Jedność-Polonia = Unity-Polonia., December 26, 1925, Page Strona 4., Image 4

About Jedność-Polonia = Unity-Polonia. (Baltimore, Md.) 19??-19??

Image provided by: University of Maryland, College Park, MD

                
Strona 4.
| — o - 5.0ó0/ź—z—śćś—_——y—śó mo ą""" SDT Ł Ę
r > .
_ Jedność-Polonja
| - Pismo poświęcone interesom ludu polskiego w Stanach
v Zjednoczonych. Wyehwg____
| FRANCISZEK MARKIEWICZ, ............Wydawca
| _ ADAM 8ART05Z,....... ______________________R_egkt_gr_l
Ę„ ' Prenumerata roczna — $2.00 Pojedynczy numer 5c
o ANAZE — — — MMo M
WoCy ZMIANA ADRESU 10 CENTÓW
— o mmm
- Za ogłoszenia, korespondencje i artykuły pod rubryką
1_ - „Nadesłane”” redakcja nie odpowiada, _
| - Rękopisów, listów i korespondencyj nie zwraca się
k $ ś sŻ — —,
L„ ' IWszystkie listy, korespondencje i przekazy pieniążne
- gależy wysyłać jedynie pod adresem:
| - ' POLISH-AMERICAN PUBLISHING COMPANY
k 414 S. BOND ST., BALTIMORE, MD.
— ———======
AĆ . , =
Unity-Polonia
- "The only Polish Newspaper in the South, rępresenting
" the interest of the Polish people in fhe United States
$ ) AN ADVERTISING MEDIUM
| FRANK MARKIEWICZ, ........--.---.-. Publisher,
| JDAM PARYOSZ ee E
| - Subseription per annum $2.00 w
ś my-orders, checks and business commu
_ . nieations should be addrest to the :
| . POLISH-AMERICAN PUBLISHING COMPANY
ANA 414 S. BOND ST., BALTIMORE, MD.
PA zz_;'_________'___:_—-—__——_——-—_——-——*____
- Entered as a second class mail matter February 1909,
: at the Post Office in Baltimore, Ma.,
AN under the Act of March 3, 1879.
w /
P
nA NARODZENIA!
_ * święta Bożego Narodzenia nie żaczyna
- ją się 25g0 grudnia, ani też nie kończą flma
. następnego. Od iluż to już tygodni myślało
_ się o tych świętach pisało i mówiło — cały
- Adwent jest w istocie okresem Wyczeklwama
-i przygotowania do tych świąt, anie tylko o
" kresem kalendarza kościelnego, podczas któ
' ' rego śpiewają, W kościołach : Rorate coeli! :
_- - święta Bożego Narodzenia są zaiste naj
- ważniejszemi świętami, bo żadnych innych
| 'nie wyglądamy z takiem utęsknieniem, do
. żadnych nie przygotowujemy się z taką tro
< 'ską. Są to święta wszystkich ludzi, a szcze
gólnie wszystkich dzieci —w żadne inne świę
* . ta dzieci nie czują się tak szcześliwe, jak w
. święta Gwiazdki, a ten duch radości i wesela
- trwa długi nieraz czas po świętach.
x święta Bożego Narodzenia mają ogrom
- ne znaczenie dlą całego niemal świata, bo przy
- ' pominają nam ważny bardzo moment, przy
| pominają nam o narodzeniu dziecięcia, które
. go życie, czyny i śmierć zaważyły w dziejach
- ludzkości więcej niż życie, dzieła i czyny
- wszystkich innych bohaterów, którzy ważne
" w historji zajmują miejsca.
A święta Bożego Narodzenia, to symbol
- światła, sprawiedliwości i miłości. Tam, gdzie
' one świecą, tam znośniejsze jest życie, tam
. niema głodnych, niema nieszczęśliwych, nie
. ma uciśnionych, tam panuje prawdziwa ra
dość i wesele — ale tylko tam, gdzie czczone
- jest imię Nazareńczyka nie tylko w teorji, a
- leiw życiu jest praktykowaną jego wzniosła
- ' nauka. k
l Spojrzymy na globus ziemski —w kra
" jach, tych, gdzie czczonem jest to wielkie imię
gdzie święconem jest jego narodzenie nie tyl
- ko w pustej formie, ale raczej i naśladowni
- etwem jego życia i zachowywaniem jego przy
- kazań, tam ludzkość zdaje się być coraz bliż
- szą doskonałości! Inaczej jest tam, gdzie
- Świąt tych nie znają, gdzie ich nie święcą...
Tam jeszcze ciemności panują, tam niewola
i ucisk, tam nędza i cierpienie... "
' Dla nas Polaków święto to ma jeszcze i
-to wielkie znaczenie, że połączono z niem
. wzniosłe zwyczaje naszych praojców słowiań
. skich — Święto Kolady, święta Godowe —w
. połączeniu z największem świętem chrześci
jańskim stanowią piękną całość, stanowią
- święta polskie, święta, z którymi tyle pięk
_ nych zwyczaji, tyle wzniosłych tradycyj zo
- stało połączonych, że smutno i przykro było
- by nam bez nich na świecie...
JA Wprawdzie nie mamy tu tego wszystkie
- go, co mieliśmy niegdyś w Polsce —nie cho
- dzimy od domu do domu na postniki, by łamać
- się szczerze opłatkiem z naszymi drogimi, nie
. śpiewamy już tak wesóło tych licznych weso
-tych naszych kolęd, nie przychodzą do nas
- ehłopcy ani z szopką, ani z Herodem, nie śpie
wają nam za oknami —a jednak, jednak, i
w tym obcem otoczeniu zachowaliśmy jeszcze
i duż'o polskich zwyczaji, a jeśli je stopniowo
- tracimy, to miłe nam jest choć wspomnienie
: s o terp wszyętkiem, cośmy tam przeżywali, co
- bracia nasi jeszcze dziś tam przeżywają i dla
_ tego z takiem samem utęsknieniem świąt
fcych oczekujemy i cieszymy się szczerze, gdy
- _ ich doczekamy...
keh Otóż, doczekaliśmy. się ich znowu — dzię
. kujmy N_iebom za to i cieszmy się szczerze ży
cząc _sobl_ę nawzajem, byśmy ich jeszcze jak
- najwięcej przeżyli, w jaknajlepszym zdrowiu
-i szczęściu! '
* CIESZMY SIĘ ŚśWIĘTAMI, ALE W
E TRZEŹWOŚCI! ,
A Nie było w Polsce świąt bez miodu, bez
: wina, bo jakżeż mogło być inaczej, kiedy na
- wet tak się okoliczności złożyły, że nawet pa
. miątka Godów Małżeńskich w Kanie Galilej-
s kiej przypadła na okres świąteczny. Prze
- mieniał Chrystus wodę w wino, bawił się ze
- swymi, dlaczegóż imy się nie mamy podobnie
- bawić?
: Podobnie bawić? Tak, gdybyśmy się w
- istocie *podobnie” bawili, to nie byłoby to ani
- brzydką, ani szkodliwą rzeczą — niestety!
- . Gdy nam brakuje wina, gdy nie mamy pol
. - skiego miodu, gdy wreszcie prohibicja zabra
ła nam dobrą wódkę, do czego się uciekamy ?
* - Do straszliwej, zabójczej trucizny!
A Munszajn jest dziś największem naszem
: nieszczęściem! Zabija wśród ludu naszego du
* cha, zabija i zdrowie, a najwięcej ofiar po
* - chłania, najwięcej na pośmiewisko ludzi wy
- stawia w takim okresie świątecznym...
b O ileż przyjemniejsze byłyby to święta,
- o ile szczęśliwszymi bylibyśmy, gdyby z każ
. deso domu polskiego na Wychodztwie
- pierzchła na zawsze ta zabójcza trucizna —
. gdybyśmy obchodzili te święta w trzeźwości
a już przynajmniej z umiarkowaniem !
Czy przychodzi to tak trudno? Nie, po
- trżeba tylko trochę tej dobrej woli, którą A
.. miołowie pasterzom -zvyiasto%ali, potrzeba ty!
WA, se RAN sł "'l-ż_ TA Ł
ośpieszyć za tą Gwiazdą betleemską taml
gg głćgka bźtleemskiego i przy żłóbku tym
zrobić mocne postanowienie, że będziemy u
nikać tego, co duszę naszą zabija, co zdrowie
nasze niszczy! A
| Spróbujmy to uczynić w tym roku, a zo
baczymy, że święta milej_spędzimy szczęśli
|wszymi będziemy i uszczęśliwimy tych, ›kt.o
|rym nieraz, przez wpływ tej trucizny, SRĘ
wiamy przykrości i krzywdy wyrządzamy !
! KA WADA ODZNACZA SIĘ WYCHODZ
i A? TWOĄi)OSKIE W AMERYCEF.
D : .
W wychodzącym od niedawna *Przyja
|cielu Wychodzcy” zauważyliśmy ciekawe u
wagi w połączeniu ze sprawą przyjęcia Arcy
.lbiskupa Cieplaka. Piszą oni: BACDE L
: „Gdyby ktoś ciekawy chciał zapytać „]_akl
rys charakteru cechuje przedewszystkiem
:; Polonję amerykańską, to bezstronna odpo
s| wiedź musiałaby stanowczo brzmieć: NIE'W
? ZGODA. ' AĘ A
' Niezgoda ta, swary i kłótnie są niejako
|chlebem powszednim wychodźcy vpolsklęgo W
Ameryce. Kłócą się i żyją ze sobą w niezgo
dzie członkowie wielkich organicazji, kłócą
-|się i swarzą członkowie towarzy«st_w pomniej
„|szych, słowem: _ kłócą się prawie wszyscy.
Rzadko przytem idzie o sprawy ważne. dotygj
czące dobra całej masy wychodźczej, a często
|zato toczy się walka o rzeczy same w sobie
) błahe, nie mające poważnego znaczenia.
Niezgoda ta jest zasadniczą wadą wy
chodźtwa i wyrządza mu nieobliczalne wprost
;Iszkody. 80, niestety, trugin-o jes_t bardzo u
„|kryć się z nią wśród swoich i wiedą o niej
,lrównież obcy, a co najgorszęł wrogowie uży
llwają, jej, jako bardzo dobrej broni w walce
„Inie tylko już z Wychodztwem, ale z Polską
-|całą. y PŚ pZÓNA
j Niezgoda ta szczególnie ujawnia się w
„|chwilach, gdy przybędzie ktoś znaczniejszy
;|do nas tutaj z Ojczyzny. W wy-paol-kach ta
|kieh, jak gryby po deszczu, rodzą się rozma
.|ite koterje i każda chciałaby po swojemu 'ąaj
.Iną osobę witać, przyjmować, no i znacznie jej
›lreklamowo, niejako po byznesowemu, po a
;lmerykańsku wykorzystać. Oczywiście w wy
,|padkach takich małą rolę odgrywa zdanie oso
by przybyłej. Komitetom przyjęć, obchodów,
.|parad przeróżnych i manifestacyj wydaje się
„|że ktoś, kto tu przybył, powinien przemienić
.|się w manakina. Komitety bowiem biorą na
.|siebie obowiązek myślenia i działania w imie
|niu danego gościa. I wydaje im się to nienor
|malnem, gdy przybyły sam chce myśleć, po
istanawiać i działać.” .
! Taka niezgoda musi być szczególnie przy
|ikrą dla przyjezdnych gości, bo przecież przy
:ljeżdżają- oni godzić, nie różnić, a tymczasem
.Idzieje się zupełnie przeciwnie. Lecz trudno,
.| wady tej nie nabyliśmy tu w Ameryce — by
-Iła ona cechą Polaków«od wieków, jest zresztą
' |wspólną wszystkim Słowianom. Zdawałoby się
-|że tyle przykrych doświadczeń, tyle mnie
|szczęść, które niezgoda sprowadziła na nas,
powinny nas nauczyć żyć i pracować w zgo
dzie, ale jakoś trudno o to. Nawet to przysło-l
|wie "Polak mądry po szkodzie” nie chce' się
-rna nas sprawdzić.:. ' |
! POLSKI MESJANIZM W INDJACH l
| $
| Buddyzm powstał w Indjach, opanował
|Chiny i Japonję, a w Indjach zanikł. Może Po
i dobne będą losy. polskiego mesjanizmu, który
|zakwitł w XIX-m wieku Polsce, a dziś u nas
|Jest prawie nieznany inie wywierz żadnego
| wpływu 'na naszą politykę ani na naszą lite
"knabure: .
», Tymczasem zaczyna się szerzyć w Ind-'
|Jach, i to w piśmie Current Thought, które
Jjest órga;n„em wielkiego patrjoty Gaudki'ego.
|Wewrześniowym tegorocznym mumerze tego
pisma czytamy obszerny artykuł pt. *Polish
|Messianism out India”, który ukazuje nowe
|horyzonty Hindusom. 4
:, Autor już dwukrotnie usiłował uprzestęp
|nić. Wschód i Zachód, (East and West) wyda
|wanem w Bombay — potem w 1915-m r. w
' giśmie Vedic Magazine wydawanem w La-ł
ihore.
I Teraz występuje w Madrasie w nowym
|miesięczniku, który wydawca pism wielkiego
jwodza Gaudki'ego. Tanesau, założył w 1924
|r. z udziałem wielu wybitnych. pisarzy indyj
|skich, europejskich i amerykańskich. . |
› Autor powołuje się na spełnienie pro
|roctw polskich mesjanistów co do Polski, i
Jwróży Indom zjednoczenie marodowej nie
po—giległości, jeśli się przejmą dogmatem pol
|skiego mesjanizmu, orzekającym, że wszy-l
|stko przez ducha i dla ducha jest, a nic dla |
|cielesnego celu nie istnieje. 5 '
l Przewaga w Azji może przypaść w u
dziale Japonji lub Indjom. Jeśli Japończycy
opanują Azję całą to zorganizują zaborcząl
'|wojną przeciw Huropie i Ameryce, wtedy się
iziszczą obawy przed żółtem niebezpieczeń
stwem. |
, Ale jeśli Indje, które dały kiedyś Chi
-|nom i Japonji dokrytnę bierności w buddyz
-Imie przyjmą teraz filozofję czynu mesjaniz
- |mu polskiego, to nietylko same osiągną naro
-|dowe zjednoczenie i niepodległość, ale ducha
*|pokoju i twórczości rozpowszechnią w całej
> |Azji, łącząc węzłem nierozerwalnego sojuszu
trzy ogromne cesarstwa: Japonję ogarniają
' |cą całą Syberję aż do Uralu, Chiny sięgające
! | poprzez Turkestan do Kaspijskiego morzaą i
'llndje, zajmujące całą przestrzeń na poludnie
-Jod Himlajów. »
: W takiej odrodzonej Azji nie byłoby miej
' jSscana europejskie kolonje. Ale żeby tego cu
du dokonać, trzeba zaszczepić Hindusom nową
ł s'iłę_duchową, której największy ich genjusz
Rabindranath Tagore wcale jeszcze nie posia
-Jda inie rozumie, mianowicie świadomość na
"[rodową!
| „ Ojczyzną i kolebką nowoczesnej świado
-] mości narodowej jest Polska, która w swoim
*e mesjanizmie jako Mesjasz narodów dała za
_|razem zrozumienie, że podział ludzkości ma
j | narody jest hajpewniejszym środkiem do zjed
noczenia całej ludzkości wiodącym, gdyż na
„|rodv są jakby organem ciała ludzkości, a ża
- | dne plemię, ani żadna mięszanina plemion na
qlrodem nie jest inie będzie, dopóki nie zyska
'jakiegoś powołania do spełnienia dla dobra)
ludzkości.
Autor nieznany w Indjach rzuca te 'prawl
dy polskiego mesjanizmu Hindusom przed o
czy i wzywa imieniem Rabindranąth Tagorę
i Gaudhi'ego, aby się wypowiedzieli w tej
sprawie. I
Ogłoszenie takiego artykułu w piśmie
nacjonalistów indyjskich otwiera -m_espod„zle
waną drogę wpływu Polski na Indje. A.ul3or
już przedtem w zeszycie za luty roku blezą
cego tegoż pisma ogłosił artykuł o powołąmu
polskiego narodu i uwydatnił, że Pol_ska jest
jedynym krajem Europy, który w historycz
nych czasach nie zaznał gwałtownego prze
obrażenia przez podbój obcych ludów.
Wszystkie kraje na wschód i na połud
nie od Polski były w ten sam sposób ujarz
miane przez Tatarów, Moskali i Turków, 'l_qtó
rzy pierwotną ludność i dawne urządzenia i
obyczaje miszczyli.. Wszystkie kraje na
wschód od Polski uległy wędrówce Germań
skich ludów, Anglów, Franków, Sasów, Nor
|manów, Totów, Lombardów, Wandalów, Ani
|sermańskie inwazje, ani muzułmańskie nie
Jzajęły Polski, która jest zatem jedyną oazą
›lprzedhistorycznego, ładu celtycko-słowiań
] skiego, który trzy tysiące lat temu panował w
„Europie. To stanowisko Polski osobliwie i je
|dynie tłómaczy jej dziejowe przeznaczenie i
' | powołanie.
: Po tych dwóch artykułach mają nastąpić
dalsze, które szczęgółowo przedstawią doktry
-|nę mesjanizmu polskiego.
) Zważywszy, że nowy miesięcznik Current
-IThou'gh't jest organem ogromnego ruchu na
rodowego, 'który ogarnia całe Indję, można
J uważać to zainteresowanie się wodza nacjona
|lizmu indyjskiego, Gaudhi'ego polskim me
|sjanizmem za fakt ogromnej doniosłości, tem
bardziej, że dotąd Gaudhi wielbił Moskali i po
|nich się spodziewał pomocy..
4" s W. Lutosławski, w Dz. Zw:
| * ;'MYŚLI ŻEROMSKIEGO
Naród jest tem, co w zbiorowiskach lu
|dzi na globie ziemskim jeśt najbardziej istot
|nego, najściślej prawdziwego. Uczucie miłości
|dla narodu swego jest niepojęte a niepożyte,
tak samo, jak uczucie miłości dla rodziców i
|rodziców dla dzieci. Podobnie jak w nas żyje
|nasz ojciec, dziad, i pradziad, tak samo w na
irodzie żyje i trwa jego przeszłość, prężą się
Jsiły, czyny, żądze i idee naddziadów, wieczy
|ście wstające z martwych. Podobnie jak drży
serce wobec grobu rodziców, drży serce wobec
niezgłębionej przeszłości narodu. Y '
Ą—
— jest postęp nieustanny,
nieustępliwy przed niczem, dokładny, ściśle
świadomy swego rozwoju i biegu, postęp któ
ry się zaczął w naszej ojczyźnie z chwilą wy
zwolenia jej z obcej niewoli! Mało go jeszcze,:
jak mało szczerego złota w skarbie polskim.
Ale się z dnia na dzień powiększa, jak i złoto
Postęp nie może się zamknąć w żadnej doktry
nie, wyrywa się z objęć każdej szukając w
swych przemianach formy coraz doskonalszej
a zużywszy poprzednią,przeistacza sięw inną
bardziej zbliżoną do wzorca wyśnionego. Nie
lmoże się zmieścić w szranki żadnej politycz-
Inej czy społecznej partji, gdyż jego zadanie
polega na przekształceniu człowieka, skrępo
wanego powrozami doczesności — na ducha
wolnego, syna bożego i brata synów bożych.
! Ludzie, którym wszędzie dobrze —nie są
bynajmniej szkodliwi ani dla siebie,*ani dla
świata. Żywi się świat i poi wesołością tych,
|którym wszędzie dobrze. Są oni, jak halny
wiatr w Tatrach, któremu dobrze jest na igli
cach szczytów i dobrze w padołach niziny.
|Gdyby nie ci ludzie — światby się zatęchł w
lociężałym. przydługim spokoju. : :
j PoN ZNS YA
Wszelką prawdę może człowiek zdradzić
na ziemi. Miarą wielkości cnoty jest głębia
podłości jej zdrady. —
Kiedy delegaci wszystkich zrzeszeń kul
turalnych zażądali, aby pogrzeb hetmana lite-l
lratury polskiej, Stefana Żeromskiego, odbył
isię na koszt państwa, minister Grabski odmó
wił stanowczo, a jako powód odmowy podał!
fakt, że wielki pisarz był kalwinem, anie ka
tolikiem. - 4
Sprawa oparła się o prem_j&ęra Skrzyńskie
| go, który zaznaczył odrazu, iż o wielkości Że-.
romskiego decyduje jego praca i zasługa, a
nie wyznanie i sprawił autorowi 'Popiołów”
pogrzeb iście królewski, jakiego nie miał jesz
'cze nikt w odrodzonej Rzeczypospolitej.
IM-07D L E TWA O PO K'ósl ..
Panie świata, co z niebios ogromu,
|Ślesz promień złoty w serca ziemi wnętrze,
Który po burzy czerwonej od gromu
|Zapalasz w niebie różnobarwną tęczę,
|Do Ciebie prośbę zanosim w pokorze :
Pokój wieczysty racz 'nam dać, o Boże!
|Wyrwij nam z duszy chwast, który ją plami,
|Głusząc w nas złote pojednania ziarno,
|Nakarm jasnemi niebios błękitami, :
|I napój ciszą międzyplanetarną.
Do Ciebie prośbę zanosim w pokorze :
|Pokój wieczysty racz nam dać, o Boże!
&lN iech dusze ludzkie po nieszczęść tysiącu,
| Na ziemskim łanie, jako róże kwitną,
| Zbratane w ciszy, pojednane w słońcu,
Niech idą w przyszłość, drogą jasną, szczytną
|Do Ciebie prośbę zanosim w pokorze :
.| Pokój wieczysty racz nam dać, o Boże!
,
;| Spowij nas, Panie, zgody majestatem,
. I Wyrzwij lud ziemski, z wojen krwawej matni;
. Niech Niemiec będzie Polakowi bratem,
'Niech splotą dłonie w jeden uścisk bratni —
.|Do Ciebie prośbę zanosim w pokorze:
lłPokój wieczysty racz nam dać, o Boże!
,| O Chryste Panie, co dla szczęścia świata,
I | Spełniłeś kielich Twojej Krwi i Ciała,
.| Nie dopuść, aby brat mordował brata,
-| By się niewinnej krwi kropla przelała.
,] Do Ciebie prośbę zanosim w pokorze :
,I Pokój wieczysty racz nam dać, o Boże!
JEDNOŚĆ-POLONJA
: UGIĘCYWŁ KÓ ĘSN AIJ BJR, 5) (P PRCEEELENEEY y
ł Ę %_,_r_›.:"m„h_› 2© : j
Por WSi : sz G L pi GU) z g JE %
Hs=v Z NASZEGO PÓLKA
I e 9 Ł KM&ŚNŁ
$ d _,-›_ AWA ZR KA sbi e ł »
%.»'.„_ ,@Ma%m NY 12 j Sprawy, Sprawki i Spraweczki
k8 T Ri ARRS, z
p PTE LR RZZ d" Naszego Wychodztwa .
'w” Ź '4'-':fll.i-"-""v'.ł"'!.-”l'›i.-mmr-mp«i«,-Ż›'l'-"-'~"-Tll:?'f@l/. J Z 4 ł y Dczs nZZ ="L r
› ź <o oSp ą Z |
es z , s=" WZZ NI Ro Y Z =" y == s
954 o el Dz ta
No mmm R —'Ę RS RSZE '._—:_:'-———-— „ ne przzzzyze
S raem=""le""" -SA g C SRSN mOI
er == e = efr — NAS S j
= == Lh J ss= S PSS ĄOKSNC pzsyzay
Fo sz ee = D R =
Ataki na prasę obcojęzyczną. —
| Zjednoczenie uczciło Arcybi
|' skupa Cieplaka. — Nie zapi
| sujmy się do obcych organi
! zacyj!
% +x AE EĆ
1 Zjednoczone Towarzystwa Pa
'ltrjotyczne, amerykańskie, we
||dług wiadomości w pismach no
| wjorskich, atakują w duchu szo
|winistycznym tutejszą prasę ob
|eojęzyczną i posądzają ją o agi-
Itację przeciw. - rządową:
j sßrzes organizacji Dwight
. | Braman, powiedział na zebraniu
-|co następuje: „W Stanach Zjed
|noczonych znajduje się 2,000
.|pism wydawanych w językach
||cudzoziemskich. Atąkują one
|nasz Rząd podstępnie. Wpływ
:lich jest zdradziecki. Jedynie o
›lbecne prawa wstrzymują je od
publikowania bluźnierczych o
|świadczeń na kopertach lub opa
|skach pocztowych.”
| Gi szanowni patrjoci nie zado
|walają się jedynie atakowaniem,
_llecz natychmiast obmyślają środ
llki zapobiegawcze:
› „Na zebraniu Związkowych To
Iwarzystw Patrjotycznych odczy
„jtano bil, opracowany w zamiarze
'rwprowadzenia go w Kongresie.
IZmus.ił›by on pisma obcojęzyczne
!do drukowania w każdem wyda
iniu pół kolumny materjału infor
- |macyjnego w języku angielskim
|lub historji Stanów Zjednoczo
|lnych. Odmowa ze strony które-
Jgokolwiek pisma pociągałaby za
||sobą utratę przywileju pocztowe
' |go. Komisarz oświaty miałby o
-]bowiązek dostarczania odnośne
|go materjału.
.| * „Dlaczego zebranie nie prze
-|szło poprostu do porządku dzien
|nego nad tą niedorzeczną i szko
"dliwą propozycją —nie możemy
zrozumieć. Odesłano ją do komi
|sji, do której dodano delegata
|skażącego się, że propozycja „nie
l jest dość silna.”
1 W 'tej sprawie ma wydać swą
4opinję komisarz oświaty i „tacy
Icztonkowie Kongresu, którzy 0-
Jkażą w tej sprawie zainteresowa
-inie.”, :
| Prawda, jakie to naiwne! Nie
|stety większość czytelników ame
|rykańskich przyjmie te bezdur
|stwa za dobrą monctę 1 dlatego
| Biuro Związku Pism Obeojęzycz
|nych w Nowym Yorku. zamieści
|ło w pismach sprostowanie, w
którym między innemi, powiada:
1 „W pierwszym rzędzie niema
|i nie było nigdy w Stanach Zjed
|noczonych 2,000 wydawnictw ob
Jcojęzycznych. Jest tu około 1,-
|2OO pism wydawnych w 39 róż
|nych językach, między niemi po
|jednem w języku albańskim, e
stońskim i tureckim i dwa w wa
|lijskim. W naszym ścisłym kon
takcie z prasą obcojęzyczną, po
legającym między innemi na sta
|łem czytaniu nadsyłanych do na
|szego biura 800 pism wydawa
nych w obcych językach, nie zna
leźliśmy w mnich nigdy żadnych
haseł buntowniczych. Co do wizę
|tej na ogół prasy angielskiej,
|znajdują się pewne radykalne,
ldość hałaśliwe pisma, w wię
|kszej jednak, części są one u-
Imiarkowane 1 konserwatywne.”
i "To zmuszanie pism obcojęzycz
nych do drukowania 1 kol. w ję
|zyku angielskim miałoby ogrom
,ne skutki wobec niebezpieczeń
|stwa, o jakiem ci patrjotnicy pi
|szą! Pierwsze, że niebezpieczeń
|stwo takie nie istnieje, a po dru
gie, gdyby istniało, to skutki tej
akcji byłyby takie same, jak sku
|tki prohibieji. Dziwimy się, że
wogóle w Ameryce są ludzie ży
wiący takie obawy — któżby się
zresztą nie dziwiłł, gdyby tak
słoń drżał w strachu przed małą
myszą?
w * * * d
Zjednoczenie Polskie Rzymsko
katolickie zamianowało Arcybi
skupa Cieplaka honorowym ka
|pelanem i protektorem szczegól
niejszym, wydając mu dyplom
Łnastępuj ącej treści:
Zjednoczenie Polskie Rzymsko
Katolickie w Stanach Zjednoczo
nych Północnej Ameryki.
J. E. Ks. Jana Cieplaka, Arcy
biskupa Wileńskiego, gościa naj
dostojniejszego z kraju i z Rzy
mu, nieustraszonego Wiary ŚW.
' |obrońcę.
Przez lat 45 mężnić wspierają
cego lud polski na szerokich ob
szarach Rosji w usilnoścć zacho
wania wiary i poczucia narodo
;|wego. .
Za tę obronę sądzonego i na
-|śmierć skazanego i jakby cudem
uwolnionego.
Za męczeństwo, które z god
nością arcypasterską w więzie
niu bolszewickiem poniósł. '
Za zdecydowaną Jego odwagę
w obronie praw Bożych, praw
ludzkich i narodowych.
Za to, że cały świat tem zbu
dował. .
. Że imię polskie wysoko -pod—*l
| niósł.
| żŻe Wychodźtwu w dniach uci
-|sku i przejść ciężkich pociechę
przyniósł.
|- że członków organizacji na
.;Szej na duchu podniósł i do pra
_łcy dla Kościoła i Ojczyzny za
„ |chęcił —
.| Kapelanem honorowym i pro
_[tektorem szczególniejszym —
„Imianuje i ustanawia i zapisuje
to w protokóle specjalnego po
. |siedzenia Zarządu z dnia 4-go
|| grudnia, 1925 r., na uczczenie i
|chwałę uwielbianego Arcypaste
y|rza, na wieczną pobytu Jego w
IChicago pamiątkę. "
;| Andrzej Kaźmierczak, Prezy
„|dent, Stanisław Godzich, Sekre
.|tarz Gen., Piotr Rostenkowski,
| Skarbnik, Ks. Bronisław Celi
.|chowski, Kapelan.
l Dane w mieście Chicago, 11,
d. 8-go grudnia 11925 r.
-| Lewicowa prasa znowu się tem
„ zgorszy, ale jeszcze więcej zgor-.
liszy się tem, że Arcybiskup Cie
plak przyznał, że w Ameryce po
|trzebni są polscy biskupi:
| *Co do biskupów polskich dla!
' |Ameryki, to przyznać muszę, że|
|są potrzebni i wiem, że Jego Świą ł
"|tobliwość jest dobrego Uusposo- |
,Ibienia dla narodu polskiego,
'l gdyż jako nuncjusz papieski d'lal
|Polski przez dwa lata mieszkał
|między Polakami i poznał nasz |
L naród. Zna on także i was, dro-
Idzy bracia i siostry, -za›miszkają-l
' |cych tutaj w Ameryce. :
.| *Jak wasz Prezes się wyraził
że mam użyć swych wpływów u
JOjca św. o polskich biskupów
: dla Ameryki ,powiedziałem, że
|starać się będę o to, lecz ręczyć
.|za moje starania zadośćuczynie
„ |nia nie mogę.
|. Ogólnie mogę powiedzieć, że
,lWam polskich biskupów potrze
|ba, lecz radzę, abyście sprawy
: bardzo nie naglili, gdyż może 0-3
|na pogorzyć sytuację. '
1 Zresztą jak widzę, macie do-'
jbrych księży, słuchajcie ich, a!
łz czasem sprawa wasza dozna po
j słuchu.” |
| Czy wstawiennictwo Arcybi
jłskupa Ciepłlaka będzie mieć wiel
)"ką wagę u Papieża, trudno prze—!
, Iwidzieć — Ot, dopiero przed kil-'
' |ku dniami Papież zamianował
|czterech kardynałów i z tego,
„ |trzech Włochów i jednego Ajry-'
'l sza — o arcybiskupie Cieplaku '
|zapomniał! o
s.. . . -
f Do tak zwanych Catholic Or-!
|der of Foresters — Leśniczych
|Katolickich należy dużo Polaków
Ji stanowią w wielu miejscowo-
L ściach osobne *"'dwory” polskie,
|coś w rodzaju grup związkowych
|Ostatnio w jednym z takich
| „dworów” zmarł nadleśniczy, a
: członkowie polscy pragnęli na u
|rząd ten wybrać Polaka nazwi
|skiem Niemca. Ajrysze, którzy
mają w organizacji tej przewagę
| wyznaczyli Ajrysza, a gdy się
|Polacy upominali o swoje prawa,
|uszłyszeli taką sentencję:
|"Jesteśmy Ajryszami i z Ajry
|szem trzymamy!”
Tak wyraźnie i bez ogródek po
|wiedział najwyższy urzędnik tej
|organizacji Thomas Cannon, któ
|rty pobiera rocznie $12,000, gdy
|komitet z łona polskich dworów
|zastał go w biurze zeszłego wtor
|ku. W skład komitetu tego wchol
|dzili: Wojciech Menkicki, Jul*iu.szl
iNeuman, Władysław Więchowski
| Najpierw czekali dość długol
|członkowie komitetu, zanim ra
' DO PP. SEKRETARZY POLSKICH TOWARZYSTW
~ W BALTIMORE I OKOLICY: ,
!' -Rr sPR TA .
Prosimy uprzejmie o wypełnienie poniższego kuponu i nade
słanie odo Redakcji. Z otrzymanych w ten sposób pragniemy
' |sformować odpowiedni skorowidz polskich organizacyj i zamiesz
|czać go stale w piśmie. Proszę podawać zarząd wybrany na r. 1926.
: Redakcja JEDNOŚĆ-POLONII, 414 S. Bond St., Baltimore, Md. -
| s WCA SA NY
Nazwa towarzystwa
)Z- Ar ł seee LS Z Ez, JE soAŁ SE R RN O
Data założenia:
i- Liczba członków: ............ Mężczyzn ............ Kobiet
' | Daty posiedzeńĄ
. Miejsce posiedzeń:
: Program posiedzeń lub pracy:
zr OSiOY W o SI z e RB w PA AIOCEB eee ąle ee eer MD L WeS LICE CA
. SOkTODArZIPRÓLY .4 . 0 RŚ GE SY yC IA ZA ró
YSG taze in se 2 PR C JA TL SR
l
Kasjer sARż ge ee oSi s Bożi aha WAD u seda ke e o ZPAOLTOSLYA sł eE A ały sy z s RTo PAANA
" |lnne wzmianki i uwagi: sw= eee sp YL AA g oietesztwießo zh je ee raka aoa Poep ser RLD E
. Podpis przysyłającego informacje: OO e 000 O 000
czył przyjąć ich najwyższy u
rzędnik p. Thomas Cannon, albo
wiem zdaje się szukać musiał
sposobu, aby się wymknąć. Pan
Cannon nie przyjął przedstawi
cieli polskich dworów w swoir|
elegancko urządzonem biurze, a
le wyszedł do nich do poczekalni,
W cząpce na głowie, z cygarem w
ustach, a wyłożywszy nogi mna
stół, zapytał:
— Czego wy Polacy chcecie?
— Chcemy sprawiedliwości,
chcemy, aby nasza organizacya
uznała słuszne prawa nasze.
— Słuszne prawa? — zapytał
p. Cannon — dziwiąc się niepo
miernie słowom. Przecież; wy, Po
lacy, macie tutaj więcej praw, a
niżeli wam się należy. Wy macie
jakieś narodowe pretensje, któ
re nie mają miejsca w takiej or
ganizacji. M
— A czy wy nie uprawiacie
swojej irlandzkiej polityki w tej
organizacyi? — zapytał ob.
Więckowski. — Czy postępuje
cie podług konstytucyi w sprawie
objęcia urzędu Nadleśniczego
przez Niemca?
— Józefa Niemca? s
— Tak. BE
— My Ajrysze, jesteśmy tu
taj w sile i z Ajryszem trzyma
my. Pomimo, że nie jestem nie
przyjacielem Polaków, lecz w tej
sprawie zą Ajryszem stoję. Zre
.sztą ta sprawa jest już załatwio
ną. Nadleśniczym będzie Thomas
Henney i basta!
Taką odprawę dostali Polacy
od Ajryszów i wcale ich nie żału
ljemy. Poco się pchają do rozma
litych Leśniczych, Kolumbusów
ajryskich, kiedy mają podobne
polskie organizacje, jak Związ
izek N. P., jak Zjednoczenie, któ
lre jest zresztą nie tylko polskie
lale i ściśle kątoliękie, jak „Fore
lstery” i Kolumbusy... Nie umie
ją uszanować swojej własnej god
Iności, pchają się do obcych orga
nizacyj, to w zupełności zasługu
|Ja na to, aby ich obcy poniewie
rali! :
— )
TRZY RAZY EXTRA.
(Nadesłane)
Jeżeli potrzebujecie coś kupić
,od rzeczy najtańszych do najdroż
.szych, kupujcie tylko, od agen-
Itów, a będziecie mieli pewność,
;,że kupiliście tanio. Gdybyście z
|jakichkolwiek powodów mie byli
izadowoleni z rzeczy kupionej, a
' genci gwarantują wam zwrot peł
'nej sumy, bez względu na to jak
ldługo daną rzecz będziecie uży
iwać. Wystrzegajcie się wszelkie
go rodzaju przybłędów, łapichło
,PÓW i plotkarzy, co to nie sieją,
nie orzą, a chcieliby zbierać, a
migdzie miejsca nie mogą za
grzać, bo się ludziska zaraz na
Inich poznają. "Tacy panowie
!chcieliby wam dużo sprzedać, ale
nie mogą, gdyż mają zaledwie
tyle towaru, że agent mógłby za
brać do jednej kieszeni, a walizkę
musiałby pustą nosić, a o intere
sie mają tyle pojęcia, co wilk o
astronomji. :
Jeżeli macie coś do reparacji,
lub chcecie przerobić, agenci
wam to zrobią za darmo, a jeżeli
będzie poważna reperacja, poli
czą wam tylko za materjał. Poco
macie płacić po pięć dolarów za
reperacje, skoro agenci wam tę
samą reperację wykonają za do
lara, lub zupełnie za darmo?
Kupujcie tylko od agentów.
Agenci
: S
Zabawa Dla Młodzieży w Insty
tucie Międzynarodowym
We śródę dn. 30go grudnia o
godz. Bmej wieczór odbędzie sję
zabawa dla młodzieży polskiej w
l Tnstytucie Międzynarodowym
Iprzy 26 SS. Broadway. Wstęp
35 centów. '
l Marja Horańczyk
Sekretarka Instytutu