ADAHOONUG
VOL. 2. NO. 4
H ASTI IN ADIITS’A’II SANI Y|E LOK’AAH NTEELDI
AJiDINGO TSEHOOTSOOIGI lEEH HO’DOOLTf
T Yas nitt’ees hdizidee ndhdsf’eigoo yoolkalcedaq’ Tsehootsooi doo Tsegha
hoodzdm bita gi feeh daho’dii’rmtgo bd haz’amgi Hastiin Chee Dodge gholghe
he§ hasht’e dahojiilaa. Aftse t’eiya Ts ihoofrsogi ’ee’ neishoodii bighamgi ha so
hodoozin. Hasiiine? bd sohodizingo Naabeehd dod Bilagaana too ’ahayoi a
tah si 1\ Too ’ahayoi atah azhigo haniinaa la' too njizjigo hanadt sodizin
baa na’asdee’.
■
& /' S' 1 '
HENRY CHEE DODGE (Photo by Snow)
Na’nfzhoozhfdgg’ ’ee’ neishoodii
bi’ee’ danineezfgff binant’a’f nilfinii ’ef
nahasa. ’Ee’ neishoodii Father Berard
gholghehfgff t’aa dinek’ehjf yatti’go
t’aadoo le’e Chee Dodge yaa ’ateet’iid
yg£ yaa nahasne’. Chee Dodge yqq t’aa
’ee’ neishoodii binahagha’jf t’aadoo le’e
t’aa dinek’ehji bfzhi’ ’adaalne’gi la’s
yee nihfka ’eelghod niigo yee haadzfi’.
Chee Dodge ygq doo dine -fa’ ’Ashkiis
tt’inii gholghehqq Naabeeho dine’e ni
ha’atchfnf t’aadoo ’olta’ bqqh daah’mi
niigo yich’i’ yatti’ nt’qq’ niigo do’ haa
dzff’.
Chee Dodge yqg Naabeeho doo B’i
lagaana t’oo ’ahayoi dabik’is ht’eg’. Bi
lagaana naalghehe ya naazdaii haashjf
neelqa’ beedahosin nt’qq’, haala hastiin
/eq ’ina’adlo’ gholgheii doo bit beeho
zin da ht’qq’ niigo haadzfi’.
’Attso sohodoozin doo teeh daho
dii’nftfgoo bit ’anfna. Bit ’ooneetgo
t’aatahadi tsin sitqagoo chidf ’atkee’ ’ff
t’i’go bit ’anina. Leeh bi’dilteehgo ’ee’
neishoodii sonaadadoolzingo ’fnda teeh
bi’doolt[.
THE NAVAHO LANGUAGE MONTHLY
WINDOW ROCK, ARIZONA
K’ad shfi kodoo naasgoo Naabee
ho doo Bilagaana bfdahasaahgo ’ahool
aa dooleet, haala bidine’e t’aa ’fighisff
yfka ’eelghod. Waashindoondi beehaz
’aanii ’adeit’finii ndi Chee Dodge yaa
ntsekeesii yaa halne’go t’aa yizaad ni
deidiits’j[hgo hoolzhiizh, jo ’ef baq has
tiin t’aa ’fighisff ’ayof ’at’ee nt’qq’ la
hwiinidzingo baa ntsahakees k’ad.
Chee Dodge y?§ bd sohodizingo ’ee’ nei
shoodii Father Berard gholghehigii t’aa
dinek’ehji kdniigo haadzii’: "Naaki
naahaifdaq’ ’atdo’ kwe’e ’atah si id I [[’go
nihir.dat ’Ashkiistfinii yqq nahji’ ko
deiilyGa ni’. K’ad ’ef dff kgq nihahastoi
ba sodiszin baa naadiikah (ba sodizin
baa ninaaneiikai).
''Hastiin ’Adiits’a’f dff ’Atsa Bi
yaazh naadiin naaki gone’ naayootkaat
go tseebfdiin doo ba’aan tsosts’id bee
doohah nt’qq’. ’Ashiike yazhf niljigo
’atah Hweeldigoo naaya; ’aadqg’ nina
dajiis’naago Colonel Dodge gholghee
nt’gg’, hashkeejf naat’aah ni I {[go Tse
hootsoofgi ’ef bineesa, ’ef bik’ehgo Bi
lagaana Chee Dodge dabitnff nt’qq’.
"’Aadoo ’ata’ ’adiits’a’f ’abi’diil
yaa, t’aa ’attsodgq’ chodaboos’iid ’ata'
halne’go; ’ef hodeeshzhiizhf Dahaana
Baadaanf yeq ’abftnf ’atahji’ ’ata’
holne’ doo bitnfigo; ’ef t’aa ’akot’eego
’ahoolzhiizh. T’aa ha’at’eegida Naa
beeho dine’e tsfstt’aakahgo t’aa ’ako
t’aadoo le’e ba nabik’fyajftti’go Naa
beeho naas kojiilaa.
"’£e’ neishoodii Chiishch’ilf yqq
beehoosiid kwe’e t’oo nfyahago ’Ash
ki istf inii yqq yit naa’aashgo.
"’lfdqq’ hastiineq Chee Dodge bf
ka ’eelghodgo Naabeeho dine’e ts’fda
’alaqji’ naazfnqq, Chaalatsoh yeq doo
Beesh -Ligaii ’lft’fnf y£g ’adaat’eii t’aa
’attso daanfigo yee ta’f naadleetgo ’at
chfnf Ch’ohootsoofji’ ndayiizh’eezh da’-
ffdoottah biniighe, ’aadoo ’atahji’ ’ee’
AHKEAH SALT LAKE CITY-GOO
NAAYA
2 Sam ’Ahkeah doo Tom Lee doo Joe
Duncan Salt Lake City hoolghehegoo
tadookai jink ’Ef shfj Gaamalii binan
t’a’f ta’ bich’i’ ndziskai. Naabeeho di
ne’e ’olta’ defnfikeedgq k’adqq niha
shoot’eeh sha’shin daanf. Dff ’olta’ sho
daozt’e’ doo bee ’fdahoo’q’fgff binahji’
dff t’aadoo le’e nihikeyah bii’ daholoonii
chodao’figo ’adadoolnfft daanf, niigo
Gaamalii binant’a’f danilfnfgff yit ch’f
honf’q jinf.
neishoodii bfka ’anajahgo yiniighe ni
haa nadaah nt’gq’.
"’Akwii dfkwffshff naahai yqqdqq’
’ee’ neishoodii binahagha’ ’atchfnf bfni
dabidi’niltin biniighe Naabeeho bizaad
jf yee nihfka ’eelghod. ’lfdqq’ nihina
hagha’ Naabeeho ’atchfnf bee bit da
hwiilne’go God bfzhi’ dooleetfgff t’aa
’adingo, ’akwii yfzhf naaki Doodaatsaa
hii doo Begochfdf ’alyaa ndi ’ee’ nei
shoodii doo bit ya’adaashgqgoo t’aadoo
God bfzhi’ ba ’alyaa da.
"’Akwii koo jishjoolfgff ninaada
hozhdeetkid nt’qq’ ’ajfnf doo hanii
hastof ’fnda hataatii danilfnfgff ’atah
dooleetgo, t’aa ’anfiltso baa ndadfit’jit.
’Ef ’akodzaago ’aa ji ’ dighin ’ayoot’eii
God bfzhi’ ba ’ajiilaa dinek’ehjf.
"Doo t’aa ’ef t’eiya yee nihfka ’eel
ghod da. Dfkwffgoshfj saad nantt’aii
niha ’asht’e’jiilaa. ’Aadoo ’ee’ neishoo
dii kwe’e ’atahji’ yaa nadaahgo t’aa ’fi
ghisff yit ’aheedahoszingo ’fnda ’ee’ nei
shoodii bitsiit’aa to ’ayiilaa, t’aa
bf ’anfigo.
"Df[’ yiskandaq’ ’fnda t’aa ’fighisff
bideg ’ahoodzaago ’ee’ neishoodii shik’i
ndahodootaat nfigo ’ef ’akodzaa. T’aa
’anfiltso baa danihfni’go ’at’e nihf ’ee’
neishoodii daniidlfnfgff, kodoo bfda
hwiilzaah doo, ’aadoo nihf Naabeeho
dine’e danohtfinii ’atdo’ nihilaaji’ sizf
neq, ’fnda binahat’a’qa doo bintsekees
yqg t’aa ’attso niha ’ayiilaa yqg bfda
hoosaah doo. Haadisha’ beett’eii shf(
nihilaaji’ neidoodlfft?
"Ndi ’anfnqq doo niha
shj( beedaatniihgo naas ghohkah doo.
"Nihf ’ee’ neishoodii daniidlfnfgff
’atahji’ ba sodadiilzingo ’ahool’aa doo.
’Ef t’aa ’akodf."
FEBRUARY 1, 1947