemi, bo nie można, bo wróg nasz
Niemiec nie dopuszcza do tego, lecz
idziecie do boju, by walcząc na
ziemi obcej — wywalczyć wolność
ziemi ojczystej. Świta jutrzenka i
może ten Bóg, do którego sto lat za
nosiliśmy modły w pieśni „Boże coś
Polsky" zlituje się nad nami i wy
słucha obecnie tych kornych próśb
naszych.
„Cześć Wam za to, cześć Wam,
którzy poświęcacie się, aby podać
prawicę Matce-Ojczyinie! Będziecie
walczyć wspólnie z tymi, którzy
sprzyjają Polsce, lecz będziecie wal
czyć z Polskim Sztandarem na czele
i polska komeuda powiedzie was do
boju!
„Idźcież na bój! Na bój, na krwa
wy, a idąc tam, pamiętajcie o Bofcu
! powtarzajcie ciągle „Pod Twoją o
bronę", bo idziecie walczyć za św.
Wiarę katolicką, którą luterska no
ga depce, Idziecie walczyć za wol
ność Potoki, za krzywdy naszych
braci, sióstr, ojców, matek I niewin
nych dziatek!"W tych dniach przyje
chał do Detroit kapłan, Ciech, były
kapelan z austryackiej armii I opo
wiadał, co się tam dzieje. Na samo
wspomnienie tego opowiadania, tru
dno przedostać słowa przez gardło.
Wspomniał on, że żołnierze nîetoieccy
otrzymali rozkaz, by wszystko nisz
czyli, wszystkich mordowali. Morduj
nie tylko dzieci — brzmi rozkaz wy
dany żołdakowi pruskiemu — jeśli
zoczysz brzemienną kobietę — prze
bij Ją! I tak też się dzieje.
„Ochotnicy polscy! Wy Idziecie,
aby położyć kres tym okrucieńst
wom, idziecie dopomódz do wyzwo
lenia. Idźcież w imię Boga! On przy
Was będzie, bo sprawa, dla której
tle poświęcacie. Jest dobrą! Idźcie
nie mścić-się. lecz pokonać wroga,
by się więcej nie znęcał nad polskim
; . .. k
ludem, nad dziećmi i kobietami. Idź
cie, niech Wam Bóg dopomaga 1
niech wab błogosławi!
„Przyjmijcie to błogosławieństwo
odemnie z rąk kapłana-Polaka, któ
ry Boga błaga, aby Was ratował na
każdym kroku i oby Was takich, ja
cy odchodzicie, zdrowych i całych,
.powrócił na łono waszych rodzin".
Z oczyma wilgotnemi od łez, gło
sem wrz'iszenia — ks. Fołta zakoń
czył swą. mowę i przykięknął, by dl·
elj mówić pacierze. Kobiety I dzieci
płakały otwarcie — mężczyźni prze
łykali łzy, nie mogąc ukryć wrzueze
nia. Przez chwilę panowała uroczysta
cisza i z pewnością nie było osoby w
kościele, któraby się szczerze na In
tencyę ochotników nie modliła.
Przez cały czas śpiewał pięknie chór
kościelny. Przy końcu nabożeńst
wa ks. Fołta z monstrancyą w ręku
pobłogosławił ochotników. Wszyst
kie głowy i sztandary kornie pochyli
ły się przed Przenajświętszym Sakra
mentem, poczem 3 ust wszystkich wy
płynęła rzewna prośba w hymnie
,,Βοζο coś Polskę". Ks. Proboszca
Fołta przoz cały czas odśpiewania
hymnu trzymał monstrancyę w rę
kach, poezem pokropił wodą święco
ną ochotników i tych, którzy przyby
li ich pożegnać. Gdy ochotnicy ruszy
li, ks. oFłta szedł na ic hczele pomię
dzy sztandarami aż do wielkich drzwi
kościoła, gdzlo jeszcze raz pokropił
i pożegnał ochotników.
I wyszli wszyscy a kościoła tak
wzmocnieni na duchu, taił jakoś
weseli, że pomimo dostatecznej ilo
ści automobilów okazano chęć magzo
rowania aż na stacyę kolejową.
Pochód uszykował się raźno i ru
szono przez ulicę Canfleld do Wood
ward, a tą do Jefferson do stacyi ko
lejowej.
Po drodze ludzie stawali i przy
patrywali się pochodowi, witając ca
od czasu do czasu oklaskami. NapC
w polskim 1 angielskim języku, ni*,
tlony na przedzie, świadczył, co to
za pochód. Można było poznać po
twarzach patrzących, io imponujo im
.«η pochód, tein bardziej, żo to nio
p'erwszy i żo powszechnie jest o tern
wiadomo, żo Polacy ijią bić Niemca.
Jakiś starszy obywatel-Amerykanln
zbliżył się do ochotników i wręczy?
im małą flagę o barwach polskich,
mówiąc, że to jest flaga polskiej ma
rynarki. Ochotnicy nabrali tę flag?
do obozu.
Na stacyi kolejowej panie rozda
ły ochotnikom podwieczorek i dro
bne podarki. Chłopcy dziękowali, że
gnali się serdecznie, obiecując za to
wszystko tłuc Niemca, co się wlezie.
,,Idźcio chłopcy" — wołała jedna
z pań —· „Idźcie, jak będzie trzeba
to i my poślemy za wami naszyli
mężów!" Jeszcze serdeczno uściski,
wosołe okrzyki, poczcm pociąg ru
szył, unosząc dalszą cząstkę Armii
Polskiej do obozu.
Z MILWAUKEE, AVIS.
Spec} al iii agenci rządowi zabrali
przed kilkoma dniami oprawiony fo
tografię cesarza Wilhelma i jego ro
dziny. Fotografia znajdowała się vr
składzie bławatnym H. Schumacaera
pnr. 2117 Fond du Lac ave. Specj
alny rządowy agent R. Izard dowie
dzir.ł się, że Schumaclicr miał się wy
razić, jakoby ogień w Locust Point,
w Baltimore, był dobrą rzeczy, gdyż
spowoduje zakończenie wojny.
Gdy rządowy agent wszedł dc *
składu i zobaczył fotografię, zaTaz po
lecił, aby jq, ze ściany zdjęto, poczein
t*kowji skonfiskował.
Z KIXGSTOX, Ρ,Α.
Po raz pierwnif od założenia pa*
rafii ów. Jadwigi w Kingston, Pa.
będzie urządzony tamże wielki ba
zar w dniach ^d 24go listopada do 1.
grudnia b. r.
Specyalny komitet, na czele które
go stoi niestrudzony proboszcz tejże
parafii Wielebny ks. Gryczka, po
dzielony jest na różne sekeye, z któ
rych każda pracuje gorliwie, aby ba
zar wypadł pod każdym względem
Jak naj-lepiej, a w ezczogólnoóci, aby
wydał jak najlepsze rezultaty finan
sowe.
Sądząc po dotychczasowych przy
gotowaniach, po pracy dzielnych I
pełnych poświęcenia członkach i
członkiniach komitetu, można z gó
ry być pewnym, świetnego wyniku
bazaru, co przyczyni się w niema
łym stopniu do dalszego rozwoju pa
rafii św. Jadwigi.
Biblioteka kapłańska na sprzedaż.
82 tomy ujęte w 71 tom. 0pr. Kaza
nia i mowy w zakresie Kaznodziejst
wa i Apologetyki, — autorów naK
przednlejszych, jako to: Walczyński,
Bp. Rzewucki, Arbp. Stablewaki,
Szlagowski, Wasilklewicz, Szelewski,
etc. Kilka dzieł historycznych, spo
łecznych, literackich. Adres; Her.
A. Nawrocki, 112 Clinton ave., —♦
Maspeth, L. I. N. 7.
1-3.6-8-10-12-14
WTDZIEUNT
siutccn
24 GODZINACH
^u ■ ■ J

Dziennik Chicagoski. [volume], November 08, 1917, Page 4, Image 4
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Dziennik Chicagoski. [volume], November 08, 1917, Page 4, Image 4 About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Dziennik Chicagoski. [volume], November 08, 1917, Page 4, Image 4
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971