Katolik., July 06, 1893, Image 1

About Katolik. (Winona, Minn.) 1893-1895

Image provided by: Minnesota Historical Society; Saint Paul, MN

                
Redaktor i wydawca: Hieronim Ierdowski.
Abonent „Katoli
ka' ', który® dostanie
od nas rachunek czyli
wezwanie do zapłaty
zaległego abonamen
tu, powinien w ciągu
dwóch tygodni z dłu
gu się uiścić, albo
przynajmniej się unie'
winnic,—inaczej za
cznie tracić u nas
zaufanie. Kto dłużej
niż rok i miesiąc za
lega z opłatą, abona
mentu, ten już daje
powód do obawy, że
wychodzi na naszą,
krzywdę, gdyż istot
nie setki niesumien
nych abonentów co
rofc nas krzywdzą.
Abonent pragnący u
nas mieć kredyt i do
bre imię, powinien
płacić za
punktualnie.
gazetę
Do członków
Związku Nar. Pol.
(Nadesłane od Zvńązko%vca).
Powiedz ©Tle! orłe mól!
Białosin-zydlny, niezmazany,
Zkad tveh czarnych myśli rój?
One rosn$ gdzie kajdany!
Ach niewola s%czy jad!
Niczem Sybir niezem knuty
I cielesnych tortur, król!
Lecz naródh duch zatruty
To douiero bólów ból!"
Krasiński.
Alev jacta est
Kostka
rzucona! Karność tam, zkąd
przykładem wszystkim świecić
powinna, jest złajana i bez
skrupułu dla dogodzenia atfc
bicyom próżnych jednostek
podeptana, a w jej miejsce
górą anarchia !To cośmy przez
lata całe przewidywali, że
stanie się, stało się. Instytucya
podobna nawie rzuconej na
fale Oceanu, a kierowana
dłonią nieumiejętnych, nies
fornych i pijanych majtków,
grozi w tej chwili rozbiciem,
rozsypaniem się ruiną!!
Ostatni rok, a w szczegól
ności tydzień ubiegły był w i
dowiskiem takich gorszących
scen w łonie Rządu Central
nego, a .Zgoda", organ
urzędowy, takiem wyrazi
wszy się po prostu jest
paskudztvjem,
że ludzie poważni
i zacni nietylko tu w Chicago,
ale na wybrzeżach obu Oce
anów Atlantyckiego i Spokoj
nego pytają się z trwogą,
bólem serca, ale i rumieńcem
wstydu na twarzy:,,Quousque
tandem?!!,, dokądże pły
niemy i na jakie bezdroża,
albo haki podwodne zapłynie
my pod kierunkiem Judź,
którzy albo stracili rozum
albo, có najprawdopodobniej
sza, wcale go nie posiadali i
na łup prywaty i anarchizmu
Związek oddają.
Tośmy, na to i-.kę eto wy
budowania Związku Narodo
wego przyłożyli, aby tenże
stał się centrem anarchistycz
nych a tem samem antynaro
dowych i wrogich Kościołowi
katolickiemu żywiołów?! To
my na to od lat wiele pięniądz
w pocie czoła zarobiony
składamy, by podtrzymywać
organ na to, aby ten szerzył
jad zarazy i moralne zgnilizny,
by propagował idei: antyre
ligijne i anarchistyczne pomie
dzy wielklemi masarni proste
go ludu naszego Zarzuty to
ciężkie, ale zarzuty prawdziwe,
jak Bóg w niebie i my za te
zarzuty z całym spokojem
odpowiedzialność na siebie
bierzemy, a rękę szczerze do
tęgo przyłożymy, ab)- pracy
tej rozkładowej, podziemnej
raz koniec położyć.
Już po grupach niektórych
indywidua ośmielone buntow
niczym i anty religijnym tonem
„Zgody" odzywają się z
bezczelną śmiałością z wnios
kami, aby religię z konsty
tucyi wyrzucić, jeeUgiab .ta
rzecz dobra tylko dla chłopów
i głupców. Pokażcie nam, jak
Polska długa i szeroka, czy
egzystuje tam choćby jedno
podobfie stowarzyszenie, z
podobńemi inteneyami, jakie
dziś Związek opanować za
mierzają wskażcie na podobny
organ jak "Zgoda", coby
śmiał występować w tak
ohydny, wstrętny a przy tem
tak postępny sposób przeciw
Kościołowi katolickiemu, pod
kopywać i rujnować podstawę
siły naszej narodowej, bo
podstawę narodu moralną?!
,Hi§torya całego naszego naro
du", powiada Kraszewski
we wstępie do "Polski w
czasie trzech rozbiorów'1
1
'wykazuje tę wielką prawdę, że
katolicyzm splótł się tak z życiem
naszem ?iarodowem, wsiąkł w nie
tak głęboko, ze chcąc go wyko
rzenić, samo życie wydrzeiby nie
trzeba.
Kilka lat temu śp. kardynał
Manning., wielki przjjaciel
robotników, odzywając się w.
sprawie kwesty i socyalnej,
powiedział, że tnjgjqh rzeczy
potrzeba do każdej pracy
organicznej, aby się powiodła,
a mianowicie ,authority, obe
dience i brotherhood•' t.j. władzy
czyli powagi władzy, uznania
tej władzy czyli posłuszeństwa
i idei braterstwa.
Przypatrzmy się działaniu
kierowników Rządu Central
nego. Zobaczymy tam po
pierwsze, że:
brak tam pojęcia
tego, co jest władzą, co jest
powaga władzy, brak tego co jest
Nr. 27. Winona, Minn., dnia 6 Lipca 1893 roku
BOŻE ZBAW POLSKĘ!
{Entered at the JPosłoffice Winona. Minnesota, as „Second diss" mail matter.)
karnością i posłuszeństwem. Za
miast karności dał nam Rząd
Centralny gorszący i demo
ralizujący przykład nieposłu
szeństwa i to nieposłuszeństwa
najgorszego rodzaju. Zamiast
idei miłości, łączenja, jednania
i przebaczanie, szerzył prze
lata urzędowania swego
pomocą organu związkowego
idee nienawiści, buntu, prze*
wrotu społecznego, agitacyi
antyreligijnej i niemoralnej.
Zamiast dbać o wzorowe
prowadzenie ksiąg, o wew
nętrzny rozwój i powagę
Instytucyi, bawił się nasz
Rząd Centralny w tak zwaną
wielką politykę i jeździł j}a
osiołkach osobistych ambicy
jeki namiętności.
Nie tu miejsce, aby wystąpfć'
z całym szeregiem oskarżeń,,
ale przynajmniej jeden punkt
ciężkiego niedbalstwa przeciw
Rządowi Centralnemu pod
nieść musimy, a to ten, że
nie dostrzegł się nawet tego,
rzeczy najpierwszej, że Związek
Narodowy, jako taki, nie posia
dał wcale przez cale trzy lata
"Charterunie miał żadnej
legalne] podstawy, że zatem*
jako taki nie miał prawa
do grup się odzywać, składek,"
odbierać i że skutkiem tego
niedbalstwa Związek nasz na
największe mógł się. narazić
niebezpieczeństwa. Niedbal
stwo to jest tem karygodniej
sze, ponieważ Rząd Centralny
wyraźnie w tym przypadku
sobie zakpił z konstytucyi
nakazującej postarać się o
''Charter'". Nie pomogły też
nic słowa Cenzora przypomi
nającego Rządowi Centralne
mu ten obowiązek. Rząd
Centralny nie uszanował więc
ani konstytucyi ani usłuchał
głosu Cenzora. Zresztą po
cóżby miał zważać na kon
stytucyą, która w kilku miej
scach samowolnie pozwolił sobie
zmienić lub iv dodatki zaopatrzeć,
chociai ciałem prawodawczem nie
on jest, tylko Sejm.
Dopiero kilka tygodni temu,
kilka osób prywatnych wzięło
sobie "Charter" opiewający
na imię Związku Narodowego
Polskiego i z dobrej woli
tylko w ręce Rządu Central
nego go oddało, mianując
dyrektorami członków dzisiej
szego Rządu Centralnego. To
na dziś wystarcza.
•Głównym powodem odez
wania się naszego dzisiaj jest
zastanowić się nad tem, czy
iść za głosem Najwyższego
Urzędnika Związku Narodo
wego Polskiego, za głosem
Cenzora, członka zacnego,
prawego, pod każdym wzglę
dem sumiennego, jednem
słowem człowieka obowiązku
w najs/czytniejszem tego słowa
znaczeniu, posiadającego Je«
galną władzę do zwołania
Sejmu, czy też iść za głosem
buntowniczego i w tem zwo-
ł.miu cel ukryty mającego utrzymania maiatku kościelne
Rzadu Centralnego.
Twierdzić, iakoby w Sta
nach Zjednoczonych nie było
prześladowania kościoła kato
lickiego, jest wierutnym hum
bugiem. Kto ma oczy ku
patrzeniu, widzi. Katolicyzm
żyje głównie z starego soku
starych wiarusów z Europy.
Młoda generacya, nacięta
na^śmiertne i podatk^!ytkości« amerykańskiej du
my oraz przesiąkła'amerykań
ską obojętnością dla wiary i
zepsuciem światowem, nie
wiele rokuje. Mięszane mał
żeństwa i masy dzieci kato
lickich w szkołach publicznych
są zarodkami kałuży zgnilizny,
pożerającej wszystkie wątki
żywotne wiary do samego
szpiku kości. Pras:.\ bezbożna
podsyca ponury
błędów zwątpienia
krzyża.
płomień
w moc
Między Polakami, najbliż
szymi sercu Katolika, jeszcze
i inne spotykamy sprężyny,
wysadzające wiarę ojców z
zawiasów, od wieków wypró
bowanych. Czemu w naszych
polskich osadach tyle zgor
szenia?
Nie wszystko złoto co się
świeci. Żaden rozsądny czło
wiek nie wierzy, żeby wszyscy
katolicy Polacy z kraju rze
czywiście mieli prawdziwą
wiarę. Przychodzi do Stanów
Zjodn oczonych wiele ludzi na
wskroś zepsutych. Z początku
siedzą, jak lisy w jamie, spo
kojnie w parafiach, aby się
nikomu nie narazić. Łaszą się
częstokroć księdzu ku pozy
skania jego haki. Po pier
wszej lepszej poufałej niby
rozmowie z księdzem patryota
chce pożyczyć pieniędzy od
swego duszpasterza. Skoro
proboszcz odmówi, złość.
Nastąpią tajemne agitacye,
podszczuwania, oszczerstwa,
słowem precz z v księ
dzem
Oleju do ognia tego często
dolewają tak zwani kościelni.
Niestety na tem nie koniec.
Ponieważ stanowisko każdego
księdza w Ameryce jest nie-i
stałem, ludzie korzystają z
denuncyacyi przed biskupem.
—Napiszę do biskupa—pó|dę
do biskupa—poślemy komitet
do biskupa—jest w koloniach
polskich chlebem powszednim.
Amerykańscy biskupi, nie
pj"żyzwyczajeni, mianowicie
patryotę. Wracając do domu,
już z dala ryczy: Widziałem
biskupa! Oj da on naszemu
pale! Ten pała się wścieknie.
Tak i Biskup powiedział....
l)o podobnych przyjemności
nieraz sami polscy księża się
przyczyniają. Alboż to już
po raz setni nie by
liśmy świadkami, jak jeden
ksiądz pod drugim dołki
kopał. Pierwszą pobudką do
tego jest popsuty naród,
drugą brak wszelkiej legalnej
obrony, bądź to proboszcza
względem asystenta, bądź
jednego proboszcza przeciwko
drugiemu. Skoro się ksiądz
zapomni, agitując razem z
chłopami przeciwko swojemu
proboszczowi, lub innemu
księdzu, znajdzie pole otwarte
w każdej parafii bez wy-
ludu
APRES KATOLIKA: Katolik, 59 E. 2nd Str. Winona, Mi
Chociaż wszędzie stosunki jątku. Cały bowiem system
kościelne w Stanach Zjedno- polskich mianowicie parafii
czonych są nieustalone, dla polega względem utrzymania
materyalnego na dobrej lub
złej woli parafii. Różne
zabezpieczone s od intryg
go
Wypowiadamy otwarcie i warchołów, i Biskupi
nasze zdanie, że: każdy uczciwy, I hypotekę
szanujący siebie i dbający a
przyszłość Związku człowiek
skinąć powinien w tej walce
anarchizmu, niekarności i odar
tego buntu po stronie czciqodnego
i nieskazitelnego Cenzora. Upra
szamy więc, jak najusilniej
wszystkie grup)' Związku Nar.
Polskiego, aby za dniem przez
Cenzora na otwarcie Seinui
naznaczonym się oświadczały
i o postanowieniu swem
Cenzora i Rząd Centralny
równocześnie, ale Cenzora i
Rząd Centralny z osobna
uwiadomiły.
mają
f(ck^d) n
Irlandczykami, do
podobnych chryj, przyjmują
denuncyątów, albo nawet
vvłasnor^fc2twe^t»a i(^- skargi
odpisują. Chłop, idący do
Biskupa, sadzi się na cały
faryzeizm, do którego podłość
jego jest zdolną. Pilnie ocza
mi śledzi wszystkie ruchy na
twarzy biskupa, gdy mu pero
ry swoje powtarza. Ponieważ
jednakowoż często z biskupem
dla braku znajomości języków
sam się rozmówić nie może,
bierze, ma się rozumieć za
sutą zapłatę, jakiegoś pisarka
czyli kau^yperdę z sobą, aby
mu przed biskupem głupstwa
tlómaczył. Ten poczciwiec nie
tylko tłómaczy, ale mocno
wszystko koloryzuje. Nieraz
biskup marszczy czoło, pyta
się o to lub owo, kiwnie
głową, ruszy ramionami, co
wszystko miło łechce naszego
Rok 8.
o
nn.
też z Kościołem są połączone
a swoje korzyści. Róg kolo kościoła,
imię zapisaną. Kościelni cza jhandelek, karczma wprost w
sem roszczą sobie prawo do kościół, ot—któż z patryotów
burmistrzowania. Do komitetu tem wzgardzi? Dziwne się
parafialnego dostanie się w
dodatku często prosty drab,
który kasą kościelną szafuje
dla dobra swojej kieszeni.
Nieukninoną więc jest rzeczą,
że proboszcz ma awantury z
,, wielkimi ludźmi'' w swojej
parafii. Gazety związkowe
szeroko je opisują, lud, uwa
żający drukowane jako prawdę
dalej sobie głowę zawraca.
wyrabiają konkureneye, w
których proboszcz koniecznie
musi służyć jako tarcz na
paści malkontenta, bo inny
dostał a on nie.. .. Trzyma
się ksiądz intrygant poły
malkotenta. Przyjmuje go do
siebie, częstuje, wypytuje, co
słychać w sąsiedniei parafii,
radzi, jak dalej podkopywać,
wskazuje na różne niedbalstwa
księdza. Gorszy się z tego i
owego, uczy chłopa teologii,
aż ten nareszcie, idąc do
domu, gorąco swego klienta
za rękę bierze i jęczy: Oj,
Ojcze, gdyby tylko jak nap
prędzej Ojciec został naszym
proboszczem. Raj będzie w
naszej parafii! Już Mojżesz
upieczony. Nowy Mojżesz
wywiedzie lud z ziemi niewoli.
Precz 2 starym, nowy nam
potrzebny. Cała historya się
kończy na tem, że upieczo-
Mojżesza krucy para­
fialni, jak marcypan skruszą
i w i a a k w i n i e
Udzielanie audyencyi chło
pom, odpowiadanie na denun
cyacye i brak zaufania bisku
pów do ogółu polskich księży
jest jedną przyczyną, drugą
gazety związkowe, trzecią
intrygi konfratrów, a czwarta
własne błędy księży otóż,
powtarzamy, są przyczyny
skandalów w polskich para
fiach. Kto winien naresz
cie? Chłop, bo kościół
zamiast być dla niego miej
scem modlitwy, jest źródłem
buty, zbogacenia się, intryg
i wszystkiego, co najpodlejsze
w naturze człowieka.
PUN JJZMT
pociągów kolejowych
w W i no
nie.
Niektóra objaśnienia.
znaciy: prted południem.
a. m.
fi. po po^udąlji.
(ex
MOD)
.? wyjjtkiem
Clucaso
w
(fx 8u») ,t wy w niej
(ex Sąt)
u
„ę wyjjtkiamw MlMffipt'
ęa»seng'er 'J poęi\g pasąięwu!
łTo
St.
Louis Peoria Ex. 3:50 *. m.
Express
St. Louis & Peoria Ex.
Chicago & St.Louis express
4:37
a.m
8:55
a. n,.
*50
a. m.
Na południe.
Clu.
,0:20
p. m. 11:10 p. m.
6:55
p. m. 7:48 p. m.
wszystki. dzienne
Chicago & Notthwestern.
Odjazd pociggów
Na Wschód.
Chicagu evening pAsseuger (t. sun)
5:40 a. 13
8:40 p.
11:15 p.
Na Znchód.
9:a5 A.
S:oj P.
4:40 P. \n\n Chicago* Burlington & Northern
Nu północ.
O,:. w Depart. Arive,
La Crosse passenger (ex sun)
Chicago morning passenger (daily)
Minn. Passenger (Ex Sun.)
Dakota Passenger (Ex Sun
Local Passenger ElxSun.)