Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971, January 09, 1918, Image 1

Search America's historic newspaper pages from 1777-1963 or use the U.S. Newspaper Directory to find information about American newspapers published between 1690-present. Chronicling America is sponsored jointly by the National Endowment for the Humanities external link and the Library of Congress. Learn more

{
                  title: 'Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971, January 09, 1918, Image 1',
                  download_links: [
                  {
                   link: 'https://www.loc.gov/rss/ndnp/ndnp.xml',
                   label: 'application/rss+xml',
                   meta: 'News about Chronicling America - RSS Feed',
                  },
                  
{
    link: '/lccn/sn83045747/1918-01-09/ed-1/seq-1.jp2',
    label: 'image/jp2',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1918-01-09/ed-1/seq-1.pdf',
    label: 'application/pdf',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1918-01-09/ed-1/seq-1/ocr.xml',
    label: 'application/xml',
    meta: '',
},
{
    link: '/lccn/sn83045747/1918-01-09/ed-1/seq-1/ocr.txt',
    label: 'text/plain',
    meta: '',
},

                  ]
                }

Dziennik Chicagoski. [volume], January 09, 1918, Image 1
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

Image: of 8. Page

All Pages

Issues

All Issues Text | PDF | JP2 (7.6 MB)

Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]), 09 Jan. 1918. Chronicling America: Historic American Newspapers. Lib. of Congress. <https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045747/1918-01-09/ed-1/seq-1/>

Newspaper Page Text

r
ŚRODA DNIA 9. STYCZNIA — (WEDNESDAY, JANUARY ί).) 1918 ROKU. (Sc ZA NUMER.)
ROK XXIX.
KKTBRRD AS SRCOPTO^LASS MATTBR DBCHMBKR 2»-TH. UfO. AT THB POST OFPICB AT CHICAGO, ILLINOIS. UTOBR ACT OP MARCH ',
ished and dutributed under permit 137 autborized by the act of October 6. 1917, on file at the Po.t Office Chicago, lllinou.
Published
By order of the Président, — A. S. tłurleso·. Poelmaeter General
Znów mowa
historyczna.
Równa sprawiedliwość
dla wszystkich.
Naprawienie krzywd.
Polska wolna, z przystępem do morza.
14 zasadniczych punktów.
*
Poparcie zupełne Kongresu.
PREZYDENT WILSON WO
BEC KONGRESU.
Waszyngton, 9. stycznia. —
Prezydent Wilson wczoraj prze
mówił do Kongresu Stanów Zje
dnoczonych i do świata całego, o
^reślając szczegółowo cele wojny
Stanów Zjednoczonych i warun
ki pokoju. Orędzie Prezydenta
jtst skierowane również ku Ro
syi, może jeszcze więcej, niż ku
Kongresowi. Xie wymagał w tern
orędziu Jiowej władzy, nowego
ustawodawstwa, tylko określił, o
co Stany Zjednoczone walczą i
s/czegółowo wyłuszczył wszyst
kie punkta zasadnicze, na podsta
wie których pokój może być za
warty.
Na zasadach dawnych „niema
być aneksacyj, niema być odszko
dowań" Prezydent opisał wszyst
ko, czego dokonać należy, zanim
zakończy się wojna.
Prezydent nie tłóniaczył Kon
gresowi, dlaczego występuje ze
swemi określeniami. W e wstęp
nych słowach podał wzmiankę o
szczegółach' konferencyi odbywa
jącej się w Brześciu Litewskim
pomiędzy bolszewikami a mocar
stwami centralnemi.
Pofein pan W ilson jasno wyra
ził swój zamiar przekonania ro
syjsKictî rewoiucyonisiow. te om
iiy Zjednoczone nié mają żad
nych planów imperialistycznych
i są równic jak bolszewiki zdecy
dowane nic dopuścić do tego, by
układy(pokojowe stały się pokry
wką do planów ucisku, wyzysku
lub zdobyczy.
A podczas gdy w tycli jasnych
i prostych wstępnych słowach i
układach toczących się w Brześ
ciu Litewskim mieściła się zachę
ta dla Rosyi stawienia oporu nie
mieckim podstępom, orędzie sa
mo miało jeszcze cel inny, a sub
telnie js2)\ Mieściły się w niem
bowiem wskazówki dla liberalnej
partyi w Niemczech, która w lip
cu w radzie państwa określiła re
zolucye pokojowe, by wystąpiła
energiczniej i usiłowała przyspie
szyć pokojowe pertraktacye na
warunkach przystępniejszych, a
niżeli partya militarystyczna usi
łuje wymódz na Rosyi. Cały
świat wie, że w Niemczech ist
nieje różnica zapatrywań odnoś
nie do układów z bolszewikami.
O ile słowa Prezydenta dotrą do
Niemiec, zdołają one wzmocnić
stanowisko liberalnych żywiołów
większość tworzących.
NIESPODZIANKA DLA KON
GRESU.
Wystąpienie iFrea/denta bvłoj
. dla Kongresu niespodzianką. Jak
kolwiek wizyta pułkownika IIou
sea w Białym Domu dniem
przedtem wydawała sie zapowie
dzią ogłoszenia przez Prezydenta
warunków pokoju, nikt nic umiał
odgadnąć, kiedy i w jaki sposób
to uczyni.
Około godz. 11 rano dowiedzie
U się wiceprezydent w Senacie i
mówca Cłark w izbie posłów, że
Prezydént Wilson życzy sobie
.przemówić do Kongresu o spra
wach międzynarodowych.
Kongres miał na programie od
wiedziny misyi serbskiej o godz.
12:30. Gdy sie dowiedziano o za
miarze Prezydenta, odłożono te
odwiedziny na pół godziny.
Rozesłano telegraficzne zawia
domienia do różnych poselstw i
dyplomaci spiesznie zdążali do
Kapitolu. Już oznajmienie, że
Serbowie przemówią do Kongre
su. sprowadziło liczne gromady
słuchaczy; kiedy zaś rozeszła się
wieść, że Prezydent ma wygłosić
jedną ze swycb mów historycz
nych, cały Waszyngton dążył do
izby posłów.
Nigdy może Prezydent nie miał
słuchaczy uważniejszych, a
wdzięczniejszych. Powitano go
oklaskami. Pierwsze jego wzmian
ki o Brześciu Litewskim wysłu
chano ze skupieniem, a entu
zyazm powstał, gdy wspomniał o
Lloyd-George'u i już zapał ten
objawiał się bez ustanku aż do
końca jego mowy.
'Mowa była rzeczywiście mi
strzowską; nigdy może dotych
czas żaden mąż stanu nie zdołał
tak zwięźle a tak jasno określić
celów wojny. Było w niej wszy
stko, co niedawno Lloyd George
powiedział w swej mowie do unij
przemysłowych, ale było szczegó
łowiej wytłómaczone i dokładniej
wyjaśnione.
Kiedy Prezydent zaczął wyli
czać określone w 14 punktach wa
runki pokoju, (które osobno po
dajemy obok) ustawiczne oklaski
dowodziły, jak one przemawiały
do przekonania słuchaczy.
ORĘDZIE OBJAWIONE
ŚWIATU.
Waszyngton, 9. stycznia. —
Przemówienie Prezydenta \λ ilso
nar do Kongresu wczoraj jeszcze
natychmiast po jego wygłoszeniu
rozdano wszystkim centrom pra
sowym całego świata do rozesła
nia w kraju i zagranicą. Komitet,
iiiformacyi publicznej, współdzia
łając z rządowemi i przemysło
we m i ageneyami, tak energicznie
i sprawnie zajął się rozesłaniem
tekstu tej mowy, że w godzinę i
43 minut po rozpoczęciu jego mo
wy otrzymano wiadomość, iż ca
ły tekst mowy otrzymano, w a
gencyach prasowych w południo
wej Ameryce. Potem jeszcze w
ciągu dnia podobne wiadomości
nadeszły ze stolic krajów europej
skich. Walter S. Rogers, dyrek·;
tqr wydziału służby prasy zagra
nicznej w komitecie intormacyi
publicznej, oblicza, że osiągnięcie
tego rezultatu kosztować ftędlie
około $7,000.
1. Otwarte warunki pokoju, ot
warcie ułożone, poczem nie bę
dzie żadnych prywatnych mię
dzynarodowych porozumień ja
kiegokolwiek rodzaju, a dyploma
cya ma zawsze występować
szczerze na widowni publicznej.
2. Absolutna wolność żeglugi
na morzach poza wodami teryto
ryalnemi, zarówno w czasie poko
[ju jak i wojny, chyba, że morza
mogą być zamknięte całkowicie
lub częściowo na podstawie u
kiadów międzynarodowych.
3. Usunięcie, o ile to możliwe,
wszelkich ekonomicznych szra
nek i zaprowadzenie równości
warunków handlowych pomiędzy
wszystkimi narodami zgadzający
mi się na pokój i zjednoczonymi
w celu jego utrzymania.
4. Dostateczne g*warancye dane
i otrzymane, że uzbrojenie krajo
we będzie zmniejszone do najniż
szej miary potrzebnej dla bezpie
czeństwa kraju.
5. Wolne, szczere i absolutnie
bezstronne załatwienie wszelkich
pretensyj kolonialnych, oparte na
ścisłem zachowaniu zasady, że w
załatwianiu wszelkich takich
kwestyi rządu interesa ludności
interesowanych na równi będą u
względnione ze sł.usznemi pre
tensyami rządu, którego tytuł
własności ma być określony.
6. Ewakuacya całego teryto
ryum rosyjskiego i takie · załat
wienie wszelkich kwestyj tyczą
cych się Rosyi, jakie ubezpieczy
najlepszą i najwolniejszą koope
racyę innych narodów świata dc
podania jej nietamowanej i nieza
kłopotanej sposobności do nieza
leżnego określenia własnego poli
tycznego rozwoju i krajowej po
lityki i do zapewnienia jej c
szczerem przyjęciu jej w poczet
wolnych narodów z urządzeniami
jakie sama obierze, a ponadto o
prócz o przyjęciu, także o chęci
dopomagania jej wszelkiemi spo
sobami, jakiego zapotrzebuje i
sama życzyć sobie będzie. Zacho
wanie się wobec Rosy! jej sio
strzanych narodów w przyszłych
miesiącach będzie ostrym probie
rzem ich dobrych chęci, ich zro
zumienia jej potrzeb jako od
miennych od ich interesów i ich
inteligentnej, a niesamolubnej
sympatyi.
7. Belgia, jak na to cały świat
się zgodzi, musi być ewakuowaną
i odbudowaną, bez usiłowania o
graniczenia sowereństwa jakie
ma posiadać na równi z innymi
wolnymi narodami. Żaden inny
akt nie posłuży tyle, co posłuży
ten akt do przywrócenia zaufania
pomiędzy narodami do praw, ja
kie same ułożyły i określiły, a ja
kie mają rządzić ich wzajemnymi
stosunkami do siebie. Bez tego
aktu gojącego cała budowa i waż
ność prawa międzynarodowego
byłaby zagrożoną.
8. Całe terytoryum Francyi mu
si być uwolnione, zajęte części od
dane, a krzywdy wyrządzone
Francyi przez Prusy w roku 1871
w sprawie Alzacyi i Lotaryngii,
które naruszyły pokój świata
przez blisko pięćdziesiąt lat, mu
szą być naprawione, ażeby ubez
pieczony był pokój w interesie
wszystkich.
δ. Wyrównanie granic Włoch
powinno być dokonane na-podsta
wie dających się jasno oznaczyć
odgraniczeń narodowości.'
I 10 Narody w Austro-Węgrzech
których miejsce pomiędzy naro
darni życzymy sobie widzieć u
bezpieczone i zapewnione, powin
ny otrzymać jak najszerszą spo
sobność do rozwoju autonomicz
nego.
11. Rumunia, Serbia i Czarno
góra powinny być ewakuowane;
zajęte terytorya oddane ; Serbia
powinna otrzymać wolny przy
stęp do morza, a stosunki wzaje
mne różnych państw bałkańskich
określone przyjaznem naradze
j niem się wedle historycznie okre
j śionych odgraniczeń przynależ
ności i narodowości; również na
leży ułożyć gwarancye politycz
nej i ekonomicznej niezależności
i całości terytoryalnej różnych
państw bałkańskich.
12. Tureckie części obecnego ce
sarstwa otomańskiego powinny
! mieć zapewnienie bezpiecznego
sowereństwa, ale inne narodowo
ści znajdujące się obecnie pod pa
nowaniem Turków mają otrzy
mać zapewnienie niewątpliwego
bezpieczeństwa życia i absolutnie
nie doznającej przeszkód sposob
ności do rozwoju autonomiczne
go, a Dardanelle mają być trwale
otwarte do wolnego przejazdu o
krętów i handlu wszystkich na
rodów pod gwarancyami między
narodowemi.
13. Ma być utworzone niezale
żne państwo Polski, obejmujące
terytorya zamieszkane przez nie
wątpliwie polską ludność, i ma o
no mieć zapewniony wolny i bez
pieczny dostęp do morza, a poli
tyczna jego i ekonomiczna nieza
leżność i terytoryalna nienaru
szoność ma być zagwarantowaną
międzynarodowym układem.
14. Ogólne stowarzyszenie «a
rodów musi być utworzone spe
cyalnymi układami w celu poda
nia wspólnych gwarancyj polity
cznej niezależności i terytoryal
nej całości zarówno dla wielkich
jak i małych państw.
Wiluś: Nie lękaj się! Patrz, jaki słaby.
Wuj Sam: Tak, ale odwróć.
Czternaście głównych warunków pokoju.
TARmOKOJ.
Układy w Zastoju.
J ι ■
Wieści z Niemiec.
Co się dzieje w Rosyi?
Z Teatrów Wojny.
I Litwa--niepodległą?
INNE TELEGRAMY.
TARGI O POKÓJ — W ZA
STOJU. .
Londyn, 9. stycznia. — Dono
szą — via — Amsterdam, żc ro
syjscy parlamentarze z Trockim
r.a czele przybyli do Brześcia I i
tewskiego dla nawiązania prze
rwanych układów pokojowych ;
wiadomość ta niepewna i potwier
dzenia niema. -Są inne telegramy,
które utrzymują, że Rosyanie nie
wstępują z zajętego raz stanowis
ka i że układy pokojowe utknęły
na dobre i z zastoju tego ruszyć
ich nic podobna: bolszewicy sta
nowczo sprzeciwiają sic dalszej
wymianie handlowej, pocztowej i
wszelkim z Centralnymi stosun
kom — dopóki pokój nie będzie
podpisany, którego warunków nie
zmieniają — owszem gotują się
do walki dalszej, jeżeli Xiemcy
warun'kôw tych nie przyjmą.
Swoją drogą owa gotowość Ro-s
syi do dalszej walki istnieje tylko
w wyobraźni : Rosya jest krajem
najkompletniej zdezorganizowa
nym i nikt tam nikogo słuchać
nie chce. a co gorsza — słuchać
nic jest obowiązany, przeto na
nic i na nikogo liczyć nie można.
Jeżeli Centralni zechcą uderzyć
na Rosyę, to ją znajdą otwartą
— jedyna rzecz w tem na korzyść
Rosyi, iż Centralni zapewne nie
będą mieli wiele korzyści w dal
szej kampanii zdobywczej w Ro
syi, kraju wygłodzonym, zrcwo
lucyonizowanym, który utrzy
mać w karbach posłuszeństwa by
łoby bardzo trudno. Rosyi na
wypadek dalszego jej udziału w
wojnie pozostanie zapewne mniej
lub więcej dokuczliwa (Niemcom
partyzantka.
— Prasa podaje interwiew z
Trockim, «bolszewickim mini
strem spraw zagranicznych w któ
rym tenże wyraził się, iż bolsze
wicy nie odstąpią ni na włos od
swego programu politycznego,
streszczonego w warunkach· po
koju, podanych Centralnym, aże
by Koalicya nie zarzuciła im kie
dyś, iż zaprzepaścili sprawę wol
ności ludów — Polski, Litwy i
Kurlandyi.
— Prasa powtarza wiadomości
o masowej dczcrcyi żołnierzy z
niemieckich szeregów: żołnierze
ucickajij^riajczęścicj w czasie
transportowania ich zc wschod
niego lruntu na zachodni, nie
ι chcąc walczyć dalej : w o!colic>
, Kowna 25,000 niemieckich dczcr
i terów i niechętnych do dalszej
j walki okopało się i obronne zajęli
stanowisko... Armia nie moż<
ι sobie z nimi poradzić, a nie chcąc
mordować tyle ludzi, zwłaszcza
że buntownicy mają działa i mi·
traliezy i grożą, że wyginą wszy
scy, nimby sie poddali ;... więc
oblegają ich i chcą głodem zmu
sić do uległości... Takich fak
tów jest więcej : świadczą one, żc
i Xiemcv mają szanse liche.
Berlin, 9. stycznia. — Gazet)
niemieckie'już tryumfująco poda
ją, żc Niemcy postawili na swo
jem, bo skutkiem ich odmowy
przeniesienia konferencyi pokojo
wej /. Brześcia do Sztokholmu, —
rosyjscy parlamentarze musieli
pjzybyć do Brześcia na dalsze u
kiady; Trockij bawi z nimi.
— Przedstawicielem Austryi
na konferencyi brzeskiej został
dodatkowo zamianowany hr. A
dam Tarnowski, niedoszły poseł
Austryi w Stanach Zjedn.
, Z AUSTRYI I Z NIEMIEC.
Kopenhaga, 9. stycznia. — Ga
zety niemieckie i austryackie
stwierdzają, iź warunki pokoju,
jak «podyktowane przez premiera
Anglii, Lloyd-Gcorgc'a są nic do
przyjęcia i wydałyby Niemcy i
Austryc na łaskę — niełaskę Koa
licyi ; niemieckie pisma zaznacza
J.., Ifc .i.vijnu.H.wv
być gwara to\va na, jak również
innych sprzymierzeńców niemic
ckich; powiadają pisma pruskie,
i7. Lloyd-George przemawia to
nem zwycięzcy, przeto Niemcy i
Centralni powinni zamanifesto
wać, iż zwycięzcami są
Centralni!... Król Ludwik Ba.
warski — na przyjęciu u siebie z
racyi swych urodzin wydanem —
powiedział, iż warunki alianckie
są wygórowane, a w szczególno
ści — ni cal ziemi niemieckiej nic
może być oddany nieprzyjacielo
wi ; ż)tzył dalej, aby się Cen
tralnym udało pokonać — jeszcze
ostatniego wroga — Ameryka
nów.
KALENDARZYK.
Jutro, 10 stycznia: Św. Marcynnn.
— Agatona, pap. — SŚn. Wil
helma z Bourgee,

Dziennik Chicagoski. [volume], January 09, 1918, Image 1
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Dziennik Chicagoski. [volume], January 09, 1918, Image 1 About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971

Connect with the Library

Find Us On

Subscribe & Comment

Download & Play

Questions

Dziennik Chicagoski. [volume], January 09, 1918, Image 1
About Dziennik Chicagoski. [volume] (Chicago [Ill.]) 1890-1971