Zgoda = Unity. [volume], January 04, 1893, Image 3

About Zgoda = Unity. [volume] (Milwaukee, Wis.) 1881-1901

Image provided by: University of Illinois at Urbana-Champaign Library, Urbana, IL

                
tego kompletu
anoie i wytni
meczenia, jak t
źdMj uzupełnię
sra peryodyoany
myek .liżmy xi
plUttf" polskich
ykańskich, c > i
jssy, ie % pisma
rzadko moim
*em mieście.
In
d,
*904
latwia uczonym i n<
uosci korzystanie
rów w jak najszersi
tylko zezwól* i
ro i Odlosć sbi
ograniczając się
*owie, wypożycz* dz
pi«y i po aa mury mi
| tucyom publicznym
oddanym nauce.
e naszego Z kła
dokładniejsze pojęcie t
c>fry statystyczne:
reatarz doszedł do liczby:
ei drukowanych unika U
dzieł drukowanych dub
tów S580, atlasów i map 187
rękopisów 3471, autgrufów 28(
•dyplomatów 1042, podobóz i 7
muzjkaiiów 237, rycin 252J
obrazów 866, zbrojowni przewc
akiej, należącej do Muzeum Ł
bomirskich 667, rzeczy muzei
nych 2195.
Monet nowożytnych, średni
wiecznych i starożytnych posi
damy rasem 17300.
Z nich uporządkowano zupc
nie monety polskie w ilości nrc
4332 (4627 sztuk).
Zbiór medali liczy 4237.
Z nich uporządkowano i sai
wentowano polskie w liczbie 72
austryackie w liczbie 381, r
„,s$jskie w liczbie 416, francusk
w liczbie 999, włoskie [papieski
w liczbie 200.
f Inwentarz banknotów polsku
i obcych doszedł do liczby 80
Inwentarz rozmaitości przyn
dniczych z epoki przedbistcr;
Cznej 60.
Zarząd za kładu naród owi
go im. Ossolińskich
stanowią:
Kurator literacki Ksiąle Andrzi
Lubomirski; Zastępca kurator
literackiego Dr, Antoni Mał*c<
Kurator ekonomiczny Antoni Tai
nawa Broniewski.
a) W oddziale naukowym Dy
rektor Dr. Wojciech Kętrzyńsk
Kustosz Dr. Aleksander Hirscc
berg; Konserwator Edward Pu
włowicz.
b) Oddział administracyjny Se
kretarz Władysław Bełza; Syt
dyk Dr. A lok , Rybicki.
c) Wydawaj-wo krążek szkcl
nych. Naczeldu Zarządu Włady
sław Bełza; Sekretarz Kazimier
Madalkiewicz. \
Ziemie dolski ej
iboru
W tych dniach dobra OiWgadyuki,
w guberni i suwalskiej .» Królestwie
polakiem, które od stu lit pozostawały
w rakach niemieckich, k,iła spółaa
Siemian litewskich. Gie^idysski w
ostatnich czasach nalalały dóbr. Keudla.
'Obejmają one 12 000 morg<V Spółka
zapłaciła 860 000 rubli. \ ■
— W numerze 222
wydrukowano artykuł
stający wahną kweetyą
„Drang naoh Weateo”. Autor (kolewa
nad tern, te pomimo wszelkiego p>par
oia s strony rządu, „rozwój rosypaiej
własności, zarówno w południowi,-«a
ckodnim jak i w półnoono-aaobodnłm
kraju, s wielkim naprzód postąpuje opc
remn. Pochodzi to — zdaniem jego —
stąd, i* „nabywcami majątków są te
prze walnie oeoby z wiązane ■ krajem
swym słntbą rządową, s wląe posbswio
ne motnośoi sUlsgo przebywania w
zakupionej ziemi i zajmowania mą go
spodamweta”. _ Właściciele ak wobec
braku driertawoów i rsądseów
t
d«*uia rosyjskiego tą unoszeni odcU^rsć
, ®*jV»k „dobrze jMxoze, jeśli w rąoe
Polaka lab Niemot, asjesąśoiej jednak
w bealitośoie eksploatatorskie dłonie
' tycU”.
— Towarzystwo jedwabniesema w
^*«*swie otwiera aią pole zbyta
wąkiisj ilości kokonów. Na wiosną,
w pierw*? yrh dniach marca, punosona
bądne w ruch fabryka nici iedwabnyoh
ariądiom w budynkach fabrycznych b.
ftbryki akcyjnej narzędzi rolniczych
pray ulicy Ozeraiakuwaktej. Zaloty
ciałem fabryki jest p. Albert Blazy,
dyrektorem sal p. Deecuobes. Fabry
ka ma wyrabiać mci torowe, niefarbo
*•**•» wyłą^soie dla fabryk ruskich,
produkujących tkaniny jedwabne.
Podług obli oz* ń przedsiębiorcy, w oią
«?« dwóch liczba robotników w fa
bryoe sięgać będzie cyfry 5.000. Na
poorątek, zamiast robotników miejtoo
wyoh, przyjadzie do Waraszwy 60 ro
dzin franouzkioh.
W godzinach wieczornych robotnioy
francuscy obowiązani będą uczyć się
zbiorowo języka polskiego. Robotnioy
aasi przyjmowani bę lę do wspomnianej
fabryki dopiero wówczas, kiedy Fran
cuzi będą mogli porozumieć zię z nimi
w języku miejaoowym.
Z zaboru pruskiego,
Stosunki kościelne w Gdańsku są o
ile one sią tyozą Polaków i dzisiaj jesz
cae *ak złe, jak były dawniej, a
śmiemy twierdzić te one są w ostatnich
osasach supełoie uzasadnioaemi. Nie
pomogły tale gazet polskich, władza
duchowna nie nozyła wejrzyć w krzy*
wdy, które sią tutejszym Polakom dzieją
i tak i ostało wiąo wszystko po staremu.
Ż»le gazet polskich wywarły wprawdzie
w miarodawczyoh kołaoh przykre wra
tenie lecz zdaje sią, te właśnie to przy
kre wra tenie utwierdziło owe koła w
uporze, który sprawie katoliokiej w
Gdańsku bynajmniej na korzyść wyjść
nie moie. Czyt owe koła nie wiedzą,
śe Polak trać ąo narodowość obojątnieje
dla religii swej, a oząstokroó ją zupeł
nie traci! Gdańsk sam dostarczy kat
demu, który sią o tern przekonać ohoe,
zastraszająoe liczne dowody. W GJań
szu tracił naród polaki tysiąoe swych
■•ynów, tonął i oni tutaj w morzu niem
czyzny, lecz z nimi tracił kośoiół kato
lioki tet tysiąoe a wy oh owieczek,
— Dr. Komierowski poseł w parla
mencie poruszył sprawą komiayi kolo
ni zaoyjnej,
to komisya kolonizaoyjna jest ni*
potrzebną, albowiem paroelaoya za po
mocą włości rentowy oh dokona je aią
daleko dogodniej, a przede wszy stkiem
daleko taniej;
te zatem komisya powinna być znie
lioną, a 65 milionów, pozostałych z joi
funduszów naletałoby przenieść z
>afiatwa na rzeszą i reorganizaoyą woj
dca;
te spoeób ten niesłycbanieby rządowi
iłatwiłby przeprowadzenie całej z tylu
tron tłucznie zaozćpianej reorganiza
te nareszcie wielki krok ten przeko
••łby ludność naszą dowodnie, o ile
notę się uwatać choć w czyści za rów
ouprawnioną w państwie, czego dziś
•• widzi i nie ozuje, ulegając tylu w
•jwytazym stopniu niesprawiedliwym
■rewom wyjątkowym.
— W Obiadowi* w powieoi* poz
ańskim odbył tią niedawno publiczny
sarnin dzi*oi polskich, nozęsscsają
Yob n* prywatną nauką jąsyka pol
"T. ud*i*laną przez naoo/y cielą p.
i osielskiego. Egzamin wypadł ku
'ólnemu zadowoleniu wzzyztkiob, a
oowie rodzin polaoy aerdeczni* dzią
»ali nauczycielowi za akat*ozną oau
i ka. dziekanowi Kłooieckiemo za
a poczynione około przeprowa
tej nauki w Ckludowie.
Mamy do zanotowania kilka fak
W szopie odbyła aią obdukoya
zmarłego oblopoa, który miał nn
w akutek pobicia przez nauczycie
szkol*, biedawo sądowe wypadło
lyłln* dla nauczyciela. Nowy
liowód aa to, te obecny system
oy jeet wadliwy, albowiem od na-1
ta i dzieci wymagają niemot*
rzeczy.
Z Grabi*, w powiecie toruńskim
bardzo ciekawą rzecz o tamtej
Grabi* ł*iy na granicy
Pozna flakiem a Prrsami Za -
ii. Wiąo dzieciom ae wsi w
potoiooyeh wolno piaee
Przyjaciel” — pobierać pry-1
tuką w czytaniu 1 pisaniu poi
dozwolono im na tą naaką
Dzieciom z Prut Zach. niej
M cel pozwolić lokal* as kol.
“•go, Proboazoz tamtejszy nosy dzaeei
t* a pomaga ma w tam ojaioo jago
wyałutcny nsaozyotel. Prasa Iwo
a osy lj oni dzieci w stodoła, zimą nozą
ja w plebanii, ale, ta tam oiasno, wife
prosili o pozwolenie a ozonie w izbie
szkolnej. Tego pozwolenia tadną mta
asy tkać nie mogą. Pokazuje aif
tedy, te oo wolno Wielkopolanom, tego
doprosić nie mogą Polacy zachód
nio-prosoy.
— Prezes rejencyi poznańskiej dono
si, #e na mocy rozporządzenia z dnia 7
grudnia zniósł wszystkie zarządzone s
powoda niebezpieczeństwa cholery na
granicy rosyjskiej środki zarsdoze, do
tyosąoe utrudnienia komunikacji nad
granicznej i staoyi lekarek i oh, poniewal
nadchodzące z Rosji i Królestwa wia
domości stwierdzają stałe zanikanie
cholery i skutkiem nastania zimnej pory
nie ma na razie niebezpieczeństwa za
wleczenia cholery do Ksiąztwa.
— Udafiak. Wszystkich zatrwoiyi
wzrost głosów aooyalistyosnyoh prxy
wyborach w okręga kwidsyAsko-utam
skiza. Nie moloz wprawdzie przy pa
szczać, aby wszyscy oi, którzy oddali
głosy swe na kandydata sooy atletyczne
go* byli aocyalutami z przekouania,
przeciwnie na 581 głosów bidzie żale
dwie kilkadaiesięoia prawdziwy oh ao
oyalistów, reszta obalam aoooyoh, lecz
mimo to jest wzrost głosów sooyslisty
oznyoh tern więcej godnym zsstsnowie
ał*» 8*7 •*< *waty, te na 581 głosów
tylko 78 przypada na miasta, reasta zaś
na wsie i gdy się dalej swaty, te przy
statoioh wyborach hosooo tylko około
220 głosów oddanych na sooyalistę, a
prsy przedostatnich zaledwie kilkadsie
siąt.
G »b#m aaatryMkleg*,
Adres do Koła polskiego w Wio
dnia, proszący o energiczną obroną
Morskiego Osa. będzie wyglądał bardzo
powainie. Pod adresem znajdzie sią
tysiąoe podpisów. Z samego Krakowa
oddano jot zapełnionych 50 arkuszy,
zawierających 7000 podpisów. Ze
Lwowa dotąd nie odesłano jeszcze pod
pisów, ale wiadomo, ie tam równiet
kilkadziesiąt arkuszy jest w biegu.
Miasta wiąksze pospieszają za przykła
dem dwóch stolio i niektóre z nich na
dsełały jut po kilka zapisanych nazwi
skami arkuszy. Rady powiatowe pra
wie wszystkie jut sią podpisały: preze
sowie rad powiatowyoh i członkowie
wydziału na ozele, a za nimi obywatele
z emoey, duchowieństwo licznie repre
zentowane, Towarzystwo gospodarskie,
Banki, Towarzystwa zaliozkowe, Kółka
rólnicze, burmistrze miast, nrządnioy,
profesorowie, przemysłowcy, kupcy,
rękodzielnicy, wł .ścian wielu, mątczyz
ni i kobiety — słowem przedstawiciele
wszystkich zawodów i stanów. Wszy
stkie zapisane arkusze nadsyłane są do
Krakowa, gdzie w tych doiaeh jut
oprawione bądą w jedną grubą ksiągą,
która do Wiednia odeełaną by6 musi.
— Dom akademicki w Krakowie dla
ubogich studentów uniwersytetu J • gię
ło ńs kiego ma wszelkie widoki przyjścia
jot rychło do skutku, a nawet rozpo
oząoia z przyszłą wiosną faktyoznej bu
dowy „Domu akademickiego”, a to
dziąki gorliwemu zająoiu sią tą sprawą
byłego rektora, prof Korczyńskiego,
który jest przewodniczący na w komite
cie obywatel kim, zajmującym sią zbie
raniem na rzeozony oel funduszów.
Pomimo oorooznyoh prawi* klęsk •
letnsntarnych w naszym kzajo, wy ma
gsjąoyoh ofiarności pablioznej, i potni
■o niemoto ości wyzyskania dobryoh
ohęci mieszka śoów zaboru rosyjskiego,
pieniądze na osi# utworzenia „Dorna
akademickiego” wpływają dość zna
cznie. Ze sprawozdań i kronik uni
wersyteckich za lata 1880—90, 1890 —
Oli 1801-02 widać, te katdy coś
przecie przynosi, w ostatnim zaś roku
sskolnym komitetu, którego skarbni
kiem jest dyrektor Kasy oszczędności, p.
8lęk, wpłynęło około 8000 słr. A oprócz
funduszów do komitetu wpływający oh
jest jeszcze osobna kwota, zebrana w
latach dawniejszych przez Tcw. wraj.
pom. uczniów, która wraz z procentami
wynosi dziś z górą sześć tysięcy słr.
Jakoś komitet obywatelski saknpił
ju* od Towarzystwa strzeleckiego pod
budowę przyszłego „Dorna akademie
kiego*' 4 per cele grunta, w bardzo
ładoem potośsoia. z widokiem na wuę
trae ogrodu. X
— Pewien bogaty obywatel, znawca
i miłośnik sztoki, artórego nazwisko
musi być aachowaneto w tajemnicy, po
niewai mięsaka on pod żabotem rosyj
skim na Litwie, oćwiadesył komitetowi
ni kolorowani oknami. Kon Hat pny
jął ofiarą, ...trsegająo robią tylko po
praadnie roapatraenie projektu.
Otół w tyoh dnirob p. Dmochowski,
rrfy.tm-m.UrT, któremu cb.rod.wor
poleci* wykonanie kartonów, igłoaił .ią
do komitatu s projektami, wykonaoemi
•taran Dnie akwarelą, tak oałej kom po
•yoyi okna. jak i głównej jego tafii
irodkowej, proatąo o iob aprobatą.
Usfotc przyszłego witrażu przedsta
wis sią bogato i oryginalnie. Składa ją
wieniec herbów i dawnych godeł pro w. n
"7^ **•«» powiatów i miast litewskiob,
który w wdsiąozoym okładzie i związa
oin okala amieazozoay w środka daty
wizerunek oudowaego obraza Matki
Boskiej Ostrobramskiej w Wilnie. Ar
tyita pod wzglądem harmonii barw wy.
wiąsał sią z zadania znakomioie, w wy
borze zaś herbów i godeł dowiódł
wielkiej znajomości dawayoh stoaan •
ków litewskich. Bą ii oo bądi jednak
nowe okno ozdobi nie mało jedną a naj
wspanialszych świątyń naszych, a obok
t«go bądate cennym dowodem, te
Litwa, mimo wieloletnich deatrukoyj
oyoh zachodów rządu rosyjskiego, po
ozawa sią zawsze do jedności z całą
Polską, której stary Kraków jest dziś
idealnym przedstawicielem jako jej
wielowiekowa stolica.
W szkołaoh, ułotonyoh kontem
br. Hmza, podług obowiązującej uste
wy powinny być dwie czyści iydów,
jedne sei część innowierców. W uko
le istniejącej w Krakowie, wbrew osu
wie na sześćdziesiącio iydów, przyjęto
tylko ostereoh i hrssśoi jan.
— Bodowa III gtmoasyum i wyi
ssej szkoły realnej. W lutym jeszcze
z. r. rząd polecił krakowskiej ekspozy
turze skarbu aby spisała kontrakt z
krakowską Radą miejską, niosą które
*ninto obowiązywało sią wybudo
wać gmachy dla pomieszczenia po wy Z
szych zakładów naukowych z waran
kiem, aby rząd obowiąsał się wydzie
rżawić je na omówi mą liczbę lat.
Poniewai po długich oczekiwaniach
dswno jui zapadła w ministerstwie
oświaty ostateczna decyzja co do tej
•prawy, dziwić się więcnalety dlaczego
obecnie gmina miasta do bodowy szkół
me przystępuje, widocznie akte gdzieś
jeszcze po drodze pomiędzy m mis te
ryum a — magistratem zalegają, bo
wiem z odpowiedzi p. prezydenU
Salach to wskiego, udzielonej jednemu z
interpelantów podczas ostatniego po
siedzenia Rady miejskiej, lt magistrat
dotychczas Żadnego ursądowego zawia
domieoia w sprawie pomieaionej nie
otrzymał.
— Na posiedzeniu Koła polskiego
poselskiego, długie obrady wy woły ła
sprawa przyszłej rewizji katastru grun
towego, poruszona memorjąłem Towa
rzystwu gospodarskiego galicyjskiego
do minizt tratwa skarbu i do Koła, a po
wodu rozporządzenia ministeraloego,
które przygotowując rewizją katastru
gruntowego, zażądało wyłącznie od
zwierzchności gminnych dat a okresu
od 1870 do 1801 r. oo do oen płodów
rolniczych i oen najmu, oraz oo do
ozynszów dzierżawnych z gruntów.
Koło polskie w Wiedniu na po
siedzeniu swem dnia 4go z. m. uoh waliło
jednogłośnie nastąpująoą rezolucją:
„W uznaniu, że prezes Koła polskie
go p. Jaworski w zupełnej zgodzie z
uchwałami i zapatrywaniami Koła sta
nowisko tegoż podczas rokowań 1 roz
praw nad funduszem dyspozycyjnym
zaznaozył, wyraża mu Koło polskie swe
serdeozne pouziąkowanie”.
P. Jaworski dziąkująe nie mniej ser
decznie podniósł, iż stanowisko przez
mego zająte, jako też i przez Koło,
odpowiadało prawdzie i interesowi pań
■twa i kraju, oraz doty oh czasowej tra
dycyi Koła.
J. F. SMULSKI,
POLSKI
Adwokat i Notaryusz.
566 Noble str.
Wjr*b4* wielki* papiory a^dow* I
ootarjklD*.
PrM^łąda Abrtrmktj i
P*P'«7 pnj kupni* lotów i włuoofe
grnotowtj.
Polski Przedsiębióica Pogrzebowy
ISe Chatarine Street, PhilmdeJphim, JPm ,1
Poleoa Szanownym Rodakom iwojc pmdii^biiintwo, —naeaajyr ta a
mm© motna dostać katdego czasu stósowme podług tyczenia najwygodniojarak
inajpystni©jsxjoh karawanów, powozów, ekwipatów, dorótków jedna id**
konnyob, na pogrzeby. chrzty, pnejaidlki eto. w PhiJadelphn jako tet i okoli
cy* taicden, Brideaburg, Manaynnk. Zamówienia katde uskutecznia eie onn
ktoalnia i po cenie tak umiarkowanej, te taden inny praedaiębiórca pogrzebowe
w całym Stanie Pensylwania two uczynić me jest w stanie.
Dla biednych Polaków urządzam pogrzeby za darmo.
F>. JVl7\ J JbC W bKA,
•8* niLWADKBS ATB. • CHICAO#, f%:
_Ł_
, POLECA
Wielebnema Duchowieństwa, Wieleb.
nem Ni„ tr.«m Zakonnym, rtzan->wnym To
Wilfyhtw m ora* osiej Putliczaodci pol
•ki«j swój skład i pracowni'
N*m Kotclelayrh.
« k»rąvw(, M«rf ••damh.
»*■»** • Bereł mmi
kowsHłch 1». p.
Utrzymuje Uktę wielki wybór
„ . ksieuefc,
welM«w i BukleUw
dsiewczą l chłepow,
przystępujących d<> pierwszej spowiedzi 1
dla panien na wesela.
oraz
KAPELrsZY DAMSKICH
> zjnowszej mody.
,ę**Jjd*eia l przekonajcie zie. zanim
pójdziecie gdziein iziej,
P. MAJE W SKAL
Każdemu znan^
jest z urodzajności i pięknego położenia
Polska Kolonia
„POZNAŃ” w Clark Co., Wis.
gdzie już setki Polaków aob.e grunt kupiło, gdzie kościół polaki
i sąsiedztwo polskie; miasto, targ, tartaki i stacye kolejowe blisko,
tłrunt na farmy jest tam j-szcze tanio do nabycia, pod banłao
korzystnemi warunkami, na długi czas do wypłaty.
Po mapy, opisy i bliższe szczegóły pisieie do:
SŁUPECKI & CO.,
THORP, " Clark Co. Wisconsin.
CZYTAJCIE Z UWAGĄ!
Tylko 46 minut jatdy na południ© od miarta Chicago je©t ślicine
MIASTECZKO HARVEY
Miwto H A RVE T dopiero dwe lete iatnieje i juł pomadę
6^13 wielkich fabryk-Sj^
Ug* Pr“Qj* Pneal° 8000 IUd“ ‘ febryk
fabryk i .k t r y o. d .
ŻURY (mtmi) i WODOCIĄGI u Doori«t,ro..d. .
r,irr. r%JSs •* * * *r °k 1
«r 'rtuKStsiira ir»s Łts j~* *— w
W tem mieńcie można jeszcze kupić
LOTY po 200 doi. i DOMKI po 1259 doi. |
“* miMięesną wypłat©.
Kto elęobnpl w HARTET ton moto |,.a ■ Ad
to Itodeto mlaet etol, prm^ totoET^'
ęąn^ TMftT ,1“7t irtt, ^lr4 - “h“
•tałą p rao© niach «© okupi w HARVK Y P *x>*j6 n© oa awam w
a, .P:«^'
M. 1> Piotrowski,
84 — 80 LA 8ALLK AVENU*.
P^tfo, Na»#r stmaoyi 821.
JdIIam Piotrowski,
*117 LAURBLL 8TRI5BT.
“ Bridgoporoio,
l«b do Danych agmtów:
Jókww NArmAŁmt 881 W. 17th St.
MAJcns Jinono, 860 Attio* Str.
F*lix Arowmowiw, 80* NobU 8t
A. J,
towalnkf,
Rwnj
#17 NOBLI ST
•łon. ilfrakmkl,
DI0K80N i BLAOŁHAWK
lab do nmmnjeb ffoatdw: j
Hta». Piotbowhkj, 007
Fbavx. JA«UAtr4» Dt«k«ooł Bl*is«b* J
Joh* fWJ
I. N. Ko*nło*m, 89 CbMiu i
2mImi inny, opróos wyatanioajak
Oimmf ofU: |44| (j S«H| ».
•gnatów lotów ty oh