Jedność-Polonia = Unity-Polonia., May 20, 1922, Image 1

About Jedność-Polonia = Unity-Polonia. (Baltimore, Md.) 19??-19??

Image provided by: University of Maryland, College Park, MD

                
l—m#——nn_nn—n=
i The only P:;liśh Newspape;in the I
Ż South, representing the interest_of Ź
m 53,000 Poles in Bal&mor'e. ą =
i AN ADVERTISING MEDIUM. |
ZE emamerzo ]] 1 f smo [) 4 J erzeczne 13 1] ozoeznzrz pr
No. 20
STAN FINANSOWY POL
* SKI POPRAWIA SIĘ
FINANSE POLSKI POPRAWIA
' JA SIE. ' o
S >
- Zapowiedź świetnych widoków na
| najbliższą przyszłość.
Z chwilą ąrównoważenia, budżetu
nastąpi zamiana marek na |
x złote polskie, »
dz o S sk
WARSZAWA. 65 procent
.swego narodowego długu Polska
. ma w Stanach Zjednoczonych, —-
jak wykazuje pierwszy. budżet
Rzeczypospolitej Polskiej. - ,
/ Polska jest winna Stanom Zjed
noczonym 163 miljony dolarów.
'W roku 1921 Polska spłaciła 7
miljardów marek polskich długu,
za_s:ranicgnego, co na dolary wyno
.sl 1 miljón 750 tysięcy.. Znaczy to,
że w roku übiegłym dłu3 zagrani
czwy Rzeczypospolitej oilskiej
zaonejszył się o taką sume. .
Chociaż nowy budżet Polski wy-'
kazuje deficyt, to jednak świad
czy o znakomitem poprawieniu sięl
finansów państwa, bo dochód po
krywa 90 procent rozchodów, gdył
tymczasem jeszcze w roku zeszłym ,
dochód pokrywał tylko 30 procent
wydatków państwowych, a rok
przedtem, t. j. w roku 1920 było
jeszcze gorzej, gdyż dochód pań
/ stwowy wystarczał zaledwie na po
. krycie 10 procent rozchodu.
Prasa : warszawską przepowiada
/świetne widoki ną zrównoważenie
budżetu na rok bieżący. Oznacza
łoby to, że dochód państwa pokry
wałby jego rozchód. Gdy się to
stanie, założony zostanie bank pań
stwowy, ą wtedy także nastąpi wy
danie nowych pieniędzy, t. j. mar
ka (zabytek niemieckiej okupa--
. €ji) zastąpiona zostanie złotym pol
skim. (Normalny kurs złotego
-byłby 5 za dolara).
Obeenie już dwa z ministerstw
polskich nie maią wcale deficytu,
mianowicie ministerstwo handlu il
, pracy i ministerstwo rolnictwa, 4
to druo'e'nawet miało za rok übie
gły 12 miljardów marek czystego'
- zysku:
p
OBAWA NAPADU WSTRZĄSA
NARODEM NIEMIECKIM.
Kapitaliści w zasłebiu Ruhr wy
sprzedają anolikom swoje
* : fabryki,
BERLIN. **Ozy Francja na-|
padnie na Niemey'” takie pyta-›!
nie zadają sobie dzisiaj wszyscy
. niemcy z powodu uparczywie krą-l
- żących pogłosek, że wojska fran
cuskie gromadzą się w wielkich
masach w prowinejach nadreń--
- skich, objętych okupacją aljancką
- by być gotowe do marszu w dniu
31 maja, jeżeli rząd niemiecki nie
- uiści się z zapłatą przypadającej
na niego następnej raty odszkodo-l
* wań w sumie $150,000,000 marek
uzłotych, około 35,000,000 dolarów.
: Kapitaliści niemieccy w zagłę
biu węglowym Ruhr iw Frank
* furcie nad Menem jako wystawio
„nych na pierwszy atak wysprzeda
ją swoje fabryki i kopalnie angli
kom, aby'uniknąć niebezpieczeń
. stwa . konfiskat. W niektórych
- kołach niemieckich panuje nawet
- przekonanie, że francuzi pójdą na
wet do Berlina. ,
- Jeszcze 6 miesięcy, a Niemcy bę
dą bankrutem twierdzą polity—l
- cy niemieccy. Kurs marki niemiec
kjej jednak w ostatnich tygo--'
dniach podniósł się z 350 mk. za
dolara na 250 mk. za dolara, co
- świadczy, że alarm niemiecki jest'
fałszywy, obliczony na wyżebranie
- od aljantów nowych ulg w wypła
cie odszkodowań, które niemcy
muszą zapłacić 31-go maja.
e p ż
- CHINOM ZAGRAŻA PIERWSZY
. ROZBIÓR PAŃSTWA. :
PRKIN. Wiadomości otrzy
mane z wiarygodnych źródeł do
. moszą, że generał Chang które
- go wojskaponiosły klęskę podmu-'
›;g;._;rałni Pekinu przystąpił dotworze: ł
-" nia nowego poństwa, składającego
. -się z Mongolji:i Mandżurji, którą;
gen. Cbang ogłosił niepodległęm_l
- państwem. - żza sł
JEDNOŚC-POLONIA
Rząd chiński postanowił jednak
|przeciwdziałać zamysłom zbunto
wanego generała inie dopuścić do
pierwszego rozbioru państwą chiń.
skiego. |- *
. Plany ambitnego gen. Changa,
znajdują poparcie u bolszewiekiej
Rosji, która mimo klęski ponie
sionej na polach Mandżurji przez
dawne rządy carskie pragnic uzy
skać dostęp do niezamarzających
portów Dałnyj i Artura. ,
Japonja jest zaalarmowana no
wym planem politycznym bolsze-)
wieko-mandżurskim. !
P ARŚ |
BOLSZEWICY PRAWDOPODOB
NIE ZGODZA SIE NA ŻĄ.
, DANIE ST. ZJED. |
~: |
Aljanci zapewne prześlą Stanom
* Zjed. nowe zaproszenie. "
GENUA. Nota Stanów Zjed
noczonych odrzucającą zaprosze
inie aljantów na konferencję w Ha,
dze jest szeroko omaw";a;ną'wśród]
łdelegatów konferencji i prawdo
podobnie zostanie przedłożona pod'
,czas obrad ną posiedzeniu komisji
politycznej, która dą na nią odpo-i
wiedź. Jaka będzie odpowiedź na
rązie trudno przepowiedzieć.
Według wiadomości wyszłej z
kół kolszewiekiej de'ogacji, Czy
czeryn skłania się do przyjęcia
warunków Stanów Zjednoczonych
wychodząc z założenia, że Rosji
bolszewickiej nie pozostaje nią in
nego jak pozyskać dla siebie Sta-/
ny Zjednoczene, albo wycofać się
zupełnie z rokowań z aljantami.
Jeżeli bolszewieka delegacja oka
że chęć przyjęcia warunków Ssf.
Zjedn., to konferencja w Genui
ponowi zaproszenie do St. Zjedn.
wzywając je do wzięcia udziału w
konfereneji w Hadze. 'Ten obrót
rzeczy na konfereneji w Genui bę—i
dzie zupełnym zwycięstwem fran
cuskiego punktu widzenia, z cze
go delegacja francuska i belgijska
| jest niezmiernie zadowoloną.
ł POLSKIE URZEDY ZAGRO.
ŻONE. :
Zniszczenie legacji w Washingto
nie i konsulatów zapowiedziane
Washington. Niszczenie pOl-1
skiej legacji w Washingtonie ikon
sulatów z personalem w Stanachl
Zjednoczonych i Kanadzie jest za-'
powiedziane w liście otrzymanym
|przez senatorą Willis z Ohio. List
!był wysłany z Cleveland tak jak
Ipoprzednie. Jest to już drugi list
otrzymany przez tego senatora w
tej samej sprawie. List ostrzega
publiczność do trzymanią się zda
leka od konsulatów po pierwszym
lipca, panieważ zostaną one wysa
dzone dynamitem w powietrze.
Rzekome okrucieństwa rządu
łpolskieg? pl(()dane.są jako przyczy
nę pogróżek. r ,
s
LLOYD GEORGE OTRZYMAŁ
VOTUM NIEUFNOŚCI.
Pomimo to będzie się trzymać
przy władzy,
Londyn. Porażka rządu Liloy
da George'ą w Izbie Gmin ną nie-'
zbyt ważnej kwestji wywołała jed
nak dużo komentarzy i poruszyła
posłów do zapuszczenia się w prze
powiednie upadku rządu.
Uustine Chamberlain, zastępa
Lloyd George'a, odbył konferen-
I›c„ję ze swoimi pomocnikami i za
decydowano, że gabinet ma się ze
brać na naradę by zadecydować,
jak dalej postępować. Porażka
'rządu nastąpiła z powodu wnio
sku Roberta Cecil o .odroczenie se
sji debat nad sprawą zapomogi na
uczycielom. Panuje powszechna
opinja, że rząd nie zrezygnuje po
mimo porażki. Jest to już po, mz'
trzeci, że w ciągu swej parlamen-|
tarnej karyery, rząd odnosi poraż—(
kę. Dotychczas liderzy nie mogą
przyjść do. siebie dla czego tak
się stało. Najwidoczniej Chamber
lain przeliczył się w swoich kom
binacjach. Połączone razem z od.
imową Stanów Zjedn. wzięcią u--
działu w konferencji w Hadze, o
raz zupełnego niepowodzenia kon
derencji w Genui, zdarzenie to u
l ważane jest'za hardzo zły znak dlą
jdaloyd Cgorse'a 7
(ESTABLISHED 1907)
Ę KRONIKA MIEJSCOWA. |
LICZNE WYPADKI PODCZAS
CZWARTKOWEJ, BURZY.
Czwartkowy deszcz przyprawił lu-]
dzi o kilką nieszczęśliwych wypad
|ków automobilowych, w których
zginął 65-letni John Kepachiska,
'ba wielu . odniosło mniejsze lub
większe obrażenia. Między tymi
znajdują się dwaj bracia Edward
i Piotr Grynkiewicze, 246 S. Ann
st., których automobil został u
derzony przez tramwaj Sparrows
Point. Pierwszy znajduje się Wl
|szpitalu Bay View ze złamaną cza
|szką, drugi odniósł mniej -znaczne !
Tokaleczenia twarzy. Podobnie %I
|kaleczonym został Stanisław Sie*-
|mek, 2001-Fleet st., gdy automobil
jego zderzył się z dużym wojsko
|wym automobilem na Eastern Ave
|przy Glover ul, „ s [
|POLSKI SALUNISTA CZY JE--
| GO AUTOMOBIL W KŁO
' POTACH,.
| _ Na'Eastern ave. odbyły się oneg
|daj niczwykłe wyścigi, w których
udział wzięły dwaą automobile, je
den należący. do WŁ Dobrzyckie
|go, 529 S. Bond ul., a drugi do
agentów prohibicyjnych. W pierw
szym miał się znajdować alkohol,
za którym agenci robili pogonkę,
|lecz w niezwykle szykkim pędzie
|jadący nim dwaj mężczyźni wy
|rzucali pięciogalonowe ppszki/w
.'zdh"uż Eastern ave., lecz to nie za
„,trzymało pogonki. Widząc więc,
że ucieczka dalej Jest niemożliwą,
|szofer uciekającego automobilu
wyskoczył i puścił maszynę wolno,
która następnie uderzyła w tram
waj, odbyła się z powrotem tak,
że pędzący agenci z całym impe
tem uderzyli w nią swoim automo
|bilem. - Nastąpiła więc dosyć po
|ważna katastrofa, w której trzech
|agentów, dwuch murzynów, ktą
rzy byli z nimi i niejaki Frank
.lKonkoWski, 1922 Bank ul., odnie
śli poważne rany. Kunkowski był
|w automobilu Dobrzyckiego i ma
twierdzić, że 'Dobrzycki powoził,
lecz gdy policja przybyła do domu
Dobrzyckiego zastała wszystko po
zamykane, gdy tymczasem na po
licję zgłosił się Dobrzycki, że au
tomobil jego został skradziony.:
- Śledztwo dopiero wykryje kto
właściwie jechał automobilem Do-
Ibrzyckiego. Gorszy jednak ' kło--
Ipot jest z tem, że z pięciu czy wię
cej wyrzuconych puszek zaledwie
jedną odnaleziono inne sąsiedzi
zabrali, a agenci nie pamiętają
gdzie one zostały-wyrzucane.
|ZNOWU DWIE OFIARY NIEO:
GRODZONYCH ULIC NAD.
WODNYCH.
Mały bo zaledwie czteroletni
'Andrzej, Kalik, 1515 Fleet st., ba
'wił się ze starszym o rok bratem
lp_rzy zbiegu ulicy President i
i wpadł dowody. Brat jego pole
ciał szybko do domu i dał znać
rodzicom, którzy pobiegli z pomo
cą, lecz już było zapóźno. "Zawia
damiona policją poszukiwałą tru-l
pa przez cŚfłV_dzień, lecz dopiero
ną drugił dzień znaleziono go pra
wie w tym samym miejscu gdzie
wpadł.
W tym samym dniu przy Broad- ł
way wpadła do wody 8-letnia Ma
1v Uhler, 808 S. Bond st., lecz tą
zauważył kapitan okrętu Frankl
Mach, ze swej kajuty i wskoczyw
szy do wody wyratował ją. sSztu
czne oddychanie przywróciło ją
do życia. '
Nie pierwsze to inie ostatnie o
fiary miejskiego niedbalstwa, ale'
to dlatego tylko, jak już raz mó
|wiliśmy, że dzieci burmistrza niel
potrzebują się bawić w tej okolicy
PRAWO O PRACY DZIECI NIE-'
KONSTYTUCYJNE.
Rezultat decyzji najwyższego sądu
Washington. Tysiące dzieci
poniżej szesnastu lat znowu zosta
ną żapędzone do roboty i będą
wyzyskiwane przez pracodawców
w *'sweat shopach””, kopalniach i
innych instytucjach dla których
praca małoletnich przedstawia do
"skonałe pole . wyzysku. Wyrok
|wydany w najwyższym sądzie u
(znaje prawo ochronne małoletnich
za niekonstytucyjne. 'Właściciele
dużych bawełnianych przedzalni ł
na południu zapewne skorzystają !
z tego prawa. Praca małoletnich
jest bardzą popłatną czego dowo-|
dzi fakt, że pomimo 10 procent!
podatku nałożonego przez V'mało'—'!
letnich - wyprodukowane setki |
fabryk i różnych instytucji zatru;
dniało ich z wielką korzyścią dła
siebie. ' ' M
BALTIMORE, MD., SOBOTA, (SATURDAY) 20-90 MAJA (MAY), 1922.
*"UNITY"''-''POLONIA"''
WYRWAŁ ŻONIE WŁOSY, NO
I STRACIŁ JĄ. %
] Pani Hilda Ehm:gan, 3424 o'-
Donnell st., uzyskała onegdaj roz
wód od swego niegdyś miłego Har
ry'ego,'a ną dowód pokazała swo
ją łysinę. Żysiną ta jak śledztwo
wykazało nie była naturalną, tyl
ko włosy zostały żywcem wydarte.
Czuły mężulek codziennie obkła
dał swoją lepszą połowę kijem, a
] w niedzielę na odmianę targał ją
!za włosy, tak, że kobiecina wyły
siała, A
| W tym samym czasie trzy inne
[przykładne małżeństwa zostały
prawnie rozwiązane, oczywiście po
to by się znów w małżeństwą łą
czyć i kiedyś nowy kłopot sądom
i nowy zarobek adwokatom spra
[Wiać. Ot; aby handel szedł. -
O
.POŻAR NA KANTOWIE.
z zh *
'W czwartek wieczór wybuch po
żar w fabryce paczek drzewnia--
nych Canton Box Co., i byłby się
rozszerzył prawdopodobnie na o
kolicę, gdyby nie fakt, że fabryka
ta znajdowała się blisko wody,
skąd trzy strażackie statki przy
było i lejąc wodę z 15 wężów odra
zu zalały ogień w niezwykle krót
kim czasie. Pożar wybuch z nie
wiadomej przyczyny po wyjściu
robotników, tak że tylko prezy--
dent kompanji Goodenow j sekre
tarz jego byli tam'obeeni. Goode
now doznał poparzenia twarzy i
rąk gdy chciał zdusić ogień w za
rodku. Szkody obliczają na 100
tysięcy dolarów, lecz lwią część
tych szkód spowodował nadmier
ny przypływ wody)
—.O—-—-
„ ZGRYZŁ FAJERWERKOWAĄ
: TORPEDĘ.
Szesnastoletni, więc to już do
syć duży, Charles Bichleberger, z
?a.rt:]etft st., zgryzł onegdaj małą
ajerwerkową torpedę, która na
tychmiast eksplodowała, kalecząc
mu szczękę i język, tak że musia
no_go _odwieźć do iszpitala. Po
przywróceniu do przytomności o
świadezył on, że myślał iż to był
cukierek. Dosyć słodki cukierek.
——p _
WOLAŁ WYSKOCZYĆ OKNEM
Z 3-go PIETRA NIŻ IŚĆ
DO SZKOŁY,
George Griffo, 1443 E. Balti--
more ul., nie chciał iść do szkoły
od jakiegoś czasu, a gdy ostatnio
przybyli po niego policjanei; u--
]cviekł ną trzecie piętro, skąd ok
nem wyskoczył nz podwórze.
Szezęściem jednak nie sobie nie
zrobił, lecz nie mógł dalej uciekać.
k //———4›—-——
LUDZIE LUBIĄ MIóD, ALE NIE
PSZCZOŁY... '
Thomas J. Wates, 3928 Ridge
wood ave., widocznie jest smako
sem miodu, bo sobie założył hodow
le pszczół na swoim podwórzu.
Prawdopodobnie i sąsiedzi jego
nie pogardziliby miodem, lecz gdy
'się Tozchodzi o pszczoły, które swe'
niewinne , żądełka zostawiają w
skórze ich dzieci, to rzecz, całkiem
inna; 'To też oskarżyli pszczelą
rzą do sądu, a ten niemiłosiernie
nakazał mu pozbyć się swej ulu
bionej pasieki.. .
w e i
NIEZWYKŁA SZAMPIONKA.
Annie Bluzet zamieszkała pod
401 S. High ul., zdobyła niezwy
kły szampionat. Oto onegdaj a
resztowaną już poraz setny i dzie
więtnasty za złe zachowanie się.ł
Policja twierdzi, że zdobyła ona
lszampionat nie tylko na Baltimore
ale na całe Stany Zjednoczone. ł
J/ ___o____ : .
I LEPSZĘ DOMY. |
Każdy pragnie przyjść jak naj
prędzej do posiadania, właśnego
domu miejsca, któreby mógł na
zwać własnym kątem, gdzie mógł
by sobie być własnym panem na
swoich śmieciach. Pragnienie to
przybierą wielkie rozmiary między
polską ludnością w Ameryce, dla
tego więcej polaków mieszkaą we
własnych domach niż którejkol
wiek innej narodowości. Są jed
nak jeszcze tacy, którzy albo nie
mogli ałbo nie chcieli jeszcze na
być swej własności. Dziś mogą
to uczynić dziś można tanio
kupić czy to dom w mieście, czy
ł.kawałek' ziemi za miastem, gdzie
tanim kosztem możną pobudować
jakiś dom. W piśmie naszym na
|5-ej stronicy znajdziecie wiele' o
|głoszeń realnościowych, z których
!dowiecie się o różnych firmach,
lkt›óre gotowe są. zawsze do po--
spieszenia. z pomocą przy. zakup*
nie realności lub przy budowie do
mu. Czytajcie i dowiadujcie: się. -
(ESTABLISHED 1891)
PRZYKŁADNY SYN, ALE JAKI
MAĄżŻ? „
Na policję zatelefonowano, że
niejaka Julia Wise, teściowa i El
k ęie Pierpont, jej synowa kłócą się
1 biją w domu na Pennsylvania
ave. Policjant ich aresztował, a
ną stacji teściowa twierdziła, że
|synowa echciała ją zastrzelić pod
|Jczas gdy synowa użalała się, że
teściowa ją bez przyczyny napa
|dła i obiła. Umieszczono obie w
|celi do dalszych przesłuchów, lecz
|pod wieczór przyszedł syn, no i
|mąż 1 złożył kaucję za matkę, za
|brał ją do domu, a żonę zostawił
'|na noe w areszcie.
,: p V
|TAŃCE LETNIE NA RECREA- I
| . FION PIER.
›I Na Recreation Pier przy zbiegu
|Broadway, odbyugają się co wtor
|ku od 8:30 do 1b godziny tańce
Itak zwane letnie pod kontrolą
Childrens Playgroud Association.
Szczególniejszą - uwagę należy
zwrócić na to, że na programie
stale będą się pojawiać polskie tań
|ce przy akompaniamencie polskiej
|muzyki, ze względu na-wielką pro
|Jeentowość polskiej młodzieży uczę
Jszczającej na te tańce. Wstęp na
|salę tańca jest tylko 10c od oso
by, a odległość tak dogodna, że
|nasza młodzież powinna licznie z
|tejże sposobności korzystać, za
|mliagt włóczyć się po parkach pry
„ W'mrch, gdzie koszta musi się
większe ponosić i obracać się w
j niezńpełniextmoralnym otoczeniu. '
z i
|OKRADLI WŁASNA NAUCZY
CIELKE.
! Miss Fthel. Ortel jest jedną z
jpracowniczek społecznych na Re
creation Pier'”ze, gdzie onegdaj u-'
czyła dzieci tańca, poczem zauwa
żyła, że zginęła jej portmonetka
zawierająca sumę $3.75. Podejrze
nie padło na dwóch polskich chłop i
ców : Leonarda Zygmuntą i Stani-ł
|sława Janoskiego, obaj z Durham
|ulicy. Na widok policjanta przy
|znali się do winy i zawiedli gą na
|miejsce, gdzie portmonetkę ukryli
|Sprawę ich oddano. do Sądu dla
|Małoletnich, gdzie sędzią Siewier
|ski puścił ich na wolność pod wa
|runkiem, że więcej podobnej rze
|czy nie uczynią. Liczą oni pierw
szy 11 a drugi 12 lat. ą
—p :
: ]Ż.ekcje Esperantą przeniesione na
A czwartki wieczór.
| Lekcje języka międzynarodoweć
|go Esperanto, które dotąd odby
|wały się każdej niedzieli w Natio-|
|mal Catholie Oommun ty House, |
|lls S. Broadway, zostały-przenie
sione na czwartki wieczór w tym
|samym budynku. Początek punk-|
tualnie o 8:30. Na lekcje te mo-!
gą przychodzić także i wolni słu-
Jchacze, są one bowiem zupełnie
bezpłatne Regularni uczestnicy
kursu pońoszą tylko nieznaczne
|koszta na książki potrzebne przy
|kursie,
___o—___
OBYWATELSKI ZWIAĄZEK BU.
: .DOWNICZY. '
RocznexwaTne zebranie akcjona
|rjuszy Stowarzyszenia Budowni
czego, odbędzie się wieczorem o
|godzinie 8-ej, w piątek 2-go czerw,
[ca, we własnym lokalu, 1704 Basf
ern Ave., róg Griffith Court, na.
które wszysey akcjonarjusze, któ
|rzy posiadają wolne udziały, są
|jaknajuprzemiej o łaskawe przy
bycie proszeni z rozporządzenie|
dyrekcji.
Władysław Urbański,. prezes
' Andrzej Wieciech, sekr. prot.
ZAWIADOMIENIE,. i
l Uwiadamia się wszystkich człon
lków Stow. Bud. im. Paderewskie-.
go, że,w poniedziałek, 22-90 Maja
od godz. 7-ej do 9-ej wiecz. odbę
dzie się wybór dyrektorów na rók
1922-23 * !
Wszyscy, którzy mają udział w
stowarzyszeniu mają prawo do
głosowania. Z poważaniem,
Dyrekcja.
"""
|WINO TRINERA BEDZIE MO
ŻE I W POLSCE.
Mr. Joseph Triner, prezydent
znanej firmy wyrabiającej sławne
Trinera Gorzkie Wina i inne pre
paraty Trinera wyjeżdża dnia 17-
go czerwca do Europy na okręcie
**Majestie'”. Firma ta bowiem za
decydowała, że jeżeli to będzie
możliwą rzeczą założy ona agen
cję w Czechach, Polsce, Austrji,
'Węgrzech i Jugosławji, anie tyl
ko agencje, lecz. w razie możliwo
|ści nawet laboratorja do preparo
wania tych znanych środków lecz-
Ugezych. ** u j
O Stowarzyszenie;,Polskich
s Kupców. *
Kooperacja jest nieodzownym
warunkiem powodzenia na każ--
dym polu życia. Człowiek z natu
ry już należy do istot tak zwanych
towarzyskich. Nie widzimy go ni
gdy żyjącego gdzieś w' odosobnie
niu, jedynie tylko drobne wyjąt
ki pustelników itp., lecz wyjąt--
ków nie bierze się nigdy w rachu
bę, Człowiek z reguły szuka to
warzystwa i to nie jedynie w celu
rozrywkowym, ale z konieczności,
do której zmuszało go życie. .
I Już zapewne w wiekach kamie
nia kooperacja okazała się konie
czną i konieczność ta przetrwała
do dzisiejszych czasów i odbija się
w każdej fazie życia. Czasami na
wet tam gdzie łączność ludzi wy
daje się być spowodowaną inny—]
mi motywami, w istocie łączność;
tą powodowała potrzeba koope
racji. '
A Jeżeli w każdej fazie życia
kooperacja jest potrzebną, to w
dziedzinie handlu i.przemysłu jest:
ona więcej niż pótrzebną, Więcejl
niż konieczną. Iw obecnych cza
sach widzimy w tej dziedzinie, jak
ze sobą kooperują wszyscy intere
sowani tak przemysłem jak i han.'
dlem. ST
Widzimy najpierw jak wielkie
siły przemysłowców łączą się w,
rozmaite stowarzyszenik, trusty, a
czynią to w obronie swych intere
sów, widzimy jak znowu na dru
giej stronie robotnicy zatrudnie
ni w przemyśle łączą się również
w organizacje, bo pojedyńczo nie
mogliby nigdy wywalczyć lepszej
dla siebie doli. Widzimy również
'jak. dzisiejsi handlowopf tworzą
różne organizacje protekcyjne, wi- |
dzimy jak te organizacje przyno--i
szą im nieocenione korzyści w za-'
ikresie ich dziedziny.
ł Ale pozatem, że rozmaite trusty,
stowarzyszenia, unje itp. są korzy-|
stue w, dziale czysto fachowym, '
odgrywają lone jeszcze niepośled
nią rolę w innych zakresach, wy
wierają i wielki nieraz wpływ na
wiele innych rzeczy, czy to jńżi
pośrednio tyczących się ich fajcho-l
wych interesów, czy też żadnej!
wspólnoty, z nimi nie posiadają
cych. s
Nie potrzeba więc powtarzać
jak wielce usprawiedliwioną jest|
konieczność zorganizowania jakie-|
Boś stowarzyszenią polskich kup—i
ców i przemysłowców w naszym.
mieście. r
Jakie znaczenie mogłaby miććx
|taka organizacja dla naszych kup
leów i przemysłowców? :
[ Przedewszystkiem kooperacja,
czyli praca żbiorowa byłaby po-
Itrzebną dla naszych kupców w ce-'i
hu korzystaego prowadzenia ich;
interesów. Wystarczy tylko wspo |
›mnieć zbiorowe informowanie sięl
w sprawach handl owych ogólnych !
i miejscowych. Tle to korzyści|
|mogłoby przynieść dla tych kup-›
ców i dla ich odbiorców ! A prze-|
cież oprócz tego wzajemnego in-›
formowania się możliwemi byłyby |
zbiorowe zakupy towarów, zbioro-|
we regulowanie cen na towarach,/
które utrzymałyby na jednej sto-'|
pie wszystkich kupców ; dalej zbiol
'owe regulowanie dni i godzin skle ]
powych, co również jest prawie
koniecznem. -
Tak czynią obey. Przyjrzymy
się dużym sklepom depdrtamento
'wym w mieście. Widzimy, że trzy i
mają oni towar prawie zawsze po
ijednej cenie i prawie zawsze je:k,
nakowy w wyborze, jeżeli naprzy-;
*kład zamykają sklepy, to wszyseylł
o jednej godzinie, jeżeli któryś z
nich urządza specjalną wyprzedaż
jakiegoś towaru, to drugie mają
inny towar na wyprzedaży. Iwi
dzimy jak mimo to wszyscy robią
_dobryfipteres, nie zazdroszczą so
bie, nie podsprzedają się, ani w
inny sposób nie walczą. '
I dla.czego oni tak czynią? Czy
na czele tych przeąsiębiorstw sto
ją ludzie o innej miż ludzka natu
rze? Nie, bynajmniej. $Są tam lu-J
dzie nam podobni, ale są oni zor
ganizowani w jedno towarzystwo
kupców i przemysłowców i to to
warzystwo reguluje te rzecz dla
ich wspólnego dobra, JA my pola
cy, co czynimy? Jeżeli jeden gro
sernik otwiera o 5-ej rano, to dru
gi na złość wstaje wcześniej i o
twiera o 4-ej, jeżeli jeden sprzeda
je cukier po se, to drugi ną złość
jemu sprzedaje dwa funty za 9c,
jeżeli jeden sklep bławatny ' za--
myka o 10-ej wieczór, to drugi u
myślnie trzyma o godzinę dłużej.
A rezultatem tego wszystkiego ?
Czy lepsze zarobki dla właścicieli,
czy lepszy i tańszy towar i lepsza
obsługa dla klienteli? Bynaj
mniej, poprostu tylko marnowanie
|zdrowia, sił; czastr i pieniędzy, cze--
=u—-ńn—nn—ńn—„igs;
I Jedyne pismo polskie tygodniowę na, gl_
Ż miasto Baltimore i Stan Maryland, ="
$ poświęcone sprawom ludu iOjczyzny 8
l PRENUMERATA ROCZNA $2.00 I
U seee [] cn ]l] ee j f eeei
Rok [XV. XXXI]
go możnaby było uniknąć przy o
]drobłnie Pracy zbiorowe%?gfz; o
i drobinie kooperacji. _
] A poza hapdlem są jeszcze i in
-7© Tzeczy związane z handlem, lub
też nie. Weźmy naszą Fleet ulicę,
lub inną nic obsłużona należy.
cię przez władze miejskie, pocią
-81 Jeźdżą inie tylko, że już prze
szkadzają ludziom w ich mieszką.
Tu 1 w sklepie, ale często miażdżą
Imh Do ulicy. A
* W mieście takie rzeczy już dawa
no zostały usunięte, bo tam miał
się k?o o nie upominać, lecz tu,
kt9 się upomni? Ten rajca miej
sk:ł chomaż może mieszka w tej
dzielnicy, to najczęściej gdziein
dziej po całych dniach przebywa,
]albo znawu jest racją dla brania
idyet tylko, a ten polski byznesista
zą zabrukanej ulicy polskiej, cóż
ón może w pojedynkę zrobić. Choć
b.y: hawet ten z Fleet albo z Ann
ulicy poszedł się upominać, to ten
idrugi z Eastern Ave. lub Broad
iwayu nie poprze go w tych; choć.
by i dobrych poczynaniach, bo
l przecie konkurenta swego, swego
wroga nie uchodzi popierać. %
!_ Weźmy pod uwagę inne rzeczy.
Weźmy politykę. Przypominamy
sobie ile do zwycięztwa politycz
nego polaków w Chicago przyczy:
nił się odpowiedni fundusz kampa
ńijny dostarczony przez polskich
kupców. Ą unas, jak bywa? Je
żeli któryś z polaków kandyduje,
to pewnie jest on jakimś byznes
manem, ale przećcież nić ną tyle
bogatym, by mógł wyrzucić parę
set czy tysięcy dolarów na kampa
nję wyborczą. Pojedyńczo byzne
| siści inni też mu nie mogą pomóć;/
ibo albo nie posiadają na to środ
!ków, albo czują do kandydata u
razę, jako do rywala na polu han
dlowem, wskutek czego nie popie
lrają'go i ma polu politycznym. A
iprzecież gdyby istniało. takie Sto
warzyszenie kupców i przemysłow
ców polskich, to najprawdopodob
niej posiadałóby jakiś fundusz na
itaką kampanję, PQP?TłObŻ swego
Ikan_dydata, zwyciężyłony 1 mająe
|gdzieś w prawodawstwie czy na u
rzędzie swego wysłanniką niógio
lby w inny sposób wykorzystać Wię'
cej niż wydało. T
| „Pisząc na ten temat musimy za
| wadzić o istniejące tu niegdyś
lStowarzyszenie czy biuro Kupców
li Przemysłowców polskich, * któ—
|rym kierowano z Chicago czy z in
|.nego miasta. Być może, że owo
stowarzyszenie miało pewne do--
bre strony, lecz przecież, jeżeli w
Baltimore mamy ludzi odpowied
imich do prowadzenia interesu, te
inajprawdopodobniej- znajdziemy
itakich i do kierowania miejsco
łwym stowarzyszeniem. Wstydem
Ęprzecież byłoby dła nich, by orga
|nizował ich i kierował nimi,czło
|wiek obcy, nie znający się na miej
›sc-owych stosunkach inie lczący
Isię wiele z tymi stosunkami.
› Ludzie tacy powinni się w Ba:-
itimore znaleźć. Owszem jeż się
|podobno znaleźli, już się mieli za-
Ibrać do_pracy. nad utwerzenien
|podobnego towarzystwa. Potrze
lba tylko, by zaufaniem ich obda
|rzyli inni byznesiści polscy. by pe
szli za ich głosem 1 stworzyńi ta
ltak potrzebną w Baltimore orga
nizacje.
|. 'Tym, którzy zapoczątkowaj już
ltą pracę życzymy jaknajlepszega
Ipowodzenia, a nadewszystko ży
,czymy im, by wzrosła w nich e
inajwyższego stopnia enotą wy—
łtrwałości. Tak bowiem u nas juz
jest, że zacząć GoŚ jesteśmy Skorzy
lecz trzymać się tego, to jakoś nie
umiemy. Miejmy nadzieję, żę tyn
razem będzie inaczej, że powstanie
Stowarzyszenie polskieh kupców 1
przemysłowców i będzie prospero
wać długo dlą dobra naszych kup;
ców i ich odbiorców słowem dla
dobra całej Polonji. : A.B.
SŁÓW KILKORO O AMERICAN
: CIGAR COMPANY. - :
Na Lakewood Ave., znajduje się
duża fabryka cygar pod nazwą A
merican Cigar Company. Prze
ważnie polskie polskie dziewezęta
tam obecnie pracuje inie tylko,
że dobrze zarabiają, lecz cieszą się
znośnymi warunkami sanitarnymi
i ludzkiem traktowaniem ze stro
ny pracodawców i żwierzchników.
OBecnie fabryka ta potrzebuje wię
cej dziewcząt, stąd nasze polskie
panienki, które nie pracują łub
też pracują gdzieindziej w gor—
szych warunkach powinny skorzy
stać z tej sposobności. Doświad
czenie niepotrzebne, gdyż „pnyą:
mują oni' także do'nauki i płacą
żaraż, av później praca idzie od