Ameryka., July 12, 1890, Image 1

About Ameryka. (Toledo, Ohio) 1889-1891

Image provided by: Ohio History Connection, Columbus, OH

                
A E Y K A
Wychodzi w każdą sobotą.
Prenumerata wyrosi $ 1. rocznie z
efiry.
(W Europie i krajach nie bądflcych w
Związku pocztowym S 1.5o.1 Należność
można przesyłać przez Money Order. Ex
press lub Bank Note, pod adr?sem
BYZNES FRYCKA.
JEGO CUDOWNE STO TYSIĄ
CZKÓW DOLARKÓW.
Handel polskiemi duszami—Księ
dzem vo Cleveland jest protes
tant, ale mógłby być nawet
pies, gdyby na nim za
wieszono krzyż.
CLEVELAND, 2 Lipca, 1890.
Obecny ksiądz Kołaszewski nazy
wa się prawdziwie Fritz Radde. Przy
jechał do Clevelandu jako prote
stant, a jego siostry i bracia jeszcze
są protestami. Leniwy był do pracy,
a niemców wyzyskiwać nie mógł,
•więc poszedł pomiędzy polaków (u
rodzii się w okolicach Łodzi i po pol
sku mówi) i aby z nich żyć, kłamał,
że chce się uc~vć na księdza. Nik
go wtedy nie znał więc mu wierzo
no. Każdy wie jak tu trudno o księ
ży polskich, więc choćby kulawy kot
przyszedł i powiedział, że księdzem
chce zostać, to by go nim zrobiono,
—nie badając zdolności ani chęci.
Posłano go więc do seminaryum i da
wano dobre utrzymanie. Pobył tam
zaledwie rok, a że polski ksiądz na
"gwałt był potrzebny, więc go wy
święcono. Było to sześć lat temu.
Objął on probostwo parafii polskiej
w Cleveland i w przeciągu tych sześ
ciu lat nabył na swe własne imię 65
lot w mieście i 40 akrów gruntu w
przedmieściu Newburgh z czego zro
bił "letni ogródek" (Pulaski Park).
Ten ogródek jest mu nader poręcz
ny, bo ma stosunki w jednym z bro
warów miejscowych. Jest także wła
ścicielem sporej liczby akcyj nie
mieckiej gazety protestanckiej, wro
giej katolikom, Wachter ani Erie
Majątek jego wynosi najmniej sto
tysięcy dolarów. Pensya jego wyno
.nosi rocznie $700, czyli przez sześć
]at $4,200. Z tego przecie musiał
żyć, służącą opłacać, etc. Z kąd się
wzięły owe extra $95,800? To jest
grosz nieuczciwie wyzyskany z bied
nego polskiego ludu. Jakżeż to ciem
ny jest ten lud, kiedy pozwoli się
tak wyzyskiwać!
Ciemnota ludu zrobiła go pysznym
boiCŁeLiie śmiałym.
Napadł dziewczynę małoletnią w
niemoralny sposób i gdy oskarżony
został, to z szyderstwem powiedział:
"Co wy mi zrobicie? Ja mam dosyć
pieniędzy i choć 10 lat proces trwać
będzie, to go wygram!"
Pewien polski robotnik chorował
całą zimę i zasoby swe wyczerpał
Zaledwie zdrowie jego się zaczęło
polepszać, żona mu zległa. Dziecko
się urodziło nie żywe, pewnie z przy
czyny, że matka nadwyrężyła się
pracą w czasie choroby męża. Ojciec
poszedł do ks. Kołaszewskiego
i prosił na wszystkie świętości, aby
dziecko darmo lub na kredyt pocho
wał. Lecz stanowczą dostał odprawę,
że musi gotówką zapłacić, tcf dopiero
może dziecko przynieść. Człowiek
ten nie ma co jeść, żona mu leży cho
ra.... oh! nad jego losom zlitowała
by się bestya nawet nietylko czło
wiek. A ksiądz z jego losu się śmie
je'
Jakież znaczeniu mogą mieć nau
ki i kazania tego kapłana dla ludu?
Gdyby według jego przykładów
chcieli postępować, toby musieli być
wszyscy złodziejami. Oh! widać, że
się sprawdzają słowa Chrystusa, któ
ry mówi: "przyjdą fałszywi prorocy,"
a w innem miejscu: "przyjdzie czas
kiedy księża będą napełnieni chci
wością i będą tylko gonić za mamo
ną."
Zw. Nar. Pol. potępia jako insty
tucyę "masońską przed nieoświeco
nym ludem, a dla przejezdnych lu
dzi, oświeconych, to pokazuje obra
zy narodowe i chwali się przed nimi,
iź jest dobrym patryotą. Dlatego tak
chaniebnie zawiódł się na jego warto
ści "Tomasz z Miasta," pisujący w
Zgodzie.
Obecnie wybudował drugi kościół,
ale powiedział, iż za dwa lata da lu
dziom księdza do tego zaś czasu on
będzie miał sam nad obiema parafia
mi kontrolę. Czyż to nie po mos
kiewsku? czy to nie drugi Jan Pi
tass? Pitassa kropią w Zgodzie jak
czarta święconą wodą, ale tego po
bratymca, Fryca Radde, wynoszą
pod niebiosy, chyba dla tego, iż się
spodziewają dolarów od niego, ale
On powiada,iż "nie dla psa kiełbasa,"
Niedawno temu słyszeliśmy zapo
wiedź z ambony, a ponieważ jeden
był zapowiadany co miał żonę, zatem
siostra jego żony (zapowiadanego)
poszła do księdza i uwiadomiła go,
iż ten człowiek żonaty, i że jego żo
na żyje. Ale nasz wielebny jest chci
wy na pieniądze, więc chwycił się
prawa amerykańskiego i odpowie
dział, iż ten człowiek ze swą żoną 6
lat nieżyje, przeto ma prawo mu ślub
dać. I rzeczywiście się tak stało, w
niedzielę wieczorem dał owej parze
ślub. Czyż tak ksiądz katolicki czy
ni Czyż przysięga przy pierwszym
ślubie, którą złożył ten człowiek, iż
nieopuści jej do śmierci, i że będzie
jej wiernym do śmierci, ma być zła
mana dla tego. iż taki Fryc chce za
robić 12 dolarów? Ale polacy dają
dosyć pieniędzy, a za nie prawo mo
żna sobie kupić.
A teraz posłuchajcie jak kapital
nie on masonom służy. Gdy w Dec
oration Day było uroczyste odsłonię
cie pomnika Garfieldow ego, na któ
re cała masonerya ze Stan. Zj. się ze
brała, nasz Fryc zgromadził wszyst
kie bractwa pod chorągwie kościelne
i tak przy biciu dzwonów (Bgo Maja
dzwony nie biły chociaż umyślnie o
to go proszono) naszych, mających
zwoływać lud na chwałę Bożą, po
prowadził w tryumfie na tę uroczy
stość masońską, sam konno im prze
wodnicząc. Lecz cóż to komu szko
dzi, że bractwa i chorągwie katolic
kie połączyły się z towarzystwami
masońskiemi. Ludek poczciwy są
dzi, iż takie procesye powinny się
tylko odbywać na uroczystościach
katolickich lub polsko-narodowych
obchodach.
Teraz przypatrzmy ^ię wychowa
niu młodzieży szkólnej. Pewien mę
drzec zapytany co sądzi o potędze
sąsiednego narodu, odpowiedział:
"Pokażcie mi jak wychowują swą
młodzież." Te kilka słów zawierają
najfundamentalniejszą prawdę. Bo
jakie wychowanie młodzieży, taka
przyszłość narodu. Jeżeli drzewo się
umiejętnie pielęgnuje, wyrośnie do
brze i wyda dobry owoc, w ręku zaś
partaczy zmitrężeje i zmarnieje. Ja
ka u nas jest szkoła? Siostry niem
ki i podobnie jak ksiądz, polskości
w nich nie podtrzymują, a niemając
odpowiedniej kwalifikacy, niczego
dzieci nie nauczą. Nauczyciel kraw
czyk zaś, nie umie ani pięciu wyra
zów bez błędu napisać, o polskiej
gramatyce nie ma ani pojęcia. To
też widzimy uderzające wypadki po
między naszą młodzieżą. Jaka przy
szłość naszego narodu wskutek ta
kiego wychowania? Każdy jasno wi
dzi—bezwyznaniowość i wynarodo
wienie. Lecz o zgrozo, cóż te bied
ne dzieci winne,* że one się psują,
kiedy ksiądz, ojciec duchowny, im
na ich mityngu (jest Towarzystwo
anien
gdzie należą od 14 do 20 lat
iczące panny) powie: "Panny, tu
wobec was w całem mieście niema
jednego czysteg/) kawalera, wszyscy
chodzą do miasta do zgorszonych do
mów." (Tylko powiedział wyraźniej.)
O zgrozo! czyż tego jeszcze potrze
ba, aby ksiądz uczył grzechu? Czyż
już i ty księże jesteś narzędziem
czartowskiein? Lecz powiadam ci
biada, biada zgorszy ci elowi a ciebie
jeszcze za to robaki żywcem zjedzą,
tak jak już jedzą (choroby syfilistycz
ne) twego konfratra ks. Sł.
Dnia 22go Czerwca było poświę
cenie nowego kościoła, lecz w bra
mie zamiast napisu "witamy," to był
"Welcome o to jest znak jak on
czci polski język. Ale cóż nam wię
cej potrzeba, czy nie mamy dosyć
dowodów z 3go Maja? Wszak ani
chorągiewki ani nic nie było widać
na kościele, ale dla masoństwa to
wszystko jest. To jest gospodarka
Fryca, apostoła Bismarkowskiego.
Gnieść naród polski materyalnie i
moralnie—te są drogi do jego upad
ku. Lecz to niedługo potrwa. Lud
poznał się na wilkach w owczej skó
rze i ze wstrętem zaczyna się odwra
cać od swych zdrajców i gnębicieli,
a zwłaszcza teraz po owej konferen
cyi z 23-4 i 5 Czerwca, bo istotnie
się pokazuje, iż knut ojczulkowie
podreperowali, bo on znów nim sie
cze. Wkrótce będzie w AMERYCE
wydrukowany wiersz p.t. "Różne
Czyny i Myśli Fryca Radde," przez
Chłopka od Pługa.
v
dhi
hłopek od Pługa.
Chmury wojenne.
Londyn, 11 Lip. [U. P.]—Anglia
wysłała wojenny okręt "Warspite"
nad amerykańskie wybrzeża na ocean
Spokojny. Podobno i więcej stat
ków wojennych dostało nakaz uda
nia się na morze Behring. Jak ame
rykańskie okręta będą powracać
tamtędy z San Francisco, to spewno
ścią anglików zaczepią i zażądają
wytłomaczenia. Po co Anglia tak se
kretnie posłała tam swe okręta, nie
wiadomo. Może boi się, aby Kana
da nie połączyła się ze Stan. Zjed. i
przygotowuje się do wojny.
Washington, 11 Lip.—Reprezen
tant angielski Julian Pauncefote za
wiadomił pana Blaine, że gdyby a
merykański okręt napastował angiel
ski na morzu Behringa, to angielska
flota stojąca w Victoria, B. C., ma
rozkaz odebrać angielski okręt, choć
by de tego miała użyć rozlewu krwi.
Ottawa, Ont., 11 Lip.—Okręt bry
tański Warspite ma przybyć lada
dzień do Esquimaltu i być w pogo
towiu do wystąpienia na morze Behr
ing. Jest to statek o sile 8,400 ton.
Anglia wysyła na morze Behring
wojenne statki: Nymphe, Daphe,
Esplegle, Ampion i Champion, z 86
armatami najnowszej konstrukcyi.
TOM IY. No. 28. TOLEDO, OHIO, SOBOTA, 12-go LIPCA, 181)0. PRENUMERATA: $ 1. ROCZNIE.
POLACY WB. CITY
OKAZALE WYSTĄPILI W U
R0CZYST0SC1
"Ogłoszenia Niepodległości." Ame
rykanie przyznają nam pierw
szeństwo—Kłopoty z ochrz
ceniem polskiego dzie
cka—Rozmaitości.
Bay City, Mich., 7 Lip. (Kor.
Am.)—Przez wiele lat polonia nasza
stroniła od ogólnego udziału w uro
czystościach amerykańskich gdy
kiedy szło o pokazanie się przed a
merykanami. to zawsze się dzieliliś
my na wrogie sobie obozy, bo b. ks.
Szklarzyk, jako germanizator nie
mógł znieść nic, coby było na sławę
naszej narodowości,—kłócił więc ko
ścielne towarzystwa z narodowemi.
W tym roku komitety porozumiały
się i wzajemnie utworzyły jednę dy
wizyę polską w procesy i na 4go Lip
ca. Do marszu uformowano się na ro
gu ulic 21szej i Farragut. Kapela
K. O. T. M. szła na czele, a za nią
550 okazałych wiarusów polskich.
W mieście połączono się z główną
procesyą, jako 4ta dywizya. Miejsco
wy dziennik 'Tribune wyraża się tak
0 polakach: "Polskie towarzystwa
najokazalej wystąpiły w procesyi....
Oddział Czarnieckiego pomiędzy to
warzystwami wojskowemi najpięk
niej wyglądał.... Liczba polskich
towarzystw była tak wielka, że trud
no je było policzyć... .Polacy w
procesyi postępowali bardzo wspa
niale i z najlepszym taktem." Kiedy
więc nam amerykanie sami przyzna
ją, że lepiej się okazaliśmy niż oni,
to ja dodawać nie potrzebuje nic.
Jako polak jestem z tego dumny.
Cała procesyą była 2 mile długa, a
polski oddział ciągnął się przeszło
trzy bloki. Polskie Towarzystwa po
stępowały w następującym porząd
ku: Rycerze Św. Wojciecha. Oddział
Czarnieckiego, Tow. Nar. Sw. Kazi
mierza, Tow- Sw. Stanisława Kostki
1 Tow. Św. Józefa. Rycerze Św.
Wojciecha i Oddział Czarneckiego
były dobrze wymustrowane i czyni
ły wieli- ozdobę naszej dywizji.
Tribune wzięła Rycerzy za należą
cych do Oddziału pewnie i wspom
niała o nich ogólnie. Jak się proce
syą ukończyła i rozeszła, polskie to
warzystwa wymaszerowały do lasku
p. Józefa Jabłońskiego, gdzie się w
porządku odbył pik-nik. W całem
mieście wszystkie narodowości mó
wią: "Najlepszą częścią procesyi by
ła polska dywizya." Przyjaciel.
Ambarasy z ks. Miśkiewiczem.
S. S. Pittsburg, Pa., 8 Lip. (Kor.
Am.) Ponieważ "Ameryka" jest
najprawdziwszą obronicielką bied
nego ludu, więc udaje się do was ze
skargą na wyrządzoną krzywdę reli
gii naszej. Rzecz się miała tak: Żo
na p. Fr. Szewczugi, mego szwagra,
tak słaba była w połogu, że doktor
wątpił o jej i dziecka zdrowiu. Ja i
matka chrzestna poszliśmy z dziec
kiem do ks. Miśkiewicza, aby je
ochrzcił, a potem do chorej przy
szedł. Najprzód zapytał się czyje
dziecko i kazał zaczekać. Długo bar
dzo czekaliśmy, dopiero wyszedł brat
księdza (którego parafia darmo u
trzymywać musi) i rzekł, że "Szew
czugowego dziecka chrzcić nie bę
dzie, bo on nie należy do' parafii."
Przecież parafia została założona w
domu tegoż p. Szewczugi ale ks.
M. ma osobistą zemstę, więc tak ją
wywiera! Cóż było począć? Poje
chaliśmy do Pittsburga, do drugiej
parafii, gdzie proboszczem jest wny
ks. Jaworski, lecz nie zastaliśmy go
był tylko®jego zastępca ks. Schrif
fenstein, który mówi po Dolsku, choć
jest innej narodowości, żaraz dziec
ko ochrzcił, i gdy się dowiedział, że
matka chora, natychmiast się zabrał,
mówiąc: "Boże Święty! zaraz z wa
mi jadę, aby nie umarła bez sakra
mentów świętych." Nie pytał się on
czy należymy do parafii lub czy ma
my pieniądze. Jakaż to różnica po
między dwoma księżmi! eden świę
tokradzca, bluźnierca i lichwiarz, a
drugi prawdziwy sługa Kościoła. Aż
się człowiekowi w głowie mięsza od
takiej różnicy. Dzięki składam pu
blicznie ks. Schriffensteinowi za u
dzieloną pomoc chrześciańską.
razem,
s
Andrzej Gularski.
Nędza przyczyna śmierci.
New York, 11 Lip.—Frank Wert
land, pisujący do gazet muzycznych,
mieszkający w Hobokeń, zarabiał
bardzo mało i nie mógł utrzymać
swej żony i dziecka. Pożyczył od
pewnej kobiety $25.00 na mortgage
na swych wszystkich rzeczach. W o
znaczonym czasie długu spłacić nie
mógł, a kobieta posiadająca mortgaż
uzyskała wyrok sądowy na sprzeda
nie rzeczy. To przyprowadziło Wert
landa do takiej rozpaczy, że wra7 z
żoną i 5 miesięcznem dzieckiem po
szedł do rzeki i utopili się wszyscy
Gdyby człowiek ten miał
spryt, to by się wziął do innej pracy,
aby rodzinę utrzymać.
Walka kobiet z wężem.
Zacięta wojna odbyła się pomię
dzy dworni kobietami i wielkim wę
żem w Columbus, Ind. Pani Price
podczas porządkowania pokoi rano,
zauważyła na frontowym progu czar
nego węża, uderzyła go inietłą, w on
skoczył do niej, lecz szczęśliwie za
trzasnęła drzwi i wypchnęła gada.
Na jej krzyk z pierwszego piętra o
knein wyjrzała służąca, a wąż się
zwinął i rzucił do góry, lecz nie do
sięguął okna. Gad z szykiem złośli
wym wczołgał się pod dom. W dwie
godziny później, jak panią Price za
ledwie oczucono z omdlenia, ten sain
wąż chciał się drzwiami wczołgać do
kuchni, ale służąca bez namysłu za
częła go okładać pokrem i zaczem
Jego Godowska Mość zdołał się
zorientować ... .to już nie żył. Wąż
ten był 6 stóp i 2 cale długi.
Palenie ciał.
Filadelfia,
11 Lip.—Krematoryum,
które niedawno zbudowane, zostało
oddane do użytku. Ciała biednych
ludzi, którzy byli pochowani na po
lu Pottera za przedmieściem German
town, są wykopywane i palone. Dziś
spalono 3 ciała, a pozostaje jeszcze
12,000, którzy będą obróceni w po
piół, wraz z trumnami. W trumnach
znaleziono wiele trupów poprzekrę
canych i widocznie szamoczących się
o wyjście, pewnie byli pochowani
we śnie tylko. Piec do palenia ciał
jest 3 stopy szeroki, 9 długi i 4 wy
soki. Żadnego odoru nie czuć jak
się ciała palą.
Polacy w Utica.
Utica, N. Y., 10 Lip.—Nowe to
warzystwo polskie "Sw. Stanisława
B. i M." wybrało urzędników. Pre
zydentem jest Jak. Wróblewski,
sekretarzem Adam Jankiewicz. To
warzystwo liczy 24 członków. Pol
skich rodzin w Utica jest przeszło
60. Ks. ^lichnowski przyczynił się
do założenia towarzystwa.
Cyklon.
Fargo, N. D., 10 Lip.—Miasto zo
stało prawie do szczętu zniszczone
przez cyklon i kilka ludzi zabitych
Po fir-xizq ykkn zniszczył d«żo far
merskich domów w Dakocie i Mine
socie.. Pociąg towarowy został zwia
ny z toru pod Fargo i w kawałki po
tłuczony. Straty wielkie.
DROBNE WIADOMOŚCI.
Dużo nowości w ma łom miejscu.
Brocky Smith będzie wieszany
17go lipca.
Od gorączki dużo osób umarło w
Chicago, Filadelfii i New Yorku.
W kopalniach miedzi w Michigan
robotnikom płaca została podwyższo
na.
Na konwencyi robotniczej w Co
lumbus we wtorek było 25 delega
tów.
Republikanie Wisconsińscy będą
mieć konwencyę w Milwaukee d. 20
sierpnia.
Do roboty na sekcyach kolejowych
trudno dostać robotników, bo wszy
scy pracują dla farmerów przy żni
wach.
Śmiertelność w Cincinnati w mie
sącu Czerwcu wzniosła się o 30 pro
cent,, ponad zwykłą, z powodu zasu
chy i upałów.
Robotniczy, w liczbie 500, pracu
jący przy budowie wschodów w New
Yorku uzyskali ośmio-godzinny czas
pracy od poniedziałku, z niższą pła
cą.
Fremont, O., liczyło w r. 1880-ym
8,446 mieszkańców, a według tego
rocznego spisu ma 6,733. Obywatele
powiadają że spis źle zebrany był i
domagają się nowego.
W Findlay, O., pani Ludwika
Runbl«* dała życie 22 dzieciom,
których 14 żyje. Nie skarżyła się
nigdy na zdrowie, a jeszcze wygląda
czerstwo, jakoby młoda kobieta.
Lancaster, Pa., 11 Lip.—Wlejar
niach żelaza "Columbia i "Susque
hanna" płaca została podwyższona
robotnikom z $3.85 na $4.00 od to
ny. 700 robotników z tego korzysta.
Murzyni w Flint, Mich., będą mie
li wielki obchód Igo Sierpnia, na
którym będą wygłoszone mową przez
ex-gubernatora Begole, Kongreema
na Chipmana, Gen. Algera i D* A.
Strakera.
W Cincinnati zastrajkowali traga
Tze na kolejach żelaznych o większą
płacę. Jeżeli zarząd kolei nie przy
stanie na żądania robotników, to i
inni robotnicy kolejowi obiecują za
strajkować.
Dwóch synów Dra Gran ta w
Ionia, Mich., ukryli dwóch wężów w
cukrowniczcie w alkierzu, i poszli się
kąpać. Matka ich cukierniczkę chcia
ła wystawić na stół do kolacyi, węże
wyleciały i matkę pogryzły, która u
marła zanim pomoc przyszła.
Z NASZEJ OJCZYZNY.
WIADOMOŚCI Z WSZYSTKICH
STRON POLSKI.
Co się, dzieje pomiędzy naszymi ro
dakami na drugiej stronie wo
dy—$mutnę i pocieszające
wiadomości—Prześla
dowanie i ucisk.
Nad granicą rusko-niemieckąsze
rzy się ospa.
W Galicyi polacy w ostatnich cza
sach wykupili dużo mp.jątków z rąk
żydowskich.
W Zodsdorf w Poznańskiem, pio
run uderzył w dom robotnika Meh
misa, i zabił go wraz z dziećmi.
W Lubinie, Król. Pol., ustauowio
ny został biskupem ks. C. Jaczew
ski, w Płocku ks. C. Nowodworski.
Wskutek ulewnego deszczu rzeki
wpapające do Odry wystąpiły z brze
gów. Spustoszenie w zbożu na polach'
jest znaczne.
Dekarz Bilski w Poznaniu powie
sił się we więzieniu sądowern. Już
poprzednio we więzieniu na policyi
usiłował odebrać sobie życie.
W Stolarzowicach, na Slązku, na
uczyciel niemiec, nie mogąc zrozu
mieć ucznia polaka, potłukł na nim
tablicę i zadał mu parę lekkich ran.
Miasteczko Olesko w Galicyi,
miejsce urodzenia króla Jana Sobie
skiego, spaliło się do szczętu zamko
wi i klasztorowi nie grozi niebezpie
czeństwo.
Jako kandydatów na stolicę arcy
biskupią gnieźnieńsko-poznańską
wymieniają: ks. Radziwiła, ks. Red
nera i biskupa chełmińskiego ks. Po
nińskiego.
Sprawdzono, że ludność Królestwa
Polskiego od r. 1872 do r. 1888 czy
li w przeciągu 10 lat wzrosła blisko
o 2 miliony obecnie liczy ona 8.
200.000 ludzi.
Starania rosyan co do zjednocze
nia słowian i do przyjęcia jednego
ogólno—słowiańskiego języka prze
łu»r.a»iały tylku w puwlirtfra hJt żad
nych następstw.
W parlamencie niemieckim poseł
polski St. Cegielski żądał, aby nie
dziela uznaną była wolną od pracy i
aby z szkół wyrugowany został "sy
stem ogłupiania," zaprowadzony
przez Bismarcka.
W Gnieźnie na targowisku 'roz
biegł się koń, zaprzężony do wozu i
wpadłszy na rynek, uderzył w gro
madę kobiet, z których kilka odnio
sło rany. Jedna służąca zaniesiona
do domu umarła z ran.
Ks. Ignacy Długorzewski, kano
nik honorowy kapituły tarnowskiej,
dziekan i proboszcz w Pilznie zmarł
w 71 r. życia. Zmarły kapłan między
1846 a 1848 przebywał na Spielber
gu jako więzień stanu.
W Blumenthal w Hanowerze u
tracił życie robotnik Leon Banasie
wicz ze Sulmierzyc dnia 7 zm. Pra
cował we fabryce i pochwycony
przez walec i okropnie pokaleczony,
umarł po wielkich cierpieniach.
W Karpatach spadły wielkie śnie
gi i oziębiły bardzo powietrze. W
Zakopanem u stóp gór zimno, jak w
zimowej porze. Te burze śnieżne nie
były bez wpływu na dalsze okolice i
spowodowały oziębienie powietrza.
Pod Mokrem w powiecie toruń
skim wyskoczył z wagonu kolejowe
go aresztant przewożony do więzie
nia toruńskiego, niejakiś Jan Wit
kowski. Mimo że W. okuty był w
kajdany, zdołał uciec i znikł bez śla
du.
Dyrektor polskiego historycznego
Rapperswyl, w odręcz
miweum w
nem jawnem piśmie wymyślał An
glię za to, że się układa z niemcami
o ustąpienie wyspy Helgoland
Niemcy strasznie się oburzyli na to
pismo, zwłaszcza, że to od polana
wyszło.
W Lublinie między żydami istniał
popłoch, kilkunastu albowiem próż
niaków żydów uformowało szajkę,
która napadała swoich współwyznaw
ców żądając pieniędzy, gdyż w prze
ciwnym razie groziła mocnem pobi
ciem, ale polieya wpadła na trop
tej szajki i rozproszyła ją w zarodku.
W Poznaniu miał obecnie miej
sce proces socyalistyczny. Z liczby
kilku oskarżonych o propagandę so
cyalistyczną niejaki Anielewicz zo
stał skazany za obrazę majestatu i
spiskowanie na rok więzienia, a Li
czbiński za obrazę majestatu i prze
stępstwo przeciw porządkowi publi
cznemu na 6 miesięcy więzienia.
W Grudziądzu toczył się wielki
Esiążce.kryminalny
roces ^przeciwko
"Pan
Tadeusz,'
skazany
Mickiewi­
cza, miał być skazany na śmierć.
Szczęściem dla ubogich bibliotek lu
dowych, wyrok sądu tym razem
brzmiał uwalniająco. Zawdzięczamy
Kto nie ma prenumeraty o
płr.oor.cj
7.
i-órr, to "Ameryki"
dłużej dostawać nie będzie. Ci
co natn winni zaległą prenume
ratę muszą się z długu uiścić.
te ulgę tej okoliczności, że prezez
sądu czytał arcydzieło miczkiewi
czowskie w dobrym przekładzie nie
mieckim.
W Cierplicach w zamku ojcow
skim zmarła w dniu??? zm. księżna
Leontyna Gabryela Radziwiłłowa i
książąt Clary Adringen, żona zmar
łego w roku 1873 księcia Bogusła
wa Radziwiłła a matka księcia Fer
dynanda Radziwiłła i ks. Edmunda
ks. Radziwiłła. Urodziła się w roku
1811, wyszła za mąż w. r. 1832. By
ła w Berlinie znaną z swych dzieł
miłosierdza.
Jednocześnie prawie spaliły się
dwa ważne miasteczka na przeciwle
głych krańcach guberni mińskiej:
Dokszyce w Borysowskiem i Dawi
gródek w Mozyrskiem, nad malow
niczemi odnogam' Horynia. W
pierwszem pastwą płomieni stało się
400 domów, w drugieiu 700 domów
kościół parafialny zioku l(23,fun
dacya Jana Radziwiła, ordynata klu
ckiego, p. w. Bożego Ciała.
W Tarnopolu, pod Austryakiem
odbyło się walne zgromadzenie rusi
nów w celu zorganizowania towa
rzystwa dla obrony narodowości ru
sińskiej. Zabawne musiało jednak
być to posiedzenie, bo jak :'Kraj"
donosi, jeden z obecnych księży wy
raził przekonanie, iż zarząd należy
wybrać z samych włościan. Myśl po
w a o n o w n i o s e k z y o i
nie wybrano ani jednego chłopa, a
gdy wnioskodawca przypomniał swo
ją rezolueyę—walne zgromadzenie
projekt t.owych nowych wyborów
odrzuciło.
W Michałowie, powiatu kaliskie
go, w Królestwie, popełnione zosta
ło okrutne morderstwo. Bardzo bo
gaty włościanin Andrzej Janiak, nie
chcąc utrzymywać rodziców, zabił
siekierą własnych matkę i ojca, tru
py ich zakrył słomą i przycisnął łóż
kiem, następnie chcąc ukryć ślady
przestępstwa, podpalił chatę, a sam
uciekł w pole. Fakt ten miał miejsce
w sam dzień Bożego Ciała w połud
nie, gdy wszyscy mieszkańcy Nicha
łowa byli na procesyi w Opatówku.
Potworny zbrodniarz już ujęty i sie
dziw więzieniu kaliskiem.
W Niecliłodzie pod Lesznem ow
carz Chmielewski kradł powoli i
sprzedawał owce. Skradł ich do oO a
potem obawiając się by się jego
sprawki nie wydały, podpalił stodo
łę, aby w pobliżu stojąca owczarnia
także, spłonęła. Zamiar mu się uciął,
bo oba budynki pożar zniszczył do
szczętnie. Szkoda którą właściciel
lir. Czarnecki poftiósł, wynosi około
7,800 mk. gdyż spaliła się część zbo
ża niezabezpieczonego. Owiec spali
ła się jedna część zamkniętych w
stodole. Stało się to 30 stycznia r. b.,
a teraz dopiero Chmielewski stawał
przed sądem przysięgłych w Lesznie
i skazano go na 10 lat więzienia w
domu karnym.
W Bladkach pod Krotoszynem za
bił piorun 11 letniego chłopca Świta
i 13 letniego Szymurę. Biegli oni o
baj w czasie burzy za krową, która
uciekała z pastwiska krowę piorun
również zabił. Kiedy grzmot nad
głową nie należy nigdy szybko biedź
lub jechać, powstaje bowiem przez
to pewien prąd w powietrzu, w który
iskra elektryczna często uderza.—
Pod Niemodlinem w tych dniach w
czasie burzy uderzył piorun w szko
łę, stojącą na wzgórzu, w której na
uczyciel uczył 36 dzieci. Piorun
wpadł oknem i ogłuszył 4 dziew
czynki, siedzące na jednej ławce.
Po pewnym czasie udało się nauczy
cielowi dziewczynki te przywołać do
życia.
Korespondent "Mcsk owakich Wie
domosti" w artykule p. t. "Język
ruski w kraju nadwiślańskim,'* za
stanawia się obszernie, dlaczego ję
zyk ruski, pomimo wszelkich środ
ków, nie pozyskał w kraju wspomnia
nym prawa obywatelstwa. Zaznacza
też z drugiej znów strony, że i wielu
ruskich zaniedbuje tam swój język
rodzinny i w stosunkach domowych
używa wyłąoznie niemal języka pol
skiego. Zacytowawszy różne odnoś
ne przykłady, korespondent propo
nuje przeniesienie uniwersytetu war
szawskiego. Zdaniem naszem -pisze
korespondent—niemałem jest nie
szczęściem istnienie w Warszawie u
niwersytetu i bardzoby dobrze było
przenieść go do bardziej zacisznego
miasteczka! Historya udziela nam i
pod tym względem dobrych wskazó
wek przypomnieć tylko sobie wypa
da jak rząd postąpił z uniwersyte
tem wileńskim a później brzeskim
korpusem kadetów a postąpił, jak
nauczyło doświadczenie z rozumną
przezornością.
St. Paul, Minn., II Lip.—Już się
ukończyły obrady Kongresu Nauko
wego, na którym byli obecnymi nau
czyciele obóch płci z wszystkich sta
nów i z wszystkich główniejszych
instytucyj naukowych. Najwięcej
pochwalano ten system nauki jaki
jest w Oberlin College (Ohio),,gclzie
i chłopcy i dziewczyny wyższy sto
pień nauki łatwo osięgają. \n\n TIIE ".AMERYKA." POLISH PAPER,
Box 284. TOLEDO, OHIO.