Search America's historic newspaper pages from 1770-1963 or use the U.S. Newspaper Directory to find information about American newspapers published between 1690-present. Chronicling America is sponsored jointly by the National Endowment for the Humanities external link and the Library of Congress. Learn more
Image provided by: Arizona State Library, Archives and Public Records; Phoenix, AZ
Newspaper Page Text
SHERMAN INSTITUTE BAA HANE’ By Wilieto B. Antonio 4 ’Altse t’aa ’alts’iisigo ’adaa ch’ihodeesht’aal, ’ako ’inda bee nihil ’aho’- niishne’igii bee nihil hodeeshnih. ’Aheeheshjjh hoolgheedi ’olta’adi t’aa Naa beeho daniliinii dikwii shj[ bada’olta’. ’£i shi ’aadi ’atah sha ’olta’ nt’§e’. Dii ’olta’adi t’eiya Bilagaanak’ehji Sherman Institute, Riverside, California, ghol gheego ghoji: ’£i haidqq’ ’aadi Naabeeho dine’e ba’alchini Iq’i ’aadi da’olta’go yihai. ’£i t’aa ’at’e ’akqq keedahat’jjgo ’ani dahaaskai. La’ sh[f ’olta’di ’ahoot’e higii t’aa ’iidqq’ yee nihil dahoolne’. Dm k’ad bee nihil ’aho’niishne’igii t’eiya ba’olta’i daniliinii bich’id§e g° ’alchini niTinigii bee nihil hodeeshnih. Atsi’ neheelgeeshgi bihojiit’aah. T’oo ’aak’ee Naabee ho ba’afchini taadi neeznadiin doo ba ’aan ’ashdla’ yilt’eego dii Sherman In stitute hoolgheedi yikai. T’aa ’anoltso nihil beedahozingo dii nihikeyah bi kaa’go ’olta’ niha holonigii k’ad niha ’ alchini yilaahgoo noot’j[l. ’Ako ’olta’ nihi’oh neel’anigii biniinaa ’Aheehe shjihdi ’olta’igoo la’ nihits’qa’ ndaash t’eezh. Dii ’alchini ’Aheeheshjjhgoo ndaasht’eezhigii t’eiya ’alnii’doo daa ts’i ts’ida t’ah doo ’olta’ ji’ ’adahakaah da ht’se’. ’Ako ndi t’aa ’altso djj’ts’aa dah doo deigo hodees’aago naadiin beedaahaiji’ nihool’aago ’aadi da’iil ta’. ’Ako dii Iq’i doo da’olta’ da nt’q§’- go biniinaa ’alnii’ biighahgo daats’i Bi lagaana bizaad doo deidiits’a’ da. Dii ’alchini Naabeeho bikeyah bi kaa’ k’asdqq’ t’aa ’al- ’ahihiikaigo ’ei ’aadi da’olta’ ht’§§’. ’Ako California hoolgheedi ’ol ta ’g i niheeskaigo t’oo ’adaa yadanidzin ’azhaanee’ t’aadoo shjj ’at’ehe da ndi. ’Alchini t’oo niheeskai doo t’aa ’ako bi ntsekees doo t’aadoo le’e yeedahosinii beehodoozjjl biniighe naaltsoos bee na’ihonitaahign bich’i’ nii’nil. Dii ’al tso baa na’asdee’go ’alaahgo dah dei kahigii beedahoozin doo ’akeed§§’ dah deikahigii da. T’aa bita’agi yigii da. ’Ako ’ei t’aa ’ei bik’ehgo t’aa ’al’qa da ’olta’go ’alyaa. Dii dah naazhjaa’goo ’aldo’ ba’olta’i t’aa ’al’qq ba daholqqgo ’alyaa. Dii ’alchini la’ naadiin da beedaa hai, ndi t’aa shiidqa’dii doo da’olta’ da nt’§§’ dishninigii ’ei t’aa ’aanii ’akot’e. 2 ’Akodaat’ehigii t’aa sahdii bits’a’nil doo ba’olta’i dine t’aa naas daazlj[’ii nanitin bil beehozinii la’ ba niiltj. ’Aa doo dii ba’olta’i nilinigii ’aldo’ t’aadoo le’e Naabeeho bee bich’i’ ’andahazt’i’ii doo bee bide’adahoot’eii bil beehozingo ’ei bqq niiltj. Dii yidahool’aah dooleel igii hazho’o ba baa hwiinist’[[d doo ba hasht’eelyaago ba nii’nil. ’Aadoo Bila gaanak’ehji saadigii do’ ’ashdladi neeznadiin daats’i biighahgo t’aa ’a kwii jj nahalingo bee yadaati’igii do’ la’ ba bits’a’nilgo ’ei yidahool’aahgo yihai. Ti yidahool’qq’ doo t’aa bilaahji’ haa shji neelqq’ yindadahool’qq. ’Aadoo ’olta’i t’aa naas daazl[’igii t’aadoo le’e Bilagaanak’ehji baa na’al deehii doo Bilagaanak’ehji da’iinanigii da t’aa kodahonisheiiji’ bindabidi’nil tin. ’Ako ’ei t’aadoo bil ndahonitl’aai Bilagaana yitaa daakai dooleel, ’ei bqq. ’Aadoo ’inda beeso hasht’e nehet’aah doo beeso baa ’ahayqqgi da yidahool ’aah. Jo ’ako ’ei naas hodeeshzhiizh t’aadoo le’egoo chodaoo’jj dooleel ha’- niigo. Igpfr** A i L 1| 1 ''/. .•’ .Vl; | " T’aadoo le’e tsin bee ’al’jigi bihojiit’aah. Dii ba’olta’ nilinigii t’aa ’akwii \{ nahalingo t’aadoo le’e ’alchini ba ya’a t’eeh dooleeligii ya yaa ntsekeesgo t’aa ’ei yee na’nitin. ’Ako ndi ts’ida t’aala ha gone’ ’ahoot’i’ nahalinigii gone’ t’ei ya yidadiilkaal. ’Alchini Bilagaana bizaad doo dei diits’a’ii da’olta’go t’aa bil dah nahaz ’qqgoo do’ t’aa dine Bilagaana ba’olta’i nilinigii yd ’ata’ halne’ yiniighe yil naaznil. Dii t’aa dine ’ata’ halne’e da nilinigii t’aa ’iighisii t’aa Iqqgoo ba’ol ta’i doo ’alchini da’olta’igii yika ’ana jah, ’aadoo t’aa ’ei yee ’alchini t’aadoo hodina’i ’idahool’aah. Bilagaanak’eh ji t’eiya bich’i’ yati’go t’eiya doo hah ’idahool’aah da. ’Aadoo t’aa ’alch’ish ji dinek’ehji doo Bilagaanak’ehji ’ak’e ’elchihigii do’ t’aadoo hodina’i yee ’ida hool’aah. T’aa dine bizaadigii ndi t’aa Iqqgoo bee ’ihoo’aahgo ’at’e. Bilagaa na ba’alchini t’eiya t’aa ’iild[[ Bilagaa na bizaad deidiits’a’go ’olta’ji’ ’adaha kaah. ’Ako t’aa hooshch’i’ saad bihoo ’aahigii yildahdoo hahakaah. ’Ako nihi niha’alchini Bilagaana bizaadigii ’altse yihool’aahgo bee hahalzhish. ’£i bqq t’aa dinek’ehji do’ nanitingo t’aa doo hozhq baa daahodiildohi t’aadoo le’e yihool’aah. Dii ’alchini ’Aheehesh[ihdi da’ol ta’igii doo ts’ida naaltsoos bihoo’aahigii t’eiya yich’[’ sinil da. Boy Scouts doo Girl Scouts da daolgheego bee ’idahoo ’aahigii do’ yee ’idahool’aah. ’(nda Bilagaanak’ehji da’azhishigii da yida hool’aah. ’Aadoo beesh tigaii yoos tsaah doo latsini da ’adaal’tigi ’aldo’ yidahool’aah. ’Aadoo la’ k’[[’ daatl’oo gi da yidahool’aah. ’Aadoo jool haa shi[ neelqq’ ’al’qq ’adaat’eego bee nda’- a nehigii t’aa akwii ji yaa ndaakai. ’lnda ’alghaadadikahgo da yaa naakai leh. Da’olta’ ’al’qq dah naazhjaa’goo t’aadoo le’e t’aa kodahonisheiigo beeso bee ’ddaal’inigii ’aldo’ yaa naakai leh. Jo ’ei la’ ch’il ’al’qq ’adaat’eii bil da’a danigii k’ideideezlaago, ’ei daneest’qq go baa ndahaaznii’. La’ t’eiya naal tsoos bikaa’ na’ach’qqhigii ’adeil’[[go baa ninddahanih. La’ t’eiya ’ats’os bee da’azhishigii yiniighe ’ahi’hiiltijgo ni da’alzhish nt’£§’. ’Ako Iq’i baa ’alah na’adleeh. Dii da’alzhishigii lah tonteel bibqqhdi San Diego hoolgheego kin haal’a aadi da’oolzhiizh doo nilch’i bee hane’e ba haz’anidoo ’aldo’ dahoo taal. ’Ako ’akodaat’eii ndi yee beeso ’adeil’i'jgo yaa naakaigo ’at’e. Dii bee so ’alah ’adayiilaaigii t’aa ’ei bik’e t’aa doo le egoo dahooltse’ biniighe tabi’di geeh. Jo ’ei t’aa bi bibeeso bik’e. Dii dahooltse’ biniighehigii t’eiya ts’ida ’aghaadi ’ihoo’aah ’at’e. NIMASII * * * * doondi t’aadoo le’e ch’iiyaan da adaa t eii dine bee bika ’i’doolgholigii yiyii keedgo bee ba’deet’q j ini. ’Ako eidi yigii bik’ehgo t aa ’iighisii baa daho jooba’i dan iI in igii ch’iiyaan la’ taa bee bika ’i’doolghol j ini. Nimasii daats’i ts’ida ’altse niha ndoogeeL Dii shf[ ’a t’ah hazho’o bee nihil ninaadahodoo nih. DINE DOO ASDZANI DA! Naakits’aadaKi'gii ’altso dayi noolta igii danizaadi ’alchini ’a da’iiniilta’idi naanish niha daho- I 9 jini. Jo ’ei ba’olta’i doo ’alchi ni ba ’ata’ hane’gi da doo ’alchi ni baa ’adahaygggi da nihindaa nish dooleel.